نقش مسجد در تربیت جوان انقلابی

خبرگزاری شبستان، گروه مسجد و کانون های مساجد: مساجد بزرگترین پایگاه­ های الهی برای تربیت و تعالی افراد در جامعه است و از ظرفیت­ های عظیمی که مسجد در نهان دارد می­ توان برای ایجاد جامعه اسلامی و مدینه فاضله استفاده کرد. یکی از عوامل مهم و مؤثر در ایجاد انقلاب اسلامی، حضور جوانان انقلابی برخاسته از مساجد انقلابی و فعال در عرصه فرهنگی و سیاسی است.

نقش مسجد در تربیت جوان انقلابی:

1.پرورش فکری و اعتقادی

حضور جوانان در مساجد یعنی اتصال به منبع و تکیه گاه محکم دینی و ارتباط با عالم دین و انسان­ های مؤمن و متدین. رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله سه فایده را از فواید فکری و اعتقادی دانستند که مترتب بر رفت و آمد در مساجد می شود؛ ایجاد دانشى جدید، سخنى که انسان را به سوى هدایت می­ کشاند و یا سخن دیگرى که او را از بدى باز دارد «عِلْماً مُسْتَظْرَفاً أَوْ کَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَى هُدًى أَوْ أُخْرَى تَصْرِفُهُ عَنِ اَلرَّدَى»[1]. جوانی که با دین آشنایی دارد و برای شبهات روز، پناهگاهی دارد بی تفاوت نسبت به جامعه ­اش نیست و فکرش در گرو تحقق جامعه اسلامی و اقامه ولایت و اطاعت از اوامر الهی است لذا در روایت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمده است که: «إِذَا رَأَیْتُمُ الرَّجُلَ یَعْتَادُ الْمَسَاجِدَ فَاشْهَدُوا لَهُ‏ بِالْإِیمَانِ‏»[2] همین که دیدید کسی به مسجد رفت و آمد می‌کند، به ایمان او گواهی دهید.

2.ایجاد آرامش روحی و روانی

مساجد خانه­ های خدا در روی زمین ­اند[3] و بهترین مکان برای ذکر و یاد خدای متعال می­ باشند. جوان مؤمنی که تفریح خودش را ارتباط داشتن با مسجد می­ داند و خودش را عضوی از اعضای فعال در مسجد می­ داند قطعا در درون خود آرامشی می­ بیند که در هیچ جای و مکان دیگری چنین آرامشی را بدست نخواهد آورد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در وصف مسجد فرموده ­اند: «مَنْ‏ کَانَتِ‏ الْمَسَاجِدُ بَیْتَهُ ضَمِنَ اللَّهُ لَهُ بِالرَّوْحِ وَ الرَّاحَةِ» هرکسی که مسجدها خانه­ اش باشد، خداوند آسایش و آرامش را برای او ضمانت می‌کند.[4] جوانی که در درون خود احساس آرامش می­ کند و دین را مایه آرامش خودش می­داند برای پیشبرد دین و حاکمیتی دینی که آرامش را دربردارد تلاش می­ کند و روحیه­‌ی انقلابی و جهاد را در او فروزان می ­کند.

3.رسیدن به خودباوری

فرهنگ ناب اسلام آنقدر غنی و مستحکم است که شناخت و عمل به آن انسان را در برابر صفات منفی اخلاقی بیمه می­ کند و فضایل اخلاقی را در او نمو و رشد می­ دهد. مسجد در اسلام مهمترین فضایی است که مردم می ­توانند با ارتباط با آن به معارف الهی دست پیدا کنند و فضایل اخلاقی را کسب و رذایل اخلاقی را از وجودشان پاک کنند. یکی از چیزهایی که جوانان می­ توانند با ارتباط با مسجد به آن دست پیدا کنند رسیدن به خودباوری دینی و حتی خودباوری ملی است. امام خامنه ­ای (مدظله) عمده عوامل ضعف در خودباوری را این گونه بیان فرمودند: «احساس حقارت، تردید، منفی‌بافی، ترس و عدم اطمینان، تقلید کورکورانه، تبلیغات گسترده دشمنان، اختلاف و تشتت، تجمل‌پرستی و افزون‌خواهی و شایعه‌‌پراکنی و شایعه‌پذیری». و مساجد انقلابی پناهگاه خوبی هستند برای در امان ماندن جوانان از این عوامل ضعف در خودباوری.

جوان انقلابی زمانی انقلابی نام می­ گیرد و انقلابی عمل می­ کند که به روحیه خودباوری رسیده باشد دین را باور کرده باشد. ایمان در وجودش رسوخ کرده باشد و اعتقاد و امید به آینده داشته باشد. و مسجد انقلابی تربیت کننده چنین جوانانی است که به باورها و داشته های خود یقین دارند و در جهت ایجاد یک جامعه اسلامی خودمحور تلاش می ­کنند.

4.تقویت روحیه مسئولیت‌پذیری

مساجد فضایی مناسب برای انجام کارهای فرهنگی و حتی کارهای سیاسی ملازم با دین و فعالیت­های اقتصادی همانند ایجاد خیریه­ ها و صندوق­ های قرض الحسنه، برگزاری اردوهای زیارتی، تفریحی و... هستند. وجود کانون ­های فرهنگی و پایگاه­ های بسیج در کنار مساجد و تحت نظر ائمه جماعت و روحانیون، زمینه گسترده و مساعدی برای پرورش مدیران مؤمن و جهادی و انقلابی برای آینده این انقلاب را دارد. با مدیریت صحیح و انقلابی، می­توان جوانان انقلابی و مسئولیت ­پذیری را تربیت کرد که آینده کشور و نظام اسلامی را تضمین می­ کنند.

حضور جوانان در مساجد و واگذاری مسئولیت به آنان، روحیه مسئولیت پذیری را در آنان ایجاد می­ کند که یکی از شاخصه­های انقلابی بودن، مسئولیت پذیری است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز مسئولیت­ های خطیر و بزرگ فرهنگی، نظامی و اجتماعی را به جوانان واگذار می­ کرد. پیش از هجرت حضرت به مدینه مصعب بن عمیر که نوجوانى بیش نبود از سوى رسول الله صلى الله علیه و آله براى انجام رسالت فرهنگى و تبلیغى به مدینه اعزام مى شود.[5] و همین جوان در جنگ هاى بدر و احد فرمانده و پرچمدار سپاه حق است. که با حماسه آفرینى در جنگ احد به شهادت مى رسد.[6]

5. تقویت روحیۀ جمع‌گرایی

یکی دیگر از امتیازات ویژه مساجد در کلام رسول الله صلی الله علیه و آله بدست آوردن رفیق راه و برادرى که در راه خدا مورد استفاده او باشد «أَخاً مُسْتَفَاداً فِی اللَّهِ عَزَّ وَ جَل‏»[7]. مسجد محل آمد و رفت همه گروه­ ها، جوانان و نوجوانان، میانسال و مسن، زن و مرد، فقیر و پولدار، کاسب و کارمند، استاد و دانشجو و... می‌باشد و حضور یک جوان در مسجد یعنی ارتباط با همه قشرها با همه سلیقه ­ها اما در زیر یک سقف که نام خدا آن را پوشانده است. می‌توان لازمه روحیه انقلابی داشتن را برخورداری از روحیه جمع­ گرایی دانست و مسجد بهترین مکان برای ساختن چنین جوانانی است.

نویسنده: حجت الاسلام «مجید فرخی»، کارشناس سطوح عالی حوزه علمیه قم

پی نوشت:

[1] خصال، جلد۲، صفحه۴۱۰.

[2] عوالی اللئالی، جلد۲، صفحه۳۲.

[3] کلیات حدیث قدسی(ترجمه الجواهر السنیة فی الأحادیث القدسیة)، صفحه: 298.

[4] بحارالانوار، ج٣، صفحه: ٥٥٤.

[5] ر.ک. رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم الگوی زندگی.

[6] سیره حلبى، ج 3، صفحه 59.

[7] من لا یحضره الفقیه، جلد۱، صفحه۲۳۷.

پایان پیام/9