149 فروند لنج در قشم ساخته شد

محمدمهدی برنجی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این لنج‌ها از (مهر ۱۴۰۰ تا اردیبهشت ۱۴۰۱) در واحدهای تولید کننده شناور نگین خلیج فارس و از جنس چوب و فایبر گلاس در ابعاد مختلف با سفارش سرمایه‌ گذاران بخش خصوصی و با تکیه بر دانش متخصصان داخلی ساخته شده است.

وی ادامه داد: این ۱۴۹ فروند لنج در ۱۵ واحد شناور سازی فعال در جزیره قشم تولید شده اند و شامل ساخت ۱۴۴ شناور باری، سه مورد شناور تفریحی و دو مورد شناور صیادی است.

مدیر صنعت، معدن و تسهیل تولید سازمان منطقه آزاد قشم توضیح داد: این شناورها با نظارت کارشناسان مجرب و متخصص سازمان بنادر و با رعایت استانداردهای بین المللی تولید شده اند.

برنجی اضافه کرد: جزیره قشم با بهره‌مندی واحدهای تولیدی فعال در زمینه تولید شناورهای چوبی، فایبرگلاس، فلزی و آلومینیومی، قطب تولید شناورهای دریایی در ایران است.

به گزارش ایرنا، صنعت لنج سازی از دیرباز در ایران به شیوه سنتی (ساخت شناورهای چوبی) در کرانه های خلیج فارس و دریای عمان رایج بوده و از صنایع بومی بندرهای جنوب کشور به شمار می رود.

«لنج» در اصل یک قایق بزرگ موتوری با عرشه باز یا نیمه باز است که نام آن در فارسی از واژه انگلیسی (launch) گرفته شده است.

وجود کارگاه های مختلف لنج سازی و ایجاد مشاغل مرتبط به این صنعت در جزیره زیبای قشم، زمینه جذب و کارآفرینی برای نیروهای زیادی را در نواحی ساحلی سرزمین آب و آفتاب فراهم کرده است.

به طور کلی برخی از روستاها و شهرهای بندری جزیره قشم به صید ماهی و برخی به دریانوردی و برخی دیگر مثل روستاهای «پی پُشت»، «گوران»، «سرریگ» در نزدیکی شهرهای «لافت» و «پی پُشت» به ساختن لنج معروفند و با حضور در این مناطق می توان تعداد اندکی از کارگاه های لنج سازی را دید و از نزدیک با مراحل ساخت لنج آشنا شد.

استادان صنعت لنج سازی در گذشته های نه چندان دور در استان هرمزگان به ویژه جزیره زیبای قشم از دیر هنگام نسل اندر نسل به کار ساخت لنج چوبی در انواعی با نام های «سماچ»، «حوری»، «سمعه»، «بیتل»، «زاروگه»، «شوعی»، «کتر»، «تشاله»، «منشوه»، «بغله»، «منجی»، «بگاره»، «کچی»، «جالبوت» و «پاکستانی» اشتغال داشته اند.

لنج ها برخی برای صید و برخی برای حمل بار استفاده می شوند که می توان به لنج های «تَرتَری»، «بوم»، «سَمبوک»، «پاکستانی» و «تشالِه» اشاره کرد که اسکله های باسعیدو، سلخ و سوزا از لحاظ داشتن این لنج ها در جزیره قشم مشهورند.

شکل ظاهری لنج ها با هم متفاوت اند به عنوان مثال «سَمبوک» دارای نوک تیز و از نوع لنج صیادی است و «بوم» دارای جثه بسیار بزرگ، قسمت جلوی آن پهن و از نوع لنج باری است.

البته لنج دارای قسمت های مختلفی است که هر یک نام نامی برای خود دارند، «تَفَر» قسمت عقب لنج، «خَن» قسمت داخلی بدنه و انبار لنج، «کِوِن» یا قُمباره (اتاق ناخدا) و آشپزخانه نیز «سِلِیدون» خوانده می شود.

ساخت یک لنج در گذشته بسیار طولانی بود ولی اکنون به کمتر از یک سال می رسد. در ساخت قسمت های مختلف لنج از چوب های مختلفی استفاده می‌شود که چوب «ساج هندی» از مهمترین آنها است.

برای ساخت لنج، نخست اسکلت یا بِیس آن را می‌سازند و سپس ساخت قسمت های مختلف لنج ادامه پیدا می‌کند. وسایل ساخت لنج را نیز می‌توان از میراث های مادی هر مکان دانست. «اشِکِنه» یا چکش چوبی، «میشار» یا اره، «گُبان» یا تراز و میخ از وسایل اصلی صنعت لنج سازی است.

در قشم واحدهای تولید کننده شناور فلزی و فایبرگلاس لنج ها را در وزن های ۲۰۰ تُنی، ۵۰۰ تُنی، ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ تُنی و همچنین سایر اندازه ها تولید می کنند که به همت و تلاش متخصصان بومی، جزیره قشم جایگاه خود را به عنوان صادرکننده شناورهای دریایی در خلیج فارس تثبیت کرده‌ است.

جزیره زیبای قشم مشرف به تنگه هرمز و مجرای ورودی به خلیج فارس و دریای عمان است.

این جزیره که بزرگ‌ترین جزیره خلیج فارس است، به دلیل مجاورت با اقیانوس هند، وجود منابع نفت و گاز و واحدهای پتروشیمی و پالایشگاهی و تجهیزات فراساحلی و برخورداری از تسهیلات بندری برای کشتی‌های بزرگ (در رده پاناماکس) یکی از استراتژیک‌ترین جزایر ایران و خلیج فارس است که به دلیل خدمات سوخت‌رسانی به کشتی‌های عبوری از آبراهه بین‌المللی و پارک‌های انرژی و زیست – فناوری آن شهرتی جهانی دارد.

از سوی دیگر، ویژگی‌های طبیعی و تاریخی این جزیره، باعث شده قشم به یکی از مقاصد گردشگری اصلی در ایران تبدیل شود.

منطقه آزاد تجاری – صنعتی قشم، حدود ۳۰۰ کیلومتر مربع از این جزیره را شامل می‌شود.

این منطقه به دلیل قرارگیری در نقطه‌ای کلیدی از کریدور ترانزیتی شمال – جنوب، دسترسی به کریدور پروازهای بین‌المللی شرق – غرب و تسهیلات بندری آن، که به نوعی مکمل بندر شهید رجایی است، نقش پررنگی در تجارت و بازرگانی جهانی دارد.

اهداف و محورهای اصلی فعالیت‌های این منطقه آزاد تجاری – صنعتی شامل توسعه و گسترش صنعت ترانزیت و حمل و نقل، گسترش تجارت و خدمات تجاری، صنایع انرژی‌بر، صنایع بیوتکنولوژیک و منابع دریایی، صنایع گردشگری، شیلات و صید صنعتی، خدمات پشتیبان نفت و پارک‌های انرژی است.

شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.