بایدن نمی خواهد بن سلمان را به طور مستقیم مجازات کند/بایدن: دوشنبه درباره عربستان اعلامیه صادر می‌کنیم

خبرگزاری آریا-واشنگتن قصد قطعی روابط با ریاض و مجازات بن سلمان را ندارد و به همین دلیل اقداماتی را برای کاهش شوک انتشار گزارش خود انجام داد.
به گزارش خبرگزاری آریا،یک رسانه عرب زبان در یادداشتی نوشت که انتشار خلاصه‌ای از گزارش سیا توسط دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا حلقه محاصره اعمال شده بر ولیعهد سعودی از زمان قتل روزنامه‌نگار منتقد عربستانی در استانبول را تنگ‌تر کرده است است اما واشنگتن قصد قطعی روابط با ریاض و مجازات بن سلمان را ندارد و به همین دلیل اقداماتی را برای کاهش شوک انتشار گزارش خود انجام داد.
روزنامه الأخبار لبنان در یادداشتی درباره انتشار خلاصه‌ای از گزارش سیا درباره قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی نوشت: دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا با انتشار گزارش سیا درباره قتل خاشقجی محاصره خود بر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی را تحمیل کرد؛ محاصره‌ای که از زمان حادثه کنسولگری استانبول در پاییز 2018 روز به روز تنگ‌تر می‌شود و پیامدهای آن از آنچه وارث "اصلاح طلب" تاج و تخت نظام سعودی (بن سلمان) تصور می‌کرد، فراتر رفت و علی رغم تلاش وی برای دفع شوک ناشی از انتشار گزارش با اطمینان بخشیدن به رهبری عربستان نسبت به ادامه "اتحاد تاریخی" با واشنگتن، اما دولت آمریکا به طور شفاف هدفش را سروسامان دادن به روابط آسیب دیده در نتیجه اقدامات ترامپ و فرستادن بن سلمان تحقیر شده به خانه‌اش اعلام کرد.
دولت جو بایدن با انتشار این گزارش، دری را برای تحول در مدیریت پرونده روابط درحال ارزیابی با عربستان باز کرد و همزمان با آن یک فصل کامل از فصول "هم‌پیمانی کورکورانه" در دوره دولت سابق آمریکا را بست. اینگونه به نظر می‌رسد که هدف این اقدام تحقیر و تضعیف وارث تخت پادشاهی عربستان است نه مجازات او؛ چراکه مجازات بن سلمان بهای سنگینی به همراه دارد که آمریکا قادر به تحمل آن نیست.
دفتر مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده این واقعیت را در مقابل همه جهان قرار داد که بن سلمان دستور بازداشت و یا قتل خاشقجی را صادر کرده است؛ هدف از این اقدام نبش قبر این مساله بود و به عنوان بخشی از اقدامات برای "محدود کردن آسیب به روابط ایالات متحده و عربستان" صادر شده است.
افشای این گزارش در حالی انجام گرفت که جو بایدن سعی در تنظیم مجدد روابط ایالات متحده در خاورمیانه و بازگرداندن "اصول حقوق بشر" به جایگاه برجسته خود در سیاست آمریکا دارد. افشای این گزارش نشان می‌دهد که دولت نوپای بایدن آماده به چالش کشیدن عربستان در بسیاری از موضوعات، ازجمله حقوق بشر و پرونده جنگ یمن است اما به دلیل حفظ روابط با عربستان در چارچوب بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران و مواجهه با چالش‌های دیگر ازجمله مقابله با "افراط‌گرایی" و پیشبرد سیاست ترامپ برای افزودن به فهرست عادی‌گنندگان روابط با "اسرائیل"، با احتیاط گام برمی‌دارد.
طبق آنچه گفته شد، ، واشنگتن مجموعه‌ای از اقدامات را برای کاهش شوک ناشی از انتشار این گزارش ترتیب داد و بایدن روز گذشته در تماسی تلفنی با ملک سلمان، پادشاه عربستان گفت‌وگو کرد و دو طرف بار دیگر بر هم‌پیمانی ده‌ها ساله میان ریاض و واشنگتن تأکید کردند و متعهد به ادامه همکاری میان دو کشور شدند. همزمان با این مساله، کاخ سفید در حال بررسی لغو معاملات تسلیحاتی با عربستان است، معاملاتی که نگرانی‌هایی را درباره حقوق بشر در این کشور به همراه داشته است.

انتقاد مخالفان سعودی از عدم مجازات بن سلمان
مخالفان سعودی گزارش سازمان اطلاعات آمریکا را پیرامون مسؤولیت ولیعهد عربستان در پرونده قتل روزنامه نگار و منتقد سعودی تحولی در سیاست آمریکا در قبال کشورشان دانستند اما از حذف ولیعهد از مجازاتی که دولت آمریکا در خصوص این پرونده اعلام کرده، انتقاد کردند.
حزب اپوزیسیون تجمع ملی عربستان در واکنش به این گزارش آمریکا یک نشست خبری برخط ترتیب داد؛ احمد عسیری، دبیرکل این حزب در این نشست گفت: این گزارش با تاخیر منتشر شد و بیانگر این اعتقاد آمریکاست که این بن سلمان است که دستور انتقال یا قتل خاشقجی را داده است اما واشنگتن مجازاتی اعمال نکرده است و ما باید دولت آمریکا را تحت فشار قرار دهیم تا مجازاتی اعمال کند زیرا بدون مجازات ماندن بن سلمان یا هر مسؤول دیگری به این معنی است که باید انتظار وقوع جنایت‌های دیگری را هم داشت.
وی افزود: از وضع تحریم‌ها علیه بن سلمان و همه دست اندرکاران حمایت می‌کنیم اما از تحریم‌هایی که به طور کلی کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد پشتیبانی نمی‌کنیم. برای محاکمه مشمولان خواه کسانی که عملا در این جنایت دست اندر کار بودند یا کسانی که دستورش را داده‌اند، باید یک دادگاه بین‌المللی تشکیل شود.
عسیری گفت: ما در حد امکان تلاش می‌کنیم پرونده‌های حقوقی را هر جا که امکانش باشد به جریان بیندازیم تا عاملان مجازات شوند و بی‌مجازات نمانند.
وی در این خصوص که دولت آمریکا دارای برخی منافع، برخی ارزش‌ها و حقوق بشر است و دموکرات‌ها در این پرونده خاص دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا را مسؤول کتمان این گزارش می‌دانستند، گفت: نقش ما تحت فشار قرار دادن نظام‌های غربی است.
عمر عبدالعزیز، فعال سعودی مقیم کانادا هم گفت، گزارش تاکید می‌کند که بن سلمان دستور ترور خاشقجی را داده و ترتیبات آن را فراهم کرده است. هرگونه مجازات علیه عربستان کاری از پیش نخواهد برد اما مجازات شخص بن سلمان به تحقق عدالت کمک می‌کند.
عبدالله العوده، فعال سعودی هم گفت: از این گزارش استقبال می‌کنیم اما شامل هیچ مجازاتی نیست. ما به عنوان ملت عربستان باید جنایتکاران را به درستی محاکمه کنیم.
اما مضاوی الرشید از اعضای آکادمیک عربستان در این نشست خبری با بیان اینکه انتظار دارد جامعه بین‌الملل مسؤولیت خود را برعهده بگیرد، گفت، تحولی در سیاست آمریکا وجود دارد اما ریشه‌ای نیست. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا تلاش می‌کند میان منافع کشورش و حقوق بشر تعادل ایجاد کند و شاید روابط دوجانبه پس از این گزارش کما فی السابق ادامه داشته باشد. ولیعهد این فرصت را دارد که پادشاه شود اما چرا باید این فرصت به او پس از این جنایت داده شود. اگر با جدیت برخورد نشود مخالفان دیگری در اروپا یا آنها کشته می‌شوند.
الرشیدی ادامه داد: اگر ترکیه جنایت‌های قتل خاشقجی را فاش نمی‌کرد تا امروز از این جنایت بی‌خبر می‌ماندیم. کسانی که گزارش را صادر کردند مهمترین متحدان عربستان هستند به همین دلیل نمی‌توانند بگویند عربستان هدف است. هدف مجرم است. تا زمانی که جنایتکاران مخصوصا ولیعهد و حامیانش آزاد هستند، اعتبار عربستان در خطر است. بن سلمان برای خانواده سلطنتی هم خطر است. خانواده سلطنتی باید از او دور شوند باید از اقدامات بن سلمان نه در حق ملت سعودی بلکه در حق شخص خودشان هم نگران باشند. به خاطر بن سلمان آینده خانواده سلطنتی در خطر است.

اصرار دموکرات‌های کنگره آمریکا بر پاسخگو کردن آل سعود در قتل خاشقجی
دموکراتهای آمریکا با استناد به گزارش اطلاعاتی مبنی بر مداخله ولیعهد عربستان در قتل جمال خاشقجی بر پاسخگویی دولت سعودی در قتل این منتقد دولتی تاکید کردند.
سناتور باب منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا "تعهد جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به شفافیت و پایبندی به قانون" به موجب انتشار این گزارش را تحسین کرد. دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق نیز یک نسخه محرمانه از این گزارش را سال گذشته میلادی تحویل کنگره داد اما در مقابل انتشار علنی یک نسخه غیرمحرمانه مقاومت کرد.
منندز در بیانیه‌ای گفت: همزمان امیدوام این تنها گام اول باشد و دولت آمریکا برنامه اتخاذ تدابیر ملموسی به جهت شخصا مسئول دانستن محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در قبال نقشش در این جنایت شنیع را داشته باشد.
ریچارد بلومنتال، سناتور دموکرات نیز توئیت کرد که محمد بن سلمان که بسیاری از او با حروف مخفف اسمش به زبان انگلیسی یعنی "ام.بی.اس" یاد می کنند "نمیتواند اجازه شانه خالی کردن از این جنایت هولناک را پیدا کند. این گزاش جدید به انبوه فزاینده مدارک مبنی بر گناهکار بودن ولیعهد عربستان به خاطر قتل خاشقجی و سرپوش گذاری بر آن اضافه می کند.".
وی افزود: "یک شروع مجدد در روابط آمریکا-عربستان و پاسخگو کردن به شکل فوری مورد نیاز است".
همچنین مارک وارنر، سناتور دموکرات دیگر هم که رئیس کمیته اطلاعاتی سنای آمریکا است انتشار این گزارش را "از موعد عقب افتاده" خوانده و در توئیتی نوشت: برای مدت زمان بیش از حد زیادی آمریکا در پاسخگو کردن عربستان از بابت قتل جمال خاشقجی خبرنگار و چهره مخالف عربستان و شهروند ویرجینیا کوتاهی کرد. من دلگرم هستم که میبینم دولت جدید آمریکا گامهایی برای جبران آن با انتشار این گزارش از موعد عقب افتاده و دارای حکم کنگره اتخاذ می کند.
آدام شف، رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا هم متعهد شد که دموکراتها همچنان به اصرار برای پاسخگو دانستن از بابت قتل خاشقجی ستون نویس روزنامه واشنگتن پست ادامه دهند.
شف توئیت کرد: برای دو سال ما برای علنی ساختن حقیقت فشار وارد کردیم: عالی ترین سطوح دولت عربستان شامل محمد بن سلمان ولیعهد این کشور مسئول قتل بیرحمانه جمال خاشقجی هستند. باید پاسخگو دانستن وجود داشته باشد و ما به اصرار برای آن ادامه خواهیم داد.
نیویورک تایمز جمعه گزارش کرد، بایدن تصمیم گرفته مستقیما ولیعهد عربستان را مجازات نکند و مقامها به این رسانه خبری گفتند که اتفاق نظری در کاخ سفید شکل گرفته مبنی بر اینکه هزینه مجازات عربستان بیش از حد بالا خواهد بود.
آدام شف همچنین در مصاحبه ای با یک پادکست یاهو نیوزدر ضمن تحسین از دولت بایدن به خاطر رسوا کردن محمد بن سلمان از بابت نقشش در قتل جمال خاشقجی خبرنگار، همچنین گفت که کاخ سفید به اندازه کافی تا این حد که حاکم دوفاکتوی عربستان را از بابت آن پاسخگو کند پیش نرفته است.
اما آدام شف خاطر نشان کرد، ملاحظاتی نسبت به کوتاهی دولت در همراه ساختن انتشار این گزارش با تدابیر سرسخت تر با هدف پاسخگو کردن محمد بن سلمان از جمله تصریح این که دولت آمریکا دیگر تعاملی با او نخواهد داشت دارد.
شف تاکید کرد من مایل هستم شاهد باشم که دولت جلوتر از این برود و همین مورد را به دولت گفته ام. من فکر نمیکنم که رئیس جمهور لازم باشد با ولیعهد عربستان دیدار کند. من فکر نمی کنم او باید به آمریکا دعوت شود. من فکر نمی کنم که رئیس جمهو لازم باشد با او حرف بزند و ... من فکر میکنم ما باید به سراغ برخی دارایی های او در صندوق سرمایه گذاری عربستان که مرتبط با طرفهای دارای نقش در این قتل هستند برویم.
شف در پاسخ به این که چه اتفاقی در صورت پادشاه شدن محمد بن سلمان می افتد گفت: من فکر می کنم ما به روی گرداندن از او ادامه می دهیم. من فکر نمی کنم ما نشستهای رو در رو و دولت با دولت داشته باشیم. و صادقانه اگر قرار باشد من در نشستی با حضور ولیعهد عربستان در آن حاضر شوم و من رئیس باشم نخواهم خواست که در گفتگو با او شرکت کنم. او تاکید کرد که حامی ممنوع ساختن تمامی فروش های تسلیحاتی آمریکا به عربستان است.

انگلیس: پرونده قتل خاشقجی را پیگیری می‌کنیم
لندن گفت مساله قتل جمال خاشقجی را در تعامل با دولت عربستان سعودی مطرح کرده و مرگ وی را یک "جنایت وحشتناک" می‌داند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، وزارت خارجه انگلیس درباره گزارش اطلاعاتی آمریکا مبنی بر اینکه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان عملیات ربودن یا کشتن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی را تایید کرده، گفت: انگلیس همیشه بطور روشن اعلام کرده که قتل خاشقجی جنایتی وحشتناک بود.
این وزارت خانه همچنین اعلام کرد: ما خواستار تحقیقاتی شفاف،‌ معتبر و کامل درباره افراد مسئول در این قتل هستیم و 20 فرد سعودی را بابت دست داشتن در این قتل تحریم کرده‌ایم. وزیر خارجه انگلیس این مساله را در جریان سفر سال گذشته اش به ریاض مطرح کرد و ما به رسیدگی به این مساله با دولت ریاض همچنان ادامه می‌دهیم.

بایدن: دوشنبه درباره عربستان اعلامیه صادر می‌کنیم
رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که روز دوشنبه اعلامیه‌ای درباره عربستان صادر خواهد کرد.
به گزارش رویترز، «جو بایدن» شنبه شب در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا محمد بن سلمان ولیعهد سعودی را در رابطه با نقش وی در قتل جمال خاشقچی مجازات خواهد کرد، گفت: روز دوشنبه اعلامیه‌ای درباره اینکه چه کاری انجام می‌دهیم، صادر خواهد شد.
وی به جزئیات بیشتری اشاره نکرد.
دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا جمعه شب گزارشی را که درباره قتل خاشقچی تهیه کرده بود، منتشر کرد.
در این گزارش آمده است: ما ارزیابی می‌کنیم که ولیعهد عربستان سعودی عملیاتی را در استانبول ترکیه برای دستگیری یا کشتن خاشقچی تایید کرده است.
آمریکا در پی انتشار این گزارش، 76 نفر از سعودی‌ها را تحریم کرد اما از تحریم ولیعهد سعودی امتناع کرد. این رویکرد با انتقادات شدیدی مواجه شد.
در همین حال، نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا وعده وضع قانونی برای تحریم مسببان این قتل را داد و خواستار بازنگری در روابط واشنگتن و ریاض شد.
پلوسی در بیانیه‌ای نوشت: عربستان سعودی باید بداند که جهان نظاره گر اقدامات «زننده» آنها است و مرتکبان به این عمل پاسخگو خواهند بود.

بایدن نمی خواهد بن سلمان را به طور مستقیم مجازات کند
جو بایدن از بیم آسیب زدن به روابط کشورش با عربستان که مهمترین همپیمان این کشور در خاورمیانه به شمار می رود نمی خواهد که بن سلمان را به شکل مستقیم مجازات کند.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی نوشت که برخی مسئولان آمریکایی گفتند که جو بایدن تصمیم گرفته است که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان را در پرونده قتل جمال خاشقجی به طور مستقیم مجازات نکند.
این مسئولان بلندپایه در دولت آمریکا که نیویورک تایمز نام آنها را فاش نکرد گفتند که تصمیم بایدن پس از هفته ها رایزنی با تیم امنیتی اش اتخاذ شده است. این رایزنی ها به این نتیجه رسیده است که هیچ راهی برای جلوگیری از ورود ولیعهد عربستان سعودی به آمریکا یا توجیه اتهام های جنایی به وی بدون آسیب زدن به روابط آمریکا با عربستان که واشنگتن این کشور را مهمترین همپیمان خود در منطقه می داند، وجود ندارد.
این مسئولان گفتند که داخل کاخ سفید این توافق وجود داشت که بهای آسیب زدن به روابط با عربستان بسیار گران است.
نیویورک تایمز در ادامه نوشت که سازمان های حقوق بشری بر بایدن فشار می آورند تا حداقل سفر بن سلمان به آمریکا را محدود کند همانطور که دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا با برخی از مسئولان عربستانی کرد؛مسئولانی که با جنایت قتل خاشقجی در ارتباط بودند.
برخی دستیاران بایدن نیز گفتند که کاخ سفید محمد بن سلمان را در آینده نزدیک برای سفر به واشنگتن دعوت نمی کند.
انتشار گزارش به دستور کنگره پس از تماس تلفنی رئیس جمهور جو بایدن با پادشاه سعودی، سلمان بن عبدالعزیز آل سعود در روز پنجشنبه انجام شد. این گزارش چهار صفحه‌ای با عنوان «ارزیابی نقش دولت سعودی در کشتن جمال خاشقجی» مورخ 11 فوریه است و در تاریخ 25 فوریه توسط آریل هاینس، مدیر اطلاعات ملی از طبقه بندی محرمانه خارج شده است.
جمال خاشقجی که روزنامه‌نگار منتقد دستگاه سلطنتی عربستان و به ویژه بن‌سلمان بود، در 2 اکتبر 2018 به کنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کرد و ناپدید شد. شواهد نشان می‌دهد او در کنسولگری عربستان در ترکیه به قتل رسیده و جسدش تکه‌تکه شده و از آنجا خارج شده‌است. بن‌سلمان تاکنون به قتل رسیدن خاشقجی را تأیید کرده، اما گفته که این کار بدون اطلاع او انجام شده است.
با این حال در گزارشی که روز جمعه در آمریکا منتشر شد به «نظارت کامل» بن سلمان بر کلیه عملیات اطلاعاتی و امنیتی در عربستان سعودی اشاره شده است. نویسندگان این گزارش آورده‌اند: «ولیعهد از سال 2017 بر سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی پادشاهی نظارت کامل دارد و بسیار بعید به نظر می‌رسد که مقامات سعودی بدون مجوز ولیعهد، عملیاتی از این دست را انجام داده باشند.»
وزارت خزانه‌داری آمریکا ساعتی پس از انتشار گزارش اطلاعاتی توسط دولت بایدن، تحریم‌هایی را علیه این نیروی واکنش سریع موسوم به یگان ببر (وحدة النمر) و نیز معاون پیشین «ریاست دستگاه اطلاعاتی عمومی» عربستان وضع کرد.
همزمان، وزارت خارجه آمریکا با اعمال محدودیت صدور ویزا به 76 تبعه عربستان سعودی، ورود آنان به خاک ایالات متحده را ممنوع اعلام کرد. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا با اعلام این خبر گفت که کشورش، افرادی را که به فعالان، ناراضیان و خبرنگاران حمله و یا آنها را تهدید می‌کنند، تحمل نخواهد کرد.
پیش از این برخی مقامات دولت آمریکا اشاره کرده بودند که بایدن در حال بررسی نوع مجازاتی است که قصد دارد پس از انتشار گزارش جنجالی روز جمعه علیه سعودی‌ها به اجرا بگذارد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه در پاسخ به این پرسش که آیا دولت تحریم‌هایی را برای افرادی که مسئول قتل خاشقچی شناخته شده‌اند، در نظر می‌گیرد، گفت: «به نظرم به زودی به جایی می‌رسیم که مسئولیت‌پذیری این جنایت هولناک را مطالبه کنیم.»
«اگنس کالامارد» گزارشگر ویژه سازمان ملل نیز در واکنش به انتشار این گزارش گفت:با انتشار گزارش ایالات متحده و تایید مقصر بودن مقامات سعودی در بالاترین سطوح، اکنون آمریکا باید در اطمینان از پاسخگویی برای این جنایت و ایجاد مکانیزم های بین المللی برای جلوگیری و مجازات چنین اقداماتی در آینده پیشگام باشد. واشنگتن باید تحریم هایی را علیه ولیعهد وضع کند، همانطور که سایر عاملان این امر را نیز مجازات کرده است - دارایی های شخصی وی و همچنین تعاملات بین المللی او را هدف قرار دهد.