درسی از قرآن /کدامین هجرت در راه خدا خالص تر است؟

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، خداوند در قرآن کریم می فرماید: *ﻭَﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻫَﺎﺟَﺮُﻭﺍْ ﻓِﻲ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻣِﻦ ﺑَﻌْﺪِ ﻣَﺎ ﻇُﻠِﻤُﻮﺍْ ﻟَﻨُﺒَﻮِّﺋَﻨَّﻬُﻢْ ﻓِﻲ ﺍﻟﺪُّﻧْﻴَﺎﺣَﺴَﻨَﺔًﻭَﻟَﺄَﺟْﺮُ ﺍﻟْﺂﺧِﺮَﺓِ ﺃَﻛْﺒَﺮُ ﻟَﻮْ ﻛَﺎﻧُﻮﺍْ ﻳَﻌْﻠَﻤُﻮﻥَ(٤١) ﺃﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺻَﺒَﺮُﻭﺍْ ﻭَﻋَﻠﻲ ﺭَﺑِّﻬِﻢْ ﻳَﺘَﻮَﻛَّﻠُﻮﻥَ(٤٢).

یعنی ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺳﺘﻢ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻫﺠﺮﺕ ﻛﺮﺩﻧﺪ، ﺑﺪﻭﻥ ﺷﻚ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻧﻴﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻧﻴﻜﻮﺋﻲ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﻲ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺁﺧﺮﺕ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. (ﺁﻧﺎﻥ) ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺻﺒﺮ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺮ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺷﺎﻥ ﺗﻮﻛّﻞ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

ﻗﺮﺁﻥ، ﺩﺭ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺘﻌﺪّﺩﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻱ ﻫﺠﺮﺕ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﺧﺮﺕ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻪ ١٠٠ ﺳﻮﺭﻩ ﻱ ﻧﺴﺎء ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ: «ﻣﻦ ﻳﻬﺎﺟﺮ ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻟﻠَّﻪ ﻳﺠﺪ ﻓﻲ ﺍﻟﺎﺭﺽ ﻣﺮﺍﻏﻤﺎً ﻛﺜﻴﺮﺓ ﻭﺳﻌﺔً» ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺮﻛﺲ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻫﺠﺮﺕ ﻛﻨﺪ، ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻭ ﻭﺳﻴﻊ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ. ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺑﻪ «ﻫﺎﺟﺮﻭﺍ ﻓﻲ ﺍﻟﻠَّﻪ» ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻃﺒﻴﻌﺘﺎً ﺍﺯ «ﻫﺠﺮﺕ ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻟﻠَّﻪ» ﺧﺎﻟﺺ ﺗﺮ ﻭ ﺩﻗﻴﻖ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ. در آیه ی مذکور نکاتی همچون:١- ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺸﺮ ﺩﻳﻦ ﻳﺎ ﺣﻔﻆ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻳﺎ ﺣﻔﻆ ﺟﺎﻥِ ﺧﻮﺩ، ﺍﺯ ﻭﻃﻦ ﻭﻣﺎﻝ ﺑﮕﺬﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﺠﺮﺕ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲ ﺭﺳﻨﺪ. «ﻭﺍﻟّﺬﻳﻦ ﻫﺎﺟﺮﻭﺍ... ﻟﻨﺒﻮّﺋﻨّﻬﻢ» ٢- ﺍﮔﺮ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻇﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻱ، ﺣﻖّ ﻧﺪﺍﺭﻱ ﺳﻠﻄﻪ ﻱ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻱ، ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺠﺮﺕ ﻛﻨﻲ. «ﻫﺎﺟﺮﻭﺍ ﻓﻲ ﺍﻟﻠَّﻪ ﻣﻦ ﺑﻌﺪ ﻣﺎ ﻇﻠﻤﻮﺍ»
٣- ﻫﺠﺮﺕ، ﺻﺒﺮ ﻭ ﺗﻮﻛّﻞ، ﺭﻣﺰ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺳﺖ. «ﻫﺎﺟﺮﻭﺍ... ﺻﺒﺮﻭﺍ... ﻳﺘﻮﻛّﻠﻮﻥ» ٤- ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺳﺘﻤﮕﺮﺍﻥ، ﺑﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ، ﺗﻮﻛّﻞ ﻭ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺧﻮﺩ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ، ﻧﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ. «ﺻﺒﺮﻭﺍ ﻭﻋﻠﻲ ﺭﺑّﻬﻢ ﻳﺘﻮﻛّﻠﻮﻥ» ٥ - ﮔﺸﺎﻳﺶ ﻭ ﺁﺳﺎﻳﺶ، ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺤﻤّﻞ ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺠﺮﺕ، ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﺩ. «ﻫﺎﺟﺮﻭﺍ ... ﻟﻨﺒﻮّﺋﻨّﻬﻢ ﻓﻲ ﺍﻟﺪﻧﻴﺎ ﺣﺴﻨﺔ» وجود دارد.

همچنین پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند: اِنَّ النَّصْرَ مَعَ الصَّبْرِ، وَ الْفَرَجَ مَعَ الْـکَرْبِ، وَ اِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرا؛ یعنی پیروزى، همراه با صبر است و گشایش، همراه با سختى، و مسلّما پس از هر دشوارى اى آسایشى خواهد بود.

پایان پیام/296