تاب آوری مصاف و هم آیندی زیستی و روانی / محمدرضا مقدسی

محمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری در یادداشتی اختصاصی برای میگنا نوشت تاب آوری روانی عبارت است از توانایی استفاده از فرایند و رفتار های مغز در حفاظت از فرد در مقابل تهدیدها ، اغلب اوقات در این امر هیجانات و احساسات درجهت به کارگیری از ابزار ضروری که مارا تاب آور میسازند مداخله میکنند.

تاب آوری زیستی یک فراید ناخودآگاه است که شامل حفاظت از یک موجود در مقابل تهدیدهای وجودی میشود.
به نظر میرسد شایسته نیست جهش یک ویروس در عرصه تاب آوری جسمانی و زیستی ما را در تاب آوری روانشناختی و در استفاده از منابع و عبور از موانع تا این حد دچار تغییراتی گسترده کند اما آیا واقعا اینگونه بوده است ؟

چرا ویروس کووید توانست تمام موانع سر راهش را پشت سر بگذارد؟ بشریت تمام قوای خود را برای مقاومت در مقابل موانع ایجاد شده توسط کووید به کار گرفته است.
اگر این داستان یک فیلم ابرقهرمانی بود میشد نام آن را (مقابله میان دو حوزه ی تاب آوری ) نامید.همانطور که داستان روشن میکند ؛نوعی جدید از این ویروس ترس و وحشت را در سراسر جهان گسترده مینماید.
برای پیروزی دراین نبرد باید شباهت ها و تفاوت هایی را که بشریت و ویروس را تاب آور میسازند شناخت.ظاهرا هردو میل به بقادارند اما راهکارهای متفاوتی درمواجهه با عوامل استرس زا به کار میگیرند. تاب آوری اینگونه تعریف میشود: ظرفیت فایق آمدن بر موانع و مشکلات.
تاب آوری روانی عبارت است از توانایی استفاده از فرایند و رفتارهای مغز در ارتقای ارزش های شخصی و حفاظت از فرددرمقابل تاثیر منفی و بالقوه ی عوامل استرس زا.مولفه های متعددی در امر تاب آوری روانی وجود دارند.
تحقیقات اثبات میکنند که کیفیت هایی چون :مثبت نگری ، تیزهوشی، روابط اجتماعی و بهره مندی از یک سبک زندگی سالم موجب توسعه تاب آوری فردی خواهد بود فعالیتهای ارادی و هدفمندی وجود دارند که میتوان آنهارا در مواجهه با عوامل استرس زا به کار بست.
تاب آوری زیستی یک فرایند ناخودآگاه مبتنی بر توانایی ارایه ی واکنش نسبت به تهدیدهای وجودی میباشد.ویروس به روشنی توانایی خود را در ایستادگی در مقابل تهدیدهای بوجودامده توسط واکسیناسیون و سایر فاکتورهای محیطی اثبات کرده است.
واکنس نفوذناپذیری خود ما درمقابل آلودگی نمونه ای از تاب آوری زیستی میباشد.همچنین واکنش نفوذناپذیری ما میتواند در مواجهه با تنش های خارجی سازگاری یابد.تنش خای خارجی چون: طلاق، فقر، جنگ و ترس از ابتلا به ویروس کوید. استرس های شدید واکنش نفوذ ناپذیری مارا تضعیف کرده و فرد را مستعد ابتلا به بیماری و کمتر تاب آور به لحاظ زیستی میسازد.
چطورممکن است یک عامل آلودگی که به ذهن نمیرسد نوع انسان را اینچنین درمعرض خطر قراردهد؟
تاب آوری به توانایی سیستم در تغییرکردن و تغییردادن وابسته است ؛ و این برای تاب آوری ویروس کرونا هم صادق است از واکسن گریزی وایجاد سویه های جدید تا مقاومت و مصونیت های دارویی و الی آخر...
درحالی که تیزهوشی با توانایی یک فرد درواکنش منعطف او درهنگام وقوع وقایع اندازه گیری میشود.جهش ویروس هنگام مواجهه با عامل استرس یک اقدام متفکرانه و دقیق نیست و کاملا تصادفی میباشد.این موضوع با نظریه ی داروین (بقا از آن برترین هاست) مطابقت میکند. بهرشکل به نظر میرسد ویروس ها تاب آوری زیستی بیشتری نسبت به سایر گونه ها دارند. برای نمونه ویروس سرخک انقدر تغییرحالت نمیدهد که واکسن اولیه ی آن بی تاثیر باشد؛ این ازآن سبب نیست که ویروس سرخک برای تغییر تلاش کمتری از خود نشان میدهد

احساسات میتوانند تاب آوری روانی ما را تحت فشار قراردهند ما اکنون میدانیم که سلامت یک تلاش است؛ برای مثال وقتی ما درموقعیت وحشت و اضطراب قرارداریم که واکنشی خودکار نسبت به جنگ است ؛ جنگ، یا افسردگی قدرت را دردست گرفته و ارتباط با زیست معقول و آن قسمت از مغز را که فکر میکند قطع میشود.
احساسات درعملکرد مغز منطقی مداخله کرده و به صورت خودکار منجر به پیدایش افکار منفی میشود.
افکاری چون فاجعه انگاری و این درحالی است که ماقادر نخواهیم بود راهکارهایی چون زیرکی و تیزهوشی را به کار بگیریم ... فاکتورهایی که موجب توسعه تاب آوری ما میشوند از مدار خارج شده و اسیب و صدمه غلبه میکند .

تمام آنچه پشت سرگذاشتیم تاب اوری زیستی بوده که تحت تاثیرتنش های شدید و افکار نامعقول درمقابل ویروسی که بی مهابا، فارغ از احساسات و تفکرات تغییرمیکند قرارگرفته است , .این امر ازدشمن ما یک حریف سرسخت میسازد. برای افراد که میخواهند برنده باشند تاب آور ی را توصیه میکنم که تاب آوری زیست خردمندانه و اتقلاب خرد ورزی است ، شایسته آن است که هیجانات و احساسات را به رسمیت بشناسیم و آنها را مدیریت کنیم
تا بتوانیم راهکارهای تاب آوری روانی را به کار بگیریم. مغز ما ازقدرت فوق العاده ای بهره مند است و این قدرت برتر پاسخگویی بی نظیر به همراه می آورد.