باید در سیاست‌های جوایز کتابی کشور تجدیدنظر شود

به گزارش خبرنگار مهر، آئین پایانی سی‌ونهمین جایزه کتاب سال و بیست‌ونهمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران صبح امروز سه‌شنبه ۲۴ اسفند با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، دبیر علمی سی‌ونهمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و حضور محمدعلی زلفی گل، وزیر علوم تحقیقات و فناوری، احمدعلی حیدری، دبیر علمی بیست و نهمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، علیرضا مختارپور، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، اعضای هیأت علمی، داوران، برگزیدگان و ناشران آثار برگزیده این دوره از جایزه کتاب سال، مدیران و مسئولان فرهنگی کشور، در تالار وحدت برگزار شد.

جایزه‌های کتابی کشور تداخل دارند

حجت‌الاسلام پارسانیا در این مراسم گفت: علم انکشاف حقیقت است و صیدی است که نصیب انسان می‌شود و افاضه‌ای است بر سینه آدمیان از ناحیه حق. حضور علم در عرصه فرهنگ و ورود او به تمدن حفظ و انباشتش از مسیر کتابت است و از این طریق هویت بین‌الاذهانی پیدا می‌کند. تا فرهنگ هویت پیدا نکند، تمدن شکل نمی‌گیرد.

وی افزود: این دو جایزه که یکی از آنها مربوط به حوزه جمهوری اسلامی است و دیگری ناظر به تلاش‌هایی بین‌المللی است، پاسداشت حریم فرهنگ ایرانی – اسلامی چه درون مرزها و چه خارج از مرزهاست. کتاب‌هایی که عرصه بین‌الملل در موضوع فرهنگ ما منتشر می‌شوند، نشان دهنده واقعیتی است که فرهنگ ایرانی – اسلامی پیدا کرده است.

پارسانیا ادامه داد: کتاب سال در سه حوزه تألیف، ترجمه و احیا متون برگزار می‌شود و در سال گذشته بیش از ۵۲ هزار جلد اثر چاپ اول روانه بازار اندیشه ایران شده بود. توزیع این کتاب‌ها در حوزه‌های مختلف متفاوت بوده است. برخی نکات نیز در داوری‌ها اعمال و به عنوان مثال رشته‌های فلسفه و روانشناسی تفکیک شدند. اما به نطر می‌رسد که باید برای طبقه بندی علوم و کتاب‌ها دوباره اقدام کنیم. قاعدتاً مراکزی که سیاست گذاری کلان می‌کنند باید برنامه ویژه‌ای برای حوزه‌هایی که به این طبقه بندی می‌پردازند، داشته باشند و به کار آنها رسمیت بدهند.

دبیر علمی سی‌ونهمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از سخنان خود به ارائه گزارشی از روند برگزاری مراحل داوری این جایزه پرداخت و گفت: از میان کلیه کتاب‌های منتشر شده، ۱۲ هزار عنوان کتاب به داوری‌ها رسید و ۵۹۲ داور در دو مقطع به داوری کتاب‌ها پرداختند. ۲۵۷ اثر به مرحله دوم راه پیدا کردند و در این مرحله ۱۷ کتاب به عنوان آثار برگزیده و ۵۸ کتاب هم به عنوان آثار شایسته تقدیر انتخاب شدند. در جایزه جهانی کتاب نیز ۹۷ اثر با ۲۲ داور مورد بررسی قرار گرفتند که در نهایت پنج کتاب به عنوان آثار برگزیده معرفی شدند.

پارسانیا در پایان گفت: جایزه‌های کتاب جمهوری اسلامی ایران یک تکثری دارد و باید دوباره در آنها بازاندیشی کرد. بخشی از این جوایز برای وزارت علوم است و بخشی برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. این جوایز با هم تداخل دارند و به همین دلیل بازاندیشی در سیاست‌گذاری این جایزه‌ها نیازی ضروری است.

سال ۱۴۰۱ سال خودکفایی در حوزه ملزومات صنعت نشر است

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز یکی دیگر از سخنرانان آئین اختتامیه سی‌ونهمین دوره جایزه کتاب سال و بیست‌ونهمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران بود. اسماعیلی در بخشی از سخنان خود گفت: دولت مردمی از ابتدای سکانداری خود علیرغم اینکه حوزه مطالبات مردم بیشتر اقتصاد و معیشت بود، تلاش کرد تا پا به پای بهبود مشکلات اقتصادی به حوزه‌های فرهنگ و هنر هم توجه جدی داشته باشد. به همین دلیل از ابتدای دولت تاکنون شاهد ارتقای این حوزه‌ها و تلاشی چشمگیر هستیم.

وی افزود: در صنعت نشر کشور و حوزه کتاب فعالیت‌های متنوعی در این مدت کوتاه انجام گرفت. یکی از دستورهای ویژه رئیس محترم جمهور تلاش برای خودکفایی در صنعت نشر و تولید کاغذ بوده است. تمامی تلاش خود را به کار بسته‌ایم در سال ۱۴۰۱، تا هشتاد درصد در تولید کاغذ به خودکفایی برسیم. تلاش همکاران من این است که هر کاری را که برای تولید ارزان کتاب نیاز است، انجام دهند.

اسماعیلی ادامه داد: دولت سیزدهم کار بزرگی را در مهار کرونا انجام داد. زمانی که دولت مردمی استقرار پیدا کرد، روزانه بیش از هفتصد نفر از جان‌های عزیزی ایرانی بر اثر کرونا از دست می‌رفتند، اما با کار جهادی دولت سیزدهم این مقدار کاهش چشمگیری پیدا کرد. ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش کردیم تا در فضای کرونایی فعالیت‌های فرهنگی و هنری تعطیل نشود. دو دوره نمایشگاه مجازی کتاب برگزار شد و بیش از یک میلیون سیصدهزار کتاب به فروش رسید و به رایگان به روستاها و شهرهای مختلف ارسال شد. اتفاقی کم نظیر بود. با تمهیدی که در ستاد کرونا اندیشیده شده، ان‌شالله التعالی اردیبهشت سال آینده نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را به صورت حضوری برگزار خواهیم کرد.