اقدامات امیدبخش رسانه ملی برای پاسداری از زبان فارسی


اقدامات امیدبخش رسانه ملی برای پاسداری از زبان فارسی

رادیو و تلویزیون، در عصر ارتباطات، نقش اساسی در تثبیت یا تخریب زبان معیار دارد؛ برهمین اساس، رسانه ملی، در راستای وظایف ذاتی و ماموریت‌های اصلی خود درقبال پاسداشت زبان فارسی، دستورالعمل‌هایی دارد.

پایگاه تحلیلی خبری هم اندیشی: بسته «پاسداشت زبان فارسی» که از بیستم دی‌ماه ۱۴۰۰ به یادآوری و ضرورت به‌کار بردن واژه‌های فارسی و پرهیز از به کارگیری واژه‌‌های بیگانه در رسانه‌ها و گفتار مسئولان می‌پردازد، از جمله نشانه‌های مثبت ماه‌های اخیر و دلالتی بر توجه بخش‌های خبری صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران به حفظ و پاسداشت زبان فارسی است.

فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز افزوده شدن بخش «پاسداشت زبان فارسی» در بخش‌های خبری، رصد گفتار مسئولان و رسانه‌ها را از نظر کاربرد واژه‌های بیگانه و به‌کارگیری واژه‌های مصوب فرهنگستان و دیگر معادل‌های مناسب فارسی را به‌جای واژه‌های غیرفارسی، مطلوب توصیف کرده است.

امید جلوداریان مدرس زبان و ادبیات فارسی و پژوهشگر صداوسیما که اجرای بسته «پاسداشت زبان فارسی» را بر عهده دارد، در گفتگو با خبرنگار رادیو و تلویزیون فارس، ضمن اشاره به این نکته که زبان و ادبیات فارسی عنصری بسیار مهم برای حفظ وحدت و هویت ملی است، بیان کرد: زبان و ادبیات فارسی میراث گران‌بهای نیاکان ما و عنصر بسیار مهم برای حفظ وحدت و هویت ملی است و نویسندگان، ادیبان، سخنوران و شاعران بسیاری در سال‌های پیاپی، این گنجینه و میراث ارزشمند را حفظ کرده و بر غنای آن افزوده‌اند.

از سوی دیگر، رادیو و تلویزیون، در عصر ارتباطات، نقش اساسی در تثبیت یا تخریب زبان معیار دارد؛ برهمین اساس، رسانه ملی، در راستای وظایف ذاتی و ماموریت‌های اصلی خود درقبال پاسداشت زبان فارسی، و مرتبط با ارتقای دانش، تغییر نگرش و افزایش مهارت کارکنان خود، تالیفات و دستورالعمل‌هایی دارد که از جمله مهم‌ترین آنها دستورالعمل "معادل‌گزینی" است که در بهار ۹۸ ویژه مجریان، گویندگان و نویسندگان ابلاغ شد. همچنین کتاب "ویرایش رسانه‌ای" که تالیف حقیر است، چاپ شده و در دسترس همکاران سازمان قرار گرفته است.

این مدرس زبان و ادبیات فارسی ضمن اشاره به بازخورهای مثبت در خصوص بسته «پاسداشت زبان فارسی» در بخش خبری ۲۰ و ۳۰، از طراحی نرم افزاری برای صفحه نمایشگر رایانه نمایندگان مجلس خبر داد و افزود: این بسته که از بیست دی ۱۴۰۰ در بخش خبری ۲۰ و ۳۰ سیما پخش شد، تا به حال بازخوردهای مستقیم و غیرمستقیم فراوانی در میان دولتی‌ها از رئیس جمهور تا وزرا و در میان نمایندگان مجلس از نایب رئیس مجلس تا نمایندگان دیگر داشته‌است. اشاره مستقیم رئیس جمهور به برنامه ما و اظهارنظر وزیر ارشاد درخصوص تبدیل شدن "اصل پانزدهم" به تکیه کلام وزرا در جلسات هیئت دولت، نشان از تاثیرگذاری مطلوب این برنامه دارد.




وی ضمن بیان ضرورت‌ها و الزامات قانونی، هویتی و فرهنگی برای تولید این برنامه‌ و همچنین اشاره به دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب در خصوص پاسداری از زبان فارسی، اظهار داشت: پس از تغییر رئیس سازمان صداوسیما، دوره تحولی آغاز شد. در دوره‌های قبل، به زبان فارسی آنچنان که باید، توجه نمی‌شد. افزون بر بحث تحول که از لوازم آن، توجه به زبان فارسی بود، دغدغه رهبرانقلاب درباره زبان فارسی بسیار مهم است؛ ازطرف دیگر قانونی داریم به نام "قانون ممنوعیت به‌کارگیری اصطلاحات و واژه‌های بیگانه" که به صراحت اعلام می‌کند سازمان‌ها و نهادهای رسمی واژه‌های بیگانه را در نوشتار و گفتار رسمی‌شان به‌کار نبرند. اصل پانزدهم قانون اساسی هم بر پاسداشت زبان فارسی تأکید دارد.

این الزامات و ضرورت‌ها که هم جنبه تحولی دارد و هم جنبه قانونی، هویتی و فرهنگی، سبب شد تا چنین برنامه‌ای تولید شود. البته در روزهای پایانی هر هفته، این بازخوردها در بسته‌ای مجزا پخش می‌شود. همچنین حسینعلی حاجی دلیگانی عضو هیئت رئیسه مجلس از طراحی نرم افزاری برای صفحه نمایشگر رایانه نمایندگان خبر داد تا هرگاه نیاز داشتند، معادل‌های فارسی را بیابند و جایگزین واژه‌های بیگانه کنند. فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم واکنش نشان داد و ضمن ارزشمند دانستن این کار، آن را نویدبخش توجه بیشتر رسانه ملی به حفظ زبان فارسی دانست.

جلوداریان سخنرانی‌ رهبر انقلاب، نمایندگان مجلس و مقامات سیاسی را از موارد شکل دهنده زبان معیار دانست و یادآور شد: نطق‌های نمایندگان مجلس، سخنرانی‌های مقامات سیاسی و رهبری، بیانیه‌های سیاسی، اطلاعیه‌های دولتی و مواردی نظیر اینها کاربردهایی از زبان معیار است و خواسته و ناخواسته زبان معیار را شکل می‌دهد؛ اگر مسئولان و مراکز سیاسی و فرهنگی فقط به همین یک نکته توجه کنند، قطعا به وظیفه مهم خود در قبال حفظ زبان معیار آگاه خواهند شد؛ یکی از این وظایف، به‌کار نبردن واژه‌های بیگانه است؛ بسیاری از واژه‌های فرنگی که در جامعه به‌کار می‌رود، برابرنهاد (معادل) فارسی دارند؛ بدین معنی که یا فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای آنها معادل گزینی کرده است یا به هرحال برابرنهادهای مناسبی برای آنها در زبان وجود دارد.

انتهای پیام/

ش

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه سیاسی

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!



بیشترین بازدید یک ساعت گذشته


نقاشی سیزده بدر | 70 نقاشی کودکانه و رنگ آمیزی درباره سیزده به در