چرا همچنان دنبال جذب گردشگر هستیم


چرا همچنان دنبال جذب گردشگر هستیم

به گزارش «دنیای سفر»، در بیانیه موسسه فرهنگی ایکوموس ایران به مناسبت بیستمین سال تأسیس آمده است: میراث فرهنگی ایران زمین از چنان غنایی برخوردار است که درک درست از عظمت، توانایی ها، و نقش و جایگاه آن موجب احیای مجدد ارزش های اجتماعی و دست یابی به جامعه ای سرشار از نیکی و نشاط خواهد شد. قابلیت های گوناگون مواریث فرهنگی راه های متعدد و متنوعی را...

ایکوموس ایران در بیانیه امسال خود این سوال را مطرح کرده که چرا باید در حوزه فرهنگ همچنان پیرو سیاست های دیگران و بزرگ ترین افتخارمان جذب توریست بیشتر و ثبت جهانی آثار باشد.

به گزارش «دنیای سفر»، در بیانیه موسسه فرهنگی ایکوموس ایران به مناسبت بیستمین سال تأسیس آمده است: میراث فرهنگی ایران زمین از چنان غنایی برخوردار است که درک درست از عظمت، توانایی ها، و نقش و جایگاه آن موجب احیای مجدد ارزش های اجتماعی و دست یابی به جامعه ای سرشار از نیکی و نشاط خواهد شد. قابلیت های گوناگون مواریث فرهنگی راه های متعدد و متنوعی را برای بهره برداری از آن گشوده است. از این گنج بی بدیل می توان در زمینه های خودشناسی ملت ها و بقا و رقاء ملی استفاده کرد، یا آن را برای اهداف دیگری نظیر گردش مالی بیشتر در جامعه و ایجاد شغل و درآمد تلقی کرد. بر حسب آنکه جامعه فرهنگ یا اقتصاد را محرک اصلی و عنصر تعیین کننده نهایی تلقی کند، کیفیت رجوع و بهره برداری از آثار گذشتگان نیز متفاوت خواهد بود.

با توجه به وجود ظرفیت های اقتصادی زودرس در مواریث گذشته، تمایل به بهره برداری از آن خصوصاً در شرایط دشوار اقتصادی افزایش می یابد. دولت ها عموماً برای رفع تنگناهای زودگذر خود با نگاهی کوتاه مدت، کمتر به آورده های این گنجینه عظیم، که حتی می تواند نقش مؤثری در رفع همان مشکلات جاری نیز داشته باشد، توجه می کنند، در حقیقت به جای درمان به پانسمان زخم ها می پردازند.

در اینجاست که وظیفه نخبگان و فرهیختگان رخ می نماید تا با تبیین جایگاه و نقش بی بدیل میراث فرهنگی، جامعه را از تبدیل شدن به عنصری بی ریشه و سقوط در بهره برداری های روزمره نجات دهند. لکن تحقق این امر به سهولت امکان پذیر نیست. واقعیت گواه آن است که نه تنها مدیران، بلکه متأسفانه آحاد مردم نیز گاه راه حل های عاجلِ پانسمان را بر راه بلند درمان یا خودشناسی و تکیه بر دستاوردهای فرهنگی-تاریخی ترجیح می دهند.

از این رو است که مدام شاهد آنیم که جامعه در توجه به ریشه های خود، مغفول؛ قوانین در ترسیم جایگاه واقعی میراث، ناتوان؛ تشکیلاتِ مسئول، چندپاره و غیرمنسجم؛ خودنمایی و گردش و تفریح جانشین پژوهش و معرفی ارزش ها؛ اعتبارات لازم برای فعالیت ها، ناکافی؛ صیانت و حفاظت از میراث مادی و معنوی، کم فروغ؛ مجازات متجاوزین به مواریث فرهنگی، کم رنگ؛ رسانه ها و موزه ها از عرضه تأثیرگذار آثار خود، نامطمئن؛ آحاد جامعه از داشته های گران قدر خود، کم اطلاع؛ و در یک کلام، کشتی میراث فرهنگی کشوری که به حق داعیه دار پیشینه فرهنگی عظیم است، گرفتار طوفانی حائل است.

البته باید توجه داشت که وضعیت امروز ما حاصل بیش از یک قرن از خود بیگانگی و تلاش در تشّبه به غیر است. وقتی حکم بر آن شد که عمده ترین مظاهر فرهنگی، یعنی زبان و معماری، و سایر سنت های دیرینِ خود را به امید توسعه زودرس ترک کنیم، دیگر نیازی به مواریث فرهنگی، جز برای نمایش و تفاخر به گذشته، باقی نماند. شاید اگر تنها به گفته سردمداران فرهنگ این سرزمین توجه می شد، هرگز شرایطی چنین بر جامعه ما حاکم نمی شد.

از یک سو ندای «نه شرقی، نه غربی» همواره ما را به رجوع به ریشه های خود دعوت نموده است، و از سوی دیگر اکنون خصومت همه جانبه قدرت ها ضرورت اتکا به درون را دوچندان نموده، ظرفیت بالقوه فراوانی برای اصلاح رویکرد به میراث فرهنگی فراهم شده است. باید با استفاده از این فرصت، چنان جریان عظیم و عمیقی در جامعه ایجاد کرد که برای همیشه راه را بر برخوردهای سلیقه ای در دوران های کوتاه مدیریتی ببندد و ارتباطی مستقیم بین مردم و ذخایر فرهنگی شان ایجاد کند تا از این پس آحاد مردم با شناخت و عشقی که نسبت به مواریث فرهنگی خود یافته اند راه هر نوع کج روی در این زمینه را مسدود کنند.

چرا باید اصلی ترین جهت گیری در حوزه های مادی کشور ما نظیر صنایع، معادن، پزشکی، فن آوری، کشاورزی و … ارجاع به ظرفیت های داخلی و مردمی کشور کند، اما در حوزه فرهنگ همچنان پیرو سیاست های دیگران، و بزرگ ترین افتخارمان جذب توریست بیشتر و ثبت جهانی آثار باشد؟

بُروز روزافزون مشکلات مادی و معنوی در جامعه گواه آن است که راه زیستن در این سرزمین و شناخت ارزش های خود را از یاد برده ایم و برای برون رفت از این وضعیت راهی جز توجه به درون و برخورداری از چشمه های جوشان مادی و معنوی کشور باقی نمانده است. لازم است تا فرهیختگان ملت که عمر گرانبار خود را در راه عشق به میراث فرهنگی ایران صرف نموده اند، با غنیمت شمردن فرصت، راه را برای بازیابی ریشه ها و تمسّک به فرهنگ گران قدر ایران زمین هموار کنند.

باید اذعان کرد که اگر در پاره ای کشورها توجه به میراث فرهنگی در حدّی قابل قبول صورت پذیرفته، آگاهی عموم پشتوانه اصلی در کسب این موقعیت بوده است. کاملاً روشن است که اگر مردم یک جامعه نسبت به آثار خود حساس و با نقش حیاتی آن در سلامت مادی و معنوی جامعه آشنا باشند؛ تمامی ارکان جامعه، اعم از قوه مقننه برای تنظیم قوانین، تصویب تشکیلات مربوطه، اختصاص اعتبارات لازم، و نظارت بر حسن اجرای آن؛ قوه مجریه در تدوین برنامه ها بر مدار ارزش های خودی، انتخاب مدیران، تنظیم گردش فعالیت ها؛ و قوۀ قضائیه در فراهم نمودن زمینه برای برخورداری آحاد جامعه از مواهبِ توجه به ارزش های فرهنگ خودی، پیشگیری از هرنوع ترویج اقدامات ضدفرهنگی و مجازات متجاوزین به میراث فرهنگی کشور، وارد عمل خواهند شد.

امروز با وجود صدها تشکیلات مردم نهاد و گسترش رسانه های جمعی، هر اقدام مدیران جامعه زیر ذره بین فضای مجازی و مردم است. اگر مردم نسبت به امری از خود حساسیت نشان دهند ممکن نیست که مدیران بتوانند با بی توجهی از آن بگذرند. لذا به نظر می رسد آگاه سازی مردم از ارزش داشته های فرهنگی گران قدر خویش، راه حل نهایی و قطعی برای برون رفت از شرایط ناگوار حاکم بر میراث فرهنگی است، گرچه شاید طولانی به نظر آید. برخوردهای مقطعی و موضعی نه تنها رافع مشکلات جاری نیست، بلکه موجب به تعویق افتادن و پیچیده تر شدن شرایط خواهد شد. مردم اگر آورده های تاریخی سرزمین خویش را بشناسند قدر آن را خواهند دانست و انتظام لازم برای رویکردی صحیح در همه زمینه ها را نسبت به آن فراهم خواهند کرد.

بر این اساس مؤسسه فرهنگی ایکوموس ایران با درک شرایط حاضر و با «انگیزه ارتقای سطح دانش و بینش عمومی و اعتلای فرهنگ و هنر کشور و ترویج و اشاعۀ فرهنگ و هنر اصیل ایرانی و اسلامی» که در اساسنامه آن درج است، تصمیم دارد تا با رویکردی نوین حتی الامکان همه مردم در تمامی سطوح را مخاطب خود قرار داده و به ارتقای آگاهی ایشان از کم و کیف داشته های ارزشمند فرهنگی خود و برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی در دل هر ایرانی بپردازد.

برای تحقق این امر ابتدا باید به چند سوال اصلی پاسخ داد.

آنچه باید عرضه شود چیست؟چه کسانی مسئولیت این عرضه را بر عهده دارند؟از چه راه هایی باید این عرضه صورت پذیرد؟مخاطبان این عرضه چه کسانی هستند؟

پاسخ به این سوالات، به روزرسانی و فراهم کردن زمینه های تحقق آن، وظیفه اصلی و تاریخی مؤسسه فرهنگی ایکوموس ایران است. باید توجه داشت که نمایندگی ایکوموس در هر کشور وظایف خود را با در نظر داشتن شرایط حاکم بر آن کشور تنظیم می کند.

در پاسخ به سوال اول می توان گفت؛ ایران دارای یکی از گران قدرترین مواریث فرهنگی در جهان است، هم اکنون نام و مشخصات هزاران محوطه شهر و روستای تاریخی، بناها و بافت های ارزشمند، آداب و سنن و مناسک و آئین های ماندگار، متون ذی قیمت، صنایع و هنرهای بی بدیل، فنون کهن، و نظایر آن نزد اهل فن وجود دارد که عموم مردم از آن اطلاعی ندارند.

هریک از این آثار دارای ارزش های ممتازی است که به نحو شایسته در اختیار عموم قرار نگرفته و اشتیاقی درخور را نیز برنینگیخته است. این گستره کمی و کیفی عظیم باید از انحصار متخصصین بیرون آمده، در اختیار آحاد جامعه قرار گیرد.

در پاسخ به سوال دوم می توان گفت؛ در وهله اول این دانشمندان و متخصصین و دستگاه های ذی ربط هستند که این اطلاعات را در اختیار دارند. علاوه بر آن کتاب ها، فیلم ها، و آرشیوهای گوناگونی سرشار از مطالب مربوط به میراث فرهنگی است. ابتدا مؤسسه ایکوموس از دست اندرکاران خواهد خواست که داشته های خود را برای ارائه عمومی آماده سازی کنند.

سپس با کمک دانشجویان و افراد علاقه مند و انجمن های مردم نهاد به نشر این مباحث اقدام می کند. بی شک این حرکت اشتیاق عمومی را برانگیخته، و چون بهمنی عظیم راه همه گیری را خواهد پیمود و افرادی در دورترین نقاط کشور به این جریان فرهنگی خواهند پیوست.

در پاسخ به سوال سوم باید گفت؛ راه های معرفی و اشاعه ارزش های میراث فرهنگی به اندازه خود آن متنوع است. برگزاری نشست های علمی و فرهنگی، چاپ کتاب و درج مقالات در مطبوعات، حضور در برنامه های رادیویی و تلویزیونی، تنظیم سفرهای علمی فرهنگی، کمک به ایجاد و بهره مندی از تشکل های علاقه مند، تبادل دانش و تجربه در این زمینه در سطح بین المللی، بهره گیری از ظرفیت های گسترده و گوناگون فضای مجازی، برگزاری مسابقات، مذاکره و مکاتبه با مسئولین، مشارکت در مراسم و آئین ها، برگزاری کارگاه ها، راهنمایی تولید کنندگان فرهنگی و صنعتی به بهره گیری از ذوق ایرانی، کمک به احیای میراث ملموس و غیرملموس، و … مسیرهای دسترس و قابل حصولی است که هرکس بر اساس توانایی خویش و با توجه به موضوع و مخاطب برمی گزیند.

در پاسخ به سوال چهارم باید گفت؛ تقسیم بندی گروه های مخاطب و برقراری ارتباط مناسب با هریک در موفقیت این راه نقشی تعیین کننده دارد. معیارهای گوناگونی برای این تقسیم بندی وجود دارد که توجه به همه آنها ضروری است. عواملی نظیر؛ سن، تحصیلات، محل زندگی، میزان برخورداری، جنسیت، و قومیت در کیفیت برقراری ارتباط و جذب مخاطب مؤثر است. لذا باید با مطالعه ای کامل، اینکه چه مطلبی، با چه رسانه ای، در اختیار چه کسی قرار گیرد، به دقت بررسی و برنامه ریزی گردد.

برای تحقق این آرزوی بزرگ همه کسانی که خود را عاشق فرهنگ ایران زمین می دانند و حاضرند برای اعتلای آن کوشش نمایند سهمی در این حرکت دارا هستند. بدون شک اعضای مؤسسه فرهنگی ایکوموس ایران می توانند پرچمدار این حرکت بوده، و سایر علاقه مندان را که در حقیقت و به صورت بالقوه عضو این مؤسسه هستند در تنظیم برنامه آن همراهی نمایند. البته ضروری است تا تهیه برنامه جامع، اقدامات مقدماتی را برای فراهم نمودن زمینه و درک شرایط اجتماعی حاکم آغاز نمود تا بستر واقعیات، تصحیح مسیر انتخاب شده را ممکن کند.

کاملاً واضح است که اجرای این مهم نیازمند گستره وسیعی از نیروی انسانی علاقه مند و فداکار در قالب فعالیت های مردمی است. در این راستا مؤسسه تلاش می کند از یک سو شرایط عضویت علاقه مندان را هرچه ساده تر نماید و از سوی دیگر با استعلام زمینه های فعالیت مورد علاقه ایشان، شرایط را برای تأمین این نیروی انسانی و حضور فعال ایشان فراهم آورد. بدین ترتیب در ابتدا از هر عضو سوال خواهد شد که زمینه مورد علاقه خود را برای کمک به تحقق این هدف انتخاب نماید.

زمینه های فعالیتی که ممکن است اعضا بر حسب تخصص، پیشینه، یا علایق شخصی مایل باشند در آن به مؤسسه کمک نمایند به شرح زیر پیشنهاد می گردد، که یک یا چند زمینه آن قابل انتخاب خواهد بود.

البته این پیشنهادها در آینده قابل بهبود و افزایش است.

نگارش (تهیه انواع متون علمی، آموزشی، خبری، ادبی، نمایشی، و … در قالب کتاب، مقاله و …)پژوهش و گردآوری اطلاعات مکتوب (متن پژوهی، سندپژوهی، فیش نویسی، خلاصه نویسی، چکیده نویسی، فهرست نویسی، و …)فعالیت سمعی و بصری (همکاری در برنامه های رادیویی و تلویزیونی و انواع فیلم و نمایش و تیزر، فراهم آوردن ارتباط بیشتر بین میراث فرهنگی و هنرهای نمایشی، و …)کار با کودکان (استفاده از کلیۀ امکانات و روش ها برای افزایش آشنایی و دلبستگی کودکان به مواریث فرهنگی، برگزاری کارگاه ها و مسابقات، انجام سفر و بازدید، طراحی اسباب بازی، عرضۀ تجربیات جهانی در این باره، و …)همکاری در امور بین الملل (ارتباط با سایر کمیته های ملی و علمی ایکوموس و یونسکو، استفاده از ظرفیت های بین المللی برای معرفی ایران، معرفی دستاوردهای جهانی به داخل کشور، شرکت در سمپوزیم های بین المللی برای ارتقای آشنایی جهان با آثار و تجارب ایران، و …)فعالیت میدانی (شناسایی، مستندنگاری، ثبت و ضبط میراث مادی و معنوی؛ معرفی و ترویج شیوه های نوین برداشت آثار، حضور در مجامع و رویدادهای مربوط به میراث فرهنگی؛ ارتباط با نهادهای مربوطه؛ معرفی مؤسسه و ترغیب به عضویت در آن؛ و …)مشارکت در رویدادهای علمی (برنامه ریزی، مدیریت، اجرا، و گزارش نشست های علمی و کارگاه های آموزشی در زمینه مباحث نظری و پژوهش های میراث فرهنگی، مبانی و روش های علمی و عملی حفاظت و مرمت، آشنایی با هنرها و فن آوری های کهن، و …)فعالیت حقوقی (بررسی قوانین، معاهده ها، منشورها، و توصیه نامه های بین المللی و روش های بهره گیری از آن، همکاری با مراجع ذی ربط برای حفاظت حقوقی از آثار، ارتباط با مراجع ذی ربط برای تنظیم مصوبات لازم، ارتباط با قوه قضائیه برای صیانت بهتر از آثار، و …)ترجمه (ترجمه تولیدات علمی و فرهنگی مؤسسه، انتقال دست آوردهای مکتوب بین المللی، ترجمه فیلم های علمی و آموزشی، عرضه بین المللی فعالیت های میراث فرهنگی کشور، و …)روابط عمومی (برگزاری مجالس، تماس با مسئولین، ارتباط با سمن های مربوطه، برگزاری انواع مسابقه، تماس با نشریات و رسانه های عمومی، تنظیم گزارش های لازم، و …)امور رایانه ای (تهیه نرم افزارهای مورد نیاز، تهیه تصاویر و اسناد الکترونیک لازم، تهیه آرشیو الکترونیک، و …)نقد حفاظت و مرمت (معرفی و تحلیل و نقد تجارب ارزشمند حفاظت و مرمت بناها و بافت های تاریخی در ایران و جهان، معرفی و تحلیل نظریه ها و اصول و اسناد، …)مفاهیم و رویکردها در میراث فرهنگی (معرفی، تحلیل، و تفسیر مفاهیم و رویکردها در شناخت و حفاظت از میراث فرهنگی از گذشته تا امروز، …)توریسم و حفاظت میراث فرهنگی (مفاهیم و رویکردهای نو در توریسم فرهنگی، بررسی چالش های توریسم و حفاظت میراث فرهنگی در ایران، معرفی و تحلیل و نقد تجارب ارزشمند ایران و جهان، …)

مؤسسه فرهنگی ایکوموس ایران آرزومند است که عموم علاقه مندان به میراث فرهنگی، خصوصاً جوانان فرهیخته ایران، با بهره گیری از امکانات در اختیار و یاری جستن از فضای مجازی در برانگیختن عشق به میراث فرهنگی در جامعه ایران به یاری مؤسسه آمده، حداکثر تلاش خود را در تحقق این آرزوی بزرگ مبذول دارند.

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه گردشگری

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!



بیشترین بازدید یک ساعت گذشته


پست عجیب یکتا ناصر پس از جشن تولد شوهرش منوچهر هادی + ع کس