معافیت تازه ایران قرار است دلار را ارزان کند؟

به گزارش تجارت‌نیوز، وزارت امور خارجه آمریکا در اطلاعیه‌ای به کنگره این کشور اعلام کرده است که معافیتی برای بخشی از تحریم‌های نفتی اعمال شده علیه ایران، در نظر گرفته. بر اساس این معافیت، که توسط آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا امضا شده، ایران می‌تواند به پول‌های بلوکه شده‌اش در کره جنوبی و ژاپن دست بیابد. اما نه به صورت نقدی و با ورود ارز به کشور.

البته این ماجرای تازه‌ای نیست. وزیر امور خارجه پیش از این هم معافیتی را امضا کرده بود تا پول‌های بلوکه شده ایران در حساب‌های این کشور، صرف پرداخت به شرکت‌های ژاپنی و کره‌ای شود که کالاهای غیرتحریمی به ایران صادر کرده بودند. اما چون نقل و انتقالات بازپرداخت گاهی زمان‌بر است، حالا وزیر خارجه به مدت ۹۰ روز دیگر این معافیت را تمدید کرده.

پیشتر کره‌‌ای‌ها درباره این امکان ایجاد شده از سوی آمریکا وعده داده بودند که به جای منابع به ایران واکسن، ماسک و آمبولانس می‌دهند اما در عمل حتی با توقیف نفت‌کش‌هایشان هم تن به این وعده ندادند. درباره ژاپن هم به رغم ادعاها رئیس وقت بانک مرکزی اعلام کرد که ایران پولی در این کشور ندارد و هر چه بوده، خرج شده.

با وجود این‌ها و حتی با این که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا صراحتا اعلام کرده که معافیت یاد شده «انتقال هیچ‌گونه پولی را به ایران مجاز نمی‌‌کند» بازار ارز داخل این معافیت را یک سیگنال مثبت تلقی کرده و به آن واکنش مثبت نشان داده است اما نه به اندازه همیشه!

پیش از این هر سیگنال مثبتی که به نوعی به مذاکرات وین مربوط می‌شد یا از آن ناشی می‌شد، می‌توانست تاثیر چشمگیری روی نرخ ارز بگذارد اما به نظر می‌رسد تاثیر سیگنال امروز قدرت سابق را نداشته!

خوشبینی‌ها خنثی می‌شود

کامبیز افسری، کارشناس و فعال بازار ارز، معتقد است که با این که این سیگنال مثبت بوده و توانسته بازار را متاثر کند اما به علت کمبود ارز در بازار و البته تعطیلی‌های اخیر که موجب کاهش تقاضا شده، قدرت همیشه را نداشته است.

او می‌گوید: صرافی‌های دولتی هم در واکنش به این خبر قیمتشان را خیلی پایین نیاوردند و دلار چندانی هم وارد بازار نشد مگر دلارهای خانگی که سرمایه افراد بود و صاحبانش نسبت به زیان آن محتاط بودند.

با این حال او از یکسو به این سیگنال خوشبین است و درباره آن عنوان می‌کند: استنباط بازار در واکنش به این خبر می‌تواند این باشد که معافیت ایران از دو کشور آغاز شده و در بلند مدت می‌تواند به کشورهای دیگر تسری یابد و شرایط تجارت با ایران تسهیل شود که این روی تراز تجاری کشور تاثیر مثبت می‌گذارد.

البته افسری در کنار خوشبینی‌اش، این را هم یادآور می‌شود که نرخ ارز در کوتاه مدت تابع اخبار ولی در بلندمدت تحت تاثیر شرایط اقتصادی است.

او ادامه می‌دهد: نرخ تورم در ایران بالاست و حجم نقدینگی ما بسیار زیاد است، با این شرایط هر چقدر هم که نرخ‌ها کاهش یابد دوباره در بلند مدت افزایشی می‌شود. حتی اگر تمام تحریم‌ها را هم بردارند و ارزی هم وارد کشور شود، حتی اگر نرخ‌ها یکی دو هفته هم پایین نگه داشته شود باز در عرض چند ماه قیمت‌ها بازمی‌گردد. حتی به پول‌های بلوکه هم نمی‌توان مثل سابق خوشبین بود چون این پول‌ها نیامده از سوی دولت خرج و پیشخور شده است.

در این میان اخیرا اثر تعطیلی بازار ارز هرات بر قیمت دلار تهران نیز قابل توجه است.پیش‌بینی می‌‌شود که ادامه کشمکش‌ها در این کشور و تعطیلی بازار هرات بتواند تقاضای ارز در بازار تهران را بالا ببرد و موجب افزایش نرخ ارز شود.