نویسنده باید نبض جامعه را درک کند

«هوای حوالی حوّا»

نویسنده: کامران داوری نیکو

ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400

164 صفحه، 23000 تومان

****

«هوای حوالی حوّا» مجموعه داستان های بومی است از سرزمینی که وجب به وجبش حکایتی دارد. داستان هایی که هر چند پیرنگ و زمینه ای بومی و محلی دارند اما به شدت جهانی هستند. از بین دلایل متعدد برای نگارش این اثر، مستند نمودن تاملات، آرزوها و خواسته هایم برای این خاک و مردمش، گفتن از ظرفیت ها و قابلیت ها و همچنین دردها و دغدغه ها برای حال و آیندگان از بارزترین­‌شان بود و البته تلاش برای ناموری و برند شهری و کشوری.

هوای حوالی حوّا، داستان است؛ داستان خود ماست. از دیروز و امروز تا همیشه و هنوز. آینه­ای که در آن به رفتار خود خیره شویم و بیدارخوابی هایی که پی تعبیر می گردند. زمان، مکان و فضای داستان­ها به فرازهایی از تاریخ معاصر (مشروطه، جنگ تحمیلی، بمباران شیمیایی و ...) اشاره می­کنند و موضوعات روز جامعه ایران (معیشت، دشواری­های فضای مجازی، یاس فلسفی، پوچ پسندی، اهدای عضو، آمار بالای جراحی زیبایی، طبیعت دوستی، حیوان آزاری، کول­بری، وفاداری، اسیدپاشی و مرگ آگاهی) را دستمایه قرار می­دهد. شرح هندسه و هنجار و بیان ظرائف بومی و مختصات اقلیمی در این کتاب، علاوه بر بعد داستانی، می تواند در آینده مرجعی برای جامعه شناسی، مردم شناسی و اتنوگرافی باشد.

بومی نگاری، نگاه جهانی در عین بهره مندی از عناصر بومی و ملّی، تنوع پیرنگ، تغییر مداوم تم داستان ها با توجه به موضوعات روز جامعه ایران، استناد به فرازهایی از تاریخ معاصر، تنوّع زبان روایت و تغییر شیوه روایت در هر داستان، ارجاعات بینامتنی و فرامتنی، داستانک در داستان، آمیختگی کمدی و تراژدی، استفاده همزمان از زبان رسمی و زبان عامیانه و محاوره ای، مواجهۀ سنت و مدرنیته، خبردادن از آینده، پایان بندی قوی و دور از انتظار در عین توجه به اقتصاد کلمات و اختصار جملات را می توان ویژگی های این مجموعه داستان برشمرد.

نکتۀ شایان توجه، بهای حداقلی کتاب است. در پی سالها تدریس و پژوهش در حوزۀ مدیریت و اقتصاد نوآوری، از خودم انتظار داشتم تا دغدغه های اهل کتاب را هم لحاظ کنم. قطع کتاب را نیم وزیری انتخاب کردیم که هم حمل آن آسان باشد هم به راحتی در کیف جا بگیرد و در مترو، ایستگاه اتوبوس، پارک، مطب پزشک و حتی صف نانوایی قابل خوانش باشد. هدف دیگر از کوچک سازی و سبک سازی کتاب این بود که مردم شریف، گاه گداری گوشی را رها کنند و کتاب دست بگیرند! نویسنده باید نبض جامعه را درک کند. اکنون که معیشت بر مردم صبور و غیور و شکور این دیار سخت گرفته، با مدیریت هزینه، موفق شدیم قیمت پشت جلد کتاب را به حداقل برسانیم تا بهای غذا و دوای روح، از قیمت یک وعده غذای جسم کمتر باشد!

این کتاب در قطع نیم وزیری با 165 صفحه، و بهای پشت جلد 23 هزار تومان، حاوی 12 داستان کوتاه برای ردۀ سنّی بزرگسال با اسامی «قرص جوشان»، «با انگشتان خیس»، «مشروطه»، «هوای حوالی حوا»، «یک داستان مودار»، «کول­بر»، «به امید دیدار»، «پروای پروانه شدن»، «درنا»، «باران اسیدی»، «انفرادی دونفره» و «دژاوو» است.

هوای حوالی حوّا، حکایت حوّاست از آدم های این سرزمین و روایت آدم از سیب گلوگیر حوّا.

مجموعۀ دوازده داستان کوتاه از زن و زمین و زمان.

قصّۀ دوروی سکّه است: رویی نان و نمک و غزل و عسل، و رویی کوچ و زخم و اشک و شک.

روایتی از ماه و محاق، حنا و حُنّاق! دستانی از تبسم و تغزّل تا دشنه و دشنام. از سهراب کشی تا رستم زایی.

نَقل حوّایی که به حکم خالق زن می­شود و به حکم مخلوق ظن!

قصّۀ سور و سوگ، ترنج و تیغ، دودلی سَرِ دوراهی تجدّد و تعصّب، پادرهوایی میان پریرویی و پرده نشینی!

هوای حوالی حوّا، لالایی بیداری ست؛ آنگاه که ساعت از دوازده می گذرد.

با شهرزادهایی که به نامی دیگر نامیده شده­اند: لیلی، باران، مستانه، سارا، پروا، حمیرا، هاجر، رودابه، آی­تک، مارال، درنا، ریمـا، شیما، شیکا، سئودا و حوّا ...

شاید قصّۀ توست با نامی مستعار!؟

شاید آینه­ای­ست برای تماشای چهرۀ بی بزک!؟

شاید هم قصّۀ دیگری­ست ...

هوای حوالی حوّا، داستان امیدواری ست آنگاه که دستت به هیچ بند است. بارقۀ مهتاب است از لابلای ابرهای تیره.

زمزمۀ زلال بی زوال زایندگی­ست که به یک دست گهواره می جنباند و به دست دیگر گردون!

پیشکش مادران، خواهران و دختران سرزمینم...

گفتنی­ست؛«غزال رمیده از غزل»، رمان نخست این نویسنده، فینالیست جایزه کتاب فصل و کتاب سال بوده و در جشنواره کتاب سال شهید حبیب غنی پور (دوره سیزدهم) بین هفت اثر نهایی رمان های برگزیده سال قرار گرفته و همچنین در نخستین جشنواره ادبی ارومیه در فهرست سه اثر داستانی برتر انتخاب و بارها توسط مجامع ادبی سراسر کشور و شبکه های مختلف رادیو و تلویزیون، معرفی و نقد و بررسی شده است. کامران داوری نیکو در ایران، ترکیه و ایتالیا تحصیل کرده است و کتاب علمی- مهارتی ایشان با عنوان «تولید بدون کارخانه: پارادایم نوین کارآفرینی در هزاره سوم» در نخستین جشنواره پژوهش های تجربی ابوریحان به عنوان اثر برتر انتخاب و پایان نامه دکترای وی در هفدهمین جشنواره ملّی پایان نامه سال، در ردۀ علوم انسانی به عنوان پایان نامه برتر کشور برگزیده شده است.