امواج ساطع شده از تلفن همراه چه اثراتی بر فاکتورهای زیستی به جا می‌گذارد؟

براساس نتایج بسیاری از مطالعات، تشعشعات مایکروویو تلفن‌های همراه، اثرات سوء متفاوتی مانند آسیب‌های کروموزومی، شکست‌های تک رشته‌ای و دو رشته‌ای DNA، افزایش جهش و خطر ابتلا به انواع سرطان را در جانوران ایجاد می‌کند. محققان در پژوهشی با عنوان «اثرات امواج ساطع شده از تلفن‌های همراه بر فاکتورهای زیستی» آورده‌اند، امواج تلفن‌های همراه به تنهایی باعث ایجاد آسیب‌های ژنتیکی نمی‌شوند بلکه این امواج عملکرد ژنوتوکسیکی سایر عوامل فیزیکی، شیمیایی آلاینده‌های محیطی را افزایش می‌دهند.

این پژوهش توسط جواد بهارآرا گروه زیست‌شناسی و زهرا زاهدی‌فر دانش‌آموخته کارشناسی ارشد سلولی تکوینی جانوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد انجام شده که نشان می‌دهد، تلفن‌های همراه، یکی از متداول‌ترین وسایل ساطع کننده امواج الکترومغناطیس هستند که به آسانی در دسترس تقریبا نیمی از مردم جهان در رده‌های مختلف سنی قرار دارند.

گسترش شبکه‌های تلفن همراه و تنوع خدمات ارائه شده توسط سرویس دهندگان این شبکه‌ها مانند سرویس‌های پیام کوتاه، ارسال آسان تصاویر، فیلم‌ها و پرداخت‌های الکترونی ساده و سریع، موجب افزایش استقبال عموم مردم به استفاده هر چه بیشتر از این وسیله شده است، به حدی که تلفن همراه دیگر نه یک وسیله تجملی بلکه یکی از ابزارهای لازم و ضروری زندگی روزمره مردم محسوب می‌شود.

تلفن‌های همراه اغلب دارای تشعشعات الکترومغناطیسی هستند و به نظر می‌رسد که این دستگاه‌ها به دلیل غیر یونیزان بودن امواج‌شان ایمن باشند. فناوری تلفن همراه شامل مجموعه‌ای از ایستگاه‌های مخابراتی، آنتن‌های مراکز و دستگاه‌های تلفن همراه است. بنابراین مطالعات زیادی درباره امواج ساطع شده از تلفن همراه و اثرات سوء احتمالی آن بر سلامتی افراد جوامع مختلف انجام شده است.

بسیاری از تحقیقات بیانگر اثرات سوء امواج تلفن‌های همراه بر سلامت موجودات زنده است

اگرچه بسیاری از شرکت‌های سازنده دستگاه‌های تلفن همراه عقیده دارند که این وسیله هیچ‌گونه خطری برای سلامتی انسان‌ها ندارد، اما نتایج بسیاری از تحقیقات بیانگر اثرات سوء امواج تلفن‌های همراه بر سلامت موجودات زنده است. نیرویی که به وسیله یک تلفن همراه فعال تولید می‌شود مطابق با میزان تداخل آن با سیگنال‌های محیطی متفاوت است.

براساس نتایج حاصل از تحقیقات گروه بیواینیتیتیو در سال ۲۰۰۹، تشعشعات الکترومغناطیس حاصل از خطوط فشار قوی، تلفن‌های همراه، ایستگاه‌های مخابراتی و بسیاری از منابع متصاعد کننده تشعشعات الکترومغناطیس در زندگی روزانه انسان‌ها قابل قبول، مجاز و در حد استاندارهای کمیسیون ارتباطات فدرال است و خطری برای سلامتی ندارد.

با این وجود وقتی انسان‌ها برای صدها و هزاران بار و گاهی به طور دائم در معرض تابش‌های الکترومغناطیسی قرار می‌گیرند، میزان جذب تابش‌ها از حد استاندارد فراتر رفته و اثرات سوء خود را بروز می‌دهند. همچنین مطالعات نشان می‌دهد که سلول‌هایی با فعالیت‌های آنتی اکسیدانتی بالاتر، آسیب‌پذیری کمتری در برابر تشعشعات الکترومغناطیس نشان می‌دهند.

در بسیاری از موارد تولید رادیکال‌های آزاد توسط امواج الکترومغناطیس را دلیلی برای بروز انواع مختلفی از سرطان‌ها بیان می‌کنند. در حالی که تولید رادیکال‌های آزاد به عوامل دیگری مانند عادات غذایی، وابستگی به مواد مخدر، سیگار، الکل، میزان مصرف غذا، زمان مصرف غذا، قرارگیری در شرایط متفاوت زندگی همراه با فشارهای روحی، عصبی و همچنین آلاینده‌ای محیطی فیزیکی و شیمیایی طبیعی و مصنوعی نیز وابسته است.

همچنین مطالعاتی که در پستانداران بزرگی که به مدت بیش از ۱۰ سال تحت تاثیر تشعشعات تلفن همراه بوده‌اند نتایج قابل فهم و قابل قبولی نداشته است زیرا اکثر افراد مورد آزمایش تحت اثرات همزمان انواعی از منابع مولد تشعشعات الکترومغناطیس مانند تلفن‌های همراه، تلفن‌های بی‌سیم، ایستگاه‌های مخابراتی، خطوط فشار قوی با ولتاژ بالا، سیستم‌های وای فای، وایرلس، آنتن‌های رادیو و تلوزیون و ... بوده‌اند.

بنابراین نمی‌توان بروز سرطان را تنها به تابش‌های تلفن همراه نسبت داد. از آن جایی که نمی‌توان تلفن همراه را از زندگی انسان‌ها حذف کرد، به منظور حفاظت در برابر اثرات احتمالی تشعشعات آن، به کارگیری روش‌های حفاظتی از جمله کم کردن مدت زمان مکالمات تلفنی، استفاده از تلفن در مواقع ضروری، دور نگه داشتن تلفن از اندام‌های حیاتی، استفاده از پوشش‌های مخصوص ضد امواج برای تلفن‌های همراه و منع استفاده از تلفن‌های همراه در دوران بارداری و کودکی، حضور کمتر در محیط‌هایی با مقادیر بالای مایکروویو در مناطق ایستگاه‌های پایه و ممنوعیت استفاده از تلفن همراه به هنگام رانندگی به همراه مصرف آنتی اکسیدان‌هایی مانند ویتامین‌های A، C، E و چای سبز در رژیم غذایی روزمره افراد نیز توصیه می‌شود.

این پژوهش در مجله سلول و بافت منتشر شده است.

انتهای پیام