500 میلیارد ریال برای اجرای طرح‌های آبخیزداری قزوین اختصاص می‌یابد

به گزارش ایرنا، امروزه کارکردهای منابع طبیعی در حوزه های اقتصادی و زیست محیطی بر هیچ یک از جوامع و دولت ها پوشیده نیست و این حوزه به عنوان یکی از ارکان توسعه پایدار کشورها شناخته می شود.

منابع طبیعی محل زیست و بستری برای تولید و معاش انسان ها به شمار می رود و استفاده مناسب از آن می تواند توسعه و رشد پایدار را برای جوامع به ارمغان بیاورد اما بهره برداری نامناسب و غلط از آن نیز پیامدهای منفی و مخرب و گاه جبران ناپذیری از جمله فرسایش و تخریب خاک، کاهش منابع آبی زیرزمینی، از بین رفتن پوشش گیاهی و به خطر افتادن امنیت غذایی و بلایایی همچون سیلاب را با خود به همراه دارد.

منابع طبیعی و کارکرد مهم آن در زندگی بشر موجب شده تا حفاظت و صیانت از این منابع از اهمیت بالا و انکارناپذیری برخوردار باشد و بخشی از تشکیلات دولت ها به منظور حراست و مدیریت این عرصه ها اختصاص یابد که در کشور ما این مهم برعهده سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری قرار گرفته است.

بیش از هزار هکتار از اراضی قزوین معادل بیش از ۶۰ درصد مساحت این استان را اراضی ملی یا همان منابع طبیعی (مراتع، بیابان ها و جنگل ها) دربرگرفته اند که مدیریت این عرصه ها برعهده اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری است.

خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) قزوین به منظور اطلاع شهروندان استان از آخرین وضعیت عرصه های طبیعی و همچنین اقدامات و طرح های مربوط به حوزه های منابع طبیعی و آبخیزداری در استودیو خبری خود میزبان مهندس"محسن قاسم زاده، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین" بود و با این مسوول به گفت و گو پرداخت که شرح این مصاحبه را در ادامه می خوانید.

ایرنا: یکی از مهم ترین فعالیت های ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری در استان ها اجرای طرح های آبخیزداری است، امسال در این حوزه چه فعالیت هایی انجام می دهید و اعتبارات تعیین شده در این بخش چه میزان است؟

طی سه سال اخیر اعتبارات قابل توجهی در این حوزه از محل صندوق توسعه ملی به استان قزوین اختصاص یافت و توانستیم تقریبا در همه حوزه های آبخیز استان و در تمامی شهرستان ها طرح های آبخیزداری اجرا کنیم.

احداث بندهای ملاتی، خشکه چینی و سنگ توری (گاویونی) در ۱۱ حوزه آبخیز از مهم ترین طرح های آبخیزداری اجرا شده در استان قزوین طی سال گذشته و امسال به شمار می رود.

برای سال جاری نیز ۵۰۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات محرومیت زدایی به منظور اجرای پروژه های آبخیزداری تعیین شده که در صورت تخصیص ۱۰۰ درصدی آن می توانیم طرح های مهمی را در حوزه آبخیزداری اجرایی کنیم.

ایرنا: اجرای این طرح ها چه فایده و مزایایی را به دنبال دارد؟

طرح های آبخیزداری به نوعی پیشتیبانی از تولید و جمع آوری آب و حفاظت از خاک در اراضی ملی محسوب می شود و ما در واقع با ایجاد سازه های ساده و کم هزینه مانند بندهای گابیونی و خشکه چینی این هدف را دنبال می کنیم.

با اجرای طرح های آبخیزداری ضمن جلوگیری از فرسایش و تخریب خاک و همچنین هدررفت آب، حفظ و تقویت پوشش گیاهی در مراتع نیز محقق شده و همچنین از وقوع سیلاب های مخرب در مناطق مختلف پیشگیری می شود.

ایرنا: ار اقدامات خود در زمینه مقابله با بیابانی شدن اراضی ملی بفرمایید؟ در سال جاری به دلیل کاهش بارندگی ها باید کارتان در این حوزه دشوارتر از سال های قبل شده باشد.

۵۴ هزار هکتار از اراضی ملی در استان قزوین استعداد بیابانی شدن دارند که با اقدامات انجام شده در حوزه بیابان زدایی کنترل شده اند.

۲۹ هزار هکتار بیابان در استان قزوین وجود دارد و همچنین ۵۴ هزار هکتار اراضی ملی استان قزوین مستعد بیابانی شدن یا در معرض بیابانی شدن قرار دارند که با اقدامات مناسب در حوزه بیابان زدایی مورد کنترل قرار گرفته اند.

خوشبختانه با اقدامات انجام شده روند بیابانی شدن اراضی استان قزوین کنترل شده است که از جمله آنها باید به قرق اراضی در معرض خطر و جلوگیری از ورود دام ها به آنها اشاره کرد.

امسال نیز در راستای پیشبرد اهداف خود در حوزه بیابان زدایی پنج هزار هکتار از اراضی در معرض خطر تحت قرق و بذرپاشی گیاهان مقاوم به خشکی قرار دارند و ورود هرگونه دام به آنها ممنوع است، اجرای مدیریت و هدایت هرزآب ها در سطح ۴۰۰ هکتار نیز از دیگر برنامه های ما در این حوزه طی سال جاری به شمار می رود.

احداث بادشکن به طول ۳۰ کیلومتر و همچنین احداث آتش بر در مناطق مستعد خطر از دیگر اقدامات ما در حوزه بیابان ها بوده که از وقوع آتش سوزی در این مناطق جلوگیری می کند چرا که وقوع آتش در این مناطق اندک پوشش گیاهی آنها را نیز نابود می کند و به گسترش سریع بیابان ها کمک خواهد کرد.

همچنین طی سال های گذشته شاهد حضور ۱۵۰۰ نفر شتر در مناطق بیابانی استان قزوین بودیم که این موضوع به تشدید بیابانی شدن اراضی در آبیک و بویین زهرا انجامیده بود با اقدام اداره کل منابع طبیعی خروج این حیوانات در دستور کار قرار گرفت به طوری که اکنون زیر ۲۰۰ نفر شتر در منطقه حضور دارند و تحت کنترل هستند.

ایرنا: یکی دیگر از اقدامات مهم ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری در استان ها اجرای طرح حدنگاری یا کاداستر بوده است، آماری از فعالیت های خود این حوزه را ارایه بفرمایید.

حدنگاری یا کاداستر از طرح های مهم و ضروری است که طی سال های اخیر با همکاری بین سازمان ثبت اسناد و املاک با سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری اجرایی شده و در قالب آن با نقشه برداری دقیق از اراضی ملی برای آنها سند تک برگ صادر می شود.

در استان قزوین تاکنون برای حدود ۹۲ درصد اراضی ملی نقشه کاداستر تهیه شده که این موضوع در رفع اختلافات بین منابع طبیعی با مردم و همچنین پیشگیری از تجاوز به عرصه های منابع طبیعی بسیار مهم است.

نقشه های تهیه شده همچنین در پاسخگویی سریع به استعلامات دستگاه ها و مراجع قضایی بسیار کاربردی است به طوری که اکنون پاسخ برخی استعلامات تنها ظرف ۲۴ ساعت داده می شود.

به کارگیری این نقشه ها در پیشبرد اهداف دولت الکترونیک نیز بسیار موثر است و به پاسخ دهی سریع و بدون نیاز به مراجعه مردم به دستگاه منابع طبیعی کمک می کند.

در نیمه نخست امسال در قالب اجرای طرح کاداستر ۳۵۵ فقره سند تک برگ به مساحت ۱۵۵ هزار هکتار برای اراضی ملی استان قزوین صادر شده است.

ایرنا: طرح کاداستر اراضی ملی استان قزوین چه زمانی به پایان می رسد و نهایی می شود؟

همه تلاش خود را می کنیم که این کار تا پیش از پایان امسال به پایان برسد تا شاهد پوشش ۱۰۰ درصدی حدنگاری در اراضی ملی استان قزوین باشیم.

ایرنا: همه ساله بخشی از اراضی ملی به شکل عامدانه یا غیرعامدانه تحت تصرف و یا تجاوز قرار می گیرد، در زمینه آزادسازی اراضی مورد تجاوز قرار گرفته در استان قزوین چه فعالیتی انجام شده است؟

به دلیل فعالیت های خوب و شبانه روزی یگان حفاظت منابع طبیعی، ورود پرونده های مربوط به تصرف و تجاوز به عرصه های طبیعی استان قزوین ۴۵ درصد کاهش یافته است.

در حال حاضر ۱۱ تیم ثابت به شکل شبانه روزی مشغول گشت زنی در اراضی ملی برای برخورد با هرگونه تخریب و تصرف مشغول هستند که البته نسبت به وسعت منابع طبیعی استان ناکافی است و در این حوزه نیازمند جدی مشارکت مردم هستیم.

این تیم ها در صورت برخورد با تخریب و تصرف اراضی ملی به متخلفان اخطار می دهند و اگر افراد از این موضوع تمکین نکنند موارد را به مراجع قضایی گزارش می دهند.

با ورود به موقع تیم های گشت یگان حفاظت منابع طبیعی در مجموع شاهد کاهش ۴۵ درصدی ورود پرونده های تصرف و تجاوز به اراضی ملی استان قزوین بوده ایم.

تیم های یگان حفاظت منابع طبیعی استان قزوین در نیمه نخست امسال از ۵۳ فقره تجاوز و تصرف به منابع طبیعی استان به میزان ۱۷۶ هکتار جلوگیری کردند.

شهروندان می توانند از طریق تماس با شماره تلفن های ۱۵۰۴ و ۱۳۹ هرگونه تخریب و تجاوز و آتش سوزی در اراضی ملی را با یگان امداد و حفاظت منابع طبیعی در میان بگذارند.

ایرنا: با توجه به محدودیت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در خصوص اعتبارات و نیروی انسانی برای حفاظت از عرصه های ملی جلب مشارکت مردم در این حوزه ضروری است، در این حوزه چه اقداماتی انجام داده اید؟

معتقدیم بدون جلب مشارکت مردم نمی توانیم در اهداف خود که صیانت و حراست از عرصه های طبیعی است موفق باشیم.

مقام معظم رهبری در بیانات خود فرموده اند که فرهنگ حفاظت از منابع طبیعی باید به فرهنگ عمومی تبدیل شود و تحقق این موضوع نیازمند مشارکت حداکثری مردم است.

در راستای توجه به همین موضوع سال گذشته سه هزار نفر ساعت به مجریان و بهره برداران منابع طبیعی در استان قزوین آموزش داده شد و همچنین تاکنون موفق به جذب سه هزار و ۵۰۰ نفر همیار منابع طبیعی از اقشار مختلف مردم شده ایم.

همچنین با همکاری اداره کل امور روستایی و شوراهای اسلامی استانداری قزوین تلاش شده تا از ظرفیت دهیاری ها برای حفاظت از اراضی ملی از جمله در مواقع آتش سوزی ها بهره گرفته شود.

امیدواریم با همکاری مستمر رسانه ها فرهنگ حفاظت از منابع طبیعی به عنوان یک گفتمان غالب و فرهنگ عمومی در جامعه جا بیافتد.

ایرنا: آتش سوزی اراضی ملی از تهدیداتی به شمار می رود که همه ساله متوجه منابع طبیعی است، امسال چند فقره آتش سوزی در این اراضی گزارش و ثبت شد؟

در نیمه نخست امسال ۵۰ فقره آتش سوزی در اراضی ملی به میزان ۲۳۹ هکتار گزارش شد که این رقم نسبت به مجموع سال قبل که ۲۱۳ فقره آتش سوزی با سطح درگیری ۲ هزار و ۱۱۳ هکتار بود کاهش قابل توجهی یافته است.

بخش کمی از آتش سوزی های رخ داده در اراضی ملی ناشی از پدیده های طبیعی بوده و اجتناب ناپدیر است و متاسفانه بخش زیادی از این حوادث عامل انسانی داشته و ناشی از سهل انگاری افراد عادی و بهره برداران مانند دامداران و کشاورزان و گردشگران است.

تلاش کرده ایم تا با آگاه سازی جوامع محلی و برگزاری نشست با دهیاران و شوراهای اسلامی از بروز این حوادث جلوگیری کنیم و همچنین از ظرفیت نیروهای داوطلب مردمی در حین بروز حادثه برای خاموش کردن آتش استفاده کنیم چرا که اطفای حریق دارای زمان طلایی است که اگر از دست برود کنترل و مهار آتش بسیار سخت می شود.

ایرنا: یکی از معضلاتی که به ویژه پس از طرح تنفس جنگل های شمال با آن در استان قزوین روبرو بوده ایم، قطع درختان جنگلی و قاچاق آنها بوده در این زمینه چه آماری در دست است؟

قاچاق چوب در استان قزوین با الزام خودروهای حمل بار پوب به داشتن مجوز منابع طبیعی به شکل چشم گیری کاهش یافته است.

با اجرای گشت های ایست و بازرسی در مناطق جنگلی و همچنین الزام اداره کل تعزیرات حکومتی به خودروهای بار چوب برای داشتن مجوز منابع طبیعی در صورت حمل چوب شاهد کاهش قابل توجه قاچاق چوب در استان قزوین طی سال جاری بوده ایم.

در سال گذشته ۲۹ فقره قاچاق چوب در استان قزوین کشف شد که این رقم در نیمه نخست امسال به هفت فقره کاهش یافته است.

ایرنا: حفظ اراضی جنگلی و توسعه آنها به عنوان یکی از اهداف سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری به شمار می رود، چند ذخیره گاه جنگلی در استان وجود دارد و در این حوزه چه فعالیت هایی انجام می شود؟

۱۴ ذخیره گاه جنگلی در استان قزوین وجود دارد که چهار مورد آنها سال گذشته به این جمع افزوده شدند، امسال نیز یک ذخیره گاه جدید به میزان ۱۴۹ هکتار شناسایی و به زودی به ذخیره گاه های جنگلی استان افزوده می شوند.

این ذخیره گاه ها از اهمیت اکولوژیکی بالایی برخوردار هستند و حفاظت و حراست از آنها بسیار ضروری است.

در استان قزوین ذخیره گاه های بسیار ارزشمندی داریم که قدمت آنها به چند صدسال می رسد که از جمله آنها می توان به ذخیرگاه جنگلی ارس در شهرستان آبیک به وسعت ۵۰ هکتار با قدمت بیش از ۵۰۰ سال اشاره کرد.

ایرنا: فعالیت های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری در حوزه حفاظت از مراتع را بیان کنید.

استان قزوین دارای بیش از ۸۰۰ هزار هکتار مرتع است که حفاظت از آنها جزو برنامه های مهم ماست.

مراتع نقش مهمی را در تعادل میان طبیعت و تامین غذای انسان ها برعهده دارند، ما تلاش می کنیم تا ضمن بهره برداری از این عرصه ها آنها را در برابر تهدیدات مصون کنیم تا همچنان این منابع مهم را در اختیار داشته باشیم.

اجرای طرح های ممیزی و کنترل ورود و خروج دام در مراتع استان قزوین با جدیت در دستور کار قرار دارد، در همین راستا تاکنون حدود ۹۵ درصد مراتع استان ممیزی شده و وضعیت بهره برداری از آنها مشخص شده است.