افزایش چشمگیر واردات مسافری گوشی آیفون به بازار

براساس گزارش‌های رسمی، واردات مسافری آیفون از افزایش دو برابری این نوع واردات آیفون حکایت دارد. این در حالی است که واردات قانونی این گوشی طی ۲ ماه اخیر، بیش از ۶۸ درصد کاهش یافته است.

پیرامون این موضوع گفتگویی را با امیر اسحاقی دبیر انجمن واردکنندگان موبایل و تبلت ترتیب داده ایم که در ادامه مطالعه خواهید کرد:

سالانه چه مقدار واردات مسافری گوشی داریم و بیشتر از چه برندی هستند؟

در عمده وارداتی که ما در ۱۲ ماه داریم، می‌توان گفت که کمتر از دو درصد واردات بازار به صورت مسافری است که عمدتاً کالا‌های گران قیمت برند‌های سامسونگ، شیائومی و گوشی‌هایی که لاکچری به حساب می‌آیند را شامل می‌شود.

گوشی‌هایی که وارد کشور می‌شوند مشکل رجیستری ندارند؟

فرایندی از قبل تعیین شده بود که بر اساس آن کالا‌هایی که وارد ایران می‌شدند در گمرک check out می‌شد. یعنی مسافر در داخل گمرک کالا را نشان می‌داد و کد ملی شخص در سامانه ثبت می‌شد و این فرآیند شکل می‌گرفت. در این میان نکته‌ای که وجود داشت این بود که در این فرآیند، شخص به مدت یک ماه فرصت داشت که در سامانه EPL گمرک حقوق و عوارض کالای وارداتی خود را پرداخت کند و پس از اخذ استعلام‌های لازم توسط گمرک کد رجیستری کالای مورد نظر صادر می‌شد.

این فرآیند، به منظور تشخیص مسافر واقعی بود تا از این طریق با سو استفاده‌های احتمالی مقابله شود.

اخیراً با توجه به کاهش قابل توجهی که در حوزه واردات تجاری در کالا‌ها اتفاق افتاده، واردات مسافری به شدت رونق گرفته است. به طور مشخص در اردیبهشت ماه سال گذشته به تعداد ۱۷ هزار واردات گوشی از برند‌های معروف داشتیم. این در صورتی است که در اردیبهشت ماه امسال نزدیک به ۳۷ هزار واردات مسافری داشته ایم. این رشد بسیار قابل توجه و چشمگیر است که باید دلایل آن مورد توجه قرار داد. در فروردین سال گذشته نیز نزدیک به ۱۸ هزار گوشی به صورت مسافری وارد شده بود که در مدت زمان مشابه این تعداد به ۲۴ هزار گوشی افزایش پیدا کرده است.

این اطلاعات از نظر ما واقعا قابل توجه است. نهاد‌های نظارتی باید حتما به این موضوع ورود کنند. حتما هم وزارت صمت بر روی این موضوع بررسی دارد. نکته مهمی که وجود دارد این است که در حال حاضر دیگر، چون تمام حقوق و عوارض گمرکی کالا‌ها بر مبنای ETS محاسبه میشود، عملاً هزینه‌های تجاری به شدت افزایش پیدا می‌کند و در آن طرف اگر به همین منوال تعرفه‌های مسافری افزایش نداشته باشد، قاعدتاً این فرایند به صرفه خواهد شد و در نهایت هم کالای بدون اصالت و بدون گارانتی وارد بازار می‌شود و در نتیجه سوداگری اتفاق می‌افتد. این موضوع در نهایت موجب افزایش قیمت خواهد شد. این در حالی است که اگر شرکت‌های وارد کننده گوشی‌ها را وارد کنند طبق ضوابط اقدام به فروش آن‌ها خواهند کرد. این کالا‌ها برچسب قیمت نیز دارند که این موضوع موجب اطمینان خریدار خواهد شد. در حال حاضر تمام شرکت‌های وارد کننده به همین نحو بازار را تامین می‌کنند.

وارد کننده هم در حاشیه سودی که قانون برای آن تعیین کرده است اقدام به فروش کالا‌های خود می‌کند. تمام این فروش هم در سامانه جامع تجارت ثبت می‌شود. به عبارتی می‌توان گفت کل فرایند و زنجیره شفاف است.

ما هم اکنون در کالا‌های زیر ۶۰۰ دلار از نظر روانی در بازار امنیت داریم و بازارمان تامین است. به همین دلیل فضای بازار رقابتی است.

به عقیده شما مهم‌ترین دلیل افزایش واردات مسافری نسبت به تجاری چیست؟

واردات مسافری در حال حاضر به صرفه شده است. وقتی که واردات تجاری کاهش پیدا می‌کند یک چنین مواردی اتفاقی می‌افتد. به عقیده من امروز حقوق و عوارض و درصد‌هایی که از کالای مسافری دریافت می‌کنند، دقیقا با تجاری برابر است؛ ولی در حال حاضر هزینه‌های تجاری بالاتر رفته است. یک دلیل کلان این است که واردات مسافری و سوء استفاده از رویه مسافری به صرفه شده است. البته این حجم از مسافر که کالا‌ها را وارد کنند وجود ندارد و در حال حاضر از اطلاعات آن‌ها استفاده می‌شود. ما گزارش‌های بسیاری در بازار داریم که این شیوه صورت می‌گیرد. خرید و فروش پاسپورت و اطلاعات مسافری امروزه به کرات دیده می‌شود. تعداد بسیار زیادی کانال تلگرامی وجود دارد که در بستر آن سوداگری انجام می‌شود. البته نیروی انتظامی هم به این موضوع ورود جدی کرده است.

فکر می‌کنید راه حل این چالش کجاست؟

باید اتفاقاتی رخ دهد که این شیوه از صرفه تجاری و اقتصادی بیفتد. یعنی شرایط باید به گونه‌ای باشد که مردم کالا‌های قانونی، دارای گارانتی و با اصالت را درون کشور بخرند و برایشان به صرفه‌تر باشد تا اینکه بخواهند با سفر به از خارج از کشور اقدام به واردات مسافری کالای مورد نظر کنند. از این طریق سوداگران دیگر نخواهند توانست تعداد زیادی کالا را به صورت فیزیکی به داخل کشور قاچاق کنند و با خرید و فروش اطلاعات و سواستفاده از پاسپورت‌ها اقدام غیر قانونی انجام دهند. با اقدامات سودجویان عملاً هم ارز به صورت قاچاقی از کشور خارج می‌شود (چون شفافیت در این موضوع وجود ندارد) و هم کالایی که اصالتش نامشخص است و گارانتی هم ندارد به دست مصرف کننده می‌رسد. از طرفی مصرف کننده هم میبیند کالا کد فعال سازی دارد و در سامانه رجیستری ثبت شده است کالا را میخرد. در این هنگام پاسخگوی در حوزه خدمات این کالا اقدام سختی می‌شود.

واردات آیفون به کجا رسید؟

در این خصوص منتظر تصمیمات و سیاست‌های جدید مسئولان هستیم. این موضوع در کارگروهی تخصصی در حال بررسی است که انشالله تا ده روز آینده خبر‌های خوبی از آن می‌شنویم.

سابق بر این نمایندگان مجلس عنوان کرده بودند که ارز واردات آیفون به خودرو اختصاص خواهد یافت، شما به عنوان یک کارشناس و فعال این حوزه فکر می‌کنید این کار شدنی است؟ اصلاً می‌شود با ارز آیفون خودرو وارد کنیم؟

من در حوزه‌های تخصصی ورود نمی‌کنم، اما اعتقادم این است که هر روشی که استفاده شود تا در منابع ارزی کشور صرفه جویی شود و اولویت کالایی در نظر گرفته شود این روش خوبی خواهد بود؛ ولی اینکه چه کالایی را با چه کالایی جابجا کرد در صلاحیت وزارت صمت است که بررسی کند. این‌ها هم مواردی نیست که در کارگروه تخصصی تلفن همراه در موردش بحث شود و حتماً از بخش خصوصی هم نظر گرفته می‌شود و ما نیز نظراتمان را اعلام می‌کنیم، ولی اینکه بتوانیم بگوییم که این بهتر است یا آن تصمیمی است که در سطح تشخیصی وزارت صمت است.

آیا آمار دارید که مصرف سالیانه آیفون در ایران چقدر است؟

طبق آخرین آمار و اطلاعات در سال گذشته به صورت میانگین ماهانه ۱۲۲ هزار گوشی آیفون توسط مردم خریداری شده است.