جمعیت مناطق ساحلی کشور بزودی 5 برابر می‌شود/هشدار سونامی ضروری است

به گزارش ایرنا، بهروز ابطحی روز شنبه در نشست آنلاین «ضرورت افزایش آگاهی و آمادگی در برابر سونامی سواحل مکران» به مناسبت روز جهانی آگاهی از خطر سونامی افزود: سونامی یکی از سوانح طبیعی است که آگاهی بخشی در زمینه آن بسیار حایز اهمیت است و موجب کاهش تلفات می شود.

وی اظهار داشت: بیشترین تلفات در سوانح طبیعی مربوط به سیل ها و طغیان رودخانه ها است، در یکی از این حوادث در چین تلفات سنگینی وارد شد به طوری که نزدیک به یک میلیون نفر جان خود را از دست دادند، از این رو آگاهی بخشی در این زمینه با هدف کاهش تلفات بسیار مهم است.

ابطحی ادامه داد: تفاوت سونامی با سایر مخاطرات در این است که تلفات سونامی لحظه ای است اما در سوانح دیگر ابتدا در زمان وقوع اولیه تعدادی جان خود را از دست می دهند، عده ای هم بعدا به علت مصدومیت و دیگر عوامل فوت می کنند اما در سونامی اینطور نیست در همان لحظه اول تلفات سنگینی وارد می کند و جان تعداد زیادی را می گیرد برای همین آگاهی بخشی در زمینه وقوع سونامی در کاهش تلفات می تواند بسیار تاثیر گذار باشد که البته در این میان نقش سیستم های هشدار دهنده هم بسیار پررنگ است.

رییس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی وعلوم جوی اظهار داشت: مساله دوم این است که در ایران سیاست های کلی کشور و توجه مقام معظم رهبری به توسعه مناطق دریایی و مکران این مساله را بسیار حایز اهمیت می کند که ایمنی مناطق ساحلی تامین شود، از سوی دیگر با توجه به این رویکرد و توجه دولت به این مناطق قرار است در آینده نزدیک جمعیت مناطق ساحلی کشور به پنج میلیون نفر برسد در حالیکه اکنون این مناطق یک میلیون جمعیت را در خود جای داده اند بنابراین هر چه جمعیت و تاسیسات شهری در مناطق ساحلی بیشتر شود قطعا تلفات و خسارات مخاطرات دریایی هم بیشتر می شود.

وی تاکید کرد: شاید تا چند سال گذشته وقوع سونامی اهمیتی نداشت و شاید اصلا هم متوجه وقوع آن نمی شدیم چون جمعیتی در مناطق ساحلی ما وجود نداشت اما اکنون با این سیاست دولت و تاکید مقام معظم رهبری، شرایط تغییر کرده است.

ابطحی گفت: سونامی مانند بسیاری از مخاطرات دیگر طوری نیست که از قبل آگاهی کافی داشته باشیم، یک سانحه است که بدون خبر به انسان لطمه وارد می کند، این ویژگی سونامی است، تا چند وقت پیش سونامی مساله شناخته شده ای در دنیا نبود البته مردم هاوایی و ژاپن نسبت به آن آگاهی داشتد چون وقوع آن را زیاد دیده بودند؛ حدود ۲۱ سال پیش که در دانشگاه شهید بهشتی درس اقیانوس شناسی تدریس می کردم وقتی کلمه سونامی را به کار می بردم برای دانشجویان ناآشنا بود البته خودمان هم فقط آنرا در کتاب ها می خواندیم، اما در ۱۵ سال اخیر سونامی به یک کلمه پرکاربرد عام تبدیل شده است و برای مسائل دیگری مانند مثلا سونامی تورم یا سونامی بیماری به کار برده می شود.

ابطحی افزود: از این رو عقل حکم می کند که درباره آن تمهیدات لازم در نظر گرفته شود، امکانات موجود بررسی شود و آگاهی نسبت به آن افزایش یابد، در کشور ما چون سونامی بزرگ و پرتلفاتی رخ نداده به جز سونامی سال ۱۳۴۲ در سواحل مکران که آنهم تلفات انسانی آن مربوط به پاکستان بود؛ از این رو در حافظه تاریخی کشور ما سونامی به عنوان یک خطر جدی ثبت نشده است اما با توجه به تغییر شرایط لازم است درباره آن آگاهی ها افزایش یابد.

وی ادامه داد: مساله بعدی این است که نهادهای بین المللی مرتبط مانند یونسکو و کمیسیون جهانی بین دولتی اقیانوس شناسی به این مقوله توجه ویژه ای دارند به طوری که سازمان ملل متحد از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۳۰ را دهه اقیانوسی نامگذاری کرده است بر این اساس اگاهی بخشی نسبت به سونامی در میان سازمان های بین المللی از جایگاه خاصی برخوردار است و سعی می کنند با برگزاری برنامه های مختلف توجه جهانیان را به این مساله جلب کنند تا شاهد کاهش تلفات در صورت بروز آن باشیم.

رییس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی تاکید کرد: در ایران با توجه به اینکه کشوری دریامحور هستیم اما همواره تمرکز و توسعه در مرکز بوده و کمتر مردم به سمت دریا سوق داده شده اند اما اکنون با توجه به سیاست های کلان کشور مبنی بر توسعه دریایی باید این مساله مورد توجه تمام دستگاه ها و مسوولان مرتبط قرار گیرد تا مردم هر چه بیشتر با این مقوله و خطرات ناشی از آشنا شوند.

کمیته دوم سازمان ملل متحد در امور مالی واقتصادی، قطعنامه پیشنهادی ژاپن برای انتخاب پنجم نوامبر (۱۵ آبان) را به عنوان روز جهانی آگاهی از خطر سونامی به تصویب رساند، این کار با هدف افزایش آگاهی از پدیده سونامی در آستانه پنجمین سالگرد زلزله و سونامی بزرگ درشرق ژاپن در مارس ۲۰۱۱ (اسفند ۱۳۸۹ )صورت گرفته است. با افزایش آگاهی اجتماعی از خطر وقوع سونامی، می توان از بیشتر این خسارت ها جلوگیری کرد وبه همین جهت، افزایش آگاهی در این زمینه یک چالش جهانی به شمار می رود.