سامانه هشدار سریع مخاطرات هوا- دریا راه‌اندازی می‌شود

به گزارش خبرنگار ایرنا، پروین غفاریان روز چهارشنبه در نشست مجازی " گشت اقیانوس شناسی شناور کاوشگر خلیج فارس و دریای عمان و تقارن آن با چرخنده حاره ای شاهین " افزود: با اجرای طرح کلان تغییر اقلیم و راه اندازی سامانه های هشدار سریع مخاطرات هوا - دریا در تلاش هستیم توفان‌های با مقیاس کوچک را که با ماهواره قابل مشاهده نیستند، با استفاده از مدل‌هایی با کارایی بالا رصد کنیم.

وی با بیان اینکه گشت تحقیقات دریایی که اواخر شهریور ماه اجرایی شد با توفان‌ حاره‌ای شاهین مقارن بوده است، اظهار داشت: وجود دمای سطح اقیانوس بیش از ۲۶ درجه سلسیوس، افزایش رطوبت نسبی در وردسپهر میانی، ناپایداری جو، چینش ضعیف باد و استقرار در مکانی حداقل ۵ درجه عرض جغرافیایی از استوا از جمله شرایط لازم برای تشکیل توفان حاره‌ای است.

غفاریان ادامه داد: بررسی مسیر توفان‌های حاره‌ای از سال ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵ نشان می‌دهد که اقیانوس اطلس، اقیانوس هند و اقیانوس آرام مناطقی با بیشترین تاثیر از این توفان‌ها هستند و در حالی که فقط ۷ درصد توفان‌های حاره‌ای مربوط به اقیانوس هند است، اما بیشترین میزان خسارات را در این نواحی دارد که دلیل آن استقرار جمعیت زیاد در این سواحل است.

این استادیار پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی با بیان اینکه از سال ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵ طوفان‌های حاره‌ای به سواحل جنوبی ایران نرسیده بود، گفت: اما در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ و در مهرماه امسال شاهد توفان‌های حاره‌ای در سواحل چابهار بودیم که دلیل آن تغییر اقلیم و گرمایش جهانی عنوان شده است.

وی توفان های حاره‌ای را به پنج سطح تقسیم بندی کرد و با بیان اینکه سطح پنج آن بسیار خطرناک است، افزود: توفان حاره‌ای "شاهین" که در مهرماه امسال شاهد وقوع آن در سواحل چابهار بودیم، از خلیج بنگال از بنگلادش آغاز شد و مسیر خود را به سمت هند ادامه داد و چون در هند از محیط آبی دور شده بود، انرژی آن کاهش یافت، اما این توفان با نزدیک شدن به عمان انرژی خود را به دست آورد، به گونه‌ای که در سواحل عمان خرابی‌هایی را به بار آورد.

وی میزان فشار این توفان را ۹۹۲ میلی‌بار دانست که باعث قدرتمند شدن چرخنده می‌شود و گفت: این توفان در سواحل چابهار موجب بارش‌ سیل آسا شد به طوری که در مدت ۲۴ ساعت ۶۸ میلیمتر باران بارید، اما قبل از این بارش به دلیل وزش بادهای شدید و مستعد بودن منطقه، توفان گرد و غبار ایجاد شد.

به گفته وی، با این توفان گرد و غبار دید افقی کاهش یافت و عده‌ای نیز به دلیل مشکلات تنفسی راهی بیمارستان شدند.

غفاریان، غرق شدن دو لنج، فوت یک نیرو در لنج، ۱۰ مصدوم و چهار مفقودی را از دیگر آثار توفان حاره‌ای شاهین نام برد و گفت: ما قبل از رسیدن این توفان به کشور آن را پیش بینی و مسیر آن را با مدل‌های مختلف بررسی کردیم و در زمان وقوع آن، موج‌هایی با ارتفاع چهار متر ایجاد شد.

به گزارش ایرنا، گشت اقیانوس شناسی شناور کاوشگر خلیج فارس و دریای عمان و تقارن آن با چرخنده حاره ای شاهین که در راستای برنامه پایش بلند ‌مدت خلیج فارس و دریای عمان، ۱۴ شهریور ۱۴۰۰ از بندر بوشهر آغاز شد بعد از ۲۷ روز به کار خود پایان داد و در این مدت ۶۷ نقطه در محدوده آبهای ایرانی خلیج فارس، تنگه ‌هرمز و دریای عمان مورد مطالعه، سنجش و نمونه برداری قرار گرفت و هزاران نمونه و داده محیطی جمع آوری و ثبت شد.

در این تحقیقات میدانی که با حضور ۱۴ محقق از پژوهشگاه و نمایندگانی از ‌دانشگاه های علوم و فنون دریایی خرمشهر، دانشگاه شهید بهشتی تهران و ناظرین سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، ‌داده برداری و مطالعه شرایط حاکم بر خلیج فارس و دریای عمان در حوزه های فیزیک و شیمی دریا، آلودگی دریا، زیست ‌شناسی دریا، زمین شناسی دریا، علوم جوی و سنجش از دور ماهواره‌ای، انجام شد. ‌

در این گشت میدانی که با حمایت و مشارکت مالی صندوق ملی توسعه محیط زیست و نظارت سازمان حفاظت ‌محیط زیست کشور و توسط پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی انجام شد، مقرر شد داده ها و نتایج به دست ‌آمده از این برنامه پایشی در اختیار سازمان حفاظت محیط زیست قرار داده شود تا ضمن ایجاد تصویر صحیح و روزآمدی از وضعیت ‌محیط زیستی خلیج فارس و دریای عمان، به عنوان مستندات علمی و استاندارد برای حفاظت عالمانه و موثرتر از این ‌اکوسیستم های آبی ارزشمند مورد استفاده قرار گیرد.