اقدام قانونی برای حل معضل مهریه باید ریشه‌ای باشد

بخشنامه‌ اخیر محمد باقر الفت معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه به دادگستری های سراسر کشور درباره مهریه ابلاغ شده است.

براساس این بخشنامه، مقرر شده است تا واحدهای اجرای احکام مدنی (اعم از محاکم و مراکز حل اختلاف) در جریان اجرای احکام پرونده­ های مهریه، صرفاً از طریق شناسایی اموال محکوم علیه (مکاتبه با مراجع ثبتی، راهور، بانک ها و...) اقدام کنند و ترتیبی اتخاذ شود که منتهی به جلب و بازداشت محکوم علیه نشود.

فریده غیرت روز سه‌شنبه در گفت وگو با خبرنگار حقوقی قضایی ایرنا درباره این بخشنامه اظهار داشت: ایجاد این محدودیت، خلاف قوانین حاکم است چون مهریه یک تعهد است و در سند رسمی قید می شود، بنابراین اجرای آن هم مانند سایر محکومیت‌های مالی باید مسیر مشخص را طی کند و نباید استثنایی برای آن قائل شد.

وی تاکید کرد: اساسا اینکه چنین محدودیتی برای اخذ مهریه ایجاد شود، مانع اعمال حق یک عده‌ای از افراد می شود و این دستور العمل قطعا به نفع خانواده ها نیست.

این حقوقدان خاطرنشان کرد: مساله مهریه انتزاعی نیست و نمی توان در این موضوع فقط به خود مساله مهریه پرداخت بلکه ریشه های دیگری دارد.

وی افزود: متاسفانه تعیین مهریه‌های سنگین به ویژه در سال های اخیر باعث شده تا نابسامانی در خانواده ها و جامعه ایجاد شود.

غیرت اظهار داشت: مهریه‌های سنگین کار اصولا بسیار ناصحیح و ناصواب است اما خانم ها برای داشتن یک امنیت خاطر و پشتوانه با توجه به حق مطلق طلاق که آقایان دارند، ارقام سنگین برای مهریه تعیین می کنند که بعد به شکایات، گرفتاری‌ها و زندانی شدن آقایان منجر می‌شود.
این حقوقدان تصریح کرد: برای تعیین مهریه باید اقدامی انجام شود زیرا ریشه کار ایراد دارد و اگر به فکر اصلاح ریشه‌ای و بنیادین باشند شاید بتوان جلوی تعیین مهریه‌های سنگین را گرفت.

این حقوقدان یادآور شد: مسائل قانونی ما ریشه اجتماعی دارد و مهریه موضوعی ساده و سطحی نیست بلکه امروز معضل شده است و ریشه آن انتخاب غلط و تعیین ارقام نجومی مهریه در قبال نداشتن حق طلاق است درحالی که اگر قانونگذر دلسوز حق طلاق را به مرجع بی طرف مانند دادگاه واگذار کند که اگر واقعا تشخیص داد که یک زندگی باید بهم بخورد، او تصمیم‌گیرنده باشد، جلوی بسیاری از مشکلات گرفته می شود.

غیرت گفت: اکنون معضل مهریه پیش آمده و عده ای گرفتار شده اند اما نباید محدودیتی برای اجرای این تعهد ایجاد شود. در واقع، ضمن اینکه با اصل مهریه‌های سنگین مخالف هستم اما به هر روی، مهریه یک تعهد است و مانند سایر تعهدات باید ضمانت اجرا داشته باشد.

وی تاکید کرد: مهریه های سنگین خلاف عقل و منطق است و باید تعیین مهریه متعادل و طبق شرع باشد و تعیین مهریه های نجومی معضلات بعدی آن را در پی دارد.

به گزارش ایرنا، رئیس قوه قضاییه ۱۴ آبان ماه در بازدید سرزده از مجتمع قضایی خانواده شماره یک استان تهران به مسئله مهریه اشاره کرد و افزود: از مهریه در متون دینی به عنوان صداق یاد شده که صداق به معنای نشانه صداقت طرفین است. برهمین اساس مهریه نباید به سلاحی بین دو طرف برای کشمکش آن‌ها تبدیل شود. گاهی زوج به واسطه مهریه بر زوجه ظلم می‌کند و گاهی این ابزار توسط زوجه علیه زوج استفاده می‌شود.

حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی با بیان اینکه مهریه حقی بر جانب زوجه است که حتما باید پرداخت شود، گفت: مهریه برعهده زوج است و اگر زوج توانایی پرداخت آن را نداشته باشد، باید مهریه را تقسیط کرد، ولی این موضوع به معنای ساقط شدن دِین از او نیست. از سوی دیگر هم اگر افرادی برای فرار از پرداخت دِین اموال خود را به نام کس دیگری کنند، این خود مجددا یک جرم دیگری است که نباید با آن مماشات کرد.

وی با بیان اینکه مهریه دِینی است که باید پرداخت شود و کسی نگفته این دِین نباید پرداخته شود، تاکید کرد: ما گفته‌ایم اگر احراز شود که زوج توانایی پرداخت مهریه را ندارد، راهکار پرداخت مهریه توسط او «زندان رفتن نیست».

1071