بابک تفرشی در سال ۱۹۷۸ در تهران متولد شد؛ سپس همراهبا خانوادهاش به بوستون، ماساچوست نقل مکان کرد. بابک اغلب در حال سفر است از قلب صحرا گرفته تا هیمالیا و قطب جنوب؛ هرکجا که آسمان شب به آن چیره باشد. این عکاس سربلند ایرانی بهخاطر مشارکت جهانی در عکاسی از آسمان شب، جایزهی لنارت نیلسون ۲۰۰۹ را دریافت کرد، در آن زمان این جایزه معتبرترین افتخار جهانی برای تصویربرداری علمی محسوب میشد.
مقالههای مرتبط:
تصاویر تأملبرانگیز برندگان مسابقهی عکاسی چشم ذهنوقار وحشی؛ ۳۰ تصویر باشکوه از اسبهای ایسلندیفضای منفی در عکاسی چیست؟بابک با تأسیس برنامهی «جهان در شب» (TWAN) بستر مناسبی برای انتشار عکسهای عکاسان آسمان شب مهیا کرد؛ این برنامه که در سال ۲۰۰۷ آغاز شد یک تلاش بینالمللی برای ارائهی عکسهای خیرهکننده از منظرهی شبانه در برابر جاذبههای آسمانی است. TWAN هزاران عکس زیبا، مجذوبکننده و واقعی از شب و فیلمهای تایملپس از زیباترین و تاریخیترین مکانهای جهان را در پسزمینهی شبانهی ستارهها، سیارات و رویدادهای آسمانی ایجاد میکند و در معرض نمایش عموم قرار میدهد.
آسمان بیانتها بر فراز تمامی سرزمینها یکسان بهنظر میرسد و گواهی بر ماهیت یکپارچهی کرهی زمین دارد. کسانیکه در این برنامههای جهانی شرکت میکنند؛ میآموزند که بشریت را بهعنوان خانوادهای متحد که در میان اقیانوس وسیع جهان در یک سیاره با هم زندگی میکنند، ببینند. این دیدگاه جهانی به ما انگیزه میدهد تا برای رسیدن به یک سیاره بهتر و آرامتر برای تمام ساکنان جهان تلاش کنیم.
شب، جهانی را پنهان و عالمی را آشکار میکند
در ادامه به معرفی بیشتر بابک تفرشی میپردازیم و برخی از زیباترین تصاویر ثبتشده توسط این هنرمند بااستعداد و شیفتهی آسمان تاریک را با هم مشاهده میکنیم. با زومیت همراه باشید.
(برای دیدن تصاویر در ابعاد اصلی روی آنها کلیک کنید)
عنوان عکس: Artists Palette Under Starsتاریخ ثبت: دسامبر ۲۰۱۸لوکیشن عکاسی: آمریکا/ کالیفرنیا/ درهی مرگعنوان عکس: Cold But Crystal Clearتاریخ ثبت: فوریه ۲۰۱۷لوکیشن عکاسی: ایران/ کوهستان البرز/ درهی الموتتفرشی که از کودکی به نجوم علاقهمند بود، در سال ۱۹۹۱ و در سن ۱۳ سالگی هنگامیکه برای اولینبار از طریق یک تلسکوپ کوچکی ماه را مشاهده کرد، شیفتهی شکوه آسمان شد. او در این باره میگوید:
عنوان عکس: Road to an Astronomer’s Paradiseتاریخ ثبت: آوریل ۲۰۱۶لوکیشن عکاسی: آمریکای جنوبی/شیلی/بیابان آتاکاما، سررو پارانال عنوان عکس: Galactic Reflectionsتاریخ ثبت: آگوست ۲۰۱۸لوکیشن عکاسی: آمریکا/ کالیفرنیاعنوان عکس: Grand Teton Grand Galaxyتاریخ ثبت: جولای ۲۰۱۳لوکیشن عکاسی: ایالات متحده/ گرند تیتونمن هنوز میتوانم لحظهبهلحظهی آن شب که بالای آپارتمان در وسط تهران ایستاده بودم را به یاد بیاورم. در آن لحظه آنچه را که میدیدم باور نمیکردم؛ شگفتآور است که یک نگاه ساده به ماه میتواند زندگی آدم را برای همیشه تغییر دهد. از آن پس آسمان شب به خانهی دوم من تبدیل شد (یا همانطور که همسرم اغلب به من یادآوری میکند، خانه اول من!). من در آسمان پرستاره، احساس آرامش، لذت و ابدیت میکنم.
بابک تفرشی بلافاصله پس از خرید اولین تلسکوپ خود، عکاسی از آسمان شب را در اوایل دهه ۱۹۹۰ آغاز کرد. بهتدریج متوجه شد که علاقهی واقعی او نه به عکاسی تلسکوپی بلکه به محیط شب و ترکیب آسمان شب با مناظر است؛ جاییکه او میتواند هنر و علم، آسمان و زمین را ادغام و ارتباط بین این دو را بیان کند. او سفر به مکانهایی دور از آلودگی نوری که هنوز درخشش طبیعی شب در آن حفظ شده بود را شروع کرد و درعینحال مناطق شهری که آسمان شب به دلیل آلودگی نوری در آنها ناپدید شده بود را نیز ثبت کرد. اولین عکسهای آسمان شب تفرشی بهطور عمده مسیرهای طولانی و چند ساعته ستارهای بود که در فیلمهای اسلاید با ISO پایین مانند Fujichrome Velvia 50 و Kodachrome 64 گرفته شده بود؛ اما چند سال بعد او توانست سایر عجایب آسمان شب مانند بارش شهاب سنگ، ستارههای دنبالهدار و ماهگرفتگی کامل را عکاسی کند.
عنوان عکس: A River of Timeتاریخ ثبت: اکتبر ۲۰۱۲لوکیشن عکاسی: ایالات متحده/ نیو همپشایرعنوان عکس: Hunting Petroglyph and Polarisتاریخ ثبت: دسامبر ۲۰۱۱لوکیشن عکاسی: ایران/ اصفهان/ سنگنگارههای تیمرهعنوان عکس: Clay, Orion, Moonlightتاریخ ثبت: ژانویه ۲۰۲۱لوکیشن عکاسی: ایالات متحده/ کلیسای جامع پارک ایالتیعنوان عکس: Hoodoo Galaxyتاریخ ثبت: ژانویه ۲۰۲۱لوکیشن عکاسی: ایالات متحده/ پارک ملی برایس کنیوندر مارس ۱۹۹۷ اتفاقی رخ داد که به یک نقطهی عطف در حرفهی تفرشی تبدیل شد؛ دنبالهدار هیل-باپ سلطان آسمان شب شد. هیل-باپ بهاندازهای روشن بود که حتی از شهرهای بزرگ نیز بهراحتی دیده میشد. تفرشی در این باره میگوید:
عنوان عکس: Las Vegas Glow From Far Distanceتاریخ ثبت: مارس ۲۰۱۹لوکیشن عکاسی: ایالات متحده/ درهی مرگعنوان عکس: The Reign of Waterfallsتاریخ ثبت: مارس ۲۰۱۹لوکیشن عکاسی: اروپا/ ایسلندعنوان عکس: Sailing Stonesتاریخ ثبت: دسامبر ۲۰۱۸لوکیشن عکاسی: ایلات متحده/ درهی مرگعنوان عکس: Orion in Zionتاریخ ثبت: ژانویه ۲۰۲۱لوکیشن عکاسی: آمریکا/ پارک ملی زیونعنوان عکس: A Second of Northern Lightsتاریخ ثبت: مارس ۲۰۱۷لوکیشن عکاسی: اروپا/ ایسلنددر ۱۹ سالگی، جوانترین سردبیر مجله نجوم ایران بودم. عکسی که من از این دنبالهدار در کوههای البرز گرفتم روی جلد چندین مجله ظاهر شد و همین باعث شروع کار حرفهای من در عکاسی شد.
تفرشی در دانشگاه در رشته فیزیک تحصیل کرد. او طی کار ویراستاری خود چیزهای زیادی دربارهی روزنامهنگاری و ارتباطات علمی آموخت؛ اما وقتی صحبت از عکاسی میشود او عمدتاً یک خودآموخته است که از کارهای دو عکاس بزرگ الهام گرفته است.
عنوان عکس: Stars Above Belem Towerتاریخ ثبت: دسامبر ۲۰۱۲لوکیشن عکاسی: اروپا/ پرتغال/ لیسبونعنوان عکس: Time Travelerتاریخ ثبت: سپتامبر ۲۰۱۶لوکیشن عکاسی: اروپا/ اسپانیا/ جزیرهی لاپالماعنوان عکس: Cosmic Oceanتاریخ ثبت: ژانویه ۲۰۲۰لوکیشن عکاسی: آمریکا/ آنتیگوآ و باربودا/ آنتیگوآبعد از دیدن عکس شگفتانگیز «Tetons and the Snake River» از آنسل آدامز که در سال ۱۹۴۲ ثبت شده بود، شروع به بررسی سبک او کردم و سعی کردم از آن به روش خودم تقلید کنم. عکاس دیگری که از او الهام گرفتم دیوید مالین، ستاره شناس بریتانیایی-استرالیایی و احتمالاً برجسته ترین عکاس نجومی جهان است. او پیشگام عکاسی رنگی از جهان عمیق روی فیلم شد، معماهای جدیدی را در آسمان شب کشف کرد و منبع الهام بسیاری از ما برای انجام عکاسی علمی در سراسر جهان شد. مالین بهعنوان مشاور و عضو تیم پروژهی جهان در شب از همان ابتدا ما را حمایت کرده است.
تفرش در مورد سبک عکاسی خود توضیح میدهد:
عنوان عکس: Tetons and Snake River, Planet Earthتاریخ ثبت: ژوئن ۲۰۱۳لوکیشن عکاسی: آمریکا/ گرند تتونعنوان عکس: Milky Way Meets Desert Skyتاریخ ثبت: آوریل ۲۰۱۴لوکیشن عکاسی: آمریکا/ شیلی/ لاسیاعنوان عکس: Stars Above Ahuramazdaتاریخ ثبت: اکتبر ۲۰۰۷لوکیشن عکاسی: ایران/ فارس/ نقش رستمعنوان عکس: Our World of Shades and Silhouetteتاریخ ثبت: آگوست ۲۰۱۳لوکیشن عکاسی: اروپا/ یونان/ متئورا عنوان عکس: The Milky Way over Meteoraتاریخ ثبت: آگوست ۲۰۱۳لوکیشن عکاسی: اروپا/ یونان/ متئورا عنوان عکس: Autumn Sky over Greeceتاریخ ثبت: آگوست ۲۰۱۳لوکیشن عکاسی: اروپا/ یونان/ متئورا عنوان عکس: Billions of Other Worldsتاریخ ثبت: آگوست ۲۰۱۶لوکیشن عکاسی: آمریکا/ تپهی آلاباماعنوان عکس: Whitewater and Green Auroraتاریخ ثبت: مارس ۲۰۱۷لوکیشن عکاسی: اروپا/ ایسلندبرای من چهار عنصر یا ارزش اصلی در عکاسی وجود دارد: هنر، تکنیک، لحظه و داستان. هدف من این است که از تمام این عناصر در یک عکس شب استفاده کنم. برای حفظ ارزش لحظه و اصالت تصویر عمدتاً عکاسی تک نور انجام میدهم؛ بااینحال بسیاری دیگر از عکاسان منظرهی شب، بهویژه نسل جوان ترجیح میدهند تصاویری با نوردهیهایی مختلف و نقاط فوکوس متفاوت را بهصورت دیجیتالی ترکیب کنند. بعضی عکاسان حتی گاهی اوقات عناصر مکانهای مختلف را با زمانهای کاملاً متفاوت ترکیب میکنند. من بهعنوان نوعی هنر به این شیوه احترام میگذارم؛ اما فکر میکنم اعتبار لحظهای و مستند در این تصاویر از بین رفته است.
تفرشی آلودگی نوری چیره بر زمین را یکی از نگرانیهای خود میداند و در این باره میگوید:
شب طبیعی یک عنصر اساسی در محیط زیست ما است که به دلیل آلودگی نوری در جامعه مدرن به معنای واقعی کلمه در حال کمرنگ شدن است؛ این موضوع بر حیات حیوانات وحشی تأثیر منفی میگذارد. LEDها با رنگ غلیظ آبی که در بسیاری از خیابانهای شهر در سراسر جهان وجود دارند باعث ایجاد مسائل جدیتر برای انسان میشوند. امروزه بیشتر آسمانهای شهر خالی از ستارهها هستند. تقریباً دو سوم از جمعیت انسانی در زیر آسمانهای آلوده به نور مصنوعی زندگی میکنند که تاریکی کافی برای دیدن راه شیری را ندارد. با از دست دادن ارتباطمان با آسمان طبیعی شب، بهترین و عمیقترین ارتباط را با مبدا و آیندهی خود از دست میدهیم. دیدن یک آسمان کاملاً تاریک، تجربهای است که هر یک از ما باید آن را کسب کنیم؛ این لحظات در زندگی ما تبدیل به لحظاتی میشوند که هرگز آن را فراموش نخواهیم کرد.
عنوان عکس: A Starry Night of Germanyتاریخ ثبت: اکتبر ۲۰۱۴لوکیشن عکاسی:اروپا/ آلمان/ لیچعنوان عکس: The Break of Dawnتاریخ ثبت: جولای ۲۰۱۳لوکیشن عکاسی: آمریکا/ گرند تتونعنوان عکس: Pele in the Distanceتاریخ ثبت: آگوست ۲۰۱۵لوکیشن عکاسی:اقیانوسیه/ ایالات متحده/ پارک ملی هالیکالاعنوان عکس: Colorado River in Evening Twilightتاریخ ثبت: نوامبر ۲۰۱۳لوکیشن عکاسی: ایالات متحده/ درهی گلنعنوان عکس: Milky Way in Moonlightتاریخ ثبت: مارس ۲۰۱۶لوکیشن عکاسی: خاورمیانه/ عمان/ جبل شمسعنوان عکس: Rigel and Orion Nebulaتاریخ ثبت: نوامبر ۲۰۱۹لوکیشن عکاسی: خاورمیانه/ عمان/ جبل شمسعنوان عکس: Aurora Fine Artتاریخ ثبت: مارس ۲۰۱۳لوکیشن عکاسی: اروپا/ نروژ/ ترومسوعنوان عکس: In the Arms of the Milky Wayتاریخ ثبت: می ۲۰۱۰لوکیشن عکاسی: ایران/ قلعهی الموتعنوان عکس: Billions Upon Billions of Starsتاریخ ثبت: جولای ۲۰۱۵لوکیشن عکاسی: اقیانوسیه/ استرالیاعنوان عکس: Dark Sun over Ternateتاریخ ثبت: مارس ۲۰۱۶لوکیشن عکاسی: اندونزی/ ترنیترمز مهم دیگری برای عکاسی مناظر شب، قرارگرفتن در مکان و زمان مناسب است. دانش ستارهشناسی و رصد ستارهها همراهبا یک دیدگاه هنری همان چیزی است که باعث ایجاد عکسهای دلربا میشود؛ عکسی که هم جنبهی زیبایی و هم جنبهی علمی دارد، یک تصویر هنری زیبا و یک ابزار آموزشی قدرتمند. فکر میکنم درآینده بیشتر جنبهی روزنامهنگاری را به کار خود اضافه کنم یعنی ترکیبی از علم و هنر با روزنامهنگاری.
اگر از دیدن این تصاویر لذت بردید، میتوانید کارهای دیگر بابک تفرشی را در اینستاگرام او دنبال کنید.
***
از اینکه در این قسمت از شاتر با زومیت همراه بودید از شما متشکریم. خوشحال میشویم که نظرات و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.