همت‌آباد امروز و مفت‌آباد دیروز | منطقه‌ای محروم در منطقه لاکچری‌نشین اصفهان

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از مهر، منطقه شش شهرداری اصفهان با مساحت ۶ هزار و ۶۰۰ هکتار از شمال به سی و سه پل در مسیر زاینده‌رود تا پل بزرگمهر، از جنوب به پل اشکاوند در مسیر ریل راه‌آهن تا پل راه‌آهن، از شرق به پل بزرگمهر در مسیر رودخانه تا پل اشکاوند و از غرب به پل راه‌آهن در مسیر بزرگراه شهید دستجردی تا سی و سه پل محدود می‌شود.

در این منطقه برخوردار اصفهان پروژه‌های مهم و عمده شهرداری نظیر سالن اجلاس در آن به سرعت در حال اجراست اما در همین منطقه در مجاورت گلستان شهدا محله‌ای وجود دارد که به خاطر ارزان بودن زمین‌هایش در دوران پیش از انقلاب مهاجرپذیر شد و کارگرانی که از شهرستان‌ها به اصفهان مهاجرت کردند در آن ساکن شدند. مفت‌آباد نامی است که هنوز سر این محله سنگینی می‌کند و به قول مدیر کل راه و شهرسازی سابق استان اصفهان در این ۴۰ سال فقط مفت‌آباد به «همت‌آباد» تغییر نام داد.

خیابان‌های فرسوده همت‌آباد تا خیابان‌های لاکچری منطقه ۶

علم‌های سبز و سیاه و قرمز از خانه‌های چهل متری خیابان شهید خلیلی برافراشته شده است. خیابانی که در همین محله همت‌آباد در منطقه شش شهرداری با خیابان‌های لاکچری چند صد متر آن‌سوتر همخوانی ندارد. علم‌هایی که نشان از مذهبی بودن ساکنان محله می‌دهد و با تقدیم کردن بیش از ۲۴۰ شهید از محله‌های نمونه شاهد ایران است. خیابانی که نه در حاشیه شهر است نه حتی در مناطق کم‌برخوردار اما دو درصد از بافت فرسوده شهری در آن قرار دارد و مردم هنوز در خانه‌های قوطی‌کبریتی و کوچه‌های تنگ و باریکش زندگی می‌کنند. نام خیابان شهید خلیلی هم از یکی از شهدای شاخص محله برگرفته شده است.

مسئولان هنوز همت‌آباد را مفت‌آباد می‌دانند

منوچهر مرادیان از ساکنان این منطقه است؛ او سال‌ها در دبیرستان‌های استعدادهای درخشان اصفهان دبیر ورزش بوده و مغازه‌ای کوچک در خیابان شهید خلیلی باز کرده و امروز به فروش لوازم ورزشی مشغول است. او می‌گوید: ۵۶ سال است در این محله زندگی می‌کنم. شش سالم بود که با مادرم از شهرستان تیران و کرون به این منطقه مهاجرت کردیم. در مجموع شهرداری به این منطقه رسیدگی نکرده و در ۵۰ سال گذشته که ساکن محله بوده‌ام این خیابان تنها تعریض و آسفالت شد.

مرادیان با اشاره به اینکه ساکنان این منطقه سهم بسیاری در پیروزی انقلاب و جنگ تحمیلی داشتند، می‌افزاید: در همین خیابان در سه‌راهی شخصیتی محترم می‌زیست که هنوز خانه‌اش آنجا باقی مانده است. رضا عابدی که فرزندش در جنگ شهید شد، بیش از نیمی از زمین‌هایش را که در گلستان شهدای فعلی قرار داشت بخشید. علاوه بر خانه‌هایی با تیر و چوب و مساحت کم، آمار سرقت و اعتیاد در این منطقه بیداد می‌کند و فضای سبز، کتابخانه، مدرسه و درمانگاه هم ندارد.

مفت‌آباد جزو شهر اصفهان است؟

محمدتقی رنجکش که ۵۷ سال پیش همراه خانواده از مبارکه به این منطقه مهاجرت کرده می‌گوید: اینجا در آن زمان معروف به سنگ‌چین بود، چون برای آموزش رانندگی می‌آمدند. در این چند دهه تنها اقدامی که شهرداری انجام داده آسفالت کردن خیابان اصلی همراه با عقب‌نشینی بوده است؛ انگار در این چند دهه همت‌آباد جزو شهر اصفهان به حساب نیامده است. اینکه نام منطقه را تغییر بدهند اما باز هم به چشم همان مفت‌آباد نگاه کنند، جز این نیست که در مرکز شهر اصفهان یک منطقه مظلوم واقع شود.

بوی متعفن چاه فاضلاب، تراکم جمعیتی بالا، نداشتن خطوط تاکسی و اتوبوس، فرسوده بودن بافت و ممکن نبودن عبور آمبولانس و خودروهای آتش‌نشانی از دیگر مشکلات مردم منطقه است. همت‌آباد حتی از فضای سبز که ۴۰ سال است قول آن را می‌دهند محروم است و کشیدن یک دیوار در انتهای خیابان احساس زندانی بودن به مردم می‌دهد. دریغ از یک محوطه گلکاری یا چمنکاری که ساکنان در آن قدم بزنند و صفا کنند.

قول شورای شهر برای پیگیری مشکلات همت‌آباد

شیرین طغیانی خوراسگانی، رئیس کمیسیون عمران، معماری و شهرسازی شورای شهر اصفهان درباره مسائل مردم همت‌آباد می‌گوید: حدود دو درصد از مجموع کل بافت فرسوده اصفهان در منطقه شش شهرداری قرار دارد که ۶۵ درصد از این بافت ناکارآمد شهری در محله همت‌آباد واقع شده است. یکی از طرح‌های بازآفرینی شهری، تجمیع واحدهای ریزدانه است که با همکاری و جلب اعتماد مردم می‌تواند در نوسازی و بازآفرینی منطقه مؤثر واقع شود.

او با تاکید بر اینکه دوباره از این محله بازدید و موضوع همت‌آباد را در جلسه آتی کمیسیون مطرح می‌کند، می‌افزاید: دغدغه رسانه‌ها در پرداختن به موضوع بافت‌های فرسوده و محله‌های محروم در شهرهایی که گاه تنها نام برخوردار را یدک می‌کشند در خور تحسین است اما باید با بررسی‌های دقیق و سهم عمرانی این منطقه از بودجه شهرداری به راه حلی در جهت توسعه فضای سبز در منطقه اندیشید تا شاید این کمینه نیاز و درخواست ساکنان محله محقق شود.

با اینکه سال گذشته قرار شد برای ایجاد فضای سبز در همت‌آباد بیش از هشت میلیارد تومان هزینه شود و اجرای نخستین طرح بازآفرینی محله هم کلید خورده اما هنوز انگار نام مفت‌آباد تنها روی نقشه به همت‌آباد تغییر کرده است. پیگیری‌ها برای گفتگو با معاون شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان و مسئولان شهری با وجود تماس‌های پیاپی بی‌نتیجه ماند.