رژه شبانه و گله‌ای سگ‌های بی‌صاحب در تبریز/ ساماندهی مطالبه مردمی

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - آناهیتا رحیمی: جمع آوری اصولی سگ‌های بی صاحب در کلانشهر تبریز، سال‌های متمادی است به عنوان یکی از مهم‌ترین مطالبات مردمی مطرح می‌شود اما این روزها جولان گله‌ای سگ‌ها در خیابان‌ها و معابر کلانشهر تبریز، نشان از اجرای نادرست برنامه کنترل جمعیت سگ‌های بی صاحب است.

عدم وجود یک برنامه منسجم در عقیم سازی سگ‌های بی سرپرست، غذارسانی گسترده و بدون هدف و هم‌چنین ناتوانی در اجرای برنامه کنترل جمعیت سگ‌های بی سرپرست در کلانشهر تبریز، از مهم‌ترین عواملی است که جولان سگ‌های بی سرپرست و هراس مردم در شهر را رقم زده است.

مسئله سگ‌های بی صاحب، موضوعی اجتماعی با رویکرد اکولوژیک

مسئول بخش تنوع زیستی خانه محیط زیست، در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: سگ‌های آزاد به لحاظ رفتار و نوع زندگی، دسته بندی‌های مختلفی دارند و تا زمانی که قادر به تشخیص درست آنها نباشیم، هیچ برنامه کنترل جمعیت سگ‌ها به نتیجه نخواهد رسید.

در بحث کنترل جمعیت، پراکنش، دلایل ایجاد مراکز تجمع، ترکیب جنسی و سنی سگ‌ها، حتی شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه میزبان، از اهمیت بسیاری برخوردار است

سولماز عظیم زاده به شناخت سگ‌های آزاد به لحاظ رفتار و مشخص شدن جامعه آماری آنها تأکید کرده و افزود: در بحث کنترل جمعیت، پراکنش، دلایل ایجاد مراکز تجمع، ترکیب جنسی و سنی سگ‌ها، حتی شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه میزبان، از اهمیت بسیاری برخوردار است که با داشتن این داده‌ها، می‌توان به برنامه قابل قبولی در بحث کنترل جمعیت، دست یافت.

این فعال محیط زیست ادامه داد: در رابطه با سگ‌های بی سرپرست، دو مسئله اساسی مطرح است، که برای هر یک روش‌های مدیریت متفاوتی وجود دارد، یکی سلامت سگ‌ها (اعم از سلامت خود سگ‌ها و بیماری‌های مشترک با انسان‌ها) و دیگری کنترل جمعیت آنها. جالب است بدانیم که هر یک از این موضوعات در کشور ما دارای نهاد متولی و حتی دستورالعمل‌های ویژه‌ای است.

لزوم آموزش مردم در مواجهه با سگ‌ها

وی افزود: در بحث مربوط به سلامت سگ‌ها، شیوه نامه مبارزه با بیماری هاری وجود دارد و آموزش مردم (به ویژه کودکان و نوجوانان) برای رفتار با سگ‌ها، ارائه شده است که بر این اساس، چگونگی نوع رفتار و جلوگیری از حمله سگ‌ها در این شیوه نامه تشریح داده شده است.

عظیم زاده توضیح داد: بر اساس این شیوه نامه، دورسازی و رهاسازی سگ‌ها در مکان‌های دیگر در شیوه نامه مبارزه با بیماری هاری عنوان نشده است چرا که این اقدامات، به هیچ وجه در برنامه کنترل هاری تأثیری ندارد و تنها راه ممکن، واکسیناسیون است که بر عهده دامپزشکی است که متأسفانه این اقدام انجام نمی‌گیرد.

وی گفت: وظیفه آموزش مردم در مواجهه با سگ‌ها بر عهده خانه‌های بهداشت است که متأسفانه خانه‌های بهداشت نیز هیچ گونه آموزشی را به مردم ارائه نمی‌دهند.

ضرورت فعال سازی کارگروه کنترل جمعیت سگ‌های بی صاحب

این فعال محیط زیست ادامه داد: زمانی که بحث کنترل جمعیت مطرح می‌شود اولین اقدام، آگاهی از تعداد سگ‌ها، ترکیب جنسیتی و سنی آنهاست که بر اساس آن بدانیم که برنامه کنترل جمعیت ما چگونه باید باشد.

عظیم زاده به ضرورت فعال سازی کارگروه کنترل جمعیت سگ‌های بلاصاحب در سطح استانی اشاره کرده و گفت: در سایر کشورها اولین اقدام در این رابطه، بررسی تعداد و رفع مسائل سلامتی سگ‌ها است.

وی معتقد است: مسئله مربوط به سگ‌های بی سرپرست، صرفاً یک موضوع اکولوژیک نیست بلکه مسائل اجتماعی را هم دربر می‌گیرد چون افراد بی شماری در جامعه وجود دارند که حامی حیوانات هستند.

زمانی که بحث کنترل جمعیت مطرح می‌شود اولین اقدام، آگاهی از تعداد سگ‌ها، ترکیب جنسیتی و سنی آنهاست که بر اساس آن بدانیم که برنامه کنترل جمعیت ما چگونه باید باشد

این فعال محیط زیست بیان کرد: ما در مورد مسئله مدیریت سگ‌های بلاصاحب با تعارض مواجه شده‌ایم و از این رو باید با روش‌های مدیریت تعارض و با شناخت ذی نفعان، به یک برنامه پایدار دست یابیم.

عظیم زاده بیان کرد: ذی نفعان این قضیه، از خود سگ‌ها، افرادی که سگ‌ها را دوست دارند، افرادی که سگ‌ها را دوست ندارد و هم‌چنین از نهادهای مسئول تشکیل می‌شود که در جامعه ما باید این چهار ذی نفع به اهداف خود دست یابند و تا زمانی که به یک برنامه واحد دست نیابیم هیچ‌کدام از اقدامات انجام گرفته راه به جایی نخواهد برد.

این فعال محیط زیست افزود: در سایر کشورها مدیریت تعارض بر حسب مقتضیات محلی انجام گرفته و به همین خاطر برنامه‌های کشورها با همدیگر متفاوت است و از این رو مدیریت تعارض باید در بستر جامعه میزبان انجام شود. البته تا زمانی که اصول مدیریت تعارض برای رفع این مسئله در جامعه پذیرفته نشود، صحبت در مورد عقیم سازی، دورسازی و حذف فیزیکی بی تأثیر خواهد بود.

وی ادامه داد: ما با جابجایی سگ‌های بی سرپرست، کل سگ‌های یک منطقه را مورد آزار و اذیت قرار خواهیم داد که این خود، بر سلامت روانی شهروندان نیز تأثیر خواهد گذاشت.

لزوم عقیم سازی سگ‌های بی صاحب با یک برنامه منسجم

عظیم زاده گفت: عقیم سازی سگ‌های بی سرپرست زمانی خوب است که دارای یک برنامه منسجم باشد و سرعت عقیم سازی، از سرعت زادآوری سگ‌ها بیشتر باشد که در غیر این صورت نتیجه قابل قبولی نخواهیم گرفت.

وی افزود: غذارسانی افراد به سگ‌های بی سرپرست یک موضوع پیچیده است و نمی‌توان با قاطعیت گفت که افراد حق دارند به سگ‌ها غذا بدهند و یا ندهند؛ افرادی که معتقد به غذارسانی افراد به سگ‌ها هستند باید یک برنامه‌ای را مشخص کنند که دارای اصول و بر اساس برنامه کنترل جمعیت یک منطقه باشد.

این فعال محیط زیست ادامه داد: در این میان، افرادی نیز عقیده دارند که به سگ‌ها نباید غذا داد، که این امر با بسیاری از ارزش‌های اجتماعی و اخلاقی جامعه تناقض دارد، چون رسیدگی و حمایت از جانداران هم در باورهای مذهبی و هم در فرهنگ عمومی ما، امری پسندیده و ارزشمند محسوب می‌شود.

غذارسانی گسترده و بدون هدف به سگ‌های بی صاحب

عظیم زاده بیان کرد: غذا دادن به سگ‌های بی سرپرست، اقدام بدی نیست و در این میان، مسئله‌ای که کار را دچار مشکل می‌کند، غذارسانی گسترده و بدون هدف به سگ‌های بی سرپرست است که این امر به دلایل مختلف از جمله کیفیت بسیار پایین نوع غذاها، نه تنها به مدیریت جمعیت سگ‌ها کمک نمی‌کند، بلکه موجب ضعف و بیماری آنها نیز می‌شود.

وی افزود: جای سگ در روستاها و شهرهاست چرا که حضور سگ در محیط‌های طبیعی، آفت محسوب می‌شود و نباید وجود داشته باشد و غذارسانی افراد به سگ‌های بی سرپرست در خارج از شهرها به ضرر سگ‌ها تمام می‌شود و برای محیط طبیعی نیز مضر است.

این فعال محیط زیست بیان کرد: غذارسانی به سگ‌ها باید در داخل روستاها و شهرها و طبق یک برنامه کنترل جمعیتی و با هدف کاهش تعارض بین انسان‌ها و سگ‌ها انجام گیرد.

وی در پایان به لزوم ایجاد نگاه گسترده در مدیریت حیوانات شهری گفت: مسئله سگ‌های شهری باید با اصول مدیریت تعارض همراه باشد و مسائل اجتماعی و حقوق حیوانات دخالت داده شود و هم‌چنین با رضایت تمامی ذی نفعان همراه باشد.

دعوت از سازمان‌های مردم نهاد و NGO

عضو شورای اسلامی کلانشهر تبریز در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: در رابطه با سگ‌های بی صاحب در کلانشهر تبریز، در دو مرحله از NGO و سازمان‌های مردم نهاد دعوت به عمل آمده است تا بدین گونه در مباحث مربوط به عقیم سازی و جمع آوری سگ‌های بی صاحب، نظارت داشته باشند.

احد صادقی ادامه داد: در حال حاضر، محل جمع آوری سگ‌های بی سرپرست آماده است و از ماه گذشته نیز، تعدادی از سگ‌های بی سرپرست برای نگهداری در این محل، جمع آوری شده‌اند.

دورسازی سگ‌های بی صاحب، چاره کار نیست

وی با گله از دورسازی سگ‌های بی صاحب در تبریز توضیح داد: دورسازی سگ‌های بی صاحب در تبریز، چاره کار نیست و باید با عقیم سازی نیز، نسبت به جمع آوری سگ‌های بی صاحب در تبریز اقدام کرد.

این عضو شورای اسلامی کلانشهر تبریز گفت: با توجه به مشاهده نژاد گرگاس و خطرات آنها برای شهروندان، مطالبه مردم نیز در این رابطه چشمگیر است و همواره پیگیر این مشکل هستند.

صادقی بیان کرد: بنابر فراخوان اعلام شده و اینکه از حامی حیوانات دعوت به عمل شده است در صورت عدم مشارکت آنان، نباید در روزهای آتی، نسبت به تجمع و اعتراض به جمع آوری سگ‌های بی سرپرست اقدام کنند.

آغاز زنده گیری سگ‌های بی صاحب در تبریز

وی با اشاره به آغاز جمع آوری سگ‌های بی سرپرست افزود: زنده گیری سگ‌های بی سرپرست، آغاز شده و از این رو باید در کمپ‌هایی که در مناطق مشخصی در کلانشهر تبریز، همانند جاده آناخاتون تعبیه شده است نگهداری شوند.

این عضو شورای اسلامی کلانشهر تبریز در پایان گفت: شهروندان اگر تمایل به غذارسانی به سگ‌های بی سرپرست هستند در کمپ‌های نگهداری نسبت به آن، اقدام کنند چرا که غذارسانی به سگ‌های بی سرپرست، آنها را بد عادت کرده و از سویی نارضایتی شهروندان را نیز رقم می‌زند.

هجوم شبانه و گله‌ای سگ‌ها در شهرک مرزداران

یکی از شهروندان تبریزی که ساکن شهرک مرزداران است در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: هجوم شبانه سگ‌های بی صاحب در شهرک مرزداران، مشکلات بسیاری را برای ساکنین به وجود آورده است به گونه‌ای که امکان خروج از منازل ممکن نیست چرا که پرسه زنی سگ‌های بی صاحب، موجب ترس و وحشت مردم شده است.

شهروندان خواستار کشتار سگ‌های بی سرپرست نیستند بلکه خواسته ما این است که سگ‌های بی سرپرست به کمپ‌های ویژه‌ای دورتر از حریم شهر انتقال یابند

اسماعیلی ادامه داد: با سرد شدن هوا نیز، سگ‌های بی سرپرست برای یافتن غذا به واحدهای مسکونی پناه می‌آورند و غذارسانی مردم، موجب می‌شود تا سگ‌های بی سرپرست برای یافتن غذا به طبیعت نروند و منتظر غذارسانی از سوی شهروندان باشند.

خطرات وجود گرگاس‌ها در کلانشهر تبریز

وی افزود: متأسفانه با جفت‌گیری سگ و گرگ، نژادهای گرگاس نیز در سطح شهر پرسه می‌زنند که ممکن است با حمله به افراد، حوادث ناگواری را رقم بزند.

اسماعیلی بیان کرد: در حال حاضر، شهرداری باید نسبت به جمع آوری سگ‌های بی سرپرست در کلانشهر تبریز، بیشتر از گذشته تلاش کند چرا که با رفت و آمد دانش آموزان، خطر همواره آنها را تهدید می‌کند.

این شهروند ساکن در شهرک مرزداران گفت: شهروندان خواستار کشتار سگ‌های بی سرپرست نیستند بلکه خواسته ما این است که سگ‌های بی سرپرست به کمپ‌های ویژه‌ای دورتر از حریم شخصی انتقال یابند.

کنترل جمعیت سگ‌های بی سرپرست یکی از مطالبات مردمی است که تاکنون راه به جایی نبرده است و غذارسانی گسترده و بدون هدف با کیفیت پایین غذا، نه تنها به مدیریت جمعیت سگ‌ها کمک نکرده بلکه موجب ضعف و بیماری آنها می‌شود.

در حال حاضر، شناخت سگ‌های آزاد به لحاظ رفتاری و مشخص شدن جامعه آماری و از همه مهم‌تر تشکیل یک کارگروه کنترل جمعیت سگ‌های بی سرپرست و هم‌چنین عقیم سازی با یک برنامه منسجم می‌تواند در برنامه کنترل جمعیت سگ‌های بی سرپرست مؤثر واقع شود.