رواج مراکز روزانه سالمندان/ سالمندان گرمساری توانمند می‌شوند

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: بهزیستی چند سالی است که به ارائه طرح‌هایی برای مقابله با زمین گیر شدن سالمندان تلاش می‌کند. طرح‌هایی مانند مراکز نگهداری سالمندان به صورت روزانه که شبیه مهدهای کودکی هستند که در آنها سالمندان نگهداری و خدمات مهمی به آنها ارائه می‌شود در زمره این طرح‌ها محسوب می‌شوند اما به نظر می‌رسد مردم گرمسار از این طرح‌ها چندان آگاهی ندارند.

بهزیستی در کنار مراکز سالمندان روزانه که هدف آن تداعی کردن فضای خانه برای سالمندان و بهبود وضعیت فیزیکی و روانی شأن است، اقدامات دیگری را نیز در دستور کار دارد که از جمله آنها می‌توان به ارائه خدمات پزشکی در منزل سالمندان اشاره کرد.

این خدمات ماهانه انجام می‌شوند و اگر سالمندی نیاز به خدمات پزشکی داشت از آنها بهره مند خواهد شد این در حالی است که موفقیت در طرح‌های مذکور مستلزم همراهی مردم با بهزیستی شهرستان گرمسار و دیگر شهرهای استان سمنان است.

باید پذیرفت که همچنان نگاه نسبتاً مثبت و مناسبی به بهزیستی و نگهداری از سالمندان در استان سمنان و شهرستان گرمسار وجود ندارد و مراکز نگهداری از سالمندان به صورتی ناآگاهانه با خانه سالمندان مقایسه می‌شوند در صورتی که حقیقت چیز دیگری است. این مراکز می‌توانند برای سالمندان بسیار مفید نیز باشند.

برای بررسی بیشتر این موضوع و مقوله نگهداری از سالمندان با محمد نسیمی رئیس بهزیستی گرمسار به گفتگو نشسته‌ایم تا درباره طرح‌های بهزیستی برای توانمند سازی سالمندان همزمان با روز سالمند، اطلاعاتی کسب کنیم.

*درباره مراکز روزانه نگهداری سالمندان توضیح دهید

طرح مراکز روزانه سالمندان یکی از اقدامات ویژه بهزیستی با هدف اولویت گذاری بر روی حفظ کرامت سالمندان در درون منزل و جلوگیر یاز افزایش خانه‌های سالمندان و مراکز نگهداری سالمندان است که برای خانم‌ها و آقایان خدمات خوبی را ارائه می‌کنند.

این مراکز از یک پزشک، فیزیوتراپ، روانشناس و مددکار اجتماعی تشکیل شده که صبح‌ها پذیرای سالمندان هستند و ظهر نیز سالمندان به خانه باز می‌گردند که در این مراکز بیشترین هدف، جلوگیری از انزوای سالمندان و تنهایی شأن است. سالمندان در این مراکز با هم زبانان و هم سن و سالان خودشان حضور دارند که می‌تواند اثرگذاری خوبی را نیز داشته باشد.

در کنار خدماتی مانند صبحانه، تغذیه و معاینات پزشکی در مراکز نگهداری روزانه سالمندان موضوعاتی مانند ورزش‌های متناسب با دوران سالمندی با حضور مدرسان این حوزه، فیزیوتراپی و کاردرمانی، نیاز به پرستار برای تزریق، دارو دهی و … نیز وجود دارد. از سوی دیگر در این مراکز آموزش‌های دوران سالمندی شامل تغذیه، چگونگی استراحت، چگونه بلند شدن برای ساختار ستون مهره‌ها و راه رفتن و جلوگیری از آسیب نیز انجام می‌شود که پروتکل‌های استاندارد آن در مراکز رعایت خواهد شد.

*دیگر خدمات ارائه شده کدام هستند؟ و دولت برای آنها چه می‌کند؟

موسیقی، کارهای فرهنگی، نشاط اجتماعی، هنر و … نیز بر حسب نیاز مراکز روزانه نگهداری سالمندان و توانمندی سالمندان موجود در آنها از جمله دیگر خدماتی است که به قشر سالمند ارائه می‌شود. سرای نیکان گرمسار با ظرفیت ۳۰ خانم سالمند هم اکنون ارائه خدمات می‌کند

دولت برای حمایت از این مراکز، یارانه‌ای را برای هر سالمند در نظر گرفته که میزان آن هر نفر ماهانه ۶۲۷ هزار تومان است. این وجه توسط سازمان بهزیستی به حساب مرکز نگهداری روزانه سالمندان واریز می‌شود و نه به حساب شخص سالمند؛ در گرمسار ماهانه ۱۷ میلیون تومان برای ۲۷ بانوی سالمند حاضر در سرای نیکان این شهرستان واریز می‌شود.

*مزیت این مراکز را در چه می‌بینید؟

این مراکز می‌تواند هم سالمندان را از تنهایی بیرون آورده و دغدغه خانواده‌ها را نیز لحاظ کند و هم می‌تواند فرصتی خوب برای ارائه آموزش‌های مورد نیاز سالمندان باشد. در شهرستان گرمسار همچنین مجوز یک مرکز نگهداری روزانه سالمندان در حال اخذ و راه اندازی است که در دو ماه آتی این مرکز نیز راه اندازی خواهد شد.

گسترش این مراکز سیاست بهزیستی هستند تا مراکز نگهداری سالمندان از حوزه شبانه روزی خارج شوند و نگاه‌مان نگاه نگهداری سالمند در درون خانه باشد که بتوانیم فضاها را برای سالمند ایجاد کنیم. طرح‌هایی تحت عنوان توانمند سازی سالمندان در کنار مراکز دیده شده‌اند که هدف آن کمک به سالمندان در درون خانه‌هایشان است. به عبارت دیگر ممکن است سالمندی وجود داشته باشد که رغبتی برای حضور در مراکز روزانه سالمندی را هم نداشته باشد که طرح توانمندی مرتبط با این افراد است.

۱۵ سالمند در گرمسار شناسایی شده‌اند که نیازمند برخی خدمات توانبخشی هستند که بر حسب شدت نیاز آنها طبقه بندی می‌شوند و برایشان سرانه‌ای در نظر گرفته خواهد شد که سال گذشته این مبلغ برای هر سالمند سالانه دو میلیون تومان بود. این سالمندان در طرح توانمند سازی بر حسب نوع نیازی که دارند خدمات دریافت می‌کنند برای مثال سالمندی وجود دارد که علاقه به حضور در مراکز روزانه هم ندارد اما نیاز به ولیچر دارد در نتیجه بهزیستی به این فرد کمک می‌کند تا خدایی ناکرده دچار زمین‌گیری و افتادگی نشود. گاهی هم سالمندان نیاز به خدمات توانبخشی دارند مثل فیزیوتراپی و … که بهزیستی آن را تأمین و به منزل سالمند اعزام می‌کند.

در این طرح ممکن است خانه یک سالمند بر حسب توانمندی وی، مناسب سازی نشده باشد برای مثال دارای پله‌های متعدد باشد و یا سرویس بهداشتی نامناسبی بر حسب شکل آسیب وی دارد، در اینجا نیز طرح توانمند سازی سالمندان از سوی بهزیستی وارد عمل شده و شرایط خانه را برای سالمندان مناسب سازی می‌کند که هدف نهایی آن جلوگیری از زمین گیر شدن سالمندان است.

*دیگر طرح بهزیستی در این زمینه چیست؟

از دیگر طرح‌ها و موضوعات بهزیستی ویزیت در خانه و ارائه خدمات پزشکی و بهداشتی به سالمندان محسوب می‌شود که در این طرح نیز در حال حاضر ۳۰ سالمند در شهرستان گرمسار تحت پوشش هستند. این خدمات در منزل، به صورت ماهانه یک بار با حضور پزشک انجام می‌شود و اگر سالمند نیازمند دارو یا ارجاع به متخصصان یا مراکز درمانی داشته باشد، کارهای مرتبط با آن انجام می‌گیرد همچنین اگر یک سالمند نیاز به پرستار، مددکار، کاردرمانی و … داشته باشد نیز به وی ارائه می‌شود اما این خدمات ماهانه یک بار صورت می‌گیرند.

طبق دستورالعمل بهزیستی سالمندان طبقه بندی می‌شوند و بر حسب نوع توانمندی‌ها و حتی عدم توانمندی‌هایشان دسته بندی می‌شوند تا برایشان اقداماتی مانند مناسب سازی، خدمات، پزشکی و … ارائه شود از سوی دیگر از ۳۰۰ پرونده سالمندی که در شهرستان گرمسار وجود دارد ممکن است ۱۰ درصدشان اصلاً توانایی بیرون آمدن از خانه را نداشته باشند و یا برای خانواده دشوار باشد که این فرد سالمند را با توجه به شکل ناتوانی‌اش به مراکز بیاورند در نتیجه تلاش می‌شود در وهله اول مراکز روزانه پذیرای سالمندان باشند.

در زمینه «هوم ویزیت» یا همان حضور پزشک در منزل نیز بهزیستی یارانه را برای هر سالمند در نظر گرفته که میزان آن ۲۳۰ هزار تومان ماهانه است که بهزیستی هر ماه آن را رصد و بررسی می‌کند تا نوع دریافت خدمات پزشکی سالمندان برای هر نفر مشخص باشد.

یکی از دغدغه‌های خانواده‌ها نوع پرستاری از سالمندان است زیرا برخی سالمندان هستند که شرایط مناسبی برای تحرک ندارند و خانواده‌ها در فکر این هستند که چطور سالمند را به درمانگاه ببرند که این طرح می‌تواند دسترسی خانواده سالمندان را به خدمات پزشکی و پیراپزشکی تسهیل کند. ماهانه شش میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در گرمسار برای این موضوع هزینه می‌شود که ۳۰ سالمند از خدمات آن بهره می‌برند.

*آیا همه می‌توانند از مراکز استفاده کنند؟

در مجموع ۳۰۰ سالمند در گرمسار از خدمات توان‌بخشی این سازمان بهره‌مند می‌شوند و هر کس با هر وضعیتی از ۶۰ سالگی به بالا می‌تواند خدمات را از بهزیستی دریافت کنند و سرانه‌های دولتی برای آنها یارانه‌ای را در نظر گرفته و به مرکز پرداخت می‌کند.

‌در خانه سالمندان گرمسار ۸۵ نفر سالمند پذیرش داریم که ۲۸ نفر عادی هستند یعنی مجهول نیستند و یارانه دولتی را دریافت می‌کنند، ۴۸ نفر مجهول هستند و ۹ نفر هم به صورت آزاد پذیرش شده‌اند و از یارانه‌های سازمانی استفاده نمی‌کنند. یارانه ماهانه این مرکز برای افراد عادی ۹۲۴ هزار تومان است همچنین این مرکز همچنین دارای ۳۰ نفر پرسنل است مرکز نگهداری روزانه بانوان با ظرفیت ۳۰ و حضور ۲۷ نفر نیز در این شهرستان فعالیت دارد و مرکز روزانه مردان نیز در دست بهره برداری است.

*درباره خدمات دیگر به سالمندان توضیح دهید

بیشترین نیاز سالمندان در این سن خدمات توان پزشکی مانند فیزیوتراپی، کاردرمانی، شنوایی‌سنجی و … است که مشکلات زیادی را برای سالمندان ایجاد می‌کند. مرکز بهزیستی که تنها مرکز دولتی در سطح استان سمنان محسوب می‌شود، به صورت کاملاً رایگان برای سالمندان خدمات ارائه می‌کند. سال گذشته فقط ۱۶ سالمند از خدمات رایگان فیزیوتراپی ما استفاده کردند که اگر این کار را حتی با بیمه هم در مراکز دیگر انجام می‌دادند، هزینه زیادی برایشان در پی می‌داشت.

در سال گذشته هفت مورد اعطای هزینه سمعک به سالمندان با رقم ۹ میلیون تومان و مناسب سازی خانه ۲۳ سالمند با اعتبار ۳۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان شامل نصب دستگیره‌های اضافی، دستشویی فرنگی و … صورت گرفته است از سوی دیگر ۳۵ میلیون تومان نیز برای شنوایی‌سنجی و تعمیر سمعک و… پرداخت شد.