مگالودون، بزرگ‌ترین کوسه جهان احتمالا چنین ظاهر ترسناکی داشته است

بزرگ‌ترین کوسه دنیا که تاکنون زیسته‌، چه شکل و قیافه‌ای داشته است؟ دانشمندان هنوز نتوانستند تصویر دقیقی از مگالودون – megalodon ترسیم کنند؛ ولی سرنخ‌هایی پیدا کرده‌اند.

شاید مگالودون را در فیلم‌های هالیوودی (از جمله فیلم علمی-تخیلی The Meg) دیده باشید؛ اما در واقع، هیچکس از ابعاد واقعی سر، باله‌ها و شکل بدن این کوسه منقرض شده، اطلاعی ندارد.

از روی دندان‌های عظیم کشف شده، می‌توان برآورد کرد که طول تنه این حیوان (Otodus megalodon) به 15 یا حتی 20 متر می‌رسید؛ آن هم در حالی که مثلا کوسه سفید بزرگ (Carcharodon carcharias)، بلندتر از 6 متر نیست. پس به قول فیلیپ استرنس، از دانشگاه کالیفرنیا ریورساید:

بی‌شک کوسه‌ای عظیم‌الجثه با تعداد زیادی دندان بزرگ بوده است؛ ولی بیش از این، چیز زیادی از آن نمی‌دانیم.

این کوسه‌ها بین 3.6 تا 15 میلیون سال قبل، در آب‌های گرم سراسر دنیا می‌زیستند. اما تاکنون محققان فقط دندان‌ها و استخوان‌های مهره‌ای مگالودون را کشف کرده‌اند.

به گفته‌ی استرنس: «این درباره فسیل تمام کوسه‌ها صدق می‌کند. زیرا اسکلت آن‌ها از غضروف تشکیل یافته و این نرمه استخوان‌ها به خوبی در فسیل حفظ نمی‌شوند. همین هم کار ما را برای درک بدن کوسه‌های انقراض یافته، سخت می‌کند».

دندان کوسه منقرض شده Otodus megalodon

پیش‌تر، دانشمندان بر مبنای کوسه سفید بزرگ، از مگالودون مدل‌سازی کرده بودند. اتفاق نظر علمی چنین است که مگالودون به یک خانواده منقرض شده، به نام Otodontidae تعلق دارد؛ از همان راسته‌ای که خانواده کوسه سفید بزرگ (Lamniformes) در آن جای می‌گیرد.

حالا در مطالعه‌ای جدید، محققان دوباره روی یک مدل قدیمی مگالودون متمرکز شده‌اند که از آنالیز دو بُعدی 5 گونه زنده Lamniformes ترسیم شده است؛ از جمله کوسه سفید بزرگ و کوسه ماکو!

دلیل انتخاب این پنج گونه، خون گرم بودن نسبی آن‌هاست؛ چرا که برخی محققان، درباره مگالودون هم چنین تصوری دارند.

اما استرنس و همکارانش بر این باورند که دلیلی ندارد فقط 5 گونه از این کوسه‌ها را ملاک بگیریم و از 10 گونه دیگر صرف نظر کنیم؛ زیرا تفاوت سیستماتیکی بین کوسه‌های خون سرد و نسبتا خون گرم در این راسته، وجود ندارد. از آنجایی که هر 15 گونه‌ی این راسته، دارای ظاهر متفاوتی از یکدیگر هستند؛ تنها با آنالیز گونه‌های خون گرم نمی‌توان به تصویر دقیقی از مگالودون رسید.

همچنین در مطالعه جدید، دانشمندان به جای عکس کوسه‌ها، از تصویرسازی هنری استفاده کردند که شاید تا حدی روی نتیجه کار، تاثیر منفی گذاشته باشد.

اما آیا سرانجام پی خواهیم برد مگالودون چه شکلی بوده است؟ به گفته‌ی رابرت بوزنکر، متخصص دیرین‌شناسی پستانداران دریایی:

دستیابی به نمونه فسیل مگالودون بسیار مشکل است. ما از لحاظ داشتن اسکلت کوسه‌های دوره سنوزوئیک (از 66 میلیون سال پیش تاکنون) فقیر هستیم و حتی مجموعه کاملی از دندان‌های کوسه‌های دندان بزرگ را نداریم. اما نقاط معدودی در دنیا وجود دارند که می‌توانند میزبان فسیل و بقایای این نوع کوسه باشند؛ مثلا حوضه آبگیر پیسکو در کشور پرو یا ناحیه فسیلی مونته بولکا در ایتالیا!

به باور استرنس، مدامی که بقایای اسکلتی مگالودون را پیدا نکنیم، چهره واقعی آن را نخواهیم شناخت. البته او احتمال تشابه این کوسه منقرض شده با 15 گونه زنده lamniform را نیز رد نمی‌کند.