رازهای مزار خیّام، شاعری که سه بار دفن شد

مجید خاکپور | شهرآرانیوز؛ سرنوشت چنین رقم خورد که شاعری که هزار سال پیش از ما می‌زیست و زیستن را دوست می‌داشت و در شعرهایش زندگی را می‌ستود، پس از مرگ دو بار از قبر بیرون آورده شود و دست کم به صورت استعاری و نمادین ساعاتی را در جهان زندگان سر کند؛ و البته سه بار هم به خاک سپرده شود.

حکیم عمر خیام نیشابوری، شاعر، فیلسوف، ریاضیدان و منجمی که یافته‌هایش در نجوم و ریاضی و همچنین فلسفه‌ای که در شعرهایش داشت، سبب شد تا نامش عالم‌گیر و ماندگار شود، یک سیارک و یک حفره در ماه را به نامش کنند و مجسمه‌اش را در محوطه دفتر سازمان ملل در وین بگذارند، سه بار دفن شد. بار سوم در سال ۱۳۴۱ و پس از اتمام بنای آرامگاه او بود.

بنایی که با معماری و طرح پدر معماری نوین ایران، زنده یاد هوشنگ سیحون به انجام رسید و ساخت آن حدود چهار سال به طول انجامید، از زیباترین بنا‌هایی است که برای مشاهیر ایران ساخته شده است.
بنای سابق خیام چسبیده به دیوار امامزاده محروق بود و هوشنگ سیحون برای ساخت بنای و جلوگیری از تداخل آن با بنای آرامگاه امامزاده محروق، ناگزیر شد خیام را گور به گور کند.

در مستندی کوتاه که به بهانه سالروز تولد و همچنین روز بزرگداشت او ساخته‌ایم، روایت سه تن از کسانی را می‌بینیم و می‌شنویم که شاهد بیرون آوردن بقایای خیام از مزارش و چگونگی ساخت آرامگاه او بودند.

همچنین در این مستند چند عکس از مراحل ساخت آرامگاه و بقایای پیکر خیام برای نخستین بار منتشر می‌شود.