جراحی پروستات با لیزر یا عمل باز کدام بهتر است؟

به گزارش راهبرد معاصر، بزرگ شدن غده پروستات منجر به مسدود شدن مجرای ادراری شده و این امر اغلب باعث ایجاد اختلال در تخلیه ادرار میشود. به عبارتی دیگر، فشار اضافی وارد شده به مجرای ادرار در پی بزرگ شدن پروستات، میتواند ادرار کردن را برای شخص دشوارتر کند.

هایپرپلازی خوش خیم پروستات به معنای رشد سلول‌های غده پروستات بوده و از سرطان پروستات جدا می‌باشد.

هایپرپلازی خوش خیم پروستات که یکی از عارضه های درگیرکننده پروستات به شمار می رود، نشانه ابتلا به سرطان نبوده و منجر به ابتلای به سرطان پروستات نیز نمی شود. اما گاها ممکن است فردی همزمان با هایپرپلازی خوش خیم پروستات به سرطان پروستات نیز مبتلا باشد. بیش از نیمی از مردان در سنین ۶۰ سالگی، به هایپرپلازی خوش خیم پروستات مبتلا میشوند. تا ۸۵ سالگی نیز، حدود ۹۰ درصد مردان دچار هایپرپلازی خوش خیم پروستات میشوند اما علائم این عارضه تنها در ۳۰ درصد از آنان بروز داده میشود. علت اصلی ایجاد کننده هایپرپلازی خوش خیم پروستات دقیقا مشخص نیست اما اعتقاد جامعه پزشکی بر این است که این عارضه بخشی از روند طبیعی پیری بوده و احتمالاً ناشی از بروز تغییرات هورمونی و رشد سلولی است. سایر عوامل نظیر سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری، ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی، چاقی و عدم تحرک و فعالیت جسمانی، احتمال ابتلا به هایپرپلازی خوش خیم پروستات را در مردان افزایش می دهند.

جراحی لیزری پروستات

یکی از انواع جراحی پروستات که برای تسکین علائم متوسط تا شدید مسدود بودن مجرای ادراری انجام میشود جراحی لیزری است.

در جراحی لیزری پروستات، پزشک یک اسکوپ فیبراپتیک را از طریق دهانه آلت تناسلی وارد مجرای خروجی ادرار میکند. در این حالت، پروستات مجرای ادراری را مسدود کرده و چنانچه بزرگتر شود، خروج جریان ادرار از مثانه را نیز مختل خواهد کرد. در این جراحی، بافت اضافی پروستات که مانع جریان طبیعی ادرار می‌شود، بوسیله لیزر برش داده می شود.

در جراحی لیزری، از نور متمرکز برای تولید حرارت دقیق و شدید استفاده میشود. جراحی لیزری پروستات انواع مختلفی دارد که عبارتند از:

تبخیر فتوسلکتیو پروستات (PVP) با لیزر: در این روش، بافت اضافی پروستات بوسیله لیزر ذوب (تبخیر) میشود تا مجرای ادرار بزرگتر شود. این روش برای پروستات بزرگ شده با شدت خفیف تا متوسط استفاده میشود.

برداشتن پروستات با لیزر هولمیوم (HoLAP): این روش نیز دقیقا مشابه روش PVP است اما از نوع لیزر متفاوتی در آن استفاده میشود.

لیزر هولمیوم انوکلیشن پروستات (HoLEP): در این روش نیز بافت اضافی پروستات که مجرای ادرار را مسدود کرده، بوسیله لیزر بریده و برداشته میشود. سپس این بافت بریده شده بوسیله ابزار دیگری به قطعات کوچکتر برش داده میشود تا براحتی برداشته شوند. این جراحی عمدتا برای موارد شدید بزرگ شدگی پروستات استفاده میشود.

نوع جراحی لیزری پروستات مورد استفاده که پزشک آنرا تعیین میکند به عوامل مختلفی اعم از موارد زیر بستگی دارد:

اندازه پروستات سلامتی شما تجهیزات لیزری موجود صلاحدید پزشک

عمل جراحی باز پروستات

عمل جراحی پروستات به روش TURP

در این جراحی، ابزاری بنام رزکتوسکوپ از طریق دهانه آلت تناسلی وارد مجرای ادرار شده و به کمک آن، بافت اضافی پروستات که مجرای ادرار را مسدود کرده، بریده میشود. عمل جراحی پروستات به روش TURP عمدتا برای موارد متوسط تا شدید بزرگ شدگی پروستات استفاده میشود که درمان دارویی کارساز نبوده است.

جراحی پروستاتکتومی

غالبا از جراحی پروستاتکتومی زمانی استفاده میشود که غده پروستات بشدت بزرگ شده باشد، عوارض جانبی شدیدی ایجاد شده باشد و یا مثانه آسیبی دیده باشد که به ترمیم نیاز داشته باشد. در جراحی پروستاتکتومی یا جراحی باز، جراح بافت اضافی و بزرگ شده پروستات را بوسیله ایجاد برش خارج میکند.

کدام روش جراحی پروستات بهتر است؟

مزایای جراحی پروستات با لیزر

در هایپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH، جراحی لیزری مزایای بیشتری نسبت به سایر روش‌های جراحی دارد. در درمان دارویی این عارضه، ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا بهبودی موثری حاصل شود. اما بهبودی بعد از جراحی لیزری آنی خواهد بود. مزایایی که جراحی لیزری نسبت به جراحی سنتی و جراحی جراحی پروستاتکتومی باز دارد عبارت است از:

احتمال خونریزی کمتر: برای افرادی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده میکنند یا دچار اختلالات خونریزی هستند که این عوامل مانع از انعقاد طبیعی خون آنها میشود، جراحی لیزری بهترین گزینه است.

بستری نشدن بیمار یا نیاز به بستری شدن کوتاه‌تر در بیمارستان: جراحی لیزری را می توان به صورت سرپایی یا تنها با یک شب بستری شدن در بیمارستان انجام داد.

ریکاوری و بهبودی سریعتر: ریکاروری و بهبودی بعد از جراحی لیزری، معمولا نسبت به عمل جراحی پروستات به روش TURP یا جراحی باز به مدت زمان کمتری نیاز داد.

نیاز کمتر به کاتتر: در سایر روش‌های جراحی پروستات معمولاً پس از جراحی به استفاده از یک لوله (کاتتر) برای تخلیه ادرار از مثانه نیاز است. اما معمولا در جراحی لیزری از این کاتتر کمتر از ۲۴ ساعت استفاده میشود.

جراحی باز نیز چندین مزیت نسبت به جراحی لیزری دارد.

در مردانی که به سایر بیماری‌ها مبتلا هستند و این امر مانع استفاده از جراحی‌های نوین در آنها میشود، عمل جراحی پروستات به روش TURP بهترین گزینه برای آنهاست. چنانچه غده پروستات نیز بیش از حد بزرگ شده باشد، جراحی‌های نوین و جدید ممکن است برای درمان آن موثر نباشند. گاها نیز برخی از بیماران تمایلی به دریافت جراحی‌های نوین و ناشناخته ندارند که در اینصورت از جراحی سنتی برای درمان آنها استفاده میشود.

سایر مزایای جراحی باز سنتی عبارتند از:

دسترسی بصری و عملی پزشک به پروستات

برداشتن فوری بافت اضافی پروستات

میتوان همزمان با آن، تخلیه سنگ کوچک مثانه را نیز انجام داد.

درمان موثر، ایمن و نرخ موفقیت بالا

این روش جراحی سنتی، در دانشکده‌های پزشکی نیز تدریس می شود، بنابراین پزشکان تجربه زیادی در انجام آن دارند.

نهایتا، اینکه کدام روش جراحی برای شما بهترین روش است، به وضعیت پروستات شما و صلاحدید پزشک متخصص پروستات بستگی دارد. هر دو روش در درمان بزرگی پروستات موثر هستند. چنانچه به جراحی‌های تهاجمی نیاز نداشته باشید، احتمالا از جراحی لیزری برای شما استفاده شود. در نقطه مقابل، اگر پروستات شما به شدت بزرگ شده باشد، معمولا از جراحی باز برای درمان آن استفاده میشود.

خطرات و عوارض جانبی جراحی

هر دو روش جراحی دارای خطراتی هستند، اما جراحی لیزری نسبت به جراحی سنتی، عوارض جانبی کمتر و خفیف‌تری دارد:

اختلال و مشکل موقت در ادرار کردن: احتمال دارد تا چند روز پس از جراحی، در دفع ادرار مشکل داشته باشید. در این حالت تا زمان بهبودی کامل، از یک کاتتر برای تخلیه ادرار از مثانه استفاده می شود.

عفونت مجاری ادراری: بعد از هر نوع جراحی پروستات، احتمال عفونت کردن مجاری ادرار وجود دارد. هر چه مدت زمان استفاده از کاتتر برای تخلیه ادرار از مثانه بیشتر شود، احتمال بروز عفونت مجاری ادراری نیز بیشتر میشود. برای درمان عفونت مجاری ادراری از داروهای آنتی بیوتیک استفاده می شود.

تنگی (فشردگی) یا انسداد مجاری ادراری: جای زخم بجا مانده ازجراحی پروستات می تواند جریان ادرار را مسدود کند و برای رفع آن به درمان مجدد نیاز خواهد بود.

انزال خشک: یکی از عوارض شایع و طولانی مدت تمامی جراحی‌های پروستات، این است که در حین انزال اسپرم‌ها به جای خروج از آلت تناسلی، وارد مثانه میشوند. ارگاسم یا انزال خشک که به عنوان انزال معکوس یا رتروگراد نیز شناخته میشود، مضر و خطرناک نبوده و به طور کلی بر لذت جنسی فرد تأثیری نمی گذارد اما میتواند در باروری و فرزند آوری فرد اختلال ایجاد کند.

اختلال در نعوظ: احتمال بروز اختلال در نعوظ بعد از جراحی پروستات پایین است و بطور کلی، این احتمال در جراحی لیزری نسبت به جراحی سنتی کمتر نیز می شود.