راهکارهای جلوگیری از افسردگی در تعطیلات
آیا تا به حال هیچوقت به این موضوع فکر کردهاید که در طول تعطیلات ممکن است افسرده شوید؟ تعجب نکنید! چنین عارضهای وجود دارد. هرچه تعطیلات طولانیتر و سوت و کورتر باشد، احتمال ابتلا به افسردگی نیز بیشتر است.
این بیحوصلگی معمولاً ناشی از بیبرنامگی و به هم خوردن روال عادی زندگی است. نوروز امسال، بازهم باید در خانه بمانیم. رفتوآمد ممنوع است و برای بعضی افراد، تعطیلات، 13 روز کامل است. بنابراین احتمال اینکه به افسردگی تعطیلات دچار شوند، بیشتر است. به نظر شما، آیا راهکاری برای جلوگیری از ابتلا به افسردگی تعطیلات وجود دارد؟ بله. وجود دارد و در اینجا قرار است درباره آن بدانیم.
زندگی «دگرگون» میشود. این همه ماجرای تعطیلات و تبعات ناشی از آن مانند افسردگی، استرس، کسلی و خستگی روانی و جسمانی است.
بر اساس آمار مرکز بهداشت روانی آمریکا، 80 درصد افراد، تعطیلات را عاملی برای استرس و اضطراب عنوان کردهاند. از سوی دیگر، تعطیلات هرچه طولانیتر شوند، به فرایندی آزاردهندهتر تبدیل میشوند. این مسأله چه برای آنهایی که کارمند نیستند و در منزل هستند و چه برای آنهایی که کار بیرون از منزل دارند، مطرح است؛ به این دلیل که شرایط زندگی هر دو گروه تغییر میکند.
شاید بهترین کار برای جلوگیری از ابتلا به تبعات منفی تعطیلات، برنامهریزی و به دست گرفتن اختیار خود است؛ اما به چه شکل؟
از متوسط خارج شوید
در طول تعطیلات، خواب و بیداری، صرف وعدههای غذایی، ورزش، خرید و... در حد متوسط و غیرعادی است. نخستین کار این است که در طول این ایام، این کارها را از حالت معلق و غیرعادی، درآورید. برای مثال، اگر همیشه ساعت هفت از خواب بیدار میشدید، در طول تعطیلات حداکثر ساعت هشت از خواب بیدار شوید. در واقع برای خود «زمان جدید» تعریف کنید و «زمان باز» برای هر کاری در نظر نگیرید.
از دورهمی خارج شوید
نوروز امسال علاوه بر اینکه باید در خانه بمانیم؛ نباید دید و بازدید هم برویم. بنابراین در این ایام بخشی از اجبار به دیدن افرادی تکراری در بازه زمانی مشخص وجود ندارد، اما اینکه همه افراد خانواده - که هر کدام برنامه و سلیقه خاص خود را دارند- همیشه و هر ساعت همراه هم باشند، به نوعی استرسزاست. بنابراین حتماً در طول روز، ساعتهایی را به خلوت خود رفته و کارهایی را به تنهایی انجام دهید. همه ما به خلوت و سکوت نیاز داریم تا جسم و روان خود را بازسازی کنیم.
تحول، استرسزاست
ما ایرانیها قبل از نوروز، رسم خانهتکانی، خرید و... داریم. همه اینها «تغییر» محسوب میشوند و تغییر همیشه با استرس و اضطراب همراه است. ورود به فصل تازه نیز استرسی مضاعف به دنبال خود دارد. در حال حاضر، کرونا و هراس از ابتلا به این ویروس، استرسی مضاعف ایجاد کرده است. بنابراین سعی کنید هر کاری که برای شما استرسزاست را انجام نداده و آن را به زمانی که حوصله و فرصت آن را دارید، موکول کنید. در نظر داشته باشید در این ایام ضرورت و اجباری به انجام هیچ کاری وجود ندارد.
هر روز برنامهریزی کنید
پیش از شروع تعطیلات، برای هر روز برنامهریزی کنید. اگر این کار شما را دچار اضطراب میکند، برای روز بعد، همان روز برنامهریزی کنید، اما هیچ روزی را بدون برنامهریزی طی نکنید. برای اینکه دچار استرس نشوید، زمان را کمی برای خود آزاد بگذارید. در این برنامه ساعات خلوت، ورزش، مطالعه، خرید و بیرون رفتن از منزل و... را بگنجانید تا برنامه شما متنوع شود.
خوردن و خوابیدن را کنترل کنید
دو کاری که میتواند باعث استرس و اضطراب شود، خوردن بیش از اندازه و یا ریزهخواری در طول روز است. از سوی دیگر، بیحوصلگی میتواند خوابآلودگی و خواب در زمان غیرعادی را به دنبال داشته باشد. بنابراین روی اندازه و میزان خوردن و خوابیدن خود کنترل داشته باشید. در نظر داشته باشید اضافه وزن، یکی از دلایل افسردگی در تعطیلات است.
خرید را کنترل کنید
خرید کردن یکی از راهکارهای کنترل استرس و اضطراب است. در طول تعطیلات، وقت آزاد و استرس، هر دو عاملی برای خرید بیش از اندازه است. کاهش بیرویه برداشت از حساب بانکی در این شرایط خاص اقتصادی و کرونایی؛ باعث تشدید استرس میشود. برای جلوگیری از خرید بیش از اندازه، مقدار کمی پول در یکی از کارتهای بانکی خود نگهداری کنید و فقط همان کارت را هنگام خرید همراه خود ببرید تا بیش از اندازه خرید نکنید.
در اولویت باشید
برای انجام هر کار یا برنامهای، خود را در اولویت قرار دهید. هیچکس مهمتر از خود شما نیست. بنابراین سعی کنید برنامهها را با محور قرار دادن خود هماهنگ کنید؛ حتی در ارتباط با خانواده؛ قرار نیست همه افراد در همه برنامهها و هر روز آماده باشند. الزام به هر کاری، خود استرسزاست.
تمرین تنفس انجام دهید
یکی از راهکارهای کنترل استرس، تمرین تنفس است. سعی کنید هر روز به مدت 20 دقیقه، 10 دقیقه صبح و 10 دقیقه عصر- تمرین تنفس انجام دهید. این تمرین باعث کاهش و کنترل استرس و اضطراب میشود.
از این موارد دوری کنید
بعضی از کارها یا رفتارها باعث تشدید استرس میشود. از این موارد دور باشید:
1. حضور دائمی: اگر قرار باشد برای هر برنامهای و همیشه آماده باشید، خود را فراموش خواهید کرد و دچار استرس میشوید.
2. فضای مجازی: برای حضور در فضای مجازی، زمان مشخصی را تعریف کنید. گشت زدن بیهدف در این فضا، خود عامل اضطراب است.
3. رها نکنید: هیچ روزی را بدون برنامه سپری نکنید؛ حتی اگر تصمیم گرفتید یک روز را کامل در رختخواب بگذرانید، تصمیم به این کار بگیرید و استراحت کنید.
4. در خانه نمانید: حتماً حداقل برای یک پیادهروی نیمساعته تا سوپر و نانوایی محل، از خانه بیرون بروید. این کار باعث شکست زمان و گذشت سریعتر آن میشود.