عیار پایین پیاده‌روهای قزوین در تعدیل ترافیک

به گزارش ایرنا، شهر قزوین با وجود آنکه جزو کلان شهرها نیست اما طی سال های اخیر با معضل ترافیک در خیلی از خیابان های خود روبرو بوده و خیلی از خیابان های آن با وجود داشتن پتانسیل های بالا در حوزه گردشگری محلی مناسب برای انجام پیاده روی و لذت گردش با پای پیاده نیستند.

ساماندهی ترافیک در قزوین و تعدیل آن در سال های گذشته از طریق پل و تقاطع سازی دنبال شده است اما به نظر برخی کارشناسان حوزه ترافیک و مدیریت شهری و آنچه در طرح جامع ترافیک شهر قزوین آمده است، موضوعاتی چون کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی و توسعه فرهنگ پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری و گسترش ناوگان حمل و نقل عمومی از مواردی است که در تعدیل و کاهش ترافیک موثر بوده و در سیاست گذاری ها باید به آن توجه شود.

اگرچه در سال های اخیر مسیرهای دوچرخه سواری زیادی در قزوین اجرا شده و پیاده راه سلامت و پیاده راهی نیز در منطقه مینودر اجرا شده اما هنوز پیاده راهی که بتواند جنب و جوش محدوده مرکزی شهر را کمی آرام کند و لذت پیاده روی با استانداردهای شهری را برای شهروندان به ارمغان بیاورد را در این شهر شاهد نیستیم.

از سویی شهروندان قزوینی به یاد دارند که در سالیان گذشته طرح های بلندپروازانه ای و پررنگ و لعابی همچون قطار شهری و تراموا نیز در قزوین از سوی مدیریت های شهری مطرح بود که به دلایل مختلف از جمله مسایل فنی و مالی و منطبق نبود بر فضای کالبدی مسیرهای پیش بینی شده فعلا تنها بر روی کاغذ باقی مانده و به این ترتیب عملا اهداف طرح جامع ترافیک عقیم مانده است.

در این گزارش به آخرین وضعیت پیاده روی و وضعیت آن در قزوین پرداخته ایم.

وضعیت پیاده‌روهای مناطق مرکزی شهر
آن‌گونه که مدیرعامل سازمان خدمات طراحی شهرداری قزوین پیش تر در گفت و گو با رسانه ها اعلام کرده بود، بیش‌از ۹۰درصد از پیاده رو های شهر قزوین، مناسب سازی و استاندارد سازی شده اند، در حالی که بررسی‌های میدانی، از گلایه‌های شهروندان در مورد پیاده‌روها حکایت می‌کند.

خیابان‌های خیام و فردوسی که ۲مسیر پرتردد شهر قزوین محسوب می‌شوند و با داشتن بیشترین تمرکز کاربری‌های تجاری، جاذب سفرهای درون ‌شهری هستند هنوز به اعتقاد شهروندان از پیاده روهای مطلوبی برخوردار نیستند.

برای بررسی هرچه بیشتر این موضوع با مردم شهر قزوین در پیاده روها هم صحبت شده و نظر آنها را در خصوص وضعیت پیاده روهای شهری جویا شدیم.

حوالی خیابان بوعلی، آدم های پیاده‌ی زیادی در حال رفت و آمد هستند، در بین این همه شلوغی زن جوانی که ماه‌های میانی بارداری خود را سپری می‌کند، توجهم را جلب کرد به سراغش رفتم.

او درباره میزان رضایت مندی اش از وضعیت پیاده رو هامی‌گوید: کم بودن فضای پیاده رو های شهری در زمان شیوع ویروس کرونا، خود را بیش از سایر وقت ها نشان داده و واقعا عرض پیاده رو ها برای خیابان های پر رفت و آمد مانند، بوعلی سبزه میدان، خیام و... مناسب نیست.

او گفت: همچنین استفاده از سنگ‌فرش‌های نامناسب و تزیینی در ورودی کوچه‌های برای زنان باردار و سالمندان حادثه‌آفرین شده است و غلتیدن پای عابران بر روی این سنگفرش‌ها باعث می‌شود تا عده زیادی از پیاده روی دست بکشن و علاوه ‌برآن مسیر پیاده‌روی آن‌قدر با موانع محدود شده که گاهی پیاده‌روی کردن زمان زیادی را برای طی کردن مسیر می‌طلبد.

این شهروند ادامه داد: از پزشک نوبت دارم و به علت معضلی به نام جای پارک مجبور به پیاده روی شدم اما وضعیت پیاده رو های شهر از نظر من شهروند، مساعد نیست و باید چاره ای برای آن اندیشید.

خیابان‌های آرام و تاریخی قزوین مستعد پیاده‌راه‌شدن
زهره فرزادپور کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری اما معتقد است همه معابر قابلیت تبدیل‌شدن به پیاده‌راه را ندارند.

او در توضیح این موضوع می‌گوید: شهرهایی که اجرای موفق این طرح‌ها را در کارنامه خود دارند معمولا خیابان‌های تاریخی و آرام خود را به پیاده‌رو تبدیل می‌کنند تا از آن طریق به توریسم و توسعه پایدار خود کمک کنند.

این کارشناس برنامه ریزی شهری ادامه داد: اجرای طرح هایی چون پیاده راه در شهرک مینودر مورد استفاده تمام شهروندان نیست چرا که در مسیر رفت و آمد های روزمره خیلی از شهرودان نیس، همان طور که پیاده راه سلامت در ابتدای باراجین در مسیر رفت و آمد خیلی از افراد نیست.

فرزادپور گفت: ایجاد چنین فضاهایی در شهر خوب است اما مدیریت شهری فراموش کرده است که وجود پیاده راه فعال و استاندارد در بدنه شهر و نه در حاشیه شهر از نیازهای یک شهر انسان محور است.
او همچنین توضیح داد: ایجاد پیاده‌راه در بدنه شهر یعنی مرکز و اماکن پر تردد مطلوب است و منجر به کاهش تردد خودروها می‌شود اما خیابان خیام برای اجرای این الگو متناسب نیست چراکه اولا در مسیر پیاده‌راه نباید تقاطعی وجود داشته باشد و دوم اینکه طراحی پیاده‌راه مستلزم وجود راه‌های جایگزین برای انتقال فشار ترافیکی است تا آن حجم خودرو بتوانند از سایر مسیرها تردد کنند حال‌آن‌که تقاطع خیابان خیام با خیابان بوعلی یک نقطه پرترافیک است و نمی‌توان تعادل منطقی میان پیاده‌ها و سوارها برقرار کرد.

تشویق مردم به استفاده از خودرو با تقاطع سازی

یک کارشناس دیگر شهرسازی در توضیح این موضوع نیز می‌گوید: برای تشویق شهروندان به پیاده‌روی تنها ساخت پیاده‌رو لازم نیست، بلکه ترغیب شهروندان اهمیت بیشتری دارد.

نرگس صفایی ادامه می‌دهد: وقتی ما پل‌سازی و گشایش مسیرها برای تردد پرسرعت خودروها را اولویت کار خود قرار دهیم، به‌طور خودکار مردم را تشویق کرده‌ایم که بیشتر از خودروهایشان استفاده کنند.

او ادامه داد: علاوه ‌بر آن وقتی یک مسیر را با همه مولفه‌های بومی و زیبایی‌شناختی‌اش، تخریب می‌کنیم تا مسیری جدید برای تردد روان‌تر خودروها خلق کنیم، با از بین بردن علقه و وابستگی میان شهروندان و گذر انگیزه پیاده‌روی را کاهش خواهیم داد و در چنین شرایطی پیاده‌روی رشد نخواهد داشت.

این کارشناس شهرسازی با اشاره به مشکلاتی که عابران پیاده در طی مسیرهای شهری دارند، اضافه می‌کند: موانعی که در مسیر عابران پیاده قزوینی قرار دارد میل پیاده‌روی کردن را در آن‌ها سرکوب می‌کند که شامل ساختمان‌های نیمه‌کاره اغلب با داربست و منطقه کارگاهی بخشی از پیاده‌روها را تصرف کرده و علاوه‌برآن دست‌فروشان، متکدیان، سدمعبرها،چیدمان نامناسب مبلمان شهری و ... همه در مسیرهای پیاده‌روی واقع شده است.

این کارشناس شهرسازی ادامه داد: در مناطق مرکزی شهر هم مسیرهای مختص پیاده‌روی به‌اندازه کافی تعبیه نشده و شهروندان چه در برنامه‌های روزمره و چه به‌عنوان ورزش نمی‌توانند پیاده‌روی را در برنامه‌های روزانه خود لحاظ کنند.

شهروندان قزوین را با پیاده روها آشتی می دهیم

حکت‌الله داوودی رییس شورای اسلامی شهر قزوین اما در رابطه با مناسب‌سازی پیاده‌روها برای افزایش سرانه پیاده‌روی، توضیح داد: قبول داریم که همه پیاده‌روهای شهر قزوین مناسب نیست اما برای آن‌ها برنامه داریم.

او ادامه داد: در بسیاری از خیابان ها همچون حیدری طرح اصلاح پیاده رو ها را داریم و علاوه‌ برآن توانسته‌ایم ارتباط خوبی با نمایندگان جامعه معلولان برقرار کنیم و طی این ارتباط نظرات آن‌ها را در مورد مسایل مربوط به تردد، بررسی خواهیم کرد.

رئیس شورای اسلامی شهر قزوین گفت: در سال های اخیر شورا و شهرداری توجه زیادی به مناسب سازی پیاده روها به ویژه در مناطق مرکزی شهر داشته است ضمن اینکه برای تشویق پیاده روی مردم اقدام به ساخت جاده سلامت در مسیر باراجین و همچنین مینودر کرده است.

از پروژه شکست‌خورده پیاده‌راه‌ خیام تا پیاده راه سلامت

با وجود صحبت های رئیس شورای اسلامی شهر قزوین، طرح پیاده ‌راه‌سازی خیابان خیام را می‌توان مصداق بارز یک پروژه نافرجام در حوزه پیاده راه سازی و ترویج فرهنگ پیاده روی در این شهر دانست.

طرحی که به اعتقاد کارشناسان بدون مطالعات لازم و در منطقه‌ای نامناسب اجرا شد و ضمن نافرجام ماندن، نارضایتی عده زیادی از اهالی و کسبه را به همراه آورد و حتی تا به امروز هم به ثبات نرسیده و در مقاطع مختلف تصمیمات متفاوتی ازجمله یک‌طرفه یا دوطرفه کردن مسیرها یا حذف خودرو برای آن گرفته شده است.

رییس شورای اسلامی شهر قزوین اگرچه عقیده دارد زیرساخت‌های لازم برای اجرای این طرح فراهم نشده بود اما با این‌وجود همه طرح را محل انتقاد ندانسته و گفته بود: در کنار شکایاتی که در این طرح وجود داشت رضایت‌مندی‌هایی هم بود، یعنی همان‌ طور که عده‌ای از کسبه به دلیل ادعای کاهش درآمد و رکود بازار کارشان اعلام نارضایتی کردند،تعدادی از اهالی منطقه نیز راضی بودند زیرا مشکل تردد بی‌رویه خودروها و پارک در مقابل درب منازلشان تا حد زیادی رفع شده بود.

از سویی دیگر ایجاد پیاده راه سلامت در شمال شهر قزوین نیز بیشتر به عنوان یک مکان تفرجگاهی و محلی برای ورزش شناخته می شود و برای خیلی از شهروندان ساکن در نقاط مرکزی و جنوب شهر امکان استفاده از آن فراهم نیست.

رهاورد:
با اذعان به هزینه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدتی که ترافیک بر شهر و شهروندان تحمیل می‌کند، می‌توان ضرورت فراهم‌سازی بسترهای لازم برای توسعه حمل‌ونقل پاک و به طورخاص گسترش پیاده‌روی را با برنامه ریزی مناسب عملیاتی کرد اما باید دید سیاست‌های مدیران شهری و استانی، چگونه مردم را با پیاده‌روها آشتی خواهد داد؟