رادیوژیست‌ها مبارزان گمنام ویروس کرونا

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – آناهیتا رحیمی: با اینکه اپیدمی‌های بسیاری را تجربه کرده‌اند اما شاید شیوع ویروس کرونا دلهره آورترین روزهایی باشد که سپری می‌کنند؛ آنها در روزهایی که بیماری‌های مختلفی از جمله آنفلوآنزای H1N1 و سارس نیز شیوع پیدا کرده بود را از سر گذرانده‌اند اما حالا قریب به یک سال است که روزهای متفاوتی برای آنان رقم می‌خورد.

اینجا خط مقدم در تشخیص قطعی ویروس کروناست؛ یعنی تشخیصی که هیچ شک و شبهه‌ای در آن وجود ندارد؛ رادیولوژیست‌هایی که مبارزان گمنام در خط مقدم کرونا هستند اما تاکنون کمتر کسی سراغ آنان رفته است.

حالا قریب به یک سال است که ویروس کرونا شیوع پیدا کرده و تاکنون، سی تی اسکن یکی از بهترین راه‌های تشخیص ابتلاء به ویروس کروناست و ارتباط مستقیم رادیولوژیست‌ها با بیماران مبتلا به ویروس کرونا یکی از مهم‌ترین و مسئله‌ای است که نادیده گرفته شده است.

این بار به سراغ کارشناسان رادیولوژیست بیمارستان سینای تبریز رفتم تا گذشت یک سال از شیوع ویروس کرونا را با آنها مرور کنیم. غلامرضا آقاجانی، کارشناس ۴۴ ساله رادیولوژی و مسئول بخش تصویر برداری بیمارستان سینای تبریز است که ۱۸ سال سابقه کار در بخش تصویربرداری و رادیولوژی را دارد.

اپیدمی‌های مختلفی را تجربه کرده‌ایم

غلامرضا آقاجانی گفت: ترس از ابتلاء به ویروس کرونا نداشتم؛ ما در محیطی کار می‌کنیم که قبل از شیوع ویروس کرونا اپیدمی‌های مختلفی از جمله آنفلوآنرای H1N1، سارس و مرس را تجربه کرده‌ایم چرا که این بیمارستان، یک بیمارستان عفونی است که بیماران مبتلا به بیماری‌های عفونی نیز بستری می‌شوند.

این کارشناس رادیولوژیست معتقد است که کرونا یک ویروس با ویژگی خاصی است که جامعه را بیشتر از نظر روانی و اپیدمی درگیر کرده است؛ اما با این وجود، ترسی از ابتلاء شدن به این ویروس را نداشته و توصیه‌های بهداشتی را بیشتر رعایت می‌کردیم تا با مبتلا نشدن به این بیماری بتوانیم وظیفه کاری خود را به خوبی ایفا کنیم و سپس عامل ابتلاء و سرایت به دیگران نباشیم.

با سیل عظیمی از مراجعین روبرو شدیم

وی روزهای نخست شیوع ویروس کرونا را چنین بیان کرد: زمانی که مشخص شد ویروس کرونا در ایران نیز شیوع پیدا کرده است، کم کم بیماران با علائم ریوی نیز مراجعه می‌کردند که در این میان بخش تصویربرداری به عنوان اولین بخشی است که ابتلاء شدن فرد به ویروس کرونا و درگیری ریه‌ها را به طور کامل تصدیق می‌کند.

در روزهای اول شیوع ویروس کرونا با سیل عظیمی از مراجعین به بخش تصویربرداری، چه افرادی که مبتلا شده بودند و چه افرادی که مبتلا نبودند روبرو می‌شدیم تا جایی که بار کاری ما تا حد زیادی افزایش یافته بود اما با گذشت روزها و کاسته شدن از حالت روانی و فشار عصبی این ویروس، قدری به حالت نرمال بازگشتیم.

در روزهای اول شیوع ویروس کرونا با سیل عظیمی از مراجعین به بخش تصویربرداری، چه افرادی که مبتلا شده بودند و چه افرادی که مبتلا نبودند روبرو می‌شدیم تا جایی که بار کاری ما تا حد زیادی افزایش یافته بود

اما در روزهای آتی با ورود موج اول و دوم شیوع ویروس کرونا ( از اواسط اردیبهشت تا اواسط تیرماه ) همکاران من در بخش رادیولوژی و تصویربرداری، فشار کاری زیادی را همانند پرستاران در بخش‌های ویژه ICU تحمل کردند.

آقاجانی ادامه داد: در روزهای نخست شیوع این بیماری، فوت سالمندان و افرادی که بیماری زمینه‌ای داشتند بسیار بود ولی افراد جوانی که مقاومت بدنی خوبی داشتند رو به بهبودی می‌رفتند؛ اما با توجه به افزایش موج درگیری و ابتلاء به ویروس کرونا در جامعه و کاهش پذیرش تخت‌های ICU آمار فوتی‌ها کمی بالا رفت که بعداً با ایجاد حساسیت در مردم و برانگیختن حس رعایت اصول بهداشتی با کاهش مرگ و میر و بستری‌ها روبرو شدیم.

سی تی اسکن ریه تشخیص قطعی ابتلاء به ویروس کروناست

این کارشناس رادیولوژیست معتقد است: تشخیص قطعی ابتلاء به ویروس کرونا تصویربرداری با سی تی اسکن است چرا که PCR می‌تواند منفی یا مثبت باشد و به طور قطعی نمی‌توان گفت که یک فرد به ویروس کرونا مبتلا شده است یا نه؛ به این دلیل انجام سی تی اسکن تشخیص قطعی برای ابتلاء شدن فرد به ویروس کروناست.

وی گفت: با انجام سی تی اسکن و پارانشیم ریه از فرد مبتلا به کرونا، حالت سفید رنگی مانند دانه‌های برف در ریه‌های بیمار مشاهده می‌شود که موجب کاهش تبادل اکسیژن در ریه‌ها شده که از نظر علمی کانسالیدیشن ریه گفته می‌شود که درگیری بیشتر ریه و دیر مراجعه کردن به پزشک می‌تواند منجر به فوت بیمار گردد.

تشخیص قطعی ابتلاء به ویروس کرونا تصویربرداری با سی تی اسکن است چرا که PCR می‌تواند منفی یا مثبت باشد و به طور قطعی نمی‌توان گفت که یک فرد به ویروس کرونا مبتلا شده است یا نه

آقاجانی به نقش بی بدیل سی تی اسکن در تشخیص قطعی ابتلاء به کرونا اشاره کرد که از نظر تشخیص و بافت پارانشیم ریه، تنها نوع در تشخیص است که بدون هیچ گونه اشتباهی می‌تواند کل پارانشیم ریه را ارزیابی کرده و هم چنین میزان حجم هوا را از این نظر که درگیری ریه‌ها تا چه اندازه است مشخص کند.

تعداد شیفت‌ها افزایش پیدا کرد

وی ادامه داد: ساعات کاری ما به صورت شیفتی تعیین می‌شود اما پیش آمده که به دلیل پیک کاری و ازدیاد مراجعه کنندگان به این بخش در طول این مدت، تعداد شیفت‌ها نیز افزایش پیدا کرده است.

این کارشناس رادیولوژیست افزود: تاکنون به ویروس کرونا مبتلا نشده‌ام اما در منزل سعی می‌کنم زیاد رعایت کنم و همواره جدا کردن لباس‌هایم و رعایت فاصله اجتماعی با خانواده را در اولویت قرار می‌دهم و به همین دلیل همسر و فرزندم در طول این مدت خیلی اذیت شده‌اند.

همکارانم به ویروس کرونا مبتلا شدند

آقاجانی گفت: متأسفانه چند نفر از همکارانم در طول این مدت به ویروس کرونا مبتلا و به استعلاجی رفته‌اند؛ در روزهایی که بخش، نیروی کاری خود را از دست می‌داد و برای اینکه پوشش برنامه‌ای وجود داشته باشد تا خللی در انجام خدمات وارد نشود سایر همکاران فشار کاری بسیاری را تحمل می‌کردند.

خاطره یک رادیولوژیست

وی تنها خاطره یک سال گذشته از شیوع ویروس کرونا چنین تعریف کرد: روزهای اول شیوع ویروس کرونا، زمانی که یک بیمار به این بخش مراجعه می‌کرد همکاران با حس ترس و طمأنینه با آن برخورد می‌کردند و بعد از گذشت مدتی برخی از همکارانم می‌گفتند که ما علائم سرماخوردگی داریم و ممکن است به این بیماری مبتلا شده و درخواست سی تی اسکن داشتند.

سی تی اسکن با اینکه قدرت تشخیص خوبی در ابتلاء شدن به ویروس کرونا دارد اما متأسفانه میزان دوز اشعه در آن بالاست؛ با اینکه به همکارانم می‌گفتم شما علائم بالینی ندارید و نیازی به سی تی اسکن نیست قبول نمی‌کردند و در نهایت سی تی اسکن آنها انجام می‌شد.

وضعیت نامساعد بیماران در روزهای اول شیوع ویروس کرونا

این کارشناس رادیولوژیست افزود: اولین بیماران مبتلا به کرونا که به بخش سی تی اسکن می‌آمدند وضعیت مساعدی نداشتند و هر دو ریه آنها بالای ۵۰ درصد درگیر شده و به شدت دچار تنگی نفس بودند تا جایی که باید با کپسول پرتابل به این بخش مراجعه می‌کردند.

بیماران مبتلا به ویروس کرونا ظرف مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت حتماً باید به مراکز درمانی مراجعه می‌کردند که در غیر این صورت درگیری شدید ریه‌ها قابل بازگشت نبوده و متأسفانه بیمار فوت می‌کرد

وی ادامه داد: متأسفانه در روزهای نخست شیوع این ویروس اطلاعات کافی در رابطه با ماهیت این ویروس در دسترس نبود به گونه‌ای که با آزمون خطا پیش می‌رفتیم؛ بیماران مبتلا به ویروس کرونا ظرف مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت حتماً باید به مراکز درمانی مراجعه می‌کردند که در غیر این صورت درگیری شدید ریه‌ها قابل بازگشت نبوده و متأسفانه بیمار فوت می‌کرد.

آقاجانی گفت: همان طور که قبلاً گفتم، من و همکارانم در بخش رادیولوژی قبل از شیوع ویروس کرونا اپیدمی‌های زیادی را تجربه کرده‌ایم؛ روزهایی که برای انجام گرافی پرتابل از گان، ماسک، دستکش و حتی شیلد استفاده می‌کردیم اما هنگام خروج از بخش، کسی ما را با این لباس‌های مخصوص نمی‌دید اما پوشیدن همین لباس‌ها به هنگام مراجعه بیماران سرپایی مبتلا به کرونا، ترسی را برای همه حاکم می‌کرد و در دید آنان بیشتر شبیه افرادی شده بودیم که در انرژی اتمی کار می‌کنند.

وی ادامه داد: تفاوتی که در حال حاضر بین بخش‌های تصویربرداری و سایر کادر درمان مطرح می‌شود این است که بیماری که به این بخش مراجعه می‌کند نمی‌دانیم مبتلا به ویروس کروناست یا نه؛ برای همین یک حالت گنگی در این بخش حاکم است اما به هنگام بستری شدن فرد مبتلا به کرونا در بخش‌های بیمارستانی، همکاران داخل بخش‌ها کاملاً به این مسئله آگاه هستند که این فرد درگیر بیماری کروناست.

اگر سهل انگاری کنیم مبتلا می‌شویم

آقاجانی افزود: کادر تصویربرداری در خط مقدم تشخیص کرونا قرار دارند چرا که به هنگام مراجعه یک فرد، نمی‌دانند به کرونا مبتلاست یا نه و تنها با کمی سهل انگاری، ویروس کرونا به آنها نیز انتقال می‌یابد و این مشکلاتی است که برای کادر تصویربرداری و رادیولوژی وجود دارد.

اما کارشناس رادیولوژی و مسئول بخش تصویربرداری بیمارستان سینای تبریز از دیدن روزهای شلوغ بازار تبریز از مردم گله دارد چرا که معتقد است اگر قرار بر قرنطینه و کنترل رفت و آمدهای شهری خواهد بود ارزشی ندارد مردم برای خرید در مکان‌های شلوغ حضور یافته و عزیزان خود را از دست بدهند.

به این دلیل تنها توصیه‌ای که به مردم دارد این است که باید دست به دست هم بدهیم تا زنجیره انتقال این ویروس را قطع کنیم و به همین دلیل مردم باید از حضور در مکان‌های شلوغ به خصوص در روزهای نزدیک به عید نوروز خودداری کرده و برای انجام کارهای غیرضروری از منزل خارج نشوند چرا که ما در طی این مدت موارد متعددی را شاهد بوده‌ایم که حتی بعد از شرکت کردن در مراسم عروسی، به ویروس کرونا مبتلا شده و حتی عزیزان خود را از دست داده بودند.