سد هیرمند کجاست؟

هیرمند رودی است که از هلمند افغانستان روان شده است. هیرمند به دریاچهٔ هامون که دریاچه‌ای مشترک میان افغانستان و ایران است می‌ریزد. هیرمند از رودهای پرآب افغانستان و آسیا به‌شمار می‌رود. هیرمند بلندترین رود میان سند و فرات به‌شمار می‌آید. هیرمند پس از مسافت 1100 کیلومتر وارد دریاچه هامون که دریاچه‌ای مشترک میان افغانستان و ایران است می‌شود.

به گزارش رکنا، با مسلط شدن طالبان بر افغانستان شایعاتی مبنی بر آزاد شدن حق‌آبه رود هیرمند در فضای مجازی دهان به دهان می‌چرخد.

با این حال اهالی سیستان و بلوچستان این شایعه را رد می‌کنند و می‌گویند هیچ آبی سمت این سد به سمت مزارع سیستان و بلوچستان و زابل روانه نشده است.

پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان در این زمینه می‌گوید: این خبر تنها یک شایعه بود و تاکنون چنین اتفاق پیش نیامده است.

ملازهی چند گمانه درباره این شایعه را مطرح می‌کند: ممکن است دلیل این اتفاق، باران‌ها و سیلاب‌هایی باشد که اخیرا در آن منطقه رخ داده و آنها بند کجکی را باز کرده‌اند تا بخشی از آبی که پشت سد کمال‌خان جمع شده، رها شود و اضافه این آب به سمت ایران آمده است.

این موضوع در حالی رخ می‌دهد که چندی پیش ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان هم درباره حقابه هیرمند موضع تندی در پیش گرفته بود تا آن‌ جا که واکنش برخی مقامات جمهوری اسلامی را به دنبال داشت.

فداحسین مالکی، رئیس فراکسیون مرزنشینان مجلس در واکنش به سخنان سخنگوی طالبان درباره ایران حقابه رودخانه هیرمند گفت: اظهارات مجاهد درباره رودخانه هیرمند بیانگر عدم آشنایی او به قوانین بین المللی است چرا که بر اساس معاهده سال ۱۳۵۱هر دولتی که در افغانستان روی کار بیاید باید به حقابه جمهوری اسلامی ایران توجه ویژه داشته باشد.

پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان هم تاکید می‌کند: هنوز نمی‌دانیم سیاست رسمی طالبان در قبال مساله حق‌آبه ایران چیست زیرا آنان از مجرای رسمی هنوز چیزی اعلام نکرده‌اندو نمی‌دانیم که قرار است قرارداد قبلی اجرا شود و سهم ایران هم داده شود یا نه.

این کارشناس مسائل افغانستان گفته بود: افغان‌ها در هیچ برهه زمانی به قرارداد حق‌آبه پایبند نبودند و مشکلات کم‌آبی در سیستان و بلوچستان هم ناشی از عدم اجرای همین قرارداد است و حالا با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان ممکن است اوضاع بدتر هم شود.

چرا طالبان به آب نیاز جدی دارند؟

مزارع گسترده خشخاش یکی از دلایلی است که باعث می‌شود طالبان به آب نیاز داشته باشند. تولید مواد مخدر، یکی از منابع منبع درآمد طالبان بوده و با این که آن‌ها اعلام کردند که اجازه تولید مواد مخدر در افغانستان را نمی‌دهند، در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰، حدود ۸۳ درصد از تمام تریاک تولید شده در جهان در خاک افغانستان کشت شده است و متوقف شدن این فرآیند در افغانستان تقریبا غیرممکن است.

گفتنی است در دهه پنجاه قراردادی درباره رود هیرمند در کابل منعقد شد که براساس آن قرار بود، ۲۶ مترمکعب آب در ثانیه حقابه ایران باشد و افغان‌ها هم آن را پذیرفتند اما بعد از کودتا و جنگ‌های داخلی و خارجی در افغانستان آن قرارداد انجام نشد و حکومت‌های افغانستان هم از انجام کامل آن قرارداد سر باز زدند.

اشرف غنی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان هم اخیرا اعلام کرده بود که با افتتاح سد کمال خان، کشورش از این پس در مقابل نفت به ایران آب می‌دهد.

اخبار وبگردی را در اینجا بخوانید:

سند همکاری ایران و روسیه نقطه عطفی در روابط دو کشور