طرح شهید سلیمانی اقدامی جامعه محور برای مهار کرونا در همدان

به گزارش ایرنا؛ اطلاع رسانی به‌موقع و تشخیص مخاطرات در فوریت‌ها می‌تواند جان انسانهای در معرض خطر را در شرایط اضطراری به شرط اعمال مداخلات موثر، سریع و هماهنگ نجات بخشد.

در این زمینه بهترین و موثرترین راه جلب مشارکت اجتماعی از طریق بهره‌گیری از کمک نیروهای بسیج و داوطلب مردمی و سازماندهی محله محور مردم است البته مشارکت اجتماعی به معنی سازماندهی گروههایی از مردم با هدف مشترک که در یک محدوده مشخص جغرافیایی دور هم جمع شده و به فراخور توان و امکانات هر فرد و گروه به نوعی در دستیابی به اهداف مشترک مشارکت دارند.

این مشارکت محله محور باید به گونه ای طراحی شود که علاوه بر جلب اعتماد مردم، اهداف و فعالیت‌ها نیز توسط گروه‌های مردمی طراحی و اجرا شوند که در این راه اطلاعات مرتبط با پیشگیری و مقابله با مخاطرات به روشی مورد قبول و منطبق بر فرهنگ و توانایی مردم محله به آنان ارائه می شود.

هدف اصلی از طرح ایده مقام عالی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در نیمه اول سال ۱۳۹۹برای گسترش برنامه"هرخانه یک پایگاه سلامت" جلب مشارکت مردم از طریق انتخاب یک سفیرسلامت برای هر خانوار و یک رابط سلامت محله برای هر ۴۰سفیر خانوار با محوریت بسیج امکانات محله برای بهبود وضعیت اجتماعی (ازجمله سلامت)، اقتصادی و فرهنگی جامعه است.

این اقدام جامعه محور می تواند در طول زمان با مشارکت مردم و نهادهای مردم محور، محلات را از محرومیت خارج کرده و در توانمند سازی آنان برای شناسایی و رفع چالش ها توسط مردم موثر و کارساز باشد.

در این راستا استفاده از همه ظرفیت های کشور به خصوص سازمان بسیج مستضعفین برای کمک به وزارت بهداشت به عنوان متولی اصلی که تا امروز تقریبا همه بار اپیدمی متوجه او بوده است اجرای طرح سپردن کنترل بیماری کووید -۱۹ به مردم محلات با بهره گیری از ایجاد هماهنگی و مدیریت واحدهای فعال در محلات (پایگاه سلامت در مناطق شهری، خانه بهداشت در روستا و بسیج محلات) و مشارکت گسترده سایر سازمان‌های ذینفع مانند هلال احمر و سمن ها می تواند راهبرد مناسبی برای کنترل بیماری در سطح محلات باشد.

طرح شهید سلیمانی نمونه مشخصی از جلب مشارکت مردم، هماهنگی بین بخشی، برنامه ریزی بر اساس نیاز محلات و استفاده بهینه از توان نظام شبکه های بهداشتی درمانی کشور است و بی شک شرط موفقیت این طرح تمرکز بر ویروس به جای تمرکز بر بیمارستان و ارائه خدمات فعال و خانواده محور به جای خدمات غیرفعال است.

همچنین چنانچه از این ۲ موضوع دور شویم ویروس ما را مدیریت خواهد کرد از این رو، طرح مشترک مدیریت و کنترل اپیدمی کووید-۱۹ به شیوه محله و خانواده محور توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و سازمان بسیج مستضعفین طراحی و به اجرا گذاشته شد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان در گفت و گوی تفصیلی با خبرنگار ایرنا به بیان ابعاد و اهداف طرح شهید سلیمانی پرداخت و گفت: مدیریت و کنترل اپیدمی کووید ۱۹ از طریق مشارکت مردمی و هماهنگی بین بخشی و بهره گیری از کمک نیروهای بسیج و داوطلب مردمی هدف کلان این طرح است.

دکتر منوچهر کرمی اهداف اختصاصی این طرح را قطع زنجیره انتقال ویروس با افزایش رعایت پروتکل های بهداشتی، رهگیری و رصد فعال حداقل به میزان ۸۰ درصد در یک ماه و ۹۰ درصد در سه ماه، کاهش بستری حداقل به میزان ۳۰درصد در یک ماه و ۵۰ درصد در سه ماه، کاهش مرگ حداقل به میزان ۱۰ درصد در یک ماه و ۴۰ درصد در سه ماه، پوشش حمایتی از گروه های در معرض خطر به میزان ۵۰ درصد در یک ماه و ۹۰درصد در سه ماه دانست.

وی بیان کرد: اصول محوری طرح شهید سلیمانی شامل مشارکت بسیج، محله و خانواده محور بودن، منطبق بر نظام شبکه بهداشتی درمانی، جلب مشارکت مردمی، رعایت موازین کنترل عفونت، ارایه فعال خدمات و مراقبت ها، جلب همکاری بین بخشی، بهره گیری از ظرفیت برنامه "هر خانه یک پایگاه سلامت" و استفاده از فن آوری های نوین است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: ارایه مراقبت ها و خدمات ضروری بهداشتی به صورت حضوری و غیرحضوری، شناسایی زودهنگام کووید-۱۹و افراد در معرض تماس نزدیک در خانواده و محل کار، قرنطینه خانگی و غیرخانگی و مراقبت از گروه های در معرض خطر، توسعه درمان سرپایی و ارتقای کیفیت مراقبت های بستری از سیاست های اتخاذ شده برای طرح شهید سلیمانی است.

دکتر کرمی، تشدید نظارت بر پروتکل های بهداشتی و اعمال قانون، تست گسترده، هدفمند و هوشمند، بیماریابی فعال، قرنطینه و رهگیری هوشمند، آموزش و اطلاع رسانی و فرهنگ‌سازی، حفاظت از گروه های آسیب پذیر شامل سالمندان و افراد دارای بیماری زمینه‌ای، تعیین و اعلام هوشمند و هدفمند محدودیت ها و تقویت فرایند درمان سرپایی و کاهش حداکثری موارد بستری را از راهبردهای پیش روی این طرح دانست.

وی ادامه داد: به منظور بیماریابی فعال، قرنطینه و رهگیری هوشمند مولفه های همچون شناسایی هوشمند همه افراد در تماس نزدیک با فرد مبتلا به کرونا، جداسازی بیماران در خانه، بیمارستان و نقاهتگاه، رهگیری بیماران و افراد دارای تست مثبت و افراد مشکوک و تماس نزدیک، محدودسازی تردد افراد بیمار و تست مثبت و جداسازی یا قرنطینه خانگی و غیرخانگی مد نظر قرار گرفت.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: در راستای حفاظت از گروه‌های آسیب‌پذیر شامل سالمندان و افراد دارای بیماری زمینه ای، تامین داروهای مورد نیاز بیماران مبتلا به بیماری زمینه ای، انجام تست در خانه، تامین خدمات مورد نیاز سلامت در خانه و حمایت معیشتی، فرهنگی، معنوی و تامین وسایل حفاظت فردی صورت گرفت.

دکتر کرمی اضافه کرد: به منظور تعیین و اعلام هوشمند و هدفمند محدودیت‌ها شناسایی نقاط تجمع و اعمال محدودیت تردد به این نقاط، شناسایی و دسته بندی به روز شهرستان های با احتمال بالای انتقال بیماری، برنامه ریزی دقیق برای اعمال محدودیت های هوشمند در تعطیلات و تعطیلی فعالیت های شغلی با احتمال افزایش انتقال بیماری صورت گرفت.

وی اظهار داشت: سازماندهی تیم های اجرایی به عنوان بازوی اجرایی کمیته محله و مسئول اجرای برنامه ها عملی شد که شامل تیم های مراقبتی، حمایتی و نظارتی است

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: تیم های مراقبتی با مشارکت اقشار بسیج، سازمان های مردم نهادجهت شناسایی و مراقبت افراد در معرض تماس نزدیک، تیم های ۲ نفره با مشارکت سفیران سلامت خانوار، رابطان سلامت محله تشکیل داده و زیر نظر پزشک مرکز خدمات جامع سلامت منطقه فعالیت دارند.

کرمی ادامه داد: تیم های حمایتی نیز مکلف به توزیع کمک های مردمی و سازمان ها و نهادها در بین جمعیت آسیب پذیر و در معرض خطر بالا هستند در عین حال تیم های نظارتی برای نظارت از مراکز ارایه خدمات، تهیه و توزیع مواد غذایی و واحد های صنفی تشکیل شدند.

وی افزود: سامانه تلفنی۴۰۳۰ نیز وظیفه راهنمایی و آموزش مردم را بر عهده داشته و در زمینه پیشگیری و مراقبت فردی، مراقبت های لازم برای مادران باردار، سلامت روان، تغذیه سالم در دوران کووید-۱۹ و اطلاع رسانی مراکز اختصاصی کرونا را بر عهده دارد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اضافه کرد: مردم می توانند روزانه یکبار با استفاده از درگاه سلامت نسبت به خودارزیابی علایم و نشانه های کووید - ۱۹ اقدام کنند و در صورت وجود علایمی به نفع کووید-۱۹پیامک راهنما برای اقدامات بعدی را دریافت کرده و درصورت داشتن پرونده الکترونیک سلامت در نظام مراقبت های بهداشتی درمانی اولیه، بهورز یا مراقب سلامت مربوطه با آنها تماس گرفته و بعد از ارزیابی مجدد، آموزش های لازم و فرایند مراقبت و درمان سرپایی را تشریح می کند.

کرمی گفت: هر بهورز در خانه بهداشت به طور متوسط مسئولیت سلامت ۷۰۰ نفر از جمعیت روستایی و هر مراقب سلامت در پایگاه سلامت به طور متوسط مسئولیت سلامت ۲ هزار و ۵۰۰ نفر از جمعیت شهری را بر عهده دارد و خدمات و مراقبت های فعال بهداشتی درمانی اولیه را ارایه می کند.

وی افزود: بهورز و مراقب سلامت به محض اطلاع از مثبت شدن تست کووید-۱۹ هر فرد از جمعیت زیر پوشش خود از طریق سامانه های پرونده الکترونیک سلامت باید با فرد یاد شده تماس گرفته، از رعایت جداسازی، قرنطینه خانگی و غیر خانگی اطمینان حاصل کند و توصیه های بهداشتی مطابق دستور العمل های ابلاغی را ارایه داده و با اطلاع رسانی به تیم های مراقبت هماهنگی رهگیری افراد در معرض تماس نزدیک را انجام دهند.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار داشت: در صورت تامین تست های سریع باید از افراد علامت دار در معرض تماس نزدیک در درب منزل تست به عمل آمده و نتیجه در همان زمان اعلام شود تا از تردد افراد مشکوک به کرونا در سطح شهر جلوگیری شود.

دکتر کرمی اضافه کرد: افراد نیازمند دریافت خدمات بیمارستانی با هماهنگی اورژانس پیش بیمارستانی (۱۱۵) به بیمارستانهای منتخب کووید-۱۹ ارجاع داده شده و بیمارانی که داروی سرپایی مطابق پروتکل کشوری دریافت می کنند نیز باید وضعیت آنها ۶ بار در طول ۱۴ روز توسط بهورز یا مراقب سلامت به صورت تلفنی پیگیری تا از رعایت جداسازی و قرنطینه خانگی اطمینان حاصل شود.

طرح شهید سلیمانی از دریچه آمار و اطلاعات

وی با بیان اینکه تیم های اجرایی طرح شهید سلیمانی به سه بخش حمایتی، نظارتی و مراقبتی تقسیم بندی شدند گفت: ۹۹۹ نفر در قالب ۴۲۱ تیم برای اجرای طرح حمایتی نامنویسی کردند که شامل نیروی بسیج، هلال احمر، سفیران سلامت، رابطان سلامت محله هستند.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اضافه کرد: شمار خانواده های آسیب پذیر که به دنبال اجرای طرح شهید سلیمانی از حمایت‌های مالی و کالایی برخوردار شده اند تاکنون به ۱۴ هزار و ۴۸۳ نفر رسیده است.

دکتر کرمی ادامه داد: در بخش مراقبتی هم برای رهگیری ۶۱۶ تیم شامل ۲۱۰ تیم شهری و ۴۰۶ تیم روستایی فعال شدند که این تیم ها ۱۰ هزار و ۲۸۶ تست سریع کوید ۱۹ انجام دادند همچنین تعداد نتیجه مثبت تست کویید ۱۹ در مناطق شهری و روستایی بعد انجام تست سریع ۸۷۲ مورد بوده است.

وی افزود: تعداد افراد معرفی شده برای انجام تست کووید-۱۹ بیش از ۹۲۸ نفر، ارجاع به مرکز منتخب کرونا ۹۴۳ نفر و افراد در معرض تماس نزدیک رهگیری شده ۴۱ هزار و ۷۵۵ نفر بودند که ۳۰ هزار و ۲۱۹ نفر مربوط به مناطق شهری و ۱۱ هزار و ۵۳۶ نفر مربوط به مناطق روستایی است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: در بخش مراقبتی، برای مراقبت در منزل ۱۶۹ نفر در قالب ۵۰ تیم فعال شدند که تعداد تست سریع کووید-۱۹ انجام شده ۳۲۷ مورد و نتیجه مثبت تست سریع ۳۳ نفر افراد معرفی شده برای انجام ویروس کرونا ۳۷ نفر بوده است.

دکتر کرمی بیان کرد: ۴۷ نفر تاکنون قرص کلروکین تحویل گرفتند و ۲۷ نفر به بیمارستان ارجاع و ۳۴۹ بیمار نیز در منزل مورد مراقبت قرار گرفتند.

وی اظهار داشت: در بخش نظارتی هم ۶۴۶ نفر در قالب ۱۶۱ تیم متشکل از بخش سلامت، بسیج و هلال احمر فعال شدند که تعداد بازدید مشترک تعزیزات، سازمان دامپزشکی، صمت، استانداری و فرمانداری در این مدت زمان به یک هزار و ۲۳۰ مورد و بازرسی بخش سلامت ۴۰ هزار و ۷۰ مورد رسید.

وی افزود: به دنبال بازرسی های صورت گرفته از سوی نهادهای مسئول به همراه بسیج، هلال احمر، دفاتر خدمات سلامت (بخش خصوصی)، خانه کارگر و نیروهای مردم نهاد، چهار هزار و ۳۲۱ اخطار به متخلفان داده شد و ۳۴۸ واحد پلمب شدند.

فرمانده سپاه انصارالحسین (ع) استان همدان نیز پیشتر در نشست شورای برنامه ریزی و توسعه استان به تشریح نقش سپاه در اجرای طرح شهید سلیمانی پرداخت و گفت: ۲ هزار و ۹۰۰ نفر در راستای همکاری بسیج و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای اجرای این طرح و کنترل همه گیری ویروس کرونا در این استان مشارکت فعال دارند.

سردار «مظاهر مجیدی» افزود: طرح شهید حاج قاسم سلیمانی از ابتدای آذرماه همزمان با سراسر کشور در استان همدان آغاز شد و برای اجرای آن پنج هزار نیرو در بسیج آموزش دیدند که از این تعداد نزدیک به ۲ هزار و ۹۰۰ نفر در مراکز امدادگر درمانی و خانه های بهداشت به کار گرفته شدند.

وی با اشاره به اینکه ۱۹۷ پزشک و یک هزار و ۲۰۰ بهورز نیز در روند اجرای این طرح فعال هستند، اظهار داشت: ۵۵۳ تیم نظارتی، ۶۷۸ تیم مراقبتی و ۶۴۰ تیم حمایتی نیز نقش فعالی در روند اجرای هرچه بهتر طرح شهید حاج قاسم سلیمانی برعهده دارند.