تفرقه افکنی؛ ندای شیطانی
به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، تفسیر آیه شریفهی 208 سوره مبارکه بقره در ادامه میآید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ» ای کسانی که ایمان آورده اید، همگی در صلح و آشتی درآیید [و تسلیم مطلق خداوند شوید] و از گامهای شیطان پیروی نکنید که...
به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، تفسیر آیه شریفهی 208 سوره مبارکه بقره در ادامه میآید:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ»
ای کسانی که ایمان آورده اید، همگی در صلح و آشتی درآیید [و تسلیم مطلق خداوند شوید] و از گامهای شیطان پیروی نکنید که او دشمن آشکار شماست.
این آیات همۀ مؤمنان را به صلح و آرامش دعوت میکند تا جامعۀ اسلامی، جامعه ای متحد و یکپارچه شود و نزاع و جدال از میان برود؛ زیرا نزاع و جدال مهم ترین اهرم شیطان برای ایجاد کینه و تفرقه است.
اصولاً مسائلی همچون نژاد، جنسیت، زبان، ثروت و دیگر تفاوتهای ظاهری و مادی، باعث امتیازطلبی و جدایی میان انسانها میشود و تنها ایمان به خداست که موجب وحدت و همدلی میشود و صلح حقیقی و جهانی را تأمین میکند؛ لذا با وجود حکم عقل و وحی بر لزوم دوری از گامهای شیطان، هرگونه عملی که صفا و صمیمیت و آرامش و امنیت جامعۀ اسلامی را بر هم زند، انحراف از ایمان است و کسی که چنین عملی مرتکب شود، باید بداند در برابرش، خدای عزیز و حکیم قرار دارد؛ خدایی که طبق حکمت عمل میکند و هیچ قدرتی را یارای مقاومت در برابر ارادۀ او نیست.
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ»
ای کسانی که ایمان آورده اید، همگی در صلح و آشتی درآیید [و تسلیم مطلق خداوند شوید] و از گامهای شیطان پیروی نکنید که او دشمن آشکار شماست.
این آیات همۀ مؤمنان را به صلح و آرامش دعوت میکند تا جامعۀ اسلامی، جامعه ای متحد و یکپارچه شود و نزاع و جدال از میان برود؛ زیرا نزاع و جدال مهم ترین اهرم شیطان برای ایجاد کینه و تفرقه است.
اصولاً مسائلی همچون نژاد، جنسیت، زبان، ثروت و دیگر تفاوتهای ظاهری و مادی، باعث امتیازطلبی و جدایی میان انسانها میشود و تنها ایمان به خداست که موجب وحدت و همدلی میشود و صلح حقیقی و جهانی را تأمین میکند؛ لذا با وجود حکم عقل و وحی بر لزوم دوری از گامهای شیطان، هرگونه عملی که صفا و صمیمیت و آرامش و امنیت جامعۀ اسلامی را بر هم زند، انحراف از ایمان است و کسی که چنین عملی مرتکب شود، باید بداند در برابرش، خدای عزیز و حکیم قرار دارد؛ خدایی که طبق حکمت عمل میکند و هیچ قدرتی را یارای مقاومت در برابر ارادۀ او نیست.
نکته ها
قرآن، ایجاد رابطهى مسالمتآمیز با گروههاى زیر را مطرح کرده است:
1- با مشرکانِ بىآزار. «لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ» «1» با کسانى که سرجنگ با شما ندارند و مزاحم وطن شما نیستند، خوشرفتارى کنید.
2- با اهل کتاب. «قُلْ ... تَعالَوْا إِلى کَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ»
«2» به اهل کتاب بگو:
بیایید تا در آنچه ما و شما هم عقیده هستیم، متّحد باشیم.
3- با دیگر مسلمانان. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً»
در چند آیه قبل «3» درباره اجتماع بزرگ سیاسى عبادى حج فرمود: در آنجا فسق و جدال نباشد. پس مىتوان جامعهاى بدون فسق وجدال تشکیل داد و چه بهتر که همیشه چنین باشیم و از گامهاى شیطانى که عامل تفرقه است دورى نمائیم.
1- با مشرکانِ بىآزار. «لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ» «1» با کسانى که سرجنگ با شما ندارند و مزاحم وطن شما نیستند، خوشرفتارى کنید.
2- با اهل کتاب. «قُلْ ... تَعالَوْا إِلى کَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ»
«2» به اهل کتاب بگو:
بیایید تا در آنچه ما و شما هم عقیده هستیم، متّحد باشیم.
3- با دیگر مسلمانان. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً»
در چند آیه قبل «3» درباره اجتماع بزرگ سیاسى عبادى حج فرمود: در آنجا فسق و جدال نباشد. پس مىتوان جامعهاى بدون فسق وجدال تشکیل داد و چه بهتر که همیشه چنین باشیم و از گامهاى شیطانى که عامل تفرقه است دورى نمائیم.
پیام ها
1- ورود در فضاى سِلم و سلام و تسلیم امکان ندارد، مگر در سایهى ایمان. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا»
2- سلیقهها را کنار گذاشته، تنها تسلیم قانون خدا باشیم. «ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً»
3- ایجاد صلح، وظیفهى همه مسلمانان است. «کَافَّةً»
4- وسوسههاى شیطان، انسان را مجبور به گناه نمىکند، بلکه انسان قدرت مقابله با شیطان را دارد و به همین دلیل از اطاعت او نهى شده است. «لا تَتَّبِعُوا»
5- شیطان، گام به گام انسان را منحرف مىکند. «خُطُواتِ»
6- راههاى منحرف کردن شیطان، بسیار است. «خُطُواتِ»
7- شیطان، دشمن صلح و وحدت است وهمهى نداهاى تفرقهانگیز، بلندگوهاى شیطانى هستند. «ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ»
2- سلیقهها را کنار گذاشته، تنها تسلیم قانون خدا باشیم. «ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً»
3- ایجاد صلح، وظیفهى همه مسلمانان است. «کَافَّةً»
4- وسوسههاى شیطان، انسان را مجبور به گناه نمىکند، بلکه انسان قدرت مقابله با شیطان را دارد و به همین دلیل از اطاعت او نهى شده است. «لا تَتَّبِعُوا»
5- شیطان، گام به گام انسان را منحرف مىکند. «خُطُواتِ»
6- راههاى منحرف کردن شیطان، بسیار است. «خُطُواتِ»
7- شیطان، دشمن صلح و وحدت است وهمهى نداهاى تفرقهانگیز، بلندگوهاى شیطانى هستند. «ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ»
منبع: تفسیر نور - تالیف محسن قرائتی