فعالیت چاپخانه‌ها با افزایش سرانه مطالعه رونق پیدا می‌کند

علی‌اکبر ابراهیمی در گفت و گو با خبرنگار حوزه کتاب ایران اکونومیست گفت: ویروس کرونا مختص به یک صنعت یا کشور خاص نیست و همه‌گیری در سراسر کشور و دنیا اتفاق افتاد و همه صنعت‌ها را تحت تاثیر خود قرارداد. صنعت چاپ، تکمیل کننده صنایع مختلف است و همانطور که صنعت چاپ وابسته به پیشرفت سایر صنایع است، باید بتواند خدمات و تولیداتی را در این حوزه انجام بدهد.

به گفته ابراهیمی در نتیجه همه‌گیری کووید19 مصرف مردم نسبت به قدیم کمتر شده‌است. سفرها و رفت و آمدها، مصارف مردم در حوزه‌های مختلف لبنی، آرایشی و سایر موارد کم شده‌است. همچنین بسیاری از رویدادها و برنامه‌ها در حوزه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برگزار نشد و فعالیت صنعت چاپ را مانند دیگر صنایع تحت الشعاع خود قرار داد. از طرفی در زمان همه‌گیری کرونا تنها صنعتی که در ردیف اول، الزام به فعالیت داشت صنعت چاپ بود.

از حوزه چاپ دفاع کردیم

مدیرکل چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تعطیلی‌هایی که در زمان اوج همه‌گیری اتفاق افتاد، توضیح داد: زمانی که دولت مصوبه داشت تا برخی صنایع، کارگاه‌ها، تولید کنندگان و خدمات تعطیل شوند، از حوزه چاپ دفاع کردیم، این صنعت باید در کنار سایر صنایع فعالیت داشته‌باشد، زیرا مکمل دیگر صنایع است. این موضوع به استحضار وزیر رسید و نوع فعالیت صنعت چاپ بررسی شد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این موضوع را در هیات دولت مطرح کرد و صنعت چاپ در روزهایی که برخی از صنایع تعطیل بودند، به فعالیت خود ادامه می‌داد.

ابراهیمی با بیان این که صنعت چاپ در حوزه نشر، دستخوش اتفاق‌هایی شده‌است که گریزناپذیر است و تولید در حوزه چاپ کتاب فیزیکی رو به کاهش است، ادامه داد: نشر الکترونیک جایگزین کتاب‌های کاغذی شده‌است و شاید بتوان گفت علاقه جوانان به استفاده از کتاب‌های الکترونیک بیشتر شده‌باشد؛ در حالی که پیشکسوتان به کتاب کاغذی علاقه بیشتری دارند. ذائقه و روش تولید کتاب تفاوت پیدا کرده‌است و نویسندگان بر اساس ذائقه مخاطب فعالیت می‌کنند. حوزه چاپ و نشر تحت تاثیر رویکرد، تحولات و شرایطی است که بر اساس سیر فناوری و ذائقه مخاطب تغییر می‌کند. شاید در آینده موضوع بسته‌بندی هم تحت تاثیر قرار بگیرد.

صنعت چاپ باید در خدمت جامعه باشد

ابراهیمی با تاکید بر اینکه برای حضور افراد در صنعت چاپ پایانی نیست، افزود: برای افرادی که در حوزه چاپ فعالیت می‌کنند، اگر همراه با تحولات در حوزه تکنولوژی باشند، مسلما پایانی در کار چاپ نیست، اما اگر افرادی بخواهند از تحول جای بمانند، قطعا حذف خواهندشد، اما این دلیل بر حذف شدن چاپ نیست. ماندگاری افراد نیاز به استفاده از ماشین آلات روز، فناوری و سرمایه‌گذاری در این حوزه دارد. اگر بخواهیم متکی به صنعت چاپِ دهه گذشته باشیم، راهی برای حضور در این صنعت نیست. باید راهی اندیشید تا صنعت چاپ در خدمت جامعه باشد و در سیر رقابت و بازار بتواند خود را حفظ کند و به کارش رونق دهد.

مدیرکل چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اقدامات این وزارتخانه برای حمایت از چاپخانه‌داران بیان کرد: در این حوزه اقداماتی انجام دادیم تا بتوانیم چاپخانه‌دارانی را که از تحولات جای ماندند، برای تکامل و در نتیجه توسعه کل صنعت چاپ کمک کنیم.

فعالیت چاپخانه ها با افزایش سرانه مطالعه رونق پیدا می کند

ابراهیمی درباره تاثیر افزایش تمایل چاپ دیجیتال و کمتر شدن نیاز ناشران به چاپ افست بر فعالیت چاپخانه‌داران توضیح داد: برای تاسیس چاپخانه توسط افراد حقیقی و حقوقی محدودیت وجود ندارد. در حوزه مطبوعات می‌بینید که بسیاری از رسانه‌ها صاحب چاپخانه هستند؛ از روزنامه هشهری و ایران تا کیهان و اطلاعات و برخی دیگر از روزنامه ها. همچنین تعداد زیادی از ناشران دارای چاپخانه هستند و این منافاتی با فعالیت دیگران ندارد اما در دوره‌ای فعالیت حوزه نشر وسیع و تیراژ کتاب کاغذی بالا بود، در نتیجه چاپخانه‌های متعددی در حوزه نشر فعالیت می‌کردند.

وی افزود: تیراژ کتاب پایین آمده‌است و با توجه به اینکه کتاب از نظر فیزیکی کمتر در سبد خانواده قرار دارد، فعالیت ناشران و چاپخانه‌دارن محدود شده‌است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید برنامه‌ریزی کند تا کتاب جایگاه بیشتری در سبد خانواده داشته‌باشد. همچنین این اقدام باید از طرف فعالان حوزه فرهنگی انجام شود، زیرا هرچقدر از کتاب بیشتر استفاده شود، کسب و کار چاپخانه‌ها هم رونق پیدا می‌کند.