شامپانزه ها به تنهایی ابزار نمی سازند

مهمترین تفاوت انسان با سایر نخستینیان، نوع ابزارسازی انسان و استفاده از ابزار برای ساخت ابزار است در حالی که این ویژگی در سایر موجودات دیده نمی شود هرچند برخی موجودات برای انجام کارهای خود از ابزارهای ساده استفاده می کنند.

به گزارش سیناپرس، بر اساس نتایج به دست آمده از یک مطالعه میدانی طولانی مدت که با همکاری باستان شناسان و انسان شناسان انجام شد، پژوهشگران دریافتند گروهی از شامپانزه‌های وحشی وقتی ابزارهای سنگی در اختیارشان قرار می ‌گرفت، آجیل های خود را نمی ‌شکستند.

نکته جالب توجه، عدم انجام این کار توسط این جانوران در شرایطی بود که یک جامعه مجزا از شامپانزه‌ ها در مجاورت این میمون ها با ابزارها آجیل را بشکنند. بررسی ها نشان داد حتی در این شرایط نیز در صورت نبودن ارتباط مستقیم بین دو جامعه، میمون ها عمل فوق را تقلید نمی کردند. این موضوع گویای این واقعیت است که شامپانزه های وحشی به راحتی از ابزار استفاده نمی کنند و این رفتار باید از نظر اجتماعی توسط این موجودات آموخته شود.

گفتنی است انسان ها استفاده از ابزار و مهارت های دیگر را از تماشای یکدیگر یاد می گیرند. یادگیری اجتماعی از طریق این نوع آموزش، در فرهنگ انسانی به طور فزاینده ای پیچیده است. با این حال، اینکه آیا این نوع فرهنگ انباشته منحصر به انسان است یا خیر، بحثی است که از مدت ها پیش در بین دانشمندان مطرح بوده است.

به گزارش سیناپرس، آزمایش‌های قبلی روی میمون‌ های اسیر نشان داده است که آنها بدون آموزش شروع به استفاده از ابزار می‌ کنند، اما میمون‌ های اسیر معمولا انسان‌ ها را با استفاده از ابزار مشاهده کرده و ممکن است این رفتار را از آن ها یاد بگیرند.
در این آزمایش تیمی از پژوهشگران به سرپرستی کاتلینژ کوپز (Kathelijne Koops) برای یک دوره زمانی طولانی در یک مزرعه به جامعه شامپانزه های وحشی در منطقه سرینگبارا (Seringbara)، گینه، ابزارهای دقیقی را ارائه کردند که برخی از جوامع شامپانزه های وحشی در مناطق مجاور از آن ها برای شکستن آجیل استفاده می کردند.

به گزارش سیناپرس، آنها همچنین آجیل های مختلفی در اختیار شامپانزه ها قرار دادند و نتایج را با استفاده از دوربین های مخفی، فیلمبرداری کردند. نویسندگان مشاهده کردند که شامپانزه ها در ابتدا به این ابزارها علاقه داشتند، اما از آنها برای شکستن آجیل استفاده نکردند و به تدریج طی چند ماه علاقه خود را به این وسایل از دست دادند. با این حال، شواهد نشان می دهد یک جامعه شامپانزه جداگانه در Bossou، گینه - تنها شش کیلومتر دورتر - از ابزارهایی برای شکستن آجیل استفاده می کنند.

این یافته ها بینش بیشتری در مورد ماهیت فرهنگ شامپانزه ها به انسان شناسان ارائه می دهد. شکستن آجیل توسط شامپانزه ها به عنوان یک رفتار فرهنگی در نظر گرفته می شود که فقط توسط جوامع شامپانزه ای خاصی انجام می شود.به گزارش sinapress، این مطالعه همچنین نشان می ‌دهد که این بخش از فرهنگ شامپانزه‌ ها حتی زمانی که ابزار به آنها داده می ‌شود، به آسانی توسط سایر گروه ها پذیرفته نمی ‌شود.

نویسندگان پیشنهاد می‌کنند که فرهنگ شامپانزه ‌ها، درست مانند فرهنگ انسانی، ممکن است از طریق یادگیری از افراد درون گروه‌های اجتماعی آن‌ها ایجاد شده باشد.
شرح کامل این پژوهش در آخرین شماره مجله تخصصی Nature Human Behaviour منتشر شده است.

مترجم: احسان محمدحسینی