جاذبه‌های گردشگری منطقه هورامان را بیشتر بشناسیم

منطقه هورامان با دارا بودن معماری پله کانی، آب و هوای مطبوع، آداب و رسوم سنتی، پوشش خاص، صنایع دستی و غذاهای محلی خود دارای جاذبه‌های گردشگری متنوعی است که همواره مورد توجه گردشگران بسیاری نیز قرار گرفته است.

منطقه هورامان که استان‌های کردستان، کرمانشاه و حتی بخشی از اقلیم کردستان عراق را نیز در برمی‌گیرد، در کردستان شامل بخش‌هایی از شهرستان سنندج، کامیاران و بخش عمده‌ای از سروآباد می‌شود که عمدتا روستا هستند.

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته هورامان بیش از ۷۰۰ روستا را در این ۲ استان غربی ایران شامل می‌شود، اما در حال حاضر فقط حدود ۶۰ روستای آن به صورت بکر و دست نخورده باقی مانده است.

هورامان تخت و روستاهای اطرافش، مهمترین روستاهای شناخته شده با ویژگی‌های اصیل منطقه هورامان هستند اما در شهرستان سنندج و کامیاران نیز منطقه ژاوه رود را داریم که دارای همان ویژگی‌های خاص منطقه هورامان است.

شواهد تاریخی، قدمت بالا، سبک خاص معماری، نوع سبک زندگی روستانشینان و جاذبه‌های متنوع دیگر منطقه هورامان، باعث شده تا از چند سال گذشته بحث جهانی شدن منظر فرهنگی این منطقه مطرح و اسناد و مدارک لازم نیز برای سازمان یونسکو تهیه و ارسال شود و قرار است در چهل و چهارمین جلسه کمیته میراث جهانی یونسکو که این روزها در شهر فوجوی چین در حال برگزاری است پرونده هورامان بررسی ‌شود.

هورامان هر فصل جاذبه‌های گردشگری خاص خود را دارد

کارشناس گردشگری اداره کل میراث فرهنگی کردستان اعتقاد دارد که منطقه هورامان از چند بُعد حائز اهمیت است و این منطقه هر فصل جاذبه‌های گردشگری منحصر به فرد خود را داراست.

طبیعت هورامان ترکیبی از مراتع، جنگل‌های ون و بلوط، دشت‌های سرسبز، کوه‌ها، رودخانه‌های خروشان، چشمه‌های فصلی و نیمه فصلی، گل و گیاه و گونه‌های جانوری است

آوات مکاری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، طبیعت هورامان را ترکیبی از مراتع، جنگل‌های ون و بلوط، دشت‌های سرسبز، کوه‌ها، رودخانه‌های خروشان، چشمه‌های فصلی و نیمه فصلی، گل و گیاه و گونه‌های جانوری دانست که در فروردین و اردیبهشت ماه زیبایی‌های این منطقه دوصد چندان می‌شود.

وی به شعار “اردیبهشت همه جای ایران زیباست، اما کردستان جای دیگری است” اشاره و دلیل این مسئله را پوشش رنگارنگ لباس کردی مردمان این خطه از کشورمان عنوان کرد که در هیچ جای دیگری چنین تنوع رنگی را سراغ نداریم.

کردستان سرزمین رنگ، آواز و مهربانی

کارشناس گردشگری اداره کل میراث فرهنگی کردستان شعار معرفی این استان را “کردستان، سرزمین رنگ، آواز و مهربانی” عنوان کرد که دلیل این نامگذاری بر اساس رنگ به دلیل طبیعت و پوشش خاص مردم آن، آواز به دلیل فرهنگ و سنندج شهر خلاق موسیقی جهان و مهربانی همان مهمانوازی کُردها بوده است.

وی با تاکید بر اینکه بهتر از هورامان در بحث گردشگری رویداد جایی را سراغ نداریم؛ انواع و اقسام جشن‌ها و مراسم‌های سنتی از جمله عروسی پیرشالیار، کومسای، بولاو روستای دولاوب، انار روستای سلین، توت فرنگی روستای شیان، گردو روستاهای هویه و سرهویه و ده‌ها جشن دیگر همچون جشن خرمن و غیره را بخشی از رویدادهای مهم منطقه هورامان نام برد.

مکاری با اشاره به اینکه امروز در تورهای گردشگری بحث گردشگری موسیقی و فرهنگی مطرح است؛ وجود موسیقی خانقاهی و عرفانی همچون دف‌نوازی و یا سازهای محلی همچون شمشال را از دیگر جاذبه‌های گردشگری هورامان دانست.

وی گردشگری سلامت در منطقه هورامان را نیز یادآور شد و گفت: وجود آب و هوای پاک و گیاهان دارویی که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرند از دیگر جنبه‌های گردشگری در منطقه هورامان است.

توسعه گردشگری آبی در هورامان

مکاری، گردشگری آبی را هم از دیگر جاذبه‌های گردشگری این منطقه دانست و افزود: وجود منابع آبی خوب در هورامان باعث شده که ورزش‌هایی همچون قایقرانی در آب‌های خروشان(رفتینگ) نیز در این منطقه ایجاد شود و در آینده این بخش بیشتر توسعه خواهد یافت.

کارشناس گردشگری اداره کل میراث فرهنگی کردستان با بیان اینکه امروزه دیدن یک منظره با معماری پله‌کانی ذهن انسان را متوجه هورامان می‌کند، افزود: عکس گرفتن یکی از قسمت‌های اصلی گردشگری است که هورامان با توجه به معماری پله کانی و مناظر بکر و سرسبز خود بیشترین جلوه‌های بصری برای عکس گرفتن را داراست.

کلاش دوزی (گیوه)، ارغوان بافی یا سبدبافی، جولایی (نساجی سنتی)، نمدبافی، چاقوسازی، سفالگری و بافته‌های سنتی از جمله مهمترین صنایع دستی منطقه هورامان است

وی کلاش دوزی (گیوه)، ارغوان بافی یا سبدبافی، جولایی (نساجی سنتی)، نمدبافی، چاقوسازی، سفالگری و بافته‌های سنتی را از جمله مهمترین صنایع دستی منطقه هورامان برشمرد و گفت: سوغات بخش جدایی ناپذیر از سفرهای ما را تشکیل می‌دهد که در هورامان می‌توان به این منظور از صنایع دستی خاص این منطقه خرید کرد.

مکاری، مراکز خرید صنایع دستی در هورامان را بازار سنتی و فروشگاه صنایع دستی هورامان تخت و اقامتگاه‌های بومگردی فعال در روستاهای این منطقه نام برد.

وجود ۲۶ اقامتگاه بومگردی در روستاهای کردستان

وی به وجود ۲۶ اقامتگاه بومگردی در روستاهای استان اشاره کرد و افزود که ۱۸ مورد آنها در منطقه هورامان و ژاوه رود سنندج فعال هستند و این اقامتگاه‌ها باعث اشتغالزایی برای ساکنان این مناطق شده است.

کارشناس گردشگری اداره کل میراث فرهنگی کردستان به بحث میراث معنوی و ناملموس نیز گریزی زد و گفت: در این منطقه درصدد احیای برخی از شغل‌ها، بازی‌ها و حتی غذاهای سنتی که امکان فراموش شدن را دارند هستیم و برخی از این آثار نیز به ثبت ملی رسیده‌اند.

وی به برگزاری تورهای گردشگری و فم تورهای متعددی در منطقه هورامان طی سالیان اخیر اشاره و عنوان کرد: برگزاری این تورها باعث شد که هورامان بیشتر شناخته شود و مسیرهای جدید گردشگری که کمتر شناخته شده بودند ایجاد شود.

مکاری با بیان اینکه این مسئله باعث شده که تقاضا برای ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی در منطقه هورامان بیشتر شود، ادامه داد: سرمایه گذاری در این منطقه نیز افزایش یافته و علاوه بر وجود سه هتل در روستاهای اورامان تخت، نوین و سلین، سرمایه گذاری برای احداث ۲ هتل و هتل آپارتمان دیگر در هورامان در حال انجام است.

طرح تغییر معیشت زندگی کولبران با ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی

وی عنوان کرد: با توجه به اینکه بخشی از مردم روستاهای این منطقه به کولبری مشغول هستند طرح تغییر معیشت زندگی کولبران با ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی با حمایت اداره کل میراث فرهنگی استان آغاز شده و تاکنون ۲۰ نفر در این زمینه ثبت نام کرده‌اند.

کارشناس گردشگری اداره کل میراث فرهنگی کردستان ادامه داد: اکثر این کولبران در روستاهای هورامان دارای خانه هستند که می‌توان این خانه‌ها را به اقامتگاه‌های بومگردی تبدیل کرد تا از این راه امرار معاش کنند.

وی با اشاره به اینکه از چند سال گذشته بحث ثبت جهانی منظر فرهنگی هورامان در دستور کار قرار گرفته است؛ به ثمر نشستن این کار را در رونق گردشگری و اقتصاد منطقه بسیار موثر دانست و گفت: در صورتی که هورامان ثبت جهانی شود بزرگترین منطقه جغرافیایی است که منظر فرهنگی آن به ثبت رسیده است، زیرا استان‌های کردستان، کرمانشاه و بخشی از اقلیم کردستان عراق را شامل می‌شود.

وی ابراز امیدواری کرد که با ثبت جهانی هورامان شاهد توسعه گردشگری و اشتغالزایی در این منطقه و کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها و حفظ فرهنگ‌های اصیل باشیم.

استان کردستان دارای یک هزار و ۵۲۴ اثر تاریخی شناسایی شده و ۹۱۵ اثر تاریخی ثبت شده شامل آثار تاریخی، غارهای طبیعی، درختان کهنسال، میراث منقول، قنات و مکان‌های طبیعی بوده که ۹۱۵ اثر ثبت شده استان در فهرست آثار ملی شامل ۷۷۸ اثر غیر منقول (شامل آثار تاریخی، تپه، محوطه و بنا)، ۲۵ مورد میراث طبیعی، ۹۳ مورد میراث معنوی و ۲۹ مورد میراث منقول است.