چرا بن زاید از رفتن به کاخ سفید هراس دارد؟


چرا بن زاید از رفتن به کاخ سفید هراس دارد؟

دلایل گرایش کشورهای عربی به اسرائیل چیست؟ و ذینفعان اصلی چه کسانی خواهند بود؟ این توافقات چه پیامدهای سیاسی، امنیتی و اجتماعی را برای منطقه و ایران به همراه خواهد داشت؟

به گزارش خبرآنلاین، پایگاه خبری دِپرینت، در مطلبی در خصوص توافق دو کشور امارات و بحرین با اسرائیل می نویسد:

اتفاقات زیادی در خاورمیانه و در حوزه بالکان در حال وقوع است. دو کشوری که بر روی اسرائیل متمرکز شده اند.اسرائیل و بحرین تصمیم به عادی سازی روابط طبق توافق صلح گرفته اند، توافقی که توسط دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا اخیرا اعلام شد. در حالی که بحرین و اسرائیل در حال جنگ نبودند بحرین تصمیم گرفت تا برای اولین بار آن را به رسمیت بشناسد. این رویداد پس از آن رخ می دهد که امارات و اسرائیل نیز پیش از این نیز به سمت عادی سازی روابط حرکت کرده اند.

بحرین به چهارمین کشوری تبدیل شده که پس از مصر، اردن و امارات اسرائیل را رسمیت می شناسد.در همین حال دو کشور حوزه بالکان یعنی کوزوو و صربستان نیز تصمیم گرفته اند تا روابط خود را طی توافقی بهبود بخشند.

ردپای سعودی ها در توافق اسرائیل و بحرین

این توافق از همه جهات از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که بحرین پایگاهی از عربستان است؛ کشوری تحت الحمایه با دولتی دست نشانده بوده که همواره به عربستان سعودی وابسته بوده است.ضمن اینکه در دهه اخیر وابستگی این کشور به عربستان بیشتر و بیشتر شده است.

در دهه گذشته و در دوران بهار عربی زمانی که تظاهرات ضدحکومتی در در سال ۲۰۱۰ در خاورمیانه آغاز شد، بحرین نیز نگران سرایت این اعتراض ها به کشور بود. دولت این کشور تصمیم به سرکوب شدید گرفت و معترضین را شکنجه و اعدام کرد. آنها تنها با کمک و یاری سعودی ها قادر به این کار بودند. هم از لحاظ نیرو و هم از لحاظ سیاسی.این تحولات سرانجام منجر به وابستگی بیش از حد بحرین به عربستان سعودی شد، نه تنها از لحاظ اقتصادی، بلکه حمایت های سیاسی و نظامی را نیز شامل شد.

بنابراین آشتی بحرین با اسرائیل از اهمیت سیاسی گسترده ای برخوردار است ، خصوصاً به این دلیل که بدون تأیید عربستان چنین اقدامی نمی کرد. موضوعی که در مقاله واشنگتن پست نیز بدان اشاره شده که می گوید توافق بحرین و اسرائیل بدون حمایت عربستان سعودی حاصل نمی‌شد. سعودی‌ها همواره از حق وتو در مورد سیاست‌های بحرین برخوردار بوده‌اند اما این بار به جای استفاده از وتو، آرام و بی‌صدا از تصمیم همسایه کوچک خود حمایت کردند. به نوشته این روزنامه آمریکایی جرد کوشنر داماد و مشاور ارشد دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا معتقد است که سعودی‌ها پیش از آنکه خود اقدامی بکنند، منتظر می‌مانند تا ببینند روند عادی‌سازی روابط چگونه پیش می‌رود.

از سویی وبسایت گلوبز نیز در مطلبی می نویسد که با توافق بحرین پلی اقتصادی و مهم از سوی اسرائیل به عربستان ایجاد شد. بحرین که از لحاظ اقتصادی بیشتر از امارات به عربستان وابسته است و از این طریق امکان تجارت با شرکت های سعودی بیشتر فراهم شده است.

چرا بن زاید از رفتن به کاخ سفید هراس دارد؟

تحلیل همچنین می می افزاید که این توافقات کانالی اقتصادی و تجاری به طور مستقیم بین اسرائیل و عربستان سعودی و بدون داشتن روابط دوجانبه ایجاد می کند. که در این مرحله حتی برای بن سلمان که قدرتمندترین مرد عرب سنی دنیا به حساب می آید امری دشوار است.

اما عربستان سعودی به چند دلیل عجله ای در برقراری روابط دیپلماتیک رسمی با اسرائیل نخواهد داشت. به دو دلیل:

۱- در جهان اسلام از یک طرف با ایران در رقابت است و از طرف دیگر با ترکیه

۲- عربستان هنوز پادشاهی بر مسند قدرت دارد که دهه هشتم عمر خود را سپری می کند و برای نسل او عادی سازی روابط با اسرائیل امری بسیار بسیار دشوار است.

توافقات بیانگر تغییر موضع استراتژیک کشورهای سنی عرب خاورمیانه است

رئیس جمهور آمریکا توافق امارات و بحرین با اسرائیل را به عنوان یک پیروزی تلقی می کند که آن را برای آمریکایی های دست راستی و رای دهندگان یهودی مهم می داند.

به گفته مارتین ایندیک (دیپلمات آمریکایی، متخصص سیاست خارجی آمریکا، نویسنده، استاد دانشگاه و سفیر اسبق آمریکا در اسرائیل) این توافق با بحرین بیشتر یک "توافق استراتژیک است تا یک تصمیم مربوط به صلح".

مطلب می افزاید: توافقات اخیر یک استراتژی جدید از سوی عرب های سنی خاورمیانه است، که روابط خوبی با ایران ندارند. برای کشورهایی چون بحرین و عمان، جمهوری اسلامی ایران یک تهدید بسیار بزرگتر و استراتژیک تر نسبت به اسرائیل است.

در این بین به نظر می رسد کشور بعدی که روابط خود را با اسرائیل عادی سازی می کند مراکش باشد چرا که آنان تصمیم گرفته اند که پروازهای خود را از سر گیرند. همچنین سلطان عمان نیز در سال ۲۰۱۸ میزبان نخست وزیر اسرائیل یعنی بنیامین نتانیاهو بود. این در حالی است که عربستان سعودی نیز برای نخستین بار پرواز مستقیم میان فرودگاه های خود با فرودگاه های اسرائیل را برقرار کرده است.

تا آنجایی که درباره قطر می دانیم، این کشور به طور آشکارا قبل تر با اسرائیل همکاری داشته و نقش میانجی گر را برای کاهش تنش و ایجاد تفاهم بین اسرائیل و حماس ایفا کرده است.

یوسف العتیبه سفیر امارات در واشنگتن نیز پیش تز در مقاله ای نوشته بود که اسرائیلی ها همزمان نمی توانند هم الحاق مناطق کرانه باختری را در دستور کار داشته باشند و هم عادی سازی را.

در ادامه این تحلیل آمده است: کشورهای عربی اکنون از نتانیاهو قول می گیرند که سرزمین های کرانه باختری را الحاق نکند. با این تعهد ، این انتظار وجود دارد که فلسطینی ها در برخی مواقع انگیزه ای برای از سرگیری مذاکرات با اسرائیل داشته باشند.

تحلیلگران چه می گویند؟

عسل راد عضو شورای ملی ایران و آمریکا در خصوص احتمال تنش بین ایران و امارات در نتیجه این توافق به الجزیره گفت: امارات و ایران دارای روابط اقتصادی دیرینه هستند و تقریباً ۵۰۰۰۰۰ ایرانی در امارات زندگی می کنند که بیشترین آنها در دبی هستند. وی همچنین اضافه کرد: صادرات امارات متحده عربی به ایران در سال ۲۰۱۸ بالغ بر ۱۰.۲۳ میلیارد دلار بوده است، و این کشور را در زمره شرکای تجاری برتر ایران قرار داده است.

این کارشناس همچنین افزود که اگر امارات متحده عربی استراتژی ضد ایرانی را در پیش می گرفت، جلسات اخیر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و شیخ عبدالله بن زاید بن سلطان آل نهیان وزیر امور خارجه امارات متحده عربی برگزار نمی شد.

وی در پایان نیز گفت: "این اقدام به نوعی اقدام متعادل کننده است. من آن را اقدامی ضد ایرانی نمی دانم. آنها (امارات) سلاح های پیشرفته می خواستند ... که این توافق آن را ممکن می سازد.

تریتا پارسی بنیانگذار و نایب رئیس اجرایی مؤسسه کویئنسی برای کشورداری مسئولانه نیز در گفتگویی با همین شبکه اظهار داشت که این توافقات و فروش تسلیحات پیشرفته صلح و ثبات در منطقه را تهدید می کند اما خطری را متوجه ایران نخواهد کرد. وی همچنین افزود که عادی سازی روابط می تواند منجر به بلندپروازی های بیشتر امارات متحده عربی در یمن در لیبی شود. پارسی در ادامه به نقش مشابه عربستان در یمن اشاره کرد که با خرید تجیهزات پیشرفته نظامی در یمن عملیات های بی پروایانه انجام می دهد.

وی ادامه داد: "آنها(عربستان سعودی) تحت تأثیر تصور اینکه از حمایت ایالات متحده برخوردار هستند، فعالیت می کنند. حتی زمانی که کنگره دو بار به توقف جنگ در یمن رأی داده است، رئیس جمهور آمریکا دو بار آن را وتو کرده است. پارسی هشدار داد: در حالی که امارات متحده عربی اقدامات خود را در یمن کاهش داده است، اما در آنجا همچنان فعال است و نگرانی ها درباره اقدامات نظامی در لیبی همچنان وجود دارد.

وی افزود که عادی سازی برای امارات متحده عربی نمی تواند به منزله رهایی از عواقب آن باشد.

چرا ولیعهد ابوظبی به مراسم امضا توافق نرفت؟

شبکه الجزیره همچنین در گزارشی با اشاره به سفر عبدالله بن زاید وزیر خارجه امارات به آمریکا برای امضای توافق سازش با رژیم صهیونیستی که قرار است سه شنبه در کاخ سفید برگزار شود و علل احتمالی عدم حضور ولی‌عهد ابوظبی در این مراسم را توضیح داد. علی‌رغم روابط استوار ولی‌ عهد ابوظبی با ترامپ و تیم او، آخرین سفر محمد بن زاید به واشنگتن به ماه مِی سال ۲۰۱۷ باز می‌گردد.

در این گزارش اشاره شده که روزنامه آمریکایی «واشنگتن پُست» ادعا کرده، بن زاید در ماه ژانویه سال ۲۰۱۷ نشستی محرمانه میان «اریک پرینس» مؤسس شرکت «بلک واتر» و برخی مقامات روسِ نزدیک به «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه در جزیره «سیشل» آن هم برای برقراری یک خط ارتباط سری میان مسکو و رئیس جمهور جدید واشنگتن ترتیب داده بوده است.

طبق این گزارش، رگه‌های این ارتباط همزمان با تلاش بن زاید برای سفر سری به شهر نیویورک نمایان شده است؛ سفری که در آن، بن زاید قصد داشته در برج ترامپ با «مایکل فلین»، «جرد کوشنر» و «استیو بنن» سه مشاور ارشد ترامپ برای توافق بر سر جزئیات نشست دیدار کند. در این گزارش آمده که تلاش بن زاید برای سفر سری به آمریکا با شکست مواجه شد؛ مسئله‌ای که از طرفی نقض پروتکل‌های سیاسی نیز به شمار می‌رفته زیرا امارات پیش از سفر دولت «باراک اوباما» رئیس‌ جمهور پیشین آمریکا را در جریان این امر قرار نداده است با آنکه مقامات، به‌صورت اتفاقی، نام بن زاید را در برگه‌های متعلق به شرکت‌هایی هوایی رویت کرده‌اند.

«جورجیو کاویرو» مدیر مؤسسه مطالعات خلیج فارس بر این باور است که در پس عدم سفر بن زاید به واشنگن آن هم پس از گذشته سه سال دلایلی بسیاری نهفته است که اولین دلیل مربوط می‌شود به محاصره قطر؛ محاصره‌ای که دولت ترامپ تمایل دارد به کمک اماراتی‌ها و سعودی‌ها آن را به پایان برساند.

«بروس فین» دستیار اسبق وزیر دادگستری آمریکا معتقد است که مطابق با قانون حفاظت از قربانیان شکنجه، در صورت سفر به زاید به آمریکا، برخی از شهروندان اماراتی به علت دست داشتن او در شکنجه و قتل از او شکایت خواهند کرد.

«آنتونیو اوکشیتو» تحلیلگر سیاسی مؤسسه مطالعاتی خلیج فارس نیز گفت: درست در پنجاه روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، بن زاید با توجه به عدم یقینش درباره نتایج انتخابات آتی آمریکا، تمایل ندارد در واشنگتن در کنار دونالد ترامپ ظاهر شود. با آنکه در حال حاضر، پرونده‌ای در دادگاه‌های آمریکا علیه محمد بن زاید وجود ندارد؛ اما ولی عهد ابوظبی بر نمایان نشدنش در کنار ترامپ اصرار دارد. این در حالی است که به شکل فزاینده‌ای به نظر می‌رسد، بن زاید جزء حامی پویش انتخاب دوباره رئیس‌جمهور ترامپ است.

وی افزود: در واقع، انتخاب دوباره ترامپ سناریویی خواهد بود که امارات عربی متحده از آن استقبال خواهد کرد. با این حال، محمد بن زاید نمی‌تواند روابط کشورش با جو بایدن و دموکرات‌ها را به خطر بیندازد و حمایت آمریکا از امارات را به یک مسئله حزبی تبدیل کند آن هم درست چند هفته پیش از انتخابات سوم نوامبر.

توافق کوزوو و صربستان

تمام این توافقات نه تنها در خاورمیانه وجود دارد بلکه شامل حوزه بالکان و توافق کوزوو و صربستان نیز می شود. در همین راستا کوزووو و صربستان اعلام کرده اند که یا میانجی گری دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا توافق صلحی را در راستای عادی سازی روابط در واشنگتن امضا خواهند کرد که هفته آینده صورت خواهد گرفت.

پارلمان کوزوو در فوریه ۲۰۰۸ به طور یکجانبه استقلال این بخش از صربستان را اعلام کرد. اما بلگراد با اعلام اینکه کوزوو، استان جنوبی صربستان است، اعلام یکجانبه استقلال آن را قبول ندارد و خواهان باطل شدن سند استقلال کوزوو از راه های دیپلماتیک و صلح آمیز است. با امضای توافق صلح صربستان با عضویت کوزوو در هر نهاد بین المللی در سال آینده مخالفت نخواهد کرد.

کوزوو که دارای جمعیت عظیمی از مسلمانان از نژاد آلبانیایی است ، اسرائیل را به رسمیت شناخته و تصمیم به مستقر کردن سفارت در اورشلیم گرفته و اولین کشور دارای اکثریت مسلمان است که سفارت خود را در اسرائیل بازگشایی می کند.

صربستان نیز ، یک کشور با اکثریت مسیحی ، تصمیم گرفته است سفارت خود را از تل آویو به بیت المقدس منتقل کند و با این اقدام به اولین کشور اروپایی تبدیل می شود که این روند را به سرانجام می رساند.

حوزه بالکان و اروپای شرقی برای ایالات متحده آمریکا از اهمیت بسزایی برخوردار است، به این دلیل که در آن حوزه چین و روسیه در تلاش برای نفوذ و تاثیرگذاری هستند.

منابع: دِپرینت، الجزیره، واشنگتن پست، گلوبز/ مترجم: ابوالفضل خدائی

بیشتر بخوانید:

«توطئه صلح» آزمونی دیگر برای ایران

صلح با «مشت ‌آهنین»؛ آیا حرمین شریفین در خطر است؟

آتشی به نام «صلح» در خرمن خاورمیانه

310311

کد خبر 1432672

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه بین‌الملل

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!



بیشترین بازدید یک ساعت گذشته


فال حافظ روزانه جمعه 10 فروردین 1403 با معنی و تفسیر دقیق