طرز نگهداری گیاه عطر چای (شمعدانی عطری) در آپارتمان و حیاط

طرز نگهداری گیاه عطر چای (شمعدانی عطری) در آپارتمان و حیاط

گیاه عطر چای یا شمعدانی عطری یکی از انواع گیاهانی است که هم در محیط آپارتمان و حیاط هم رشد میکند که ما شرایط و نحوه نگهداری و علت زرد شدن برگ گیاله عطر چای و نحوه تکثیر و قلمه زدن شمعدانی عطری و خاک و نور و محل نگهداری آن را بیان میکنیم با ما همراه باشید.

اگر علاقه مند هستید گیاه عطر چای را در آپارتمان و منزل داشته باشید با ما در مجله حرف تازه همراه باشید تا روش و طرز نگهداری و خاک و آبیاری و علت زرد شدن برگها و نحوه قلمه زدن و کاشت در گلدان و باغچه و کود مناسب و هر آنچه که باید درباره گیاه عطر چای اطلاع رسانی شود را بخوانید.

گیاه عطر چای، اسامی دیگری چون شمعدانی عطری، ژرانیوم ، گل عطر، عطر چایی، برگ مشک، برگ عطر و منقار درنا نیز دارد و معروف است که از جمله گیاهان آپارتمانی می باشد.

گیاه عطر چای چیست

خانواده های ایرانی از قدیم الایام این گیاه را در خانه و در محیط حیاط با حوض های آبی رنگ و اتاق های تو در توی پنجره دری و اکنون نیز در آپارتمان نگهداری کرده و میکنند.
بیشتر خانواده ها برای این منظور با افزودن چند برگ شمعدانی معطر، در داخل قوری چای، از عطر دلپذیر و طعم مطبوع چای و خواص درمانی آن برخوردار می شوند.

خاصیت شمعدانی عطری یا گیاه عطر چای

گیاه شمعدانی عطری یا عطر شاهی از تیره گیاهان معطری است که دارای اثرات ضددرد، ضداضطراب، ضدافسردگی، مقوی مسکن و آرامبخش است و در درمان اختلالاتی مانند اسهال، سنگ کلیه، گلودرد، نارسایی عادت ماهانه، خونریزی ها و مشکلات گردش خون و دیابت مورد استفاده قرار می گیرد.

همچنین طعم دهنده موادغذایی، ضد عفونی کننده، کاهش التهاب، درمان مشکلات پیش از یائسگی یا قاعدگی، درمان آکنه، بواسیر، اگزما، عفونت قارچی، التهاب لوزه، گردش خون ضعیف مفید است

گیاه شناسی شمعدانی عطری

گیاه دارویی شمعدانی عطری یا عطر چای، گیاهی کند رشد و چندساله است که عموما علفی با ساقه های بلند و برگهای گرد با حاشیه موجدار و عطری شبیه گل سرخ و سیب دارد و برگهای آن کرکی است

گلهای شمعدانی عطری سفید با رگه های قرمز بوده که در بهار و تابستان تولید می شوند. گلها مرکب از پنج کاسبرگ ،پنج گلبرگ ، ده پرچم متصل به هم هستند و دارای گل های صورتی و سفید کوچکی می باشد

ارتفاع بوته شمعدانی عطری به حدود سی سانتیمتر و پهنای حدود شصت سانتیمتر می رسد.

نام علمی: Pelargonum graveolens
نام انگلیسی: Rosageranium
نام فارسی: شمعدانی عطری،ژرانیوم،عطرچای
رده: دولپه ای ها Dicotyledonae
راسته: شمعدانی Geraniales
تیره: شمعدانی Geraniacea
جنس: Pelargonium

خاستگاه و تاریخچه گیاه عطر چای

گیاه عطر چای دارای حدود ۲۵۰ گونه یکساله ،چند ساله و بوته ای است که منشائ آن افریقای جنوبی بوده ولی امروزه در بسیاری از نواحی الجزیره ،ماداگاسکار ،اسپانیا و فرانسه پرورش می یابد.
از قرن هفدهم این گونه کشت و کار می شد و در سالهای اخیر به دلیل عطر برگها و رنگهای دلفریب یک گونه علفی چند ساله بنام pelargonum مشهور شده است .p.quercetorm یک جنس دارد که انحصاری کردستان ایران و عراق می باشد. گونه های چندی از این جنس در ایران به صورت زینتی کاشته میشود

خاک مناسب گیاه عطر چای

خاک مناسب شمعدانی عطری؛ خاکی است که کمی سنگین بوده، از لحاظ اسیدیته خنثی تا قلیایی و باید متشکل از یک قسمت خاک برگ پوسیده، دو قسمت خاک مرطوب باغچه، یک قسمت شن زبر ویک قسمت کود گاوی پوسیده باشد.شمعدانی عطری نیاز به خاک با زهکشی خوب دارد.

کود گیاه شمعدانی عطری

کود فسفره برای تقویت ریشه و کود ازته برای ازدیاد شاخ وبرگ وکود پتاس برای تولید گل مفید است.
از اردیبهشت تا مهرماه هربار یک مرتبه باید کود تجارتی به شمعدانی داده شود
توجه: در زمستان از کود دادن باید خودداری نمود.
کود را موقعی به گیاه میدهند که ریشه گلدان را پر کند.

قلمه زدن گیاه عطر چای

برای تکثیر و قلمه زدن شمعدانی عطری به وسیله قلمه ترکه های چوبی نرم از بهار تا پاییز امکان پذیر است.
زمان قلمه گرفتن معمولا در آخر مرداد و اوایل شهریور می باشد که گیاه مادری از قدرت و قوت زیادی برخوردار است. قلمه های گرفته شده در آخر مهرماه دارای ریشه کامل می باشند.

شرایط نگهداری از قلمه ها

بعد از قلمه زدن ، در روزهای اول آنها را در سایه نگهداری میکنند سپس بتدریج به آنها نور کافی داده می شود تا رشد کنند. زمان آبیاری قلمه ها، زمانی است که رطوبت بستر آنها خیلی پائین باشد.

آبیاری گیاه عطر چای

شمعدانی عطری می تواند خیلی سریع و به مقدار زیاد آب را در اندام خود ذخیره میکند و از گونه هایی است که به آب زیاد احتیاج دارد و در تابستان موقعی که بوته شمعدانی گل داشته باشد به آب بیشتری محتاج است.
در روزهای کوتاه زمستان و در حرارت کم آب دادن را برای چند هفته باید قطع نمود ولی وقتی گیاه در حال فعالیت است هیچوقت نباید رطوبت خاک کم باشد.

میزان و زمان آب دادن

میزان آبیاری و زمان آن بستگی به وضع خود گیاه و حرارت هوا و رطوبت جوی دارد. در روزهای خیلی گرم یا روزهایی که بادهای خشک می وزد و در تابستان به گیاه روزی دو بار آب داده میشود.
نکته مهم: وقتی شدت نور کم یا رطوبت زیاد است اصولا گیاه به آب نیاز ندارد.

دما و نور مناسب گیاه عطر چای چقد است‌؟

شمعدانی عطری رطوبت جوی را لازم ندارد و گلخانه مرطوب را نمی پسندد اما نباید محیط زیاده از حد خشک باشد.
محلهای آفتابی برای این گونه شمعدانی مفید است ولی در سایه آفتاب هم بردباری نشان می دهد.
حرارت و دمای مناسب برای عطر شاهی بین ۱۴-۷ درجه سانتیگراد است که در این حرارتها بهتر رشد میکند.

شمعدانی عطری نیاز به نور زیاد دارد ولی سعی کنید این گیاه را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید، گیاه عطر چای در محیط پر نور و نیم سایه و سایه نیز از خود بردباری نشان می دهد.

نکته مهم: نسبت به سرما و یخبندان نیز حساس بوده و حداقل دما برای رشد باید بین ۱۰-۷ باشد.

زمان چیدن و برداشت گیاه عطر چای

زمان چیدن و برداشت گیاه موقعی است که حداکثر رشد رویشی را نموده و درحال شکوفه دادن است. در اواخر تابستان گیاه را چیده و برای بدست آوردن روغن آنرا تقطیر میکنند. اولین برداشت دارای بیشترین اسانس و بهترین کیفیت است. مزارع کهنه میزان اسانس کمتری نسبت به مزارع نو دارند.
بعد از برداشت گیاه را خشک کرده و برای اسانس گیری آماده می نمایند و نیز برگها را درحد نیاز جمع آوری و تازه آنرا به مصرف دم کرده چای رساند.

علت زرد شدن برگ گل چای

برگهای آن کرکی مانند است و غده هایی در آن قرار گرفته که در این بخش رایحه تشکیل می شود، با فشار دادن برگها روغن عصاره این گیاه آزاد شده و رایحه ای معطر را در فضا ایجاد می کند.

شمعدانی عطری به واسطه رایحه و روغنی که در برگهای ضخیمش دارد، معمولا دچار آفت زدگی نمیشود. به طور کلی مگس سفید بزرگترین دشمن این گیاه خوشبو است و در موارد کم متداولتر شته، کنه تار عنکبوتی و شپشک آرد آلود به آن ممکن است حمله کنند.
با اسپری صابون حشره کش یا روغن باغبانی میتوانید با روشهای ارگانیک از شر این آفتها خلاص شوید.

اسانس گیاه عطر چای

قسمت مورد استفاده این گیاهان برگها یا قسمتهای هوایی است که از آنها اسانس گیری به عمل می آید. از گیاه مذکور اسانسی به نام ژرانیوم روزا(Geranum rosat ) بدست می آید
اسانس ژرانیوم روزا از برگهای شمعدانی عطری به وسیله تقطیر با بخار آب توسط دستگاه کلونجر بدست می آید. بوی آن مطبوع وشبیه بوی گل سرخ است.
اسانس ژرانیوم روزا مایعی بیرنگ، مایل به سبز یا مایل به آبی یا مایل به قهوه ای ،لوژیر است که باید در شیشه های کاملا مسدود به طوری که کاملا از اسانس پر شده باشد در جای خنک و دور از نور نگهداری نمود.

روغن ژرانیوم عطر چای

روغن ژرانیوم ، حالت روغنی و مایع دارد، بوی مطبوع گل سرخ میدهد و در آب غیر محلول است. با الکل و اتر قابلیت اختلاط دارد.
ژرانیول در عطر سازی مورد توجه است و بوتیرات آن درتهیه عطر گل سرخ مصرف دارد. فرمات آن به فرمول C11 H 18 O 2 نیزحالت مایع دارند و بوی مطبوعی می دهند و در مصرف دارد و در تهیه اسانس نرولی و تهیه صنعتی اسانس بهار نارنج به کار می رود.

خواص دارویی اسانس گیاه عطر چای یا ژرانیوم

از نظر درمانی دارای اثر ضدافسردگی و ضدعفونی کننده است. همچنین یک قابض ارزشمند و یک هموستاتیک(متوقف کننده خونریزی) می باشد.
موجب پیشبرد التیام سریع زخم می شود که آنرا برای درمان جراحات بسیارمفید می کند. شمعدانی عطری درفراورده های مراقبت از پوست استفاده می گردد. تقویت کننده کبد و کلیه هاست و برای درمان زردی، سنگهای کلیوی و عفونت های مختلف سیستم ادراری بکار می رود. مخلوط آن بافرمل در دندان پزشکی کاربرد دارد.

کاربردهای گیاه شمعدانی عطری

• تزیین به صورت گلدانهای تزیینی درخانه ها و اماکن عمومی و در چمن کاریها و پارکها
• دفع حشرات
• صنایع غذایی
• استفاده از اسانس ژرانیوم
• استفاده از برگهای تازه به عنوان چاشنی سس، بستنی ،کیک و آبمیوه و سرکه
• صنایع عطرسازی
• ریختن برگ تازه عطر چای در قوری یا فنجان چای
• دمنوش عطر چای

محل نگهداری در آپارتمان

در آپارتمان می توانید گیاه عطر چای را در پشت پنجره و در یک فضای پر نور نگهداری کنید و از عطر دل انگیز آن در فضای منزل لذت ببرید.