برای رونق کتابخوانی، مقام معظم رهبری هر کاری را که می‌توانستند، انجام داده‌اند

به گزارش خبرنگار شهرستان های استان تهران خبرگزاری شبستان نشست تخصصی مبنا با موضوع «تبیین نقش و تاثیر اقدامات راهبردی رهبر معظم انقلاب اسلامی در مسئله کتاب و کتابخوانی» صبح امروز به همت دفتر نمایندگی حفظ و نشر آثار حضرت آیت ا...العظمی خامنه ای(مدظله العالی) برگزار شد.

در این نشست که علاقه مندان به صورت مجازی هم نیز آن را دنبال می کردند دکتر محسن پرویز؛ نویسنده و استاد دانشگاه به عنوان سخنران به بیان مطالب خود پرداخت.
کتاب و کتابخوانی در کشور ما قبل از انقلاب مهجور بوده است. قبل از انقلاب حدود 900 عنوان کتاب در کشور چاپ می‌شد و الان تقریبا صد برابر شده است. جمعیت کشور نسبت به آن موقع سه برابر شده است یعنی در یک جریان معمول می بایست حداکثر به سه برابر عناوین کتاب می رسیدیم و این صد برابر شدن یک جهش بزرگ است. نواقصی هم در این حوزه وجود دارد اما اصل ماجرا نشان می دهد نظام جمهوری اسلامی فضایی برای نمایش اندیشه ها باز کرده است و جامعه به رشدی دست پیدا کرده است که می تواند افرادی را تربیت کند تا بتوانند به یک نظام فکری درست رسیده و نتیجه کارشان را مکتوب کنند.
البته از میان تمام کتاب هایی که قبل از انقلاب چاپ ‌شده است همه ارزنده نبودند و الان هم این مشکل وجود دارد و این مسئله در همه جوامع وجود دارد و خیلی از آثارهای آن ها نیز آثار بازاری است.
در عرصه کتاب نزدیک به 20 سال است که تعداد کتاب ها(تیراژ ضرب در عناوین) تقریبا ثابت است و مسئولین اجرایی باید دلیل این ثبات را پیدا کنند و مشکل آن را حل کنند چرا که مربوط به مسائل حاشیه ای کتاب است.

اولویت در نظام فرهنگی ما آزادی اندیشه است
اولویت در نظام فرهنگی ما آزادی اندیشه و فرصت دادن به افراد برای بیان اندیشه‌ها و هنرهای آن‌ها است. منابع ما معمولا محدود بوده است و به افراد بیشتری فرصت بیان اندیشه داده شده است بنابراین موضوعات زیاد شده است اما از تیراژکاسته شده است.
مسئله دیگر در این خصوص مراجع تصمیم گیری در ارتباط با کتاب و کتابخوانی است. در این حوزه قوانین مصوب در مجلس زیاد نداریم و عمده این قوانین بر عهده شورای عالی فرهنگی گذاشته شده است. در سال 89 بازنگری بر قوانین این شورا انجام شد و طی آن یک بخش ایجابی مفصل به این سند اضافه شد و بسیاری از بخش‌های ایجابی، اجرایی نشد. مشکل ما در کشور نه تنها در عرصه فرهنگی بلکه در همه عرصه‌های مدیریتی این است که افراد را بابت کارهای انجام شده مواخذه می کنیم ولی بابت کارهای انجام نشده مواخذه نمی کنیم و این یک روحیه محتاط مفرط را در مدیران ایجاد می‌کند که جزء نواقص کار است.
در عرصه کتاب و رونق کتابخوانی باید توجه داشته باشیم که کتاب نقش پایه‌ای در عرصه رشد فکری و فرهنگی کشور پیدا می‌کند و خیلی مهم‌تر از سایر بخش‌ها است و ما باید اگر بخواهیم در جامعه رشد داشته باشیم باید به این عرصه توجه ویژه داشته باشیم.
در سند مهندسی کشور، راهبردهای کلان و اقدامات ملی در سرفصل‌های فرهنگی تعیین شده که باید انجام شود و همه بخش‌های دیگر باید در جهت اجرای راهبردهای کلان حرکت کنند و باز در این مسیر تطابق حوزه‌های مرتبط صورت نگرفته است و اگر مرجعی برای پیگیری این اتفاقات بود وضع بهتری داشتیم.

باید به جای حرف زدن کتاب خوانی را در عمل نشان داد
وقتی مقام معظم رهبری مقید هستند هر سال از نمایشگاه کتاب بازدید کنند این کتاب دوستی را ترویج می کند. دو نفر در مقام رهبری کشور داشتهایم که هر دو نفر هم تالیف داشتند و هم برای افراد دارای اندیشه ارزش قائل بودند. برای اینکه جامعه را به سمت کتابخوانی دعوت کنیم باید به جای حرف زدن کتاب خوانی را در عمل نشان داد و در این زمینه مقام معظم رهبری اقدامات اصولی فراوانی انجام دادهاند که از آن جمله می‌توان به دو بخش فرمایشات و بیانات و سیره عملی ایشان در حوزه کتاب اشاره کرد.
در بخش اول تقریبا نکته نگفته‌ای باقی نمی‌ماند ایشان در مقام هدایت جامعه بیاناتی با مخاطب عام و بیاناتی با مسئولین در حوزه مدیران تصمیم گیر، مدیران ارشد، قانوگذاران و کارشناسان مرتبط با مخاطبان دارند و فرمایشات ایشان همواره راهگشا بوده است.
باید فضا را برای کتاب‌های مفید جامعه باز کنیم
در حوزه مدیران ایشان دقیقا می‌فرمایند: باید فضا را برای کتاب‌های مفید جامعه باز کنیم در واقع مدیران باید توجه داشته باشند به چه کتابی مجوز انتشار داده شود و چه کتابی مضر است و نباید منتشر شود.
بیانات مقام رهبری با در نظر گرفتن قابلیت اجرایی شدن است و تقریبا تمام مطالب این حوزه را پوشش می‌دهد بخشی از فرمایشات ایشان در خصوص بازشدن فضا برای رونق کتاب‌های ارزشمند است و در بخشی در خصوص تولید کتاب و رفع موانع تولید کتاب توصیه‌هایی دارند.
ایشان سالی چند بار نشستی با شعرا و نویسندگان دارند و مشوق این افراد هستند و در بخش کارشناسان مرتبط با مخاطبان هم توصیه‌هایی دارند و در دیدار با کتابداران نیز فرمایشات راهگشایی دارند و بخشی از فرمایشات ایشان هم به مخاطبان عام است گاهی عنوان کتاب را نام می برند و یا نکات برجسته کتاب را مطرح می‌کنند.

رهنمود عملی مقام معظم رهبری در تقریظ‌های حاشیه برخی کتاب‌ها نمایان است
اما در رهنمود عملی، ایشان اقدامات ظریفی انجام می‌دهند که نمونه آن تقریظ‌هایی است که در حاشیه کتاب‌ها دارند و عموما نقاط قوت و گاهی به طور ضمنی به نقاط ضعف اشاره می‌کنند و این دعوت عملی به سمت کتابخوانی است حضور در عرصه‌های کتاب است از دیگر اقدامات عملی ایشان است و تقریبا ایشان در تمامی نمایشگاه‌های کتاب حضور یافته‌اند و فرصت زیادی برای بازدید از نمایشگاه می‌گذارند که واقعا باورپذیری آن برای برخی دشوار است.
مقام معظم رهبری در همان محل نمایشگاه‌های کتاب گاهی توصیه‌هایی ارزشمندی به مسئولین دارند ولی همین قدم زدن در فضای نمایشگاهی تشویق عموم به کتاب و کتابخوانی را به همراه دارد.
وقتی رهبران جامعه عملا مردم را به سمت کتابخوانی دعوت می‌کنند خیل عظیمی به سمت فضاهای کتاب و کتابخوانی حرکت می‌کنند. تقریبا تمام اتقاقاتی که باید در عرصه رونق کتابخوانی انجام شود، ایشان انجام داده‌اند.
در حال حاضر با تحولی بنیادی در عرصه کتاب و کتابخوانی مواجهیم که نیاز به برنامه جدی داریم اما برای کسب اطلاعات باید به سمت منابع معتبر برویم

پایان پیام/704