مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران


مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران می باشد . تا بعد از مشروطیت مدرسه ای برای دختران ایجاد نشد، به عوام چنین تلقین می شد که درس خواندن برای دختران لازم و جایز و پسندیده نیست و شاید شرط عفت را در زندگی کنج خانه نشستن و نداشتن سواد می دانستند. عامه مردم […]

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران می باشد . تا بعد از مشروطیت مدرسه ای برای دختران ایجاد نشد، به عوام چنین تلقین می شد که درس خواندن برای دختران لازم و جایز و پسندیده نیست و شاید شرط عفت را در زندگی کنج خانه نشستن و نداشتن سواد می دانستند. عامه مردم نظر خوبی به تحصیل در مدارس جدید نداشتند و هر زمان که می توانستند محصلین و معلمین را مورد آزار یا سخریه و توهین قرار می دادند.

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

تازه این امر دربارهء پسران و مردان بود و دختران وضع دشوارتری داشتند. بنابراین تحصیل دختران در خانواده هایی که به با سواد شدن دختران خود علاقمند بودند، به وسیله معلم سرخانه انجام می شد.تأسیس مدارس دخترانه در ایران توسط هر گروهی که انجام می گرفت با مخالفتهای زیادی روبرو می گردید. بعضی از علما آن را خلاف شرع اسلام می دانستند و بعضی می گفتند که وای به حال مملکتی که در آن مدرسه دخترانه تأسیس شود.

پس از انقلاب مشروطیت گفتگوهایی بین نمایندگان صورت گرفت. پاره ای از آنان چون ناظم الاسلام از تأسیس مدارس دخترانه حمایت نمودند و گفتند: «در تربیت بنات و دوشیزگان وطن بکوشیم و به آنها لباس علم و هنر بپوشیم، چه تا دخترها عالم نشوند، پسرها بخوبی تربیت نخواهند شد.» در جواب وی میرزا سید محمد صادق رئیس مدرسه اسلام گفت: «چیزی که مانع احداث مدرسه دخترانه است نبودن اداره نظمیه و نداشتن پلیس مرتب است. فرضاً که حجت الاسلام منع معاندین را بردارند، با جوانان جاهل و اشخاص عذب و بی لجام چه کنیم؟ باید نخست اداره پلیس و نظمیه را مرتب کنیم تا در موقع لزوم از دختران حمایت کنند و دیگر آنکه معلم مردانه نمی توان برای دختران آورد. پس باید به فکر معلم زنانه باشیم.»

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران
این اقدامات در حالی صورت گرفت که اوضاع ایران بسیار منقلب بود و به هرگونه نوگرایی در جامعه با دیده شک و تردید نگریسته می شد. بازار تکفیر و افترا بسیار گرم بود و کهنه پرستان از هیچ اقدامی حتی خطر جانی و هتک آبرو و حیثیت این بانوان آزاداندیش فروگذاری نمی کردند
با تمام دشواری ها، پس از بالا رفتن سطح آگاهی های جامعه و احساس ضرورت ایجاب مدارس دخترانه،۵ بانوان آزاد اندیش و دلسوز ایرانی دست به کار شدند و در همان زمانی که نمایندگان به بحث و جدل پایان ناپذیر درباره چگونگی ایجاد این مدارس پرداخته بودند، به تأسیس اولین مدارس دخترانه ایران اقدام نمودند. این اقدامات در حالی صورت گرفت که اوضاع ایران بسیار منقلب بود و به هرگونه نوگرایی در جامعه با دیده شک و تردید نگریسته می شد. بازار تکفیر و افترا بسیار گرم بود و کهنه پرستان از هیچ اقدامی حتی خطر جانی و هتک آبرو و حیثیت این بانوان آزاداندیش فروگذاری نمی کردنداما یکی از زنان آزاد اندیش و دلسوز شخصی بود به نام بانو آزموده که در تهران نخستین مدرسه دخترانه را به نام « پرورش» در سال ۱۳۲۱قمری( ۱۲۸۲خورشیدی) افتتاح کرد.

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

بانو طوبی آزموده

طوبی آزموده مؤسس دبستان ناموس و نیز نخستین دبیرستان دخترانه در تهران، از پیشگامان جنبش زنان در ایران بود.طوبی آزموده در ۱۲۵۷ شمسی در خانواده‌ای از طبقه متوسط در تهران به دنیا آمد. پدر وی میرزا حسن خان سرتیپ فردی باسواد و ارتشی بود. وی در خانه نزد آموزگاران سرخانه به تحصیل پرداخت و بعد از ازدواج نیز نزد معلمان خصوصی به آموختن فارسی و فرانسه و عربی ادامه داد. در ۱۴ سالگی به ازدواج مردی نظامی درآمد اما زود جدا شدند. توبا پس از جدایی چند سال درس خواند و به آموختن علوم مختلف مشغول شد.
او دبستان ناموس را در ۱۲۸۶ شمسی در تهران با مشقات فراوان و مخالفت‌های بسیار تأسیس کرد. توبا این مدرسه را با پشتکار و مبارزه حفظ کرد و در سال ۱۳۰۷ نخستین دبیرستان دخترانه تهران را نیز تأسیس نمود.این بانوی بزرگوار در در سال ۱۳۱۵ در سن ۶۰ سالگی درگذشت.
در سال‌های پس از انقلاب مشروطه باسواد شدن زنان و تحصیل علم دختران از مهم‌ترین خواسته‌های جنبش زنان ایران بود و اینچنین بود که تلاش‌ها برای تأسیس مدرسه دخترانه آغاز شد. توبا آزموده به تأسیس مدرسه و آموزش دختران همت گماشت و مدرسه جدیدی را تحت عنوان دبستان دخترانه ناموس در سال ۱۲۸۶ در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) و نزدیک چهار راه حسن‌آباد تأسیس کرد و به این سبب، نام او ماندگار شد. او توانست در مدتی کوتاه تعداد مدارس دخترانه را به شش دستگاه برساند و در سال ۱۲۹۳، یعنی ۸ سال پس از تأسیس اولین مدرسه، ۳۴۷۴ دختر دانش‌آموز را جذب این مدارس کند. آزموده، این مدارس را به صورت یکی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس متوسطه کامل و کانون پرورش دختران متجدد درآورد. به عبارت دیگر اگر میرزا حسن رشدیه بنیانگذار مدارس کنونی پسرانه است، توبا آزموده را نیز باید بنیانگذار مدارس دخترانهٔ کنونی دانست.

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

مدرسه ناموس

در سالهای بعد از انقلاب مشروطه بود که تحصیل زنان به یکی از مسائل مهم جنبش‌های زنان در ایران تبدیل شد. توبا آزموده یکی از افرادی بود که بخش اعظم زندگی خود را صرف رسیدن به این هدف کرد. توبا که خودش در خانه و با معلم خصوصی درس خوانده بود و زبان‌های فرانسه و عربی را هم آموخته بود، «دبستان ناموس» را در سال ۱۲۸۶ در خانه خود در محله سنگلج تهران تاسیس کرد. او بعد از مدتی تعداد دبستان‌های ناموس را به عدد ۶ رساند. ۸ سال بعد از تاسیس اولین شعبه، تعداد دانش آموزان دختر این مدرسه ۳۴۷۴ بود.
جالب است که بدانید اولین مدرسه دخترانه را بی‌بی‌خانم استرآبادی با نام «دبستان دوشیزگان» در سال ۱۲۸۵ (یک سال قبل از مدرسه ناموس) در تهران تاسیس کرده بود اما این مدرسه به خاطر کارشکنی‌های بسیار، مدت کوتاهی توانست به کار خود ادامه بدهد.
دبستان ناموس کم کم به قدری توسعه یافت که توانست به یکی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس تهران تبدیل بشود و تا پایان دوره دبیرستان هم دختران را آموزش دهد. سال ۱۳۰۷، اولین گروه دختران از این مدرسه مدرک دیپلم گرفتند؛ توران آزموده فخرعظمی ارغنون، بی‌بی‌خانم خلوتی، گیلان خانم، فرخنده خانم و مهرانور سمیعی اعضای این گروه بودند. اما این تنها کار خانم آزموده نبود؛ برای او سواد آموزی زنان مسن‌تر هم مهم بود و به همین خاطر کلاس‌های اکابر را برای آموزش سواد به این زنان برپا کرد. توبا آزموده در اول مهر ۱۳۱۵ در سن ۵۸ سالگی در تهران از دنیا رفت. بعد از فوتش مدرسه ناموس تا سال‌ها توسط «طوبی مشکوه نفیسی» مدیریت شد و در سال ۱۳۱۹ به وزارت فرهنگ واگذار شد. نام مدرسه ناموس بعدها به «دبیرستان شهناز» تغییر کرد.
یکی از دانش آموختگان مدرسه ناموس مهری ماه فرمانفرماست. وی در خاطرات خود نوشته است:«مدرسه ناموس یکی از اولین دبستان های دخترانه تهران به شمار می رفت و توسط خانم ایرانی که می گفتند شوهرش را در جوانی از دست داده بنیانگذاری شده بود…شاگردان زیادی در آن مدرسه آموزش می دیدند. مرا به کلاس چهارم بردند. در حیاط بزرگ مدرسه درخت های کاج بلندی داشت… کلاس چهارم اتاق کوچک چهارگوشی بود که روشنایی خود را از بالای یک پنجره می گرفت. نیمکت های باریکی در آن گذاشته شده بود.» غیر از مدارس پرورش و ناموس طوبی آزموده مدارس تربیت( ۱۲۸۷ ش) و تربیت نوامیس را نیز (خرداد ماه۱۳۰۱ ش) تاسیس کرد.

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه گردشگری

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!



بیشترین بازدید یک ساعت گذشته


طرفداری عجیب شیلا خداداد از تتلو / او را خیلی دوست دارم ! + عکس