معانی و پیشینه غیبت امام زمان(عج)/ نظر علما درباره افسانه خضراء!

به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام «جواد نصرالله‌پور»، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در سلسله مطالبی در کانال تلگرامی «مهدویت و انتظار» به آموزش مباحث مهدویت می پردازد. در ادامه مشروح بخش نخست از جلسه «غیبت امام زمان(عج)، مفهوم، پیشینه، علت غیبت و بررسی دوران غیبت صغری و کبری و نایبان خاص حضرت(عج)» مرور می شود:

مفهوم غیبت

کلمه غیبت از غایب شدن می آید به معنای پوشیده بودن از دیدگان نه به معنای حاضر نبودن، اینکه می گوییم امام زمان(عج) غایب هستند سخن از دوره ای است که حضرت(ع) از چشمان مردم غایب هستند و مردم ایشان را نمی بینند یا می بینند و نمی شناسند، مرحوم نعمانی در کتاب «الغیبه» آورده که امیرالمومنین(ع) فرمودند: قسم به خدای علی! حجت خدا در بین مردم است و در راه ها و بازارها و کوچه ها قدم برمی دارد، به خانه های آنها سر می زند، در شرق و غرب زمین رفت و آمد می کند، کلام مردم را می شنود، آنها را می بیند اما دیده نمی شود تا زمانی که وعده الهی فرا برسد. این معنای غیبت هست هر چند فرقه هایی معنایی دیگر برای آن در نظر می گیرند.

برای مثال فرقه شیخیه، پیروان شیخ احمد احصایی می گویند: امام زمان(عج) در آسمان سوم هستند آنجا عالم مثال و اشباح است نه جسمانی، بعد از آن بالا در بدنی جسمانی حلول می کنند آن آدم رکن رابع است، آنها این رکن را از اصول دین می دانند. همچنان هم این فرقه پیروانی دارد! درباره شیخیه حرف بسیار است که چطور انحراف را ادامه دادند تا باب که ادعای پیغمبری و خدایی کرد و کتاب آسمانی در زندان نوشت!! و بعد از سیدعلی‌محمد باب، میرزا حسینعلی نوری معروف به بهاء الله ادعای دین جدید بهائیت را کرد. فرقه بابیت در شهر حیفا رژیم صهیونیستی مرکزیت دارد و جاده صاف‌کن صهیونیست ها است. بهائیان جنایات بسیاری هم در ایران رقم زدند ازجمله انفجار سال ها پیش در حسینیه رهپویان شیراز توسط پیروان این فرقه؛ زمان طاغوت هویدا، نخست وزیر و چند وزیر دیگر از سران کشور، بهایی بودند با پیروزی انقلاب ریشه بهائیت از کشور ما برچیده شد!

عده ای دیگر هم ادعا دارند غیبت یعنی امام زمان(عج) در جزیره خضراء زندگی می کنند! که کتاب های بسیاری در رد افسانه جزیره خضراء نوشته شده، بزرگان شیعه همچون آیت الله العظمی مکارم شیرازی و مرحوم آیت الله العظمی بهجت(ره) و استاد قرائتی، آیت الله طبسی و دیگر استادان مهدویت این افسانه را رد کرده اند.

اما بنابر روایات، معنای غیبت همان است که امیرالمومنین(ع) فرمودند و نیز در عیون اخبارالرضا(ع) از علی بن موسی الرضا(ع) نقل است که فرمودند: مهدی(عج) در جامعه زندگی می کند، روی فرش های شما می نشیند، در بازارها قدم می زند، مردم را می بیند و می شناسد اما مردم ایشان را می بینند و نمی شناسند.

غیبت یعنی ناشناس بودن امام زمان(عج)؛ در روایات است که بعد از ظهور بسیاری از مردم دنیا می گویند ما ایشان را دیده ایم و می شناسیم! محمدبن عثمان عَمری نایب دوم که 37 سال نایب امام زمان(عج) بود می گوید به خدا قم صاحب الامر در حج واجب حضور دارد او را می بینند و نمی شناسند و ایشان آنها را می بینند و می شناسند؛ امام صادق(ع) می فرمایند: تمام حج به لقای امام است.

علاوه بر این در معنای غیبت تعابیر دیگری نیز هست، از امام صادق (ع) است که فرمودند: در صاحب الامر(عج) سنت هایی از انبیاء وجود دارد ... اما سنت او از یوسف(ع)، این است که او پنهان است، خداوند بین او و مردم حجابی قرار می دهد به گونه ای که مردم ایشان را می بینند اما نمی شناسند، دو جور غیبت برای حضرت مهدی(عج) ممکن است باشد، یکی جسمانی یعنی حضرت(عج) حضور دارند، اما دیده نمی شوند نوع دوم خفای شخصیت و عنوان است، یعنی حضرت(ع) غایب نیست شخصیت و عنوانشان غایب است یعنی اینکه یوسف ولی خدا بود اما اینکه ولی خدا و منجی بنی اسرائیل شد، پنهان بود.

پیشینه غیبت

مسئله غیبت و پنهان زیستی امام زمان(عج) برای نخستین بار و تنها درباره آخرین حجت خدا رخ نداده است، از روایات متعدد است که برخی ازا نبیای الهی بخشی از زندگی خود را غایب بوده اند این حکمت و مصلحت الهی است نه مصلحت فردی و خانوادگی از جانب شخص امام؛ از این رو، غیبت از سنت های الهی است که در زندگی پیامبرانی همچون ادریس، نوح، صالح، ابراهیم، یوسف، شعیب، موسی، سلیمان، دانیال، ادریس و عسی علیهم السلام جریان داشته و هر یک به تناسب شرایط سال هایی کوتاه یا طولانی در غیبت به سر برده اند.

شیخ صدوق(ره) در مقدمه کمال الدین آورده است: شنیدم شیعیان دچار حیرت و سرگردانی می شوند، مخالفان شیعه هم کار می کنند تا ذهن آنها منحرف شود که غیبت یعنی چه؟ حتی به گوش من رسید برخی افراد صاحب علم نیز دچار انحراف شده اند! شب زاری کردم و گفتم آقا به داد شیعه برسید در عالم معنا دیدم امام زمان(عج) دور کعبه طواف می کنند، در دور هفتم کنار حجر ایستادند و فرمودند: شیخ جلو بیا چرا کتابی برای غیبت ما نمی نویسی؟ عرض کردم: من کتاب درباره شما بسیار نوشته ام! حضرت مهدی(عج) فرمودند: نه! کتابی بنویس در آن تاریخچه غیبت انبیای الهی را نوشته باشی تا جلوی این تحریف ها مقابل غیبت گرفته شود و از تحیر شیعه جلوگیری شود.

شیخ مفید در جلد هفتم از باب اول تا باب هفتم تاریخچه غیبت انبیای الهی را آورده اند از این رو، غیبت در روایات از سنت های انبیاء الهی دانسته شده است. امام باقر(ع) در روایتی که در کمال الدین در جلد اول آمده می فرمایند: در صاحب الامر(عج) سنت هایی از چهار پیامبر است ... ایشان سنتی از یوسف نبی(ع) دارد.

پایان پیام/9