شمیم بهار انقلاب در دیار میرزا

بی شک انقلاب و تغییرات اساسی همیشه و هرجا با دشواری هایی همراه است. تحمل هشت سال جنگ با رژیم بعث و حامیانش یکی از هزینه هایی بود که ما برای کسب استقلال پرداختیم . دفاعی که به پاس نگاهبانی از کشور و ارزشهای انسانی و دینی آن را مقدس می نامیم و حاصل این دفاع نیز به شهادت رسیدن ۲۱۸ هزار نفر از فرزندان این سرزمین بود که هشت هزار نفر از آنان از دیار سبز و سربلند میرزا بودند.

گیلان این دیار سربلند واقع بین دریای نیلگون خزر و کوه های البرز دارای ۱۶ شهرستان و ۱۴ هزار کیلومتر مربع مساحت است؛ جمعیت گیلان سال ۱۳۵۵ یک و نیم میلیون نفر بود که اکنون به حدود ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر رسیده است.

مردمانی که چونان دیگر هموطنانشان در مشاغل مختلف از تجارت گرفته تا آموزش و صنعت و غیره گذران زندگی می کنند. با امید شالی می کارند و قایق به آب می اندازند و ماهی از دریا می گیرند . با دستان ماهرشان خراطی و سفالگری می کنند ، ساقه های برنج را دست مایه بافته های حصیری گوناگون می سازند ، شال و گلیم و جاجیم می بافند . نخهای رنگین را با هنر رشتی دوزی بر پارچه می نشانند و در شهرها و روستاهای زیبای خود میزبان مردمانی از نقاط گوناگون ایران می شوند.

راه آهن گیلان مسیری سبز

یکی از مهمترین دستاوردهای بزرگ انقلاب برای گیلان شنیده شدن سوت قطار در این استان و پیوستن به راه آهن سراسری است .

پروژه ریلی گیلان از احداث خط آهن رشت- قزوین و ادامه آن در مسیر رشت- انزلی و کاسپین و رشت- آستارا یکی از اولویت های دولت یازدهم و دوازدهم بود.

ساخت پروژه راه آهن قزوین - رشت از سال ۱۳۸۵ آغاز شد و در نیمه اسفند سال ۹۷ به بهره برداری رسید ِ. این طرح علاوه بر آنکه از لحاظ حمل ‌و نقل داخلی بار و مسافر برای استان های قزوین و گیلان اهمیت دارد، از نظر ایجاد یک کریدور ریلی جدید برای صادرات و واردات کشور و همچنین ترانزیت کالا از مناطق شمالی کشور به خلیج فارس و آب های آزاد بین‌المللی و دیگر کشورهای همسایه ایران بسیار مهم است.
برای احداث راه آهن قزوین - رشت ۲۲ میلیون متر مکعب خاکبرداری و خاکریزی انجام و افزون بر یک هزار و ۸۵۰ میلیارد تومان هزینه شده که در زمان بهره برداری با قیمت گذاری روز، حدود پنج هزار میلیارد تومان برآورد می شد.

مسیر ریلی رشت- قزوین قابلیت جابجایی سالانه ۱۰ میلیون تن بار و سه میلیون و ۸۰۰ هزار مسافر را دارد.

هم اکنون کار اتصال آن به بندر کاسپین در حال انجام است و به گفته مسئولان تا خردادماه سال آینده به منطقه آزاد انزلی متصل می شود.

آزاد راه قزوین به رشت

ایجاد زیر بناهای حمل و نقل در توسعه پایدار هر کشوری موثر است. آزادراه قزوین-رشت با ۱۷۰ کیلومتر طول از جمله راه های پرتردد کشور محسوب می شود.

این مسیر اتصال کننده پایتخت به گیلان و همچنین هدایت کننده ترافیک بخشی از استان های شمال غربی به مرکز کشور است.
عملیات اجرایی آزادراه قزوین - رشت از سال ۱۳۸۳ آغاز و تا سال ۱۳۸۸ قسمت عمده آن تکمیل شد و از منتهی الیه آزادراه قزوین - زنجان تا امامزاده هاشم رشت به بهره‌برداری رسید اما ۱۱ کیلومتر از این مسیر آزادراهی بین رودبار و منجیل، باقی مانده بود. سه هزار و ۲۰۰ متر از مسیر ۱۱ کیلومتر باقی مانده آزادراه رشت - قزوین در دولت یازدهم به بهره برداری رسیده و هم اکنون عملیات اجرایی هشت کیلومتر باقی مانده نیز آغاز شده است.

به گفته وزیر راه و شهرسازی هشت کیلومتر باقیمانده آزاد راه رشت - قزوین تا قبل از پایان دولت دوازدهم تکمیل می شود.

بنادر گیلان دروازه ای به جهان

بنادر فرصتی مغتنم و پل ارتباطی مهمی بین کشورهای دارای دریا بشمار می آیند . بنادر بهترین مسیر برای تامین کالاهای مورد نیاز کشور و صادرات تولیدات داخلی است.

بندر انزلی

بندرگاه انزلی که بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارد از مهمترین بندرهای شمال ایران و زمینه ساز مراودات تجاری و اقتصادی با کشورهای حاشیه خزر است.
قبل از انقلاب بندرگاه انزلی دارای پنج پست اسکله با ۳۰۰ هزار تن تخلیه و بارگیری سالانه بود . امروز بندرگاه انزلی دارای ۱۰ پست اسکله با ۱۰ میلیون تن ظرفیت تخلیه و بارگیری و بندرگاه آستارا دارای ۲ پست اسکله با حدود ۲ میلیون تن ظرفیت تخلیه و بارگیری است .

در مجموع ۲۲ پست اسکله در منطقه آزاد انزلی طراحی و برنامه ریزی شده است که از این تعداد تا کنون سه پست اسکله مورد بهره برداری قرار گرفته که ۲ پست آن با سرمایه گذاری بخش خصوصی داخلی به انجام رسیده است و هم اینک مقدمات احداث سه مورد دیگر در دست انجام است.

بندر کاسپین

بندر کاسپین در منطقه آزاد انزلی به عنوان یک بندر نسل سوم با مساحت پسکرانه عملیاتی و پشتیبان ۳۵۰ هکتار، با مساحت حوضچه آرامش ۲۲۰ هکتار و طراحی ۱۴ پست اسکله در فاز نهایی، دارای دو موج‌شکن به طول ۲.۶ کیلومتر است که قابلیت پهلوگیری کشتی‌های با آبخور بالا را دارد.

مجتمع بندری کاسپین در سال ۹۷ در تنها منطقه آزاد شمال کشور فعالیت خود را آغاز کرد. خلق ارزش و ایجاد مزیت های رقابتی،کوتاهی مسیر، آبخور بالا و پسکرانه وسیع بندری، کاهش هزینه های حمل و نقل کالا،فعال نمودن مسیرهای ترانزیتی بین المللی(شمال-جنوب و چین-قزاقستان-ایران)، تسریع و تسهیل خدمات بندری و ترانزیتی به فعالان اقتصادی، اجرای تعرفه های ترجیحی اتحادیه اقتصادی اوراسیا ،ارائه مشوق های قانونی متنوع از سوی این سازمان بهمراه افزایش روز افزون زیرساخت های مورد نیاز خدمات رسانی در حوزه های مختلف بندری و نزدیکی به تهران و مراکز تولیدی و جمعیتی کشور از مهم ترین دلایل استقبال بازرگانان از مجتمع بندری کاسپین می باشد.
هم اکنون سه پست اسکله در مجتمع بندری کاسپین در حال خدمات رسانی و فعالیت است که در این میان عملیات احداث دو پست اسکله کارگو (عمومی) با سرمایه گذاری بخش خصوصی و یک پست اسکله رورو چندمنظوره با سرمایه گذاری سازمان در حال انجام است که تا بهار سال آینده این سه پست جدید نیز به بهره برداری می رسند و با اتصال این مجتمع بندری به خط ریل سراسری، علاوه بر تکمیل شدن حلقه های زیرساختی شبکه حمل و نقل ترکیبی منطقه آزاد انزلی در کریدورهای بین الملل، امکان اتصال بنادر جنوبی کشورمان به این منطقه از طریق راه آهن فرآهم می شود.

با ساخت سه پست اسلکه جدید که تا بهار سال آتی بهره برداری می شود در مجموع این ۶ پست سالانه تا ۲ میلیون تن کالای فله، کانتینری، سوخت و سایر اقلام تخلیه و بارگیری می شوند.

با تکمیل زیرساخت های موجود اماکن پهلوگیری کشتی هایی با ظرفیت تا ۹ هزار تن از جمله مزایای منحصر به فرد بزرگترین بندر دریای خزر است که در زمان بهره برداری کامل امکان پلوگیری کشتی هایی با ظرفیت بیش از ۱۲ هزار تن را نیز فراهم می کند.

فرآیند احداث سه پست اسکله در بندر کاسپین منطقه آزاد انزلی در حال انجام است و تا نیمه اول سال آینده این سه پست اسکله شامل ۲ مورد آن توسط بخش خصوصی و یک پست اسکله هم توسط قرارگاه خاتم الانبیا اجرا می شود.

بندر آستارا

بندر چند منظوره آستارا با ۶۰ هکتار وسعت، نخستین بندر بخش خصوصی کشور و نزدیک ترین و مقرون به صرفه ترین مسیر تجارت و حمل و نقل کالا بین آسیا، آفریقا و اروپا برای تخلیه و بارگیری کشتی های ۲ هزار و ۵۰۰ تن طراحی شده است.

صادرات محصولات کشاورزی به وسیله کانتینرهای یخچالی از بندر آستارا از آبان امسال آغاز شد و این بندرگاه از این پس به شبکه حمل و نقل کانتینری دریای خزر پیوست. برای حمل محصولات کانتینری یخچالی، یک خط دریایی به مقصد آکتائوی قزاقستان ایجاد شده و هر دو هفته یک‌ بار حمل و نقل می شود.

اسکله دوم بندر به طول ۷۰ متر و با ۸۰ میلیارد ریال اعتبار و با ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی در حال ساخت است و با تکمیل آن، ظرفیت تخلیه و بارگیری کالا در بندر به یک میلیون تن افزایش خواهد یافت.

منطقه آزاد انزلی تنها منطقه آزاد شمال کشور

منطقه آزاد انزلی تنها منطقه آزاد ایران در حاشیه خزر است و کشورهای حاشیه دریای خزر، ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس و آسیای جنوب شرقی عمده بازارهای صادرات و واردات محصولات از طریق منطقه آزاد انزلی هستند.

منطقه آزاد انزلی با بهره مندی از ظرفیت های بندر کاسپین و بندرگاه انزلی که در محدوده این منطقه قرار دارند از یک سو به عنوان دروازه تجارت دریایی ایران به اورسیا محسوب می شود و از سوی دیگر استفاده از مزیت‌های اوراسیا در شرایط تحریم می‌تواند فرصتی برای تأمین مواد اولیه واحدهای تولیدی و کالاهای اساسی کشور فراهم سازد و علاوه بر تامین نیاز کشور موجب رونق و توسعه مبادلات تجاری با کشورهای حاشیه خزر شود. از اواخر سال ۸۴ سازمان منطقه آزاد تجاری – صنعتی انزلی فعالیتهای خود را بر اساس قانون شروع کرد.

قرار گرفتن در مسیر کریدور بین المللی شمال - جنوب، دارابودن موقعیت ویژه در زمینه ارتباط با کشورهای حاشیه دریای خزر، همجواری با بنادر آستراخان و لاگان در روسیه، راسنودسک در ترکمنستان، اکتائو در قزاقستان و باکو در آذربایجان، دسترسی از طریق راه های مناسب، به بازارهای مصرف کشورهای CIS، نزدیکی به فرودگاه بین المللی رشت از جمله مزایای منطقه آزاد انزلی است.
مزایای قانونی همچون امکان ثبت، مالکیت و مشارکت سرمایه گذاران خارجی تا میزان ۱۰۰ درصد در منطقه، امکان فعالیت بانک ها و موسسات مالی - بیمه ای در این منطقه، معافیت مالیاتی ۲۰ ساله بر درآمد و دارایی از تاریخ بهره برداری هرگونه فعالیت اقتصادی، وحدت مدیریت در ارائه کلیه خدمات به سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی است .

منطقه آزاد انزلی طی هفت سال گذشته با رویکرد کاهش جدی واردات و افزایش تولید و رونق تولیدات داخلی و صادرات به همسایه های شمالی کشور و تامین برخی نیازهای منطقه سرزمینی، نقش موثری در توسعه استان و کشور ایفا کرده است.
به گفته استاندار گیلان تا پایان سال جاری پیش بینی بیش از ۶۰۰ میلیون دلاری صادرات به کشورهای روسیه و همسایگان شمالی تحقق یابد.

ارتقای زیرساخت های عمرانی
ارتقای وضعیت برق رسانی، گازرسانی، آب رسانی، ارتقای بهداشت و درمان و آموزش عالی از جمله دیگر دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی در گیلان است.

برق
سال ۵۷ طبق آمارهای موجود تنها ۴۰۷ روستای گیلان با جمعیت ۶۰ هزار خانوار برق‌دار بود و اکنون به غیر از ۵۲ شهر، ساکنان بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ روستای استان از مزایای برق برخوردارند و زمینه توسعه سیستم‌های مخابراتی، پستی، پست الکترونیک، شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی، اینترنت و تامین زیرساخت‌های مورد نیاز واحدهای اقتصادی، کشاورزی و صنعتی مهیا شده است.

مخابرات، نبض ارتباطات
گیلان پس از پیروزی انقلاب اسلامی در زمینه توسعه ارتباطات و ایجاد فناوری های نوین ارتباطی نیز پیشرفت های قابل توجهی داشت .
سال ۱۳۵۵ تعداد دارندگان تلفن ثابت در گیلان نزدیک ۱۹ هزار نفر بود در حالی که سال ۹۴ به افزون بر یک میلیون نفر رسید و هم اکنون ۲ هزار و ۴۹۸ روستای استان دارای ارتباط مخابراتی هستند.
ضریب نفوذ تلفن همراه در گیلان، ۱۱۷.۴۲ و ضریب نفوذ اینترنت ۹۰.۲۶ است. در مجموع استان گیلان بیشترین تعداد مشترکان موبایل را دارد .

آب و فاضلاب روستایی
شرکت آب و فاضلاب روستایی سال ۱۳۷۷ تشکیل شد . در حال حاضر از ۲ هزار و ۶۰ روستای موجود بالغ‌ بر یک هزار و ۴۱ روستای بالای ۲۰ خانوار با جمعیت ۷۸۰ هزار و ۲۸۹ مشترک تحت پوشش این شرکت است.شاخص بهره مندی آب شرب گیلان اکنون قریب ۷۷ درصد است.

توسعه بخش درمان و بهبود وضع بهداشت
بهداشت، درمان و سلامت از شاخصه های توسعه یافتگی هر جامعه ای است. سال ۱۳۵۷، تعداد ۱۳ بیمارستان‌ دولتی و ۲ بیمارستان‌ خصوصی در استان وجود داشت که در حال حاضر با افزایش ۵۰ درصدی، به ۲۶ بیمارستان دولتی و ۸ بیمارستان خصوصی ارتقاء یافته و تعداد تخت‌های بیمارستانی موجود در گیلان نیز که سال ۱۳۵۷ حدود ۱۵۴۰ تخت بود، به حدود سه هزار تخت رسیده است.
پس از انقلاب اسلامی با پیشرفت‌های علمی در حوزه آموزش پزشکی و افزایش قابل توجه پزشکان عمومی و متخصص در کشور، بسیاری از اعمال جراحی سخت و پیچیده نیز توسط پزشکان بومی استان صورت می پذیرد و در حال حاضر ۷۰۹ پزشک متخصص، ۷۷۸ پزشک عمومی فقط در مراکز بهداشت و درمان دولتی گیلان در حال فعالیت هستند.
تعداد خانه‌های بهداشت سال ۱۳۵۷، ۶۰ مورد بود که اکنون به ۹۷۳ خانه بهداشت رسیده و مراکز بهداشتی درمانی نیز با افزایش قابل توجه نسبت به قبل از انقلاب به ۱۹۴ مراکز بهداشتی درمانی افزایش یافته است.
سال ۱۳۵۷ چیزی تحت عنوان پایگاه بهداشتی درمانی شهری و روستایی وجود نداشت اما به برکت انقلاب اسلامی ایران به هم‌اکنون در استان ۴۲ پایگاه بهداشتی درمانی شهری و روستایی برای سلامت مردم در حال فعالیت هستند .
شمار پایگاه‌های اورژانس ۱۱۵ گیلان در سال ۱۳۵۷ ، چهار پایگاه بود اکنون به ۶۲ پایگاه اورژانس رسیده است.
گاز رسانی
با توجه به اقلیم خاص گیلان و رطوبت بالا، گازرسانی در بهبود شرایط زیستی خانواده ها بسیار حائز اهمیت بود.
ضریب نفوذ گازرسانی در استان گیلان بالاتر از میانگین کشوری است.
هم اکنون همه شهرهای استان به جز شهر ماسوله به جهت دارا بودن بافت تاریخی و بیش از ۹۳ درصد خانوارهای روستایی استان از گاز بهره مند هستند. این شرکت دارای ۲۰ هزار کیلومتر شبکه و بیش از ۵۶۰ هزار انشعاب گاز است.

آموزش عالی
دانشگاه گیلان از سال ۱۳۵۶ فعالیت های آموزشی خود را با پذیرش ۱۵۵ دانشجو در ۹ رشته تحصیلی آغاز کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دانشگاه گیلان بطور مستقل و بدون وابستگی به آلمان، فعالیت های آموزشی خود را در هشت رشته تحصیلی و با حدود ۵۰۰ دانشجو از سرگرفت و با رشد و گسترش آموزش عالی در کشور، دانشکده های علوم پایه، فنی، علوم کشاورزی، علوم انسانی و پزشکی ساخته شد و پس از آن نیز دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده منابع طبیعی و معماری و هنر تاسیس شدند.
این دانشگاه هم اکنون با ۹ دانشکده و یک واحد پردیس و ۲ پژوهشکده شامل حوضه آبی دریای خزر و گیلان شناسی، با حدود ۶۰۰ عضو هیئت علمی، بیش از ۱۸ هزار دانشجو و به عنوان یکی از بزرگترین مراکز آموزش عالی در منطقه شمال کشور مشغول فعالیت های آموزشی و پژوهشی است .
در سال ۱۳۵۷ در یک دانشکده پرستاری ۵۵۶ دانشجو در رشته‌های پرستاری و بهیاری مشغول به تحصیل بودند اما هم‌اکنون پنج هزار و ۷۳۵ دانشجو در دانشکده های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و پیراپزشکی در رشته‌های پزشکی، پرستاری و پیراپزشکی در مقاطع تحصیلی در دانشگاه علوم پزشکی گیلان در حال تحصیل هستند.

کشاورزی قلب گیلان
گیلان افزون بر ۴۳۸ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد که با احتساب جنگل و مرتع ۷۸ درصد اراضی استان را تشکیل می دهد.
از یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار زمین موجود در استان ۴۳۰ هزار هکتار آن زمین زراعی و باغی است و ۳۵۰ هزار نفر در این استان به شغل کشاورزی اشتغال دارند، میزان تولید محصولات کشاورزی استان نیز قریب به سه میلیون تن می باشد.
گیلان به برکت انقلاب اکنون در زمینه بسیاری تولیدات کشاورزی نظیر چای ، فندق ، بادام ، پیله ابریشم ، صید ماهیان استخوانی و کیلکا ، صنوبرکاری و برداشت گل گاو زبان رتبه نخست را در کشور داراست.
همچنین در زمینه تولید شلتوک ، کیوی ، آبزی پروری ، استحصال خاویار ، تولید جوجه یک روزه رتبه دوم کشور را از آن خود کرده است.
گیلان در تولید زیتون و در زمینه جوجه کشی نیز حائز مقام سوم است؛ همچنین در تولید گوشت مرغ، جوجه ریزی گوشتی و تولید عسل رتبه ششم را دارد.
در زمینه تولید گوشت قرمز و شیر در رتبه دوازدهم کشور قرار داریم . در خصوص موضوع حفظ کاربری اراضی نیز بعنوان یکی از عوامل مهم در تولید محصولات کشاورزی شاهد رشد بودیم به نحوی که پوشش کامل حفاظتی اراضی کشاورزی از ۱۸۵ هزار و ۱۸۰ هکتار به ۳۵۸ هزار هکتار رسید.
تجهیز و نوسازی اراضی گیلان نیز از سالیانه ۵۰۰ هکتار به ۱۰ هزار هکتار در سال ارتقا یافته؛ همچنین طی ۳ سال اخیر ۶۶ کیلومتر شبکه های فرعی ابیاری و زهکشی در استان احداث شد.
چای نیز بعنوان یکی از محصولات مهم و اصلی گیلان در دولت تدبیر و امید مورد توجه قرار گرفت به نحوی که در سال ۹۴ حدود سه هزار هکتار باغ چای با صرف اعتباری افزون بر ۱۰۲ میلیارد ریال بهزراعی و احیاء شد.
سطح زیرکشت دانه های روغنی به چهار هزار و ۳۵۶ هکتار و میزان تولید ۱۱ هزار و ۳۱۴ تن رسید .
در زمینه صنایع تبدیلی بخش کشاورزی یک هزار و ۵۹۰ واحد کارخانه شالیکوبی فعال و نیمه فعال با هفت هزار و ۵۰۰ نفر در گیلان مشغول به کار هستند؛ همچنین ۱۲۹ واحد صنایع تبدیلی کشاورزی با ظرفیت ۳۵ هزار و ۸۰۰ تن و اشتغال یک هزار و ۷۲۰ نفر در گیلان فعالند.

توسعه در روستاها

گیلان با دو و نیم میلیون جمعیت، قریب ۹۸۴ هزار نفر جمعیت روستانشین در دو هزار و ۴۳۴ آبادی دارد.

نسبت جمعیت روستایی کشور در سال ۱۳۳۵ ، ۷۰ درصد و شهری ۳۰ درصد بود که اکنون این نسبت معکوس شده است.
گیلان بعنوان یکی از استان های دارای بیشترین نسبت جمعیت روستایی دارای دو هزار و ۷۵۴ آبادی است که از این تعداد، دو هزار و ۴۳۴ روستا دارای سکنه و ۳۲۰ آبادی فاقد سکنه اند.

در گذر این سالها روستاهای گیلان با بهره مند شدن از برق ، گاز ، آب آشامیدنی و امکانات اولیه مناسب نه تنها کوچ کردگان از روستا که بسیارانی را حتی از شهرهای بزرگ به خود کشاندند. مدرسه و درمانگاه برای آسایش آنان ساخته شد.

با تلاش نهاد انقلابی بنیاد مسکن خانه های روستایی مقاوم سازی و راههای روستایی هموار شد.

گیلان با واقع شدن در حاشیه دریای خزر ، بهره مندی از بنادر ، راه آهن و آزاد راه و امکان ایجاد صنایع پاک و صادرات ، طبیعت زیبا و جاذبه های گردشگری موقعیت مناسبی برای توسعه اقتصادی دارد . فرصتی که با توجه کافی دولتمردان نه تنها در منطقه بلکه در کشور تاثیر مثبت خواهد داشت.

مردمان شاد و پرتلاش پردیس گیلان در طلیعه چهل و سومین سال انقلاب امیدوارند با رفع تحریم ها و معضل کرونا و تلاش صادقانه همه مسئولان ، شاهد رفع مشکلات خاصه معضلات زیست محیطی استان ، ایجاد اشتغال و تحقق توسعه پایدار استان باشند.