درخت جوالدوزک را بشناسید

درخت جوالدوزک، یک درخت گلدار زیبا، با برگ‌های پهن و گرد و میوه‌های خاص شبیه به سوزن یا همان جوال و بسیار شبیه به پالونیا است که از تصویر نمی‌توان تفاوت آن دو را تشخیص داد. تنها از پوست تنه یا از گل‌های روی آن‌ها می‌توان تفاوت را فهمید. از نظر مقاومت به شرایط محیطی و تکثیر کاملا شبیه به پالونیا است، اما هیچ ارتباط ژنتیکی بین این دو نیست.

این درخت را معمولا شهرداری در بلوار‌ها می‌کارد و از نظر نور، درخت آفتاب‌دوستی است، اما زیر سایه چنار یا درختان بزرگ‌تر را نیز تحمل می‌کند. سایه کامل را نمی‌تواند که تحمل کند، اما سایه آفتاب را تحمل می‌کند. این درخت بهتر است در وسط حیاط کاشته شود تا بیشترین آفتاب را ببیند و گل بهتری نیز بدهد.

این درخت، جزو درختان دیمی و مقاوم به کم‌آبی است. دقیقا مانند پالونیا، اما کدام درختی است که آب کافی نخواهد؟ در کل، برای شرایط کم‌آب بسیار خوب است، زیرا گزینه‌های خوبی مانند گل‌های زیبا، برگ‌های گرد و پهن و سایه خوب دارد. بنابر این، یک درخت کم‌آب محسوب می‌شود. این‌طور درخت‌ها در شرایط کم‌آب، غنیمت هستند.

این درخت در سرما اصلا مرگ ندارد! در هر شهری از ایران کاشته می‌شود. البته به درد بیابان‌زدایی نمی‌خورد. انعطاف‌پذیری خوبی نسبت به دما دارد؛ از منفی ۳۰ درجه تا ۳۵ درجه را تحمل می‌کند.

بافت خاک باید برای این درخت، اسیدی شود. یعنی از پی اچ ۵.۵ تا ۷.۵ را تحمل می‌کند. همان بافت خاک‌ها در شهر، در حیاط منزل نیز اسیدیته است. می‌توانید با دستگاه رطوبت‌سنج و پی اچ سنج محاسبه کنید! اما از نظر بافت خاک، انعطاف خوبی دارد و اکثر بافت‌های خاکی را تحمل می‌کند.

اگر خاک قلیایی شود، اتفاقی نمی‌افتد. فقط علائم کمبود آهن و زردی برگ‌ها را شاهد هستیم. البته خاک‌های شور بیابانی را نیز نمی‌تواند که تحمل کند.

تغذیه بسیار مهم است، به‌خصوص اگر هدف از کاشت این درخت، سایه‌افکنی یا استفاده از چوب پرکاربرد و مفید این درخت باشد! تغذیه با کود‌های فسفره از ابتدای کاشت و سپس تغییر به کودهای کامل به صورت ماهیانه، بسیار روی رشد و چگالی چوب اثر دارد. همین‌طور اگر از بذر کاشته‌شده باشد، باعث می‌شود که درخت زودتر به بلوغ برسد و در نتیجه، گل‌های خوشه‌ای زیبا را زودتر نمایان کند.

این درخت، یک آفت مخصوص به خود به نام شب‌پره جوالدوزک دارد که همه مراحل لاروی و بلوغ را روی این درخت سپری می‌کند و در مرحله‌ لاروی، شیره‌ درخت را می‌مکد و آن را ضعیف می‌کند. بهترین زمان سمپاشی، اردیبهشت است که آفت را از بین ببرد.

این درخت دقیقا مانند پالونیا، با بذر و قلمه ریشه تکثیر می‌شود. در بهار که گل می‌دهد و پس از یک ماه گل‌ها می‌ریزد، میوه‌های آن که همان جوال است، شروع به رشد می‌کنند. در طول تابستان، بذر‌ها می‌رسند و در پاییز، غلاف باز می‌شود و زمین می‌ریزند. بذرها را جمع کنید و داخل دستمال مرطوب بگذارید. در یخچال دو ماه بماند تا سرما ببیند و پس از دو ماه اقدام به کاشت کنید.

درباره قلمه ریشه نیز در زمستان، خاک را کنار می‌زنید، از ریشه قیچی می‌کنید و در خاک می‌خوابانید تا در بهار جوانه بزند.

این درخت، ابتدای بهار روی شاخه‌های یک‌ساله گل می‌دهد و به همین دلیل، زمان هرس مهم است. اگر در زمستان هرس کنید، گل آن را نیز قیچی کرده‌اید و دیگر در بهار گل ندارد! این‌ درخت را باید پس از پایان گل‌دهی، هرس کنید تا هم سال بعد گل آن زیاد شود و هم از گل‌دهی نیافتد، گرد شود و نقاط گل‌ده آن زیاد شوند. پس از گل‌دهی، سرشاخه‌ها همگی هرس شوند تا درخت گرد شود.

از جمله مهم‌ترین مشکلات، ریشه است! این درخت نباید کنار دیوار یا چاه‌ها یا سپتیک‌های فاضلاب کاشته شود، زیرا ممکن است باعث آسیب به آن‌ها شود. لوله فاضلاب را می‌تواند که بشکند، پی دیوار را می‌اندازد یا کج می‌کند و البته مشکل دیگر آن، ریزش برگ‌ها، میوه‌ها و زباله است که زیر آن را کثیف می‌کند.

این درخت، گونه مهم زیاد دارد که جالب هستند: واریته‌های ابلق، قرمز و خال‌خال پشمی.

گونه‌ C.Speciosa پخش می‌شود و تاج باز، گل‌های سفید و خال‌خال پشمی درشتی دارد. برگ‌ها روشن‌تر و جوال‌ها قطور‌تر هستند.

گونه C.Bignonioides دارای گل‌های بیشتر روی خوشه است که ریزتر هستند. برگ‌ها تیره‌تر و قطر جوال‌ها کمتر از یک سانتی‌متر هستند.

گونه‌ C.Bignonioides`Aurea نیز بسیار گونه‌ زیبایی است که برگ‌هایی به رنگ طلایی روشن دارد و باید در مرکز توجه‌ها کاشته شود.