استقبال کمنظیر کاربران از پردازندههای Ryzen 3000، رقابت را میان مادربردهای سوکت AM4 دشوار کرده است. در این بررسی به سراغ یک مادربرد تقریباً ارزانقیمت از تراشهی ردهبالای X570 رفتهایم که از سری TUF Gaming شرکت ایسوس بوده و تواناییهای خوبی در محدوده قیمت خود ارائه میکند. با بررسی مادربرد ASUS TUF X570-Plus همراه باشید.
استقبال کمنظیر کاربران از پردازندههای Ryzen 3000، رقابت را میان مادربردهای سوکت AM4 دشوار کرده است. در این بررسی به سراغ یک مادربرد تقریباً ارزانقیمت از تراشهی ردهبالای X570 رفتهایم که از سری TUF Gaming شرکت ایسوس بوده و تواناییهای خوبی در محدوده قیمت خود ارائه میکند. با بررسی مادربرد ASUS TUF X570-Plus همراه باشید.
مقدمه
مقدمه
تراشه X570 آخرین چیپست شرکت AMD برای پشتیبانی تمام و کمال از پردازندههای Ryzen 3000 است که با داشتن خطوط PCIe 4.0 برای بخشهای مختلف I/O و قابلیتهایی نظیرStoreMI 2، PBO2 و... میتوان از تمام قابلیتها و تکنولوژیهای تعبیه شده در پردازندههای Ryzen 3000 استفاده کرد. به تازگی خبرهای متعددی در مورد پردازندههای جدید AMD از سری Ryzen 5000 منتشر شده است که مادربرد مورد نیاز برای میزبانی این سری جدید نیز مبتنی بر تراشهی X570 خواهد بود. در چنین شرایطی مادربردهای X570 ارزش خرید بیشتری پیدا میکنند و نیاز کاربر برای بررسی مادربردهای مختلف اهمیت ویژهای مییابد.
مادربرد TUF X570-Plus ایسوس همانطور که از نام آن مشخص است از سری TUF Gaming بوده و مادربردی از ردهی ارزان قیمت به حساب میآید. اگرچه پس از بررسی کارت گرافیک TUF RTX 3080 به نظر میرسد ایسوس سیاست اقتصادی بودن سری TUF را به فراموشی سپرده است؛ اما زمان معرفی این مادربرد به نمایشگاه کامپیوتکس 2019 بر میگردد و در آن زمان TUF Gaming برای گیمرهایی که به دنبال یک گزینه با دوام و اقتصادی بودند بهینه سازی شده است.
این مادربرد با طراحی و ترکیب رنگی متفاوت ظاهری، امکانات پایهای و مورد نیاز برای یک سیستم مبتنی بر چیپست X570 و گیمینگ یا مناسب برای پردازشهای سنگین بر اساس پردازندههای Ryzen شرکت AMD ارائه میکند که در ادامه با جعبه گشایی و اجرای آزمونهای کارایی و گیمینگ، شما را بیشتر با آن آشنا خواهیم کرد.
بستهبندی و محتویات جعبه
بستهبندی و محتویات جعبه
روی جعبه این محصول تصویر مادربرد در پسزمینه قرار گرفته و نام آن و سری ساخت، با فونتی درشت و زرد رنگ نوشته شده است.
فضای پشت جعبه به معرفی تمامی قابلیتها و مشخصههای این مادربرد اختصاص یافته و با تصاویر کوچکی به موارد زیر اشاره شده است:
AuraSync نورپردازی RGB و همگام سازی نورپردازی مادربرد با سایر قطعات TUF Gaming Alliance طراحی هماهنگ ظاهری میان سختافزارهای تولید شده تحت این عنوان PCIe Gen4 Support پشتیبانی از نسل چهارم PCIe Gaming Network Solution درگاه شبکه سیمی در کنار نرمافزار مدیریت شبکهالبته این مادربرد قابلیتهای اساسی و ارزشمند دیگری نیز دارد که در بخشهای بعدی با هر یک آشنا خواهید شد.
درون جعبه، غیر از مادربرد لوازم جانبی چندانی وجود ندارد و متعلقات همراه محدود میشود به:
دیسک نوری شامل درایورهای مادربرد و نرم افزارهای مورد نیاز دفترچه راهنما راهنمای نصب سریع برچسبهای تزئینی دو عدد کابل SATA 6Gb/s یک عدد کیت پیچ حافظهی M2 (استند و پیچ) محافظ پنل پشتی برگه گواهی تست TUFاین مادربرد در دو نسخهی با و بدون شبکه بیسیم عرضه شده است که به ترتیب 190 و 160 دلار قیمت دارند. متعلقات همراه نیز با توجه به ردهی ارزان قیمت این مادربرد، قابل قبول است و برای راهاندازی یک سیستم جدید کافی است.
مشخصات فنی و نمای ظاهری
مشخصات فنی و نمای ظاهری
طراحی ظاهری این مادربرد به کمک خطوط و نقش و نگارهای روی PCB به همراه قابهای محافظ پنل پشتی و خنککننده PCH کمی متفاوت و جذاب شده است. این طرح در هماهنگی با طرح اختصاصی TUF Gaming است که برخی دیگر از شرکتها مانند کولرمستر و سیلور استون نیز در برخی از محصولات خود استفاده کرده اند و المانهای اصلی این طراحی شامل رنگ زرد و پوشش استتار مانند ادوات جنگی میشود.
ابعاد این مادربرد در استاندارد ATX قرار دارد و طول و عرض آن به ترتیب 30.5cm x 24.4cm است که در اکثر کیسهای Mid Tower به بالا قابل نصب خواهد بود. همانطور که در تصویر مشاهده میکنید بخش کامپوننتهای صوتی نیز دارای ایزولاسیون اختصاصی است.
این مادربرد، هرچند مختصر، به نورپردازی RGB نیز مجهز شده و و لبه پشتی نوار زرد رنگی که در تصویر مشاهده میکنید با LEDهای RGB پوشش داده شده است. همچنین دو کانکتور RGB 12v و یک کانکتور Addressable RGB 5v نیز برای اتصال نوارهای نورانی مختلف در لبه بالا و پایین برد قرار دارد.
چهار LED کوچک در کنار کانکتور 24 پین مادربرد وظیفه عیبیابی سریع مادربرد را بر عهده دارند و خلاصه وضعیت پردازنده، رم، کارت گرافیک و بوت سیستم را گزارش میکنند.
این مادربرد دارای 4 اسلات DIMM است و توانایی پشتیبانی از حداکثر 128GB حافظه رم DDR4 به صورت Dual Channel در سرعت استاندارد 2133/2400/2666/2800/2933 مگاهرتز را دارد.
بیشینه سرعت پشتیبانی شده حافظههای رم بر اساس مشخصات اعلام شده توسط ایسوس برای این مادربرد ارزان قیمت، به عدد فوقالعاده 5100 مگاهرتز میرسد که از طریق فعالسازی پروفایل XMP یا اورکلاک قابل دسترسی است.
دو اسلات PCIe X16 و سه اسلات PCIe X1 در این مادربرد برای اتصال انوع کارتهای افزودنی وجود دارد. تنها اسلات اول که با استیل ضد زنگ مقاوم سازی شده و متفاوت از سایر اسلاتهاست، پهنایباند خود را مستقیماً از پردازنده دریافت میکند و سایر اسلاتها متکی بر پهنایباند منشعب شده از تراشه X570 و از نسخه PCIe 4.0 هستند.
اسلات دوم PCIe X16 و به رنگ مشکی پهنایباند x4 را از تراشه X570 دریافت میکند که استاندارد مورد نیاز انویدیا برای پشتیبانی از SLI را ندارد. با این حال تکنولوژی مولتی گرافیکِ AMD با نام CrossFire قابل استفاده است.
پورتهای ذخیرهسازی در این مادربرد شامل 8 پورت SATA 6Gb/s (با توانایی پشتیبانی از آرایههای RAID 0,1,10) و دو پورت M2 که میان اسلاتهای PCI Express قرار گرفتهاند میشود.
هر دو اسلات M2 قابلیت پشتیبانی از حافظههای با رابط SATA و PCIe x4 را تا حداکثر طول 110mm داشته و تنها اسلات دوم مجهز به هیتسینک اختصاصی است. اسلات اول پهنای باند خود را از پردازنده و اسلات دوم از چیپست X570 دریافت میکند.
در سطح برد انواع کانکتورهای رایج برای اتصال به پنل جلوی کیس تدارک دیده شده است. کانکتور مربوط به اتصالات صدا، دو کانکتور 10 پین USB2 و یک کانکتور 20 پین USB3.2 Gen1 در لبهی سمت راست و پایین مادربرد قرار گرفتهاند.
این مادربرد برای اتصال انوع فن و خنککننده نیز به خوبی تجهیز شده و دارای شش Fan Header چهار پین است که در سطح برد به طور هوشمندانهای توزیع شدهاند.
در نسخه بدون شبکه بیسیم این مادربرد به ترتیب از سمت چپ پورت PS2، چهار پورت USB 3.2 Gen1، یک پورت USB 3.2 Gen2 TypeC (پورت کوچک مشکی)، خروجیهای تصویر HDMI 1.4b و Displayport، دو پورت USB 3.2 Gen2، یک پورت RJ45 برای اتصال شبکه و مجموعه خروجی صدای 7.1 کاناله توسط جکهای 3.5mm آنالوگ و S/PDIF Optical خروجی صدا قرار گرفتهاند.
سیستم خنککننده و مدار رگولاتور ولتاژ
سیستم خنککننده و مدار رگولاتور ولتاژ
با باز کردن تمامی کاورها و خنک کنندههای نصب شده بر روی برد به بررسی دقیق کامپوننتهای استفاده شده و وضیعت سیستم خنک کننده میپردازیم.
سیستم خنککننده مدار رگولاتور ولتاژ، PCH و حافظه M2 در این مادربرد از هیتسینکهای مجزا تشکیل شده است.
مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد از طریق دو هیتسینک مجزا، پوشیده شده توسط دو ردیف پد حرارتی، روی ماسفتها و چوکها قرار میگیرند. این دو هیتسینک بریدگیهایی برای افزایش سطح تماس با هوا دارند، اما کمی برای دفع گرما از پردازندههای ردهبالای سری Ryzen 9 کوچک به نظر میرسند که در تستهای کارایی این مسئله را مورد بررسی قرار میدهیم.
سیستم خنککننده PCH نیز از مجموعه فن و هیتسینک تشکیل شده است و از طریق پد حرارتی روی تراشه X570 قرار میگیرد.
در تصویر بالا نمایی کلی از ورودی و اجزای مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده را مشاهده میکنید. در این مادربرد جریان مورد نیاز پردازنده از یک کانکتور E-ATX 8pin و 4pin تامین شده و سیستم VRM، تنظیم و تصفیهی این ورودی را انجام میدهد.
مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد از نوع 2+12 فاز بوده که 12 شریان وظیفه تامین ولتاژ و جریان مورد نیاز پردازنده (VCC) را بر عهده دارند و 2 شریان، ولتاژ و جریان مورد نیاز سایر کنترلرها و تراشههای تعبیه شده در پردازنده (SoC) را تامین میکنند.
ایسوس کنترلرهای PWM مادربردهای خود را به صورت سفارشی شده و با نامگذاری اختصاصی به کار میبرد که در این مادربرد از کنترلر PWM مدل ASP1106GGQW استفاده شده است. با توجه به پیکربندی ظاهری، تعداد پینها و پارت نامبر مشابه در انتهای نام این کنترلر، با کنترلرهای شرکت Richtek، احتمالا یکی از محصولات این شرکت و از مدل RT3667 یا مدلهای مشابه آن در این مادربرد به کار گرفته شده است.
کنترلرهای مبتنی بر SV12 شرکت Richtek که برای پردازندههای AMD تولید میشوند حداکثر 2+4 سیگنال خروجی را در دو کانال پشتیبانی میکنند که در این مادربرد با توجه به 2+12 فازی بودن مدار رگولاتور، این احتمال وجود دارد که هر سیگنال PWM برای راهاندازی 3 ماسفت به کار گرفته شده باشد. این احتمال با مشاهده قفل بودن فرکانس سوییچینگ کنترلر روی 200KHz برای دو بخش Vcore و Vsoc در بایوس مادربرد قوت میگیرد. البته تأیید این احتمال نیاز به دستگاه اسیلوسکوپ یا دیتاشیتهای دقیق کنترلر دارد که در زمان بررسی در اختیار ما نبود.
ماسفتهای به کار گرفته شده در مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده این مادربرد از مدل SiC639 ساخت Vishay است. این ماسفتها از PowerStageهای ردهبالای این شرکت به حساب میآیند که بازدهی انرژی بسیار خوبی در محدوده 5 تا 15A دارند.
این ماسفتها بخشهای مختلف یک کنترل کنندهی جریان، مانند HighsideFET، LowsideFET و Mosfet Driver را درون خود جای دادهاند و توان تحمل بیشینه جریان 50 آمپر به طور مداوم را دارند که به مدار رگولاتور ولتاژ اجازه میدهد حداکثر جریان 600 آمپر را برای بخش Vcore فراهم آورد.
دو فاز SoC نیز برای افزایش بازدهی هیتسینکها و کاهش گرمای متمرکز، میان دو بخش از ماسفتهای تأمین کننده Vcore تقسیم شدهاند.
سیستم صوتی
سیستم صوتی
در این مادربرد برخلاف بسیاری از مادربردهای ارزان قیمت که از تراشههای کدک صوتی قدیمی برای کاهش هزینهها استفاده میکنند، از تراشه با کیفیت S1200A شرکت Realtek زیر پوشش EMI اختصاصی TUF استفاده و توسط ایسوس سفارشی شده است. این تراشه قادر است SNR خروجی 108 دسیبل و ورودی 103 دسیبل فراهم آورد که در کنار استفاده از خازنهای سری گلد Nichicon، یک راهکار صوتی با کیفیت برای این مادربرد ارزان قیمت به حساب میآید.
مهمترین تراشهها و کنترلرها
مهمترین تراشهها و کنترلرها
در تصویر بالا تراشه X570 را مشاهده میکنید که به تنهایی قادر به تأمین 16 خط PCIe 4.0 برای ارتباط بخشهای مختلف مادربرد است. این تراشه که با تکنولوژی 14nm تولید میشود TDP حدود 15w دارد.
کنترلر Ethernet تعبیه شده در این مادربرد تراشه L8200A ساخت Realtek است که پهنایباند یک گیگابیتی را در کنار تأخیر (Latency) پایین در جابهجایی داده را فراهم میآورد.
همچنین برای مقاومت بیشتر مادربرد در برابر تخیله بارهای الکتریکی و حتی رعد و برق، این مادربرد به یک سیستم خنثی کننده متشکل از خازنهای اختصاصی زیر پوشش EMI با نشان TUF قرار گرفتهاند.
BIOS و نرمافزارهای کاربردی
BIOS و نرمافزارهای کاربردی
در این بخش به معرفی اجمالی بایوس و برخی از کاربردیترین نرمافزارهای همراه این مادربرد میپردازیم.
ASUS UEFI BIOS Utility
یکی از مهمترین قابلیتهای یک مادربرد علاوه بر تجهیزات سختافزاری داشتن بایوس کاربر پسند و کاربردی است. از دیرباز مادربردهای ایسوس در این زمینه سرآمد مادربردهای دیگر بودهاند که با بهینهسازیهای روزافزون این برتری به نقطه اوج خود رسیده است. بایوس UEFI این مادربرد در دو حالت EZ Mode و Advanced وجود دارد که در صفحه EZ Mode به صورت تصویری نمایی کلی از وضعیت سیستم در دسترس است و تنظیمات پایهای مانند فعال کردن پروفایل XMP یا اولویت بندی درایوهای بوت با Drag Drop ماوس انجام میشود.
در بخش Advanced انبوهی از تنظیمات سیستم، مانیتورینگ قطعات، اورکلاکینگ و پیشنهادهای هوش مصنوعی مادربرد برای اعمال تغییرات در صورت اورکلاکینگ را مشاهده میکنید که با وجود متعدد بودن گزینهها، دستورالعملها و راهنماییهای آورده شده در زیر صفحه شما را به راحتی در انتخاب گزینهها همراهی میکند.
سایر بخشهای بایوس این مادربرد را میتوانید در آلبوم تصاویر زیر مشاهده کنید:
AiSuite 3
این نرمافزار یک مجموعه تمام و کمال برای مدیریت و پایش هر چیزی است که به مادربرد متصل میشود. وضعیت پردازنده، مدار رگولاتور ولتاژ، توان مصرفی، وضعیت خنککننده و اورکلاک از جمله ابزارهای مرتبط با پردازنده است. تعیین و مدیریت سرعت فنها، وضعیت حافظههای رم، پاکسازی سیستم و افزایش سرعت برنامه نیز از دیگر کارآییهای این مجموعه است که تصاویر بخشهای مختلف آن را میتوانید در آلبوم زیر مشاهده کنید:
ASUS Aura Sync
در دو تصویر زیر نمونهای از نورپردازی این مادربرد را مشاهده میکنید:
در آلبوم زیر نیز میتوانید بخشهای مختلف نرمافزار کنترل کننده سیستم نورپردازی مادربردهای ایسوس به نام AuraSync را مشاهده کنید:
TurboLAN
این نرمافزار میتواند با اولویت بندی بستههای داده روی شبکه در برخی موارد، میزان تأخیر یا Packet Loss را کاهش دهد. همچنین این نرمافزار ابزاری کامل برای مشاهده و پیگیری ترافیک مصرفی نرمافزارهای مختلف است. در آلبوم زیر میتوانید تصاویری از بخشهای مختلف این نرمافزار را مشاهده کنید:
متد و سیستم تست
متد و سیستم تست
تستهای این قطعه را بهطور کلی به چهار بخش تستهای کارایی، توان مصرفی، حرارتی و اورکلاکینگ تقسیم کردهایم. برای مقایسه نتایج نیز از آرشیو نتایج موجود در لابراتوار استفاده کردیم. مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در سیستم تست در این بررسی به شرح زیر است:
لازم به ذکر است در تمامی پلتفرمها تنظیمات Bios در حالت پیش فرض تنظیم شدهاند، در پلتفرم کنونی نیز تنها قابلیت XMP برای ماژولهای حافظه فعال شده است. در تصاویر زیر میتوانید از نگاه نرم افزار CPU-Z مشخصات و تنظیمات سیستم را ملاحظه کنید:
تستهای مدیریت مصرف انرژی
تستهای مدیریت مصرف انرژی
در این بخش توان مصرفی کل سیستم را (توان مصرفی از برق شهر توسط پاور سیستم) توسط دستگاه وات متر دیجیتال در وضعیت با کارت گرافیک مجزا در دو حالت Idle (15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و در حالت Load کامل CPU و GPU (بهواسطه 15 دقیقه اجرای تست PowerMAX) اندازه گیری کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:
به عنوان یک پردازنده قدرتمندِ 12 هستهای، مصرف تحت Load این پردازنده بسیار خوب ارزیابی میشود و در مقایسه با پردازندههای ردهبالای اینتل عالی به حساب میآید. با این حال این پردازنده در حالت Idle کمی بیشتر از پردازندههای اینتل انرژی مصرف میکند که در کنار تراشه پر مصرف X570، توان مصرفی کل سیستم را در حالت Idle نسبت به سایر گزینههای بررسی شده افزایش داده است.
مادربرد TUF X570-Plus به دلیل بهرهمندی از ماسفتهای با بازدهی بالا در مدار رگولاتور ولتاژ، در حالت Load و Idle مصرف انرژی بسیار خوبی به عنوان یک مادربرد ارزان قیمت از خود به نمایش گذاشته است.
با توجه به جدید بودن پردازنده مورد بررسی، در نمودار زیر میتوانید نتیجه آنالیز توان مصرفی پردازنده Core i9 10900K را در کاربریهای مختلف مشاهده کنید:
پردازنده 3900XT به دلیل طراحی ذاتی خود و داشته 12 هسته پردازشی، اگرچه در حالت Load کامل توان چندانی مصرف نمیکند؛ اما در کاربریهای سبک روزمره، به مراتب پر مصرفتر از پردازندههای ردهبالای اینتل مانند 10700K یا 10900K است.
تستهای حرارتی
تستهای حرارتی
در این تست نیز حرارت متصاعد شده از داغترین نقطه هیتسینکها و قطعات مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده (CPU VRM) و هیت سینک چیپست Z490 را بهوسیله ترمومتر مادون قرمز و حرارت هسته CPU را نیز بهوسیله نرم افزار HWMonitor در دو وضعیت Idle (ا15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و Load کامل CPU و GPU (بهواسطه 15 دقیقه اجرای تست PowerMAX) اندازه گیری و ثبت کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:
همانطور که در تست توان مصرفی نیز گفته شد، مصرف Idle پردازنده 3900XT کمی بیشتر از هم ردههای اینتلی خود است و این مصرف بیشتر به صورت دمای بالاتر نیز خود را نشان داده است. در حالت Load کامل نیز به دلیل مصرف کمتر و طراحی مناسب IHS و ارتباط آن با هستههای پردازنده، دما کاملاً تحت کنترل و قابل قبول ارزیابی میشود.
مادربرد TUF X570-Plus نیز در راهاندازی یک پردازنده ردهبالا و 12 هستهای در حالت Load قابل قبول عمل کرده و حتی با تعبیه جریان هوای مناسب درون کیس و اطراف هیتسینکهای مدار رگولاتور ولتاژ میتوان پردازندهی پرچمدار 3950X را نیز روی این مادربرد به کار گرفت.
تست پهنای باند و Latency حافظه توسط نرمافزار AIDA64
تست پهنای باند و Latency حافظه توسط نرمافزار AIDA64
تست پهنای باند حافظه از جمله تستهایی هست که نتایج آن کاملاً به وضعیت سیستمعامل، فرکانس و معماری ساخت پردازنده و کنترلر حافظه، Bios هوشمند در انتخاب بهترین و عین حال پایدارترین تایمینگ های اصلی و Advanced و پیکربندی و فرکانس ماژولهای حافظه و State های مختلف مدیریت مصرف انرژی وابسته است.
این مادربرد به دلیل برخورداری از تکنولوژی انحصاری ایسوس برای مسیریابی خطوط حافظه به نام OptiMEM و کیفیت ساخت مناسب، پهنایباند و زمان تأخیر بسیار خوبی را از خود به نمایش میگذارد. اما زمان Latency نهایی که در تستها نشان داده میشود وابسته به طراحی کنترلر حافظه در پردازندههای Ryzen میشود و در کنار حافظههای 3200MHz CL14 سیستم تست شهرسختافزار عددی در محدوده 72.3 را نشان میدهد.
تستهای CPU-Z
تستهای CPU-Z
یکی از معروفترین نرمافزارهای نشان دهنده مشخصات سختافزار در سالهای اخیر، به یک ماژول بنچمارک بر اساس پردازشهای تک و چند رشتهای نیز مجهز است. تست این نرمافزار که بر اساس دستورات SSE2 پایه ریزی شده است میتواند معیار مناسبی از عملکرد پردازنده در پردازشهای تک و چند رشتهای ارائه دهد.
تستهای 3DMARK 13
تستهای 3DMARK 13
سری نرمافزارهای 3DMark کمپانی Futuremark از سال 1999 تا حال، بدون شک یکی از محبوبترین و معتبرترین نرمافزارهای تست کارایی کارتهای گرافیک بودهاند. 3DMARK 11 آخرین نسخه از نرمافزارهای تست و محک کارتهای گرافیک کمپانی FutureMark هست. تستهای این نرم افزار مبتنی آخرین API کمپانی Microsoft یعنی DirectX 11 بوده و از آخرین ویژگیهای واقعگرایانه تصویر در این API نظیر Tessellation، Compute shaders و Multi-threading پشتیبانی میکند. توجه داشته باشید که برای اجرای این تست نیاز به یک کارت گرافیک با قابلیت پشتیبانی از DirectX 11 و سیستم عامل Windows 7 یا Windows Vista SP2 دارید.
شاید منحصر به فردترین ویژگی نتایج تستهای این 3 نرم افزار ایزوله بودن نتایج تستهای GPU و CPU هست که نتایج تستهای هر یک از قطعات نامبرده شده را نسبت به دیگری متمایز میکند. این امر کمک میکند تا بر روی پلتفرمهای مختلف نتایجی حدوداً یکسان را برای یک مدل کارت گرافیک داشته باشیم. در نتیجه مقایسه بین مدلهای مختلف کارتهای گرافیک حتی در پلتفرمهای مختلف نیز با سهولت بیشتری انجام میشود.
همانطور که در بررسیهای پیشین هم گفته شد، تستهای 3DMark بهترین قدرت پردازشی را تا 10 هستهی پردازشی ارائه میکنند که پردازنده 3900XT با داشتن 2 هستهی پردازشی بیشتر نسبت به 10700K، اما فرکانس کمتر از 10900K از نظر کارایی در تستهای این نرمافزار جایگاهی میان جدول را به خود اختصاص میدهد.
تست Cinebench R20
تست Cinebench R20
ماهیت تست Cinebench درواقع مبتنی بر شبیه ساز نوعی نرم افزار سینمای 4 بعدی هست که بیشتر در استودیوهای ساخت پویانماییهای 3 بعدی استفاده میشود. در این تست تمامی توانایی پردازنده برای ترسیم یک صحنه 3 بعدی با تمام ویژگیهای واقعگرایانه تصویر به کار گرفته میشود.
تستهای رندرینگ از جمله پردازشهای بهینه برای بهرهبرداری از تمام هسته و رشتههای پردازشی پردازنده هستند که نرمافزار Cinebench به خوبی آن را نشان میدهد.
تستهای مرورگر وب
تستهای مرورگر وب
بدون شک بخش زیادی از ما زمان زیادی را در روز صرف گشت و گذار در وبسایتهای مختلف میکنیم. در این میان وبسایتهایی هستند که با توجه به نوع طراحی و محتوایشان میتواند خروجی دادههای یک نرمافزار بوده و از محتوای پیچیدهی کدهای اسکریپت یا شبیهسازیهای گرافیکی و ... برخوردار باشند.
در این بخش تستهای JetStream2 که مجموعهای از کتابخانههای مختلف کدهای JavaScript است و تست CanvasMark که بر اساس شبیه سازی دو بعدی و سه بعدی از کدهای HTML5 طراحی شده را روی مرورگر Google Chrome مورد تست و بررسی قرار دادیم.
پردازشهای وابسته به مرورگر وب از جمله تستهایی است که اگرچه تک رشتهای نیست، اما به طور کامل چند رشتهای نیز نیست و جزء محیطهای غیر بهینه پردازشی به حساب میآید. به همین دلیل پردازنده 3900XT پس از 10900K قرار میگیرد.
تستهای PCMARK 10
تستهای PCMARK 10
در این سری نرمافزارهای Benchmark کارایی کلی سیستم بر اساس تستهای Single-thread و Multi-thread مانند نمایش و ویرایش عکسهای دیجیتال، پخش و ویرایش انواع مختلف موزیک و ویدئو، پخش تصاویر 3 بعدی مانند انواع گیم، جابهجایی اطلاعات بین تجهیزهای مختلف، شبیه سازی نرمافزاری امنیتی، رمزگشایی صفحات وب و ... محک زده میشود. با توجه به همپوشانی برخی از تستهای این نرمافزار با سایر تستهای کارایی انجام شده، تنها به امتیازات حاصل از سه بخش کار با اکسل، ویرایش عکس و ویرایش ویدیو بسنده کردیم.
تستهای SPECviewperf
تستهای SPECviewperf
این نرمافزار تست بسیار معروفی برای شبیهسازی محیط نرمافزارهای مهندسی و طراحی حرفهای مانند 3DsMAX است که بر اساس اجرای صحنههای از پیش تعیین شده فعالیت کاربر در این نرمافزارها را شبیهسازی و بر اساس سرعت اجرا و مدت زمان پاسخگویی سیستم، به آن امتیاز میدهد.
معیار اصلی این نرمافزار سنجش سرعت کار در محیط نرمافزار است و نه سرعت رندر یا پردازش نهایی که با توجه به بهینه نبودن محیط Viewport بیشتر نرمافزارهای مدل سازی، میتواند معیار مناسبی از عملکرد سیستم در نرمافزارهای طراحی و مهندسی ارائه دهد. با توجه به فراگیرتر بودن نرمافزارهای 3DsMAX، CATIA و SolidWorks میان کاربران تنها به تست این سه نرمافزار در رزولوشن 4K اکتفا کردیم.
Viewport نرمافزارهای طراحی و مهندسی عموماً تنها از یک رشته پردازشی استفاده میکنند که این وضعیت در نرمافزارهای شرکت AutoDesk بیشتر از سایر نرمافزارهاست و با توجه به شرایط، پردازنده 3900XT در تستهای 3DsMAX و SolidWork کارایی کمتری از پردازندههای ردهبالای اینتل دارد. اما همانطور که در تستهای دیگر مشاهده کردید، زمان رندر پروژه پردازنده 3900XT میتواند از قدرت پردازش چند رشتهای خود به خوبی استفاده کند.
تست Video Transcoding توسط Handbrake
تست Video Transcoding توسط Handbrake
این نرم افزار یکی از بهترین و معتبرترین تستهای سنجش کارایی سیستم در پخش و تبدیل فایلهای ویدئویی به فرمتهای مختلف به شمار میرود. پشتیبانی از مدرنترین تکنولوژیها و پربازدهترین الگوریتمها جهت تبدیل قابلهای ویدئویی با بالاترین سرعت و در عین حال باکیفیتترین حالت ممکن از مهمترین ویژگیهای این نرم افزار محسوب میشود.
در نرم افزار Handbrake از توان CPU برای تبدیل یک فایل ویدئویی باکیفیت 2160p با فرمت MP4 و کمک AVC1 با حجم 1.2GB به استاندارد ویدئویی از پیش تعریف شده با رزولوشن 1920x1080 استفاده شده است. در این تست زمان انجام پروسه به ثانیه ثبت شده است و مسلماً هر چه این فرآیند زودتر تکمیل شود پلتفرم مورد نظر کارایی بهتری در این تستها داشته است.
این نرمافزار به خوبی از تمام هستهها و رشتههای پردازشی استفاده میکند و همانطور که از نتایج بر میآید پردازنده 3900XT با اختلافی 13 ثانیهای در جایگاه نخست قرار میگیرد.
تستهای Zip/Unzip با 7-Zip
تستهای Zip/Unzip با 7-Zip
فرآیند Zip و یا Unzip کردن اطلاعات همیشه جزو یکی از کاربردیترین و در عین حال معمولترین کارهایی است که استفاده کنندگان از کامپیوترهای شخصی در طول روز با آن سر و کار دارند. از جمله معروفترین و شناخته شده ترین نرمافزارهای این امر 7-Zip هست که همواره خود را همگام با ارائه آخرین فناوریهای سختافزاری بروز نگاه میدارد تا بهترین کارایی ممکن را از خود ارائه دهد. این نرم افزارها دارای یک بخش Benchmark Tool مستقل میباشد که نتایج به دست آمده در این قسمت در نمودار زیر درج شده است.
نتایج این تست علاوه بر سرعت پردازش، در حالت Decompressing وابستگی زیادی به مقدار کش پردازنده دارد. پردازنده 3900XT با داشتن 64MB حافظه کش سطح سوم اختلاف زیادی با دو پردازنده اینتل دارد.
تست رندرینگ با Blender
تست رندرینگ با Blender
نرمافزار Blender به دلیل کارایی فوقالعاده موتور رندرهای داخلی از جمله Cycles و استفاده بهینه از توانایی پردازندههای گرافیکی در سرعت بخشیدن به فرآیند رندر صحنههای دو بعدی و انمیشن مشهور شده است. این نرمافزار همچنین به دلیل داشتن رابط کاربری ساده و پرسرعت برای مدلسازی و طراحی، به یک مجموعه کاربردی و پرطرفدار برای بازیسازان و انیمیشن سازان تبدیل شده است. به کمک موتور رندر Cycles یک صحنه از پیش طراحی شده، با اندازهگیری زمان مورد نیاز برای رندر کامل این صحنه توسط پردازنده، به تست و مقایسه قدرت پردازشی پردازندههای مختلف میپردازیم.
تست رندرینگ با V-Ray
تست رندرینگ با V-Ray
موتور رندر V-Ray بنام ترین موتور رندر میان طراحان به حساب میآید. این موتور رندر که از انبوهی از نرمافزارهای مشهور مدلسازی چون مجموعه AutoDesk و Cinema4D و... پشتیبانی میکند، میتواند صحنههای طراحی شده را به کمک پردازش Biased و UnBiased Raytracing به تصاویر تقریباً واقعی تبدیل کند. به تازگی نرمافزاری اختصاصی از سوی Chaos Group سازنده این موتور رندر، برای تست کارایی CPU و GPU عرضه شده است که به کمک اندازهگیری مسیرهای نورانی در مدت یک دقیقه مقیاسی برای اندازهگیری توان سختافزار ارائه میکند.
تست Startup-Time
تست Startup-Time
یکی از اطلاعات مفید و کاربردی که در مورد وضعیت عمومی یک سیستم میتوان داد، مدت زمان مورد نیاز برای بوت سیستم و بارگذاری ویندوز و آماده به کار بودن آن است. در نتیجه این تست المانهایی مانند سرعت سلف تست بایوس، سرعت خواندن، پردازش و بارگذاری ویندوز و نرمافزارهای اولیه توسط سختافزار دخیل هستند. در این بخش زمان مورد نیاز از لحظه فشار دادن کلید "روشن" روی کیس در حالت Cold Boot تا لحظه ورود به ویندوز را اندازه گیری شده است.
مادربردها در تنظیمات بایوس خود مدت زمانی را به عنوان تأخیر در زمان بوت سیستم در نظر میگیرند تا کاربر فرصت کافی برای ورود به بایوس را داشته باشد. این مقدار در مادربردهای ایسوس به طور پیشفرض 3 ثانیه مشخص شده است که به همین دلیل زمان بوت سیستم روی این مادربرد با پردازنده 3900XT به 28 ثانیه میرسد.
تست بازی Shadow of the Tomb Raider
تست بازی Shadow of the Tomb Raider
ماژول بسیار کامل و دقیق بنچمارک این بازی به ما اجازه میدهد تا کارآیی پردازنده و کارت گرافیک را به صورت مجزا یا ترکیبی مورد بررسی قرار دهیم. با توجه به محدودیت توانایی کارت گرافیک GTX 1080 مورد استفاده در تستبد شهر سختافزار، سعی کردیم تأثیر محدودیت کارت گرافیک را در این تست به حداقل برسانیم و تنها نتایج فریمهای رندر شده توسط پردازنده را در نمودار قرار دهیم.
تست بازی Horizon Zero Dawn
تست بازی Horizon Zero Dawn
این بازی یکی از عناوین جدید مبتنی بر DirectX12 است که در سبک نقش آفرینی و جهان باز است. این بازی که ابتدا برای کنسول پلیاستیشن4 عرضه شد، پس از چند سال پا به دنیای PC نیز گذاشت تا گرافیک خیرهکننده و روند داستانی بازی برای گیمرهای غیر کنسول نیز قابل تجربه باشد. این بازی نیز به یک ماژول کامل بنچمارک گیری مجهز است که میتواند علاوه بر اندازهگیری فریمهای تولید شده توسط پردازنده و کارت گرافیک به صورت مجزا، بر اساس کارایی کلی سیستم و ترکیبی به آنها امتیاز دهد که میتواند با توجه به محدود بودن توان کارت گرافیک GTX 1080 در بازیهای جدید معیار مناسبی از مقایسه سیستمهای مختلف ارائه دهد.
تست بازی Civilization VI
تست بازی Civilization VI
این بازی در آخرین بسته الحاقی خود که Gathering Storm نام دارد، به یک ماژول پیشرفته و سنگین تست و بنچمارک سختافزار مجهز شده است. تست هوش مصونی این بازی با قرار دادن 16 نژاد مختلف و شبیه سازی حرکات هر نژاد در 5 نوبت متوسط زمان مورد نیاز برای پردازش هر نوبت را اندازهگیری میکند و با توجه به پردازشهای گرافیکی، استفاده زیاد از حجم رم و توان پردازشی CPU، سنجش دقیقی از توان کلی سیستم در اجرای بازیهای پردازنده محور ارائه میکند.
با وجود کارایی خوب مادربرد TUF X570-Plus و پردازنده 3900XT در تستهای پردازشی سنگین و چند رشتهای، نقطه ضعف اصلی پردازندههای AMD در برابر اینتل کاربری گیمینگ بوده که در تستهای بالا به خوبی مشخص است.
البته پردازندهی 3900XT کارایی ضعیفی در گیمینگ ندارد و تنها در مقایسه با پردازندههای اینتل، در جایگاهی پایینتر قرار میگیرد.
تستهای Overclocking
تستهای Overclocking
در این بخش سعی خواهیم کرد با توجه به پتانسیلهای موجود از نظر دما و قابلیتهای اورکلاکینگ پلتفرمِ مورد بررسی به فرکانس یا کارایی بالاتری که بتواند توسط کاربر قابل دستیابی و همچنین کاربردی باشد، برسیم. با این توضیح با افزایش ولتاژ در بایوس به مقدار 1.36v و قرار دادن LLC روی Level 4 تلاش کردیم تا ضریب پردازنده را برای تمامی هستهها به 4.45GHz افزایش دهیم. لازم به ذکر است که این مادربرد ارزان قیمت گزینههای بسیار خوبی برا اورکلاک دارد که از جمله آن قابلیت تنظیم فرکانس هر هسته به صورت جداگانه است.
همانطور که در تست پایداری مشاهده میکنید دمای پردازنده به غیر از پرشهای لحظهای به بالای 90 درجه، به صورت پیوسته در محدوده 85 درجه قرار دارد که یک اورکلاک کاربردی برای استفاده روزانه با توجه به ولتاژ اعمال شده و دمای پردازنده است. در این فرکانس برخی تستهای کارایی را دوباره تکرار کردیم که نتایج به شرح زیر است:
با توجه پتانسیل خوب اورکلاکینگ این مادربرد، میتوان کاراییِ پردازشِ چند رشتهای این پردازنده را بیش از پیش افزایش داد. البته این مقدار افزایش کارایی در ازای افزایش 120 واتی توان مصرفی بدست آمده است که 30% بیشتر از توان مصرفی بدون اورکلاک است.
این افزایش 120 واتی توان مصرفی پردازنده، فشار بیشتری نیز به مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد آورده و هیتسینکهای کوچک آن را که در حالت بدون اورکلاک مشکلی برای دفع گرما نداشتند، به دمای 67 درجه رسانده است. در چنین شرایطی پیشنهاد میکنیم اگر از این مادربرد همراه با پردازندههای ردهبالایی مانند 3900XT یا 3950X استفاده میکنید، حتماً به فکر قرار دادن جریان هوایی مناسب روی این هیتسینکها (به خصوص تحت شرایط اورکلاک) باشید.
این پایان ماجرا نبود و پس از بازگرداندن پردازنده به حالت پیشفرض به سراغ اورکلاک رمها رفتیم. برای اورکلاک رمها نیز کاربردی بودن را مد نظر قرار دادیم و تنها با افزایش ولتاژ VDDR به مقدار 1.47v و تنظیم تایمینگهای پایه روی 38-16-16-16 به فرکانس 4325MHz دست پیدا کردیم که در این فرکانس شاهد افزایش پهنایباند بودیم. اما کارایی تغییر چندانی نکرد.
تستهای کارایی را روی فرکانس 4325MHz دوباره تکرار کردیم:
همانطور که میدانید دریافت کارایی بیشتر روی پردازندههای کنونی Ryzen ارتباط مستقیمی با فرکانس FCLK و گذرگاه Infinity Fabric دارد. فرکانس پایدار برای کنترلر حافظه چیزی در محدوده 1000 تا 1800 مگاهرتز است که در حالت حداکثر به فرکانس 3600MHz برای حافظه رم میرسیم.
در واقع هزینه بیشتر برای خرید رمهای سریعتر از 3600MHz با تایمینگهای بالا توجیه چندانی روی پردازندههای فعلی Ryzen ندارند و نه تنها کارایی را افزایش نمیدهند، بلکه در بعضی موارد مانند تست بالا باعث کاهش کارایی نیز خواهند شد.
جمعبندی و امتیاز شهرسختافزار
جمعبندی و امتیاز شهرسختافزار
جمعبندی این بررسی را با توجه به جدید بودن تست پردازنده Ryzen9 3900XT به دو بخش تقسیم میکنیم. پردازنده 3900XT پرچمدار سری XT شرکت AMD است که با داشتن فرکانس بوست 4.7GHz اختلاف را بیش از پیش با پردازندههای اینتل کم کرده است. اما همچنان در کارایی تک رشتهای و گیمینگ پس از پردازندههای قدرتمندی چون 10700K و 10900K قرار میگیرد.
البته این تمام ماجرا نیست و اگر تمرکز شما به طور کامل بر روی گیمینگ نیست یا در اصطلاح خورهی بازی نیستید، تفاوت چندانی احساس نمیکنید و از کارایی بالای این پردازنده در بخشهایی مانند تولید محتوا یا رندرهای ویدیویی و سایر پردازشهای چند رشتهای استفاده بیشتری خواهید برد.
مادربرد TUF X570-Plus ایسوس یک مادربرد ارزان قیمت است که در محدوده قیمت خود، کارایی و کیفیت بسیار خوبی از خود نشان داده است. اگرچه احتمال ترکیب یک مادربرد ارزان قیمت با گرانترین پردازنده Ryzen مانند 3950X یا 3900XT بسیار کم است، اما این مادربرد نشان داد به راحتی میتواند حتی از پسِ چنین پردازندههایی نیز برآید.
همچنین امکانات پایهی چیپست X570 در این مادربرد به خوبی مورد استفاده قرار گرفته و تعداد 8 پورت ساتا و دو اسلات M2 برای اتصال انواع تجهیزات ذخیرهسازی در کنار درگاههای متعدد USB روی پنل پشتی و برای پنل جلوی کیس تعبیه شده است. این مادربرد در زمینه سیستم صوتی نیز از یک تراشه Codec با کیفیت و ردهبالا نیز استفاده کرده است که برای گیمرها میتواند یک امتیاز مثبت به حساب آید.
نکات مثبت:
ماسفتهای با درجه بازدهی بالا سیستم صوتی با کیفیت درگاههای متنوع و متعدد داشتن نورپردازی RGBنکات منفی:
هیتسینکهای VRM برای اورکلاک پردازندههای ردهبالا نیاز به جریان هوای مستقیم داردبا تمامی این توضیحات، مادربرد ASUS TUF X570-Plus موفق به کسب امتیاز بسیار خوب 9.0 و نشان Good Value و ریز امتیازات زیر در کلاس محصولات ارزانقیمت از لابراتوار شهر سختافزار شد:
ASUS TUF X570-Plus
چنانچه درباره این محصول سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات مطرح کنید.