روستاهای ساوجبلاغ را در این مطلب به شما معرفی خواهیم کرد. ابتدا با شهرستان ساوجبلاغ سپس به معرفی ۸۵ روستای ساوجبلاغ می پردازیم .ساوُجبُلاغ یکی از شهرستانهای استان البرز است.جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ ۲۵۹۹۷۳ نفر بوده و مرکز آن شهر هشتگرد است.شهرستان ساوجبلاغ براساس آخرین تقسیمات کشوری با وسعتی معادل ۱۱۵۸ کیلومتر مربع در غرب استان البرز واقع شدهاست. این شهرستان از شرق با شهرستان کرج، از جنوب با شهرستان اشتهارد، از غرب با شهرستان آبیک و نظرآباد و از شمال با شهرستان طالقان همجوار است.
شهرستان ساوجبلاغ از ارتفاع ۱۱۶۰ متر در جنوب غرب تا ۳۷۰۰ متر (قله سیاهبند) در شمال شرق گسترده شدهاست. در بین این دو منطقه، دشت نسبتاً وسیع و زمینهای تپه ماهوری و کوههای مرتفع همراه با درههای عمیق قرار گرفته که به لحاظ توپوگرافی شاهد تنوع زیادی در منطقه هستیم. قسمت عمدهای از بخش چندار در منطقه کوهستانی و بخش مرکزی در منطقه دشت و زمینهای تپه ماهوری واقع شدهاند.نام ساوجبلاغ ترکی و به معنی «چشمه آب سرد» است.این شهرستان دارای روستاهای زیادی است و محصولات کشاورزی فراوانی دارد. میوههای آلو شابلون روستای سنقرآباد و گیلاس روستاهای فشند و آردهه و توت ولیان کیفیت بالایی دارد.
اهالی ساوجبلاغ به زبان فارسی و گویش کرجی و ترکی ساوجبلاغی سخت میگویند.گویش کرجی توسط بومیان هشتگرد و آبادیهایی همچون سیرود، اسپی داران (سپیدداران)، اسکولدره، کله رود (گلین رود)، عالم زمین، ولیان، اغشت، برغان، بانو صحرا، خوروین، ورده (هندوکوچیک)، سیواندره، سیبستان، آجین دوجین، کوشک زر، آردهه، فشند، ینگی امام، شنده، سنج، بریانچال، سرهه، طالیان و غیره گویش میشود.
تقسیمات کشوری
ساوجبلاغ ابتدا یکی از بخشهای شهرستان کرج بود که با تصویب هیئت وزیران در سال ۱۳۶۸ تبدیل به شهرستان گردید و از دو بخش مرکزی و طالقان تشکیل شد. شماره و تاریخ مصوبه: ۱۳۶۸٫۰۴٫۲۱ -.۴۹۱۴۰ ت۶۰۱–۱۳۶۸٫۰۵٫۱۴–۸۴۵. هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۸٫۴٫۲۱ بنا به پیشنهاد شماره ۱۸۴۶۳٫۴٫۲۲ وزارت کشور و به استناد ماده ۱۳ قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوب پانزدهم تیر ماه یک هزار و سیصد و شصت و دو مجلس شورای اسلامی و آییننامه اجرایی آن مصوب بیست و دوم مهر ماه یک هزار و سیصد و شصت و سه و در اجرای ماده ۷ همین قانون تصویب کردند. شهرستان ساوجبلاغ به مرکزیت شهر هشتگرد از ترکیب: ۱- بخش مرکزی به مرکزیت شهر هشتگرد شامل دهستانهای برغان، نجمآباد، سعیدآباد، چهاردانگه، خور-هیو، چندار، تنکمان، احمدآباد، رامجین، سیدجمالالدین و گلسار و شهر نظرآباد. ۲- بخش طالقان به مرکزیت روستای شهرک شامل دهستانهای بالای طالقان، میان طالقان و پایین طالقان. در تابعیت استان تهران ایجاد و تأسیس گردد.
در سال ۱۳۷۴ بخشی به نام نظرآباد در آن ایجاد شد که این بخش نیز در سال ۱۳۸۱ از شهرستان ساوجبلاغ منفک گردید. بخش طالقان نیز از جمله بخشهایی است که جدیداً (مهر ۱۳۸۹) با تصویب هیئت دولت تبدیل به شهرستان شدهاست. اگرچه این دو شهرستان زیر نظر فرمانداری ساوجبلاغ نیستند. اما وابستگی هائی بههشتگرد که مرکز ساوجبلاغ است دارند. مثلاً مرکز حوزه انتخابیه ساوجبلاغ، طالقان و نظرآباد که دو شهرستان طالقان و نظرآباد را نیز شامل میشود شهر هشتگرد است.در حال حاضر شامل بخشهای مرکزی (به مرکزیت هشتگرد) و چندار (به مرکزیت کوهسار)میباشد.
بخش مرکزی شهرستان ساوجبلاغ
دهستان سعیدآباد
دهستان هیو
شهرها: هشتگرد و شهر جدید هشتگرد و گلسار (ششمین شهر ساوجبلاغ با نام قدیمی سیف آباد)
بخش چندار
دهستان برغان
دهستان چندار
دهستان قاسم آباد بزرگ (طایفه تک فلاح )
شهر: کوهسار
پیشینه تاریخی
نام ساوجبلاغ از زبان ترکی آذربایجانی به معنای سرزمین چشمههای آب سرد با تاریخ، فرهنگ و مدنیت هفت هزار ساله و مشاهیر نامآور و رسوم دیرپا و ریشه دار گره خوردهاست. سرزمین خاندانهای علمی آل طالقانی سادات و غیر سادات، آل صالحی، آل برغانی، آل حکمی، آل رفیعی، آل میرحبیب، آل میرعرب شاه، آل شهید ثالث، آل علوی شهید، آل فشندی و آل نحوی که با تأسیس مدارس علمیه صالحیه، سردار، نواب و التفاتیه در شهر قزوین، مدرسه شاهزاده خانم در تهران و سرودن اشعار در مدح اهل بیت (علیهم السلام)، خدمات فراوان علمی و فرهنگی به ایران و اسلام کردهاند. وجود آرامگاه حدود پنجاه تن از امامزادگان در محدوده شهرستان ساوجبلاغ گویای علاقه ساوجبلاغیها به مذهب تشیع است. این امامزادگان در دو مقطع تاریخی – به هنگام حکومت علویان در طبرستان و طالقان و به هنگام حضور حضرت امام رضا در خراسان – وارد ساوجبلاغ شدند تا با گذر از این منطقه به نواحی یاد شده برسند که به وسیله امویان و عباسیان جان باختند.
حمدالله مستوفی در کتاب نزهه القلوب در باب ولایت ساوجبلاغ مینویسد: سا وجبلاغ ولایتی است که در اوان سلاجقه مال به ری میداده و در عهد مغول سوی شده، هوایی بغایت خوب دارد. اکثر آبش از قنوات است، میوه و قله بسیار میباشد و نانش در غایت نیکویی و حقوق دیوانی او دوازده هزار دینار مقرر است و مردم آنجا چون اکثر صحرا نشینند مقید به مذهب نیستند؛ و از اعظم قرای آنجا خرداد (خراو)روستای خور فعلی و نجمآباد و سنقر آباد است؛ و در سنقر آباد سادات آلی نسباند.
مناطق باستانی : محوطههای باستانی شهرستان ساوجبلاغ مهمترین مناطق مذهبی و تفریحی در این شهرستان: ۱.امامزاده بی بی سکینه خاتون و درخت ۲۵۰۰ ساله روستای سنقرآباد ۲. امامزاده عبدالقهار (روستای ورده (البرز)) و روستای برغان است. ۳. مسجد و روستای تاریخی سیرود .
روستاهای ساوجبلاغ
روستای آجین دوجین
آجین دوجین روستایی است در شمال شهر کوهسار در استان البرز که از شمال به روستای دوزعنبر و روستای ولیان و از جنوب به روستای خوروین مرتبط است.آجین دوجین روستایی باقدمت اسلامی است و در همسایگی خود بقایای گورهای دسته جمعی و تمدن قدیمی در جنوب آن در تپه معروف به گنجتپه خوروین توسط علی حاکمی و باستان شناسان غربی بدست آمدهاست.وجه تسمیه آجین دوجین، چین و ما چین است به دلیل اینکه همجوار و درمسیر جاده ابریشم قرار داشته است و در این مکان خدماتی برای قوافل و کاروانهای جاده ابریشم انجام می شده به بارانداز چین و ماچین که بعدها به آجین دوجین شهرت یافته تغییر نمود.
تاتی زبان مردم روستای آجین دوجین است.براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۹۵۱ نفر بودهاست.
مناطق دیدنی
گنج تپه پارک جنگلی قطار توتاران درختان کهن
امامزاده هفت تن
دالان در
روستای آردهه
آردهه یکی از روستاهای شهرستان ساوجبلاغ استان البرز است.این روستا در شرق روستای فشند (پشند)، در شمال شرقی شهر جدید هشتگرد در ۷۵ کیلومتری غرب تهران و ۳۵ کیلومتری غرب کرج و در دامنه جنوبی رشته کوه البرز (البرز غربی) واقع شدهاست.زبان مردم روستا پارسی کوهپایه البرز میباشد. در حدود ۲۵۰ خانواده در این روستا زندگی میکنند.محصول اصلی این روستا گیلاس وگردو میباشد. در واژهنامه دهخدا آمدهاست که :”از اعمال تهران است و دارای معادن زغال سنگ
روستای احمدآباد اعتمادالدوله
احمدآباد اعتمادالدوله، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۰۱ نفر بودهاست.
روستای اران
اران (ساوجبلاغ)، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۶۰۶ نفر بودهاست.در حال حاضر جمعیت این روستا حدود۶۸۰۰ نفر است. این روستا یکی از زیباترین مناطق ییلاقی استان البرز است.
روستای ازنق
ازنق،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چندار که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۵۱ نفر بودهاست.
روستای اسکولدره
اسکولدره روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چندار که در استان البرز واقع شده است. مردم روستا به زبان تاتی صحبت میکنند.این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۳۷ نفر بودهاست.
روستای اسماعیلآباد
اسماعیلآباد (ساوجبلاغ)،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۳۰ نفر بودهاست.
روستای اسمعیلآباد شورقلعه بالا
اسمعیلآباد شورقلعه بالا، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چهارباغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چهاردانگه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۶۳ نفر بودهاست.سال ۱۳۹۹ حدود ۳۰۰نفر جمعیت دارد.
روستای اسمعیلآباد شورقلعه پایین
اسمعیلآباد شورقلعه پایین، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چهارباغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چهاردانگه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۶۳ نفر بودهاست.
روستای اغشت
اغشت، روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۷۷۰ نفر (۲۷۵ خانوار) بودهاست. یکی از مکان های دیدنی روستا که این روستا را معروف کرده است قلعه اغشت است این قلعه برخلاف تصورات بعضیا که فکر میکنند قدیمی است قدمت ندارد و در ۱۰ سال گذشته ساخته شده است و به دلیل نمای زیبای آن در هفته صدها نفر � این مکان دیدن میکنند.
روستای اقدسیه
اقدسیه (ساوجبلاغ)، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چهارباغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چهاردانگه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن۱۹۱ نفر بودهاست.
روستای امینآباد
امینآباد روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چندار که در استان البرز واقع شده است. ساکنین روستای امینآباد تات هستند و به زبان تاتی سخن میرانند.این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۷ نفر بودهاست.
روستای ایقربلاغ
روستای سرچشمه (ایقربلاغ)، روستایی بسیار سرسبز و خوش آب و هوا با جاذبه های گردشگری و همچنین چشمه های آب زلال فراوان ،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. قدمت روستای اِیقَربُلاغٍ به ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد می رسد. این روستا از سمت شمال به شهرک جهان ویلا و راه آهن تهران-تبریز و جاده کرج-قزوین، از جانب شرق به روستای سعید آباد، از جنوب به روستاهای نمکلان، اسماعیل آباد و از طرف غرب به روستاهای قاسم آباد کوچک و بزرگ محدود می شود.فاصله تا جاده اصلی کرج – قزوین حدود ۴ کیلومتر میباشد.
یکی از خوش آب و هوا ترین روستاهای اطراف البرز میباشد که آب و هوای این روستای زیبا و سرسبز در فصل زمستان سرد و همراه با بارش برف و باران فراوان است و در فصول گرم هوایی معتدل دارد. ایقربلاغ از منظر زمین شناسی به صورت دشت و زمین های مسطح و هموار است و محصولات کشاورزی مختلفی مانند جو، گندم، صیفی جات، ذرت، سیب، هلو، شلیل، گلابی، آلو، گردو و آلبالو و… در آن کشت می شود.
از زیبایی های این روستا، خیابان چناران است که با داشتن درختان چنار در دو سوی خیابان از انتهای روستا تا وسط باغ بزرگی به وسعت ۱۲ هکتاری منظره ای زیبا و بهشتی فوق العاده ای به سبک خیابان ولیعصر تهران ایجاد کرده اند. در دو سوی جاده و زیر درختان چنار آب زلال و گوارایی جاری است که این جذابیت در دوره گرما موجب جذب مسافران و گردشگران بسیاری به این منطقه می شود. درختان زیبای روستا در سال ۱۳۱۷ به دستور ارباب وقت آن زمان کاشته شده و امروزه بیش از ۶۵۰ اصل درخت چنار در روستا دیده می شود.روستای ایقربلاغ هم اکنون دارای امکانات کامل فرهنگی ، ورزشی و رفاهی جهت سکونت دائم میباشد.این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۳۶۳ نفر بودهاست.
روستای باغ ناصری
باغ ناصری،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چهارباغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چهاردانگه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن زیر سه خانوار بودهاست.
روستای باغبان کلاچی
باغبان کلاچی، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چندار که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۴۷ نفر بودهاست.
روستای بانو صحرا
بانوصحرا روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چندار که در استان البرز واقع شده است. تاتی زبان گفتاری مردم روستا است.این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۵۳۲ نفر بودهاست.
روستای برغان
روستای برغان در دهستان برغان بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ در غرب استان البرز و در کوههای البرز و در میان کرج و هشتگرد واقع شدهاست.براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵ روستای برغان دارای ۴۷۰ نفر جمعیت است.مردم برغان تات زبانند و به گویش تاتی صحبت میکنند که البته با آمدن مهاجران غیر بومی به این روستا گویش تاتی در این مناطق در حال کم رنگ شدن میباشد.اگر به گویش اهالی برغان خوب گوش دهید و با گویش طبری موجود در مازندران و شمیران و حتی خود کرج مقایسه کنید، پی به آن خواهید برد که برغانی لهجه ای منشعب از گویش طبری است.
با مهاجرت سالیان گذشته از این روستا به شهرهای مجاور نسبت جمعیتی نامتوازنتر گردیدهاست.حسینیه برغان، پل برغان و چنار مسجد برغان از نقاط دیدنی این روستا هستند.محمدتقی برغانی (معروف به شهید ثالث)، ملا محمد ملائکه برغانی (مرجع اصولیون قزوین)، ملا محمدصالح برغانی (مؤسس مدرسه صالحیه قزوین و مدرس برجسته حوزه علمیه کربلا) حسین میرخانی برغانی بنیانگذار انجمن خوش نویسی ایران و زرین تاج برغانی ملقب به طاهره قره العین به این روستا منسوباند.از سوغات معروف روستای برغان میتوان به آلوی برغان، عسل، توت، گردو، سماق و لبنیات محلی اشاره کرد.گردوی پوست کاغذی از دیگر سوغات معروف برغان میباشد.همچنان با سیری در ایران همراه باشید تا با دیگر روستاهای ساوجبلاغ آشنا شوید.
روستای بریان چال
بریان چال، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش چندار که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۱۳ نفر بودهاست.
روستای بیسیم کمالآباد
بیسیم کمالآباد یک روستا در ایران است که در شهرستان ساوجبلاغ استان البرز واقع شدهاست.این روستا در دهستان چهاردانگه (چهارباغ) قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۲۳ نفر بودهاست.
روستای پرگه
پرگه روستایی از توابع بخش طالقان شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان پایین طالقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۲۲ نفر بودهاست.
روستای تکیه اغشت
تکیه اغشت روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. زبان رایج در تکیه اغشت مانند گویش روستای آغشت تاتی است.این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۶۶ نفر بودهاست.
روستای چلنگدار
چلنگدار روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۲۱ نفر بودهاست.
روستای حاجیآباد
روستای حاجیآباد از توابع شهرستان ساوجبلاغ در نزدیکی تنکمان است. این روستا یکی از روستاهای باستانی شهرستان ساوجبلاغ است. قدمت این روستا را بیش از دو هزار و پانصد سال تخمین زدهاند. از جمله بناهای تاریخی این روستا میتوان به تپه باستانی این روستا که مربوط به دوره هخامنشی است اشاره کرد.
روستای حسنآباد
حسنآباد (ساوجبلاغ)، روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۰ نفر بودهاست.
روستای حسینآباد کوشکذر
حسینآباد کوشکذر،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۷۴ نفر بودهاست.
روستای خور
خور از روستاهای شهرستان ساوجبلاغ که در ناحیه سردسیری کوهستانهای شمال باختر شهر هشتگرد واقع شدهاست. خور از ناحیه خاور به روستای سیفدارک وفشندو شهرجدیدهشتگرد و از سمت باختر به روستای عرب آبادکوه و شهرک هیو و از سمت شمال به منطقه کوهستانی طالقان و از سمت جنوب به بزرگراه تهران-قزوین و شهر هشتگرد منتهی میشود.
مذهب و اماکن مذهبی
مذهب اکثریت اهالی روستای خور، شیعه دوازده امامی است. اهالی روستا، اکثریت مردمانی پایبند به مذهب و تقدس امامان هستند. با این حال رد برخی از رسوم قدیمی و محلی در فرهنگ اهالی، جایگاه خاصی دارد.
امامزاده سلیمان
از نوادگان امام زین العابدین میباشد که بقعه این امامزاده در محدودهٔ داخل روستای خور قرار گرفتهاست و قدمت بنای کنونی آن به دوران صفویه بازمیگردد.
امامزاده زبیده خاتون
در شمال غربی روستای خور، منطقهای به نام برچشمه است که در دامنه کوه آن چشمه، کوره آهک پزی قدیمی و بقعهای متعلق به دوره ایلخانی وجود دارد. این بقعه را زبیده خاتون مینامند. این بنای سنگ و گچی در نوع خود دیدنی است. این بنایک برجک ۶ ضلعی است. داخل هر یک از اضلاع طاقچه ای محراب مانند دارد و مصالح به کار رفته در این بنا سنگ، ملات وساروج است.
پیشینه تاریخی
حمدالله مستوفی ادیب و تاریخنویس دورهٔ ایلخانی در کتاب نزهه القلوب در گزارش احوال ولایت ساوجبلاغ از روستای خرداد که خور کنونی است به عنوان یکی از روستاهای بزرگ در کنار نجمآباد و سنقرآباد یاد کردهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۴۰۹نفر بودهاست.
روستای خورانک
خورانک روستایی است در شهرستان طالقان واقع در استان البرز که در فاصله ۳۵ کیلومتری مرکز شهرستان طالقان قرار دارد. این روستا در کوهستان قرار دارد که دارای آب و هوای سردسیری می باشد. آب روستا از چشمه و محصولات روستا غلات و انگور و گردو است. شغل اهالی زراعت است و عدهای هم برای تأمین معاش به کرج و تهران و مازندران و گیلان میروند و در زمستان برمیگردند. از صنایع دستی آن، کرباس و گلیم و جاجیمبافی است.تاتی زبان مردم خورانک است. خورانک ۸۰ نفر جمعیت دارد.
روستای خوروین
خوروین روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۹۴۰ نفر بودهاست.مردم روستا شیعه مذهب هستند و به زبان تاتی گپ میزنند.شغل اغلب مردمان روستا باغداری و دامداری است.
روستای درخشانیه
درخشانیه،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۷۶ نفر بودهاست.
روستای دوزعنبر
دوزعنبر، روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در بخش چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۱۶ نفر بودهاست.
روستای دهکده طالقانی
دهکده طالقانی، روستایی از توابع بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان رامجین قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۰۶ نفر بودهاست.
روستای رضاآباد صوفیان
رضاآباد صوفیان، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۳۶ نفر بودهاست.
روستای رونده
رونده، روستایی از توابع بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان رامجین قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۲۲۵ نفر بودهاست.
روستای سرحه
سرهه،با نام قدیمی سرخه ،روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. را ه منتهی به این روستا از اتوبان کرج قزوین خروجی روستای کردان که به جاده برغان منتهی است و بعد از امین آباد نرسیده به روستای برغان سه راهی سمت چپ بالای جاده .
فاصله این روستا تا شهر هشتگرد حدود ۳۶ کیلومتر است و تا روستای برغان تقریبا ۴ کیلومتر است .و همسایه روستاهای سنج .وامکوه .بریان چال. می باشد و دارای آب و هوای سرد و معتدل کوهستانی است که در زمستان هوای سرد و یخبندان بوده و در تابستان دارای آب هوای خشک می باشد.بریان چال ۱۵کیلومتر با روستای سرحه فاصله دارد که مسیر بریانچال از روستای سرحه می گذرد.
این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۳۶ نفر بودهاست.درسال ۱۳۹۵طبق سرشماری روستای سرحه ۳۰۱ نفر جمعیت داشته است و همواره رو به افزایش است.
روستای سرخآب
سرخاب، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۶۱۵ نفر بودهاست.
روستای سعیدآباد
سعیدآباد، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۲۵۵۶ نفر (در۷۳۱ خانوار) بودهاست.
روستای سفیداران
اسپیدارن یا سفیدداران، روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۲ نفر بودهاست.
این روستا که از آن به عنوان سفید داران نیز یاد میشود، یکی از روستاهای زیبا و دیدنی در اطراف پایتخت و از توابع شهرستان ساوجبلاغ است. طبیعت گردان روستای اسپی داران را به دلیل وجود آبشارهای متعدد و چشم نواز به عنوان مهد آبشارهای استان البرز میدانند. روستای اسپی داران یا سفیدداران یا سپیدداران نام روستایی ییلاقی و کوهستانی که از توابع شهرستان ساوجبلاغ استان البرز و جزو دهستان برغان است. روستای اسپی داران یا سفید داران بیشتر تعداد آبشار و درختان کهنسال استان البرز را در خود جای دادهاست.
ایسپی داران نامی باستانی، که ریشه اصلی آن زبان پارتی (پهلوی اشکانی) میباشد و این زبان یکی از زیر شاخههای زبان باستانی پهلوی است. ایسپی به زبان محلی به معنی سفید، دار به معنی درخت و ان جهت جمع استفاده شده که کلاً به معنی روستایی که دارای درختان سپیدار میباشد. ز زمانهای بسیار دور نام این روستا ایسپی داران بودهاست ولی درفرهنگ لغات مرحوم علامه دهخدا اینچنین آمدهاست. سفیدداران، دهی جزء دهستان برغان بخش کرج شهرستان تهران، دارای ۱?۳ تن سکنه است و آب آن از چشمه سار و آب رود میباشد. محصولات آن باغات میوه، لبنیات، عسل، غلات و قلمستان میباشد. شغل اهالی زراعت و گله داری است. از رودخانه سفیدداران هم آب روستای کله رود (گلین رود) تأمین میگردد.
تذکر: (البته مرحوم دهخدا چون اطلاع نداشتند، ننوشتند… که این روستا علاوه بر تأمین آب روستای گلین رود (کله رو) از طریق رودخانه وارش کورور، از طریق رودخانه جوزه رود هم آب روستای آغشت را تأمین میکند)
هنوز در روستای اسپی داران بوی نان محلی، بوی نمور کاه گل احساس میشود. چندین خانهٔ قدیمی یادگاری از گذشته در روستا خودنمایی میکنند.اهالی این روستا در ساوجبلاغ با شهرتهای کوهزاده، کمر گرد (کمرکُرد) و سرود نشین شناخته میشوند. که بزرگترین و پرجمعیتترین این طایفه کوهزاده است.
بافت معماری روستای اسپی داران یکی از جاذبههای این روستا به شمای میرود. اهالی این روستا همچون قصبههای بزرگ همچون «پشند، گته ارنگه، ولیان و برغان» بالا و پایین نداشتهاند همه یکدست بودهاند. همه کشاورز و دامدار…در قصبههای بزرگ “خوش نشین و طبقه کشاورز و دامدار داشتهاند و خانههایشان هم از لحاظ بافت و ترکیب معماری فرق داشتند.
اینجا هم مثل جاهای دیگر طویله و توالت را دور از محل سکونت میساختند. تندورستان، تابستان نشین، زمستان نشین داشتهاند..
در انتهای اراضی این روستا شش سرو کهنسال به نام «پیردار» قرار دارد که ابهت خاصی دارند و یک سرو کهنسال دیگر در ارتفاعات رودخانه جوزه قرار دارد.
پس از گذشتن از روستای خوروین و آجین دوجین و… بخش چندار به میدان روستای ولیان میرسید. دست راست میدان جاده ای کوچه باغی است که تازه آسفالت شدهاست. حدود ۵۰ متر که این جاده را می پیمائید…
به دو راهی کله رو (گلین رود)، اسکولدره میرسید که راه سمت چپ (اسکولدره) را انتخاب میکنید. پس از گذر باغها، ویلاها و جادههای پیچ و خم دار به دو راهی اسپی داران و اسکلولدره میرسید و راه را به سمت روستای اسپی داران ادامه میدهید. پس طی چند کیلومتر و در نوریدن پیچها و درههای عمیق، رنگ کوهها به رنگ بنفش میگراید و این نشان رسیدن به آبشار زیبا و چشمه آب معدنی «وارش کورورخانه» میباشد.
پس از سر گذاشتن آبشار و «سوته په لنگ»، «عاروس کمر»، به «پن کوله» و «پیش کوله» میرسیم، روستا از بالای بلندی دیده میشود. به روستا اسپی داران رسیدیم. این روستا در درهٔ بزرگی به نام «خوک لانی دره» واقع شدهاست.
امکانات ویژه
وقتی از جاده انحرافی ولیان به سمت این روستا حرکت میکنید ۵ کیلومتر مانده به این روستا به آبشار زیبای «وارش کورور» (به معنی بارش زیاد) میرسیم. البته در ورودی محل آبشار چشمه آب معدنی «وارش کورور» که از کوه میجوشد، قرار دارد.
بعد از گذراندن ۵ کیلومتر بعد از روستای سفیددارن به آبشارهای زنجیره ای «جوزه رود» (به معنی رودخانه گردو) میرسیم. بعد از گذشتن از آب زلال رودخانه جوزه رود به اولین آبشار زنجیره ای «جوزه رود» میرسیم. بعد از گذر از این آبشار نوبه نوبه به ۴ آبشار زیبای جوزه رود میرسیم. در راه میتوانید از میوههای مانند: کوهی زرشک، سیب کوهی، تمشک، شاتوت، توت، بادام کوهی، و… بخورید.
بعد از گذر از این ۵ آبشار زیبا و دلانگیز به محوطه بازی به نام «دربند جوزه رود»، میرسیم. بعد از گذر از این محل چشمتان به جمال آبشار بلند و زیبای آبشار «چوب بست» روشن میگردد. این از ۷ آبشار زیبای روستای سفیدداران که دیدن آنها خالی از لطف نیست البته به غیر از این آبشار و چشمه آب معدنی یک چشمه آب معدنی دیگر در ارتفاعات به نام «قل قل چشمه» دارد که از دل زمین آب زلال و معدنی میجوشد و این چشمه بالاتر از آبشار چوب بست قرار دارد.
این منطقه دارای وحوش بسیاری است مانند: کبک، کبک دری، کل و یز کوهی، روباه، گراز، گرگ، سیاه گوش، خرس، انواع پرندگان شکاری و غیر شکاری و انواع خزندگان در رسته افعی ها… نه بازهم هست قله زیبای و معروف «شاه کرم ” هم در ارتفاعات این روستا قرار دارد. البته که روستای متروکه معروف “شیون چال» هم در ارتفاعات این روستا قرار دارد.محصولات این روستا انواع لبنیات، گردو، آلبالو، گیلاس، توت، انواع سبزهای کوهی در فصل بهار و … است.
روستای سفیدارک
سفیدارک(سپیدارک) از شمال با طالقان، از شرق با فشند، از غرب با شلمزار و از جنوب با روستای خور هم مرز می باشد.اولین شهید از شهرستان ساوجبلاغ در جنگ ۸ ساله با رژیم عراق جوانی با نام داریوش زارعی می باشد که زاده روستای سفیدارک می باشد.سفیدارک،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان هیو قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۹۵ نفر بودهاست.
روستای سلطانآباد
سلطانآباد (چهارباغ)، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. و نزدیک ترین روستا به شهر کرج و تهران میباشد؛ این روستا نزدیک ترین راه ارتباطی از طریق کیانمهر به سمت روستاهای عرب آباد ؛ رامجین و زعفرانیه؛ قوهه میباشد.این روستا در بخش مرکزی شهرستان ( چهارباغ ) قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵) جمعیت آن ۸۶۷ نفر (۲۴۵ خانوار) بودهاست.
روستای سلطانآباد اران
سلطانآباد اران، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن۸۵۸ نفر (۱۴۵ خانوار) بودهاست.
روستای سنج (ساوجبلاغ)
سنج روستایی است که در استان البرز واقع شده است. مردمش مسلمان شیعه هستند و به زبان تاتی صحبت میکنند.روستای سنج در دهستان برغان بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ در غرب استان تهران و در کوههای البرز و در میان کرج و هشتگرد واقع شده است.روستای سنج ۱۷۱ نفر جمعیت دارد .این روستای زیبا دارای باغات میوه شامل گردو ، گیلاس ، آلبالو ، گوجه سبز یا همان ( گوجه برغانی) میباشد ، همچنین دارای بافتی زیبا و نیمه جنگلی در حد فاصل حریم رودخانه میباشد .ضمناً منطقه ای زیبا و بکر بنام توکوه در حدود ۱۵ کیلومتر بالاتر از روستا وجود دارد که مسیر آن از انتهای روستا و در حاشیه رودخانه به سمت شمال میباشد و محلی کاملاً ییلاقی میباشد و بهخصوص در فصل بهار زیباییهای منحصر به فردی دارد.
روستای سنقرآباد (چهارباغ)
سنقرآباد،مرکز دهستان چهاردانگه روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. دسترسی اصلی این روستا از سهیلیه میباشد.حمدالله مستوفی در کتاب نزهه القلوب در باب ولایت ساوجبلاغ مینویسد: ساوجبلاغ ولایتی است که در اوان سلاجقه مال به ری میداده و در عهد مغول سوی شده، هوایی بغایت خوب دارد. اکثر آبش از قنوات است، میوه و قله بسیار میباشد و نانش در غایت نیکویی و حقوق دیوانی او دوازده هزار دینار مقرر است و مردم آنجا چون اکثر صحرا نشینند مقید به مذهب نیستند؛ و از اعظم قرای آنجا خرداد (خراو) و نجمآباد و سنقر آباد است؛ و در سنقر آباد سادات آلی نسباند.براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۷۷۷ نفر (۵۶۴ خانوار) بودهاست.
روستای سوهان (طالقان)
سوهان (طالقان)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان طالقان که در استان البرزواقع شده است .نگارخوانی در روستای سوهان، مشابه سایر روستاهای طالقان در گذشته و حتی تاکنون رواج خاصی داشته و دارد. نگارخوانی، داستان حکایت دلدادگی و دلبستگی عزیز و نگار طالقانی است که متولد روستای آردکان پائین طالقان میباشند.طبق گفته برخی بزرگان سوهان، ریشه لغوی کلمه سوهان از «سو»، به معنی نور در زبان فارسی قدیم میباشد. شاهد مثال، مصدر «سوسو زدن»، به معنی کم و زیاد شدن شدت نور، و چون سوهان در ارتفاع بالا واقع شده است، به خصوص در شب، به عنوان محل تجمع نورها و سوسو زدن آن بوده است
لذا با اضافه شدن علامت جمع «ان» فارسی، به صورت «سوان» و اضافه شدن حرف «هاء» جهت سهولت آوائی، به صورت «سوهان» شهرت یافته است. البته می توان گفت که در صورت استفاده از علامت جمع «ها» در زبان فارسی، به صورت «سوها» و جهت سهولت آوائی، با حرف «ن» در آخر آن، به صورت «سوهان» مورد استفاده قرار گرفته است.مردم سوهان به زبان تاتی، که نزدیک به زبان گیلکی و مازندرانی است سخن میگویند.این روستا در دهستان پایینطالقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۵۵ نفر بودهاست.
روستای سیاهکران
سیاهکران روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۸۴ نفر بودهاست.ساکنین روستا به زبان تاتی سخن میگویند.
روستای سیباندره
سیباندره روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. در روستای سیباندره زبان تاتی رایج است.این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۲۴ نفر بودهاست.روستای سیباندره در شمال غرب استان البرز و در رشته کوههای البرز و در شمال غرب شهر کرج و شمال شرق شهر هشتگرد قرار دارد. ارتفاع روستا از سطح دریا ۱۷۹۰ متر میباشد.رودخانه هزاربند از غرب روستا میگذرد. این روستا در سال ۱۳۸۵ به عنوان منطقه نمونه گردشگری از سوی هیئت دولت تصویب گردید.
روستای سیبستان
سیبستان (به تاتی: سیفستان) روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. که در ارتفاع ۲۱۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد. زبان مردم این روستا تاتی میباشد. نام رسمی روستا سیبستان میباشد ولی از آنجایی که در زبان تاتی سیف یا سیو همان سیب است، مردم بومی به روستایشان سیفستان میگویند.این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۷۹ نفر بودهاست.
روستای سیرود
سیرود (ساوجبلاغ) روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستای بکر بالا ترین و نزدیک ترین روستا ساوجبلاغ به شمال ایران است و از آن به ( بهشت گمشده البرز ) یاد میشود.این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۲۷ نفر بودهاست. و بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۵، این روستا حدود ۵۶ خانوار و ۱۲۹ نفر جمعیت دارد اما الان جمعیت آن زیاد تر شده است .
تاتی زبان رایج در روستای سیرود است.این روستا دارای کوه های سر سبز , آب و هوا بسیار خوب و پوشش گیاهی عالی دارد . از گیاهانی که در این منطقه رشد می کنند می توان به : آویشن کوهی , چای کوهی ,ریواس , شورک , قازیاقه , پنیرک , والک , استوخدوس , ترشک , لرچک , شکِر لَلِه , زرد پچ , آقا جواش و … . درختانی مانند : گردو , آلبالو , گیلاس , توت و … و قارچ های متنوعی از جمله : کمانگوش و دنبلان می باشد .
روستای سیفآباد بزرگ
سیفآباد بزرگ،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۵۷۸۴ نفر بودهاست.
روستای سیفآباد خالصه
سیفآباد خالصه، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۲۴۹ نفر بودهاست.
روستای شلمزار
شلمزار از روستاهای شهرستان ساوجبلاغ در استان البرز است. این روستا در شمال غربی شهرستان ساوجبلاغ واقع است. دو راه ارتباطی به پایتخت کشور دارد؛ جادهٔ بینالمللی تهران-قزوین و اتوبان تهران-قزوین. این روستا در انتهای مسیر منتهی شده از شهرک هیو به آنجا قرار دارد و این به این معنا است که پس از این روستا، روستای دیگری وجود ندارد.
مسیر کوهستانی منطقهٔ زیارتی و گردش گری سیراب از انتهای این روستا شروع میشود.که در گذشته محل زندگی اهالی شهرک هیو بوده منطقهٔ نام برده فاقد باغهای خصوصی بوده ولی جزء زمینهای هیو میباشد.در شمال این روستا خط لولهای واقع شده که از سد طالقان به سوی تهران کشیده شده. لازم است ذکر شود که این خط لوله علاوه بر شلمزار از بخشی از زمینها هیو، از حدود یک و نیم کیلومتری شمال عرب آباد (روستایی در شرق شلمزار)، تقریباً مماس با خور (روستایی در شرق عرب آباد) و نواحی جنوبی قشند نیز عبور میکند.
این چهار روستای نام برده هر سه به زبان ترکی صحبت میکنند ولی هر یک با گویشی کاملاً متفاوت؛ و جالب این است که در روستاهای بالاتر از اتوبان، مناطق کاملاً آذری زبان به همین چهار بوده و باقی روستاهایی که موقعیتی مشابه این چهار روستا دارند همگی فارسی زبان و با اصالت طالقانی میباشند.در گذشته مردم این روستا به دامداری و باغ داری و بیش از همه به کشاورزی میپرداختند. در فصولی هم که کار کشاورزی آنچنان رونقی نداشته یعنی در فصول سود، مردم به کار در معادن شهرک هیو میپرداختند.داد و ستد مردم این روستا علاوه بر روستاهای مجاور، با برخی از روستاهای طالقان نیز بوده است.در این روستا چندین درخت چنار وجود دارد که کهنترین آن حدود ۱۲۰۰سال تخمین زده میشود
وجه تسمیه
شلم در دائرةالمعارف علی اکبر دهخدا به معنی کتیرا میباشد و لذا شلمزار به معنی کتیرا زار یعنی جایی که کتیرا در آن بسیار میروید می باشد اکنون نیز گیاه کتیرا در کوههای اطراف وجود دارد. البته وجه تسمیههای دیگری نیز بیان شده که سندیت محکمی ندارد از قبیل شالم زر یعنی کسی که شالی از طلا دارد این حاکی از حکایتی است که دریکی از کتب ارامنه ساکن شلمزار قدیم نوشته شده که بیان کننده داستانی از نبرد پهلوان شاه عباس با یک مرد تنومند و قوی از ارامنه شلمزار بوده است و دیگر آنکه برخی گفتهاند شلمزار به معنای دشتی است که در آن شلم (گیاهی از خانواده کتیرا) میروییده و برخی گفتهاند شلم با ضمه تلفظ شده و به معنای محلی بوده که پس از بارندگی همراه با گل و شل میشدهاست. در گذشته گویا از اصفهان هر ساله مردمی میامدند و در بخش جنوبی روستا ( الّرْبولاغی ) کتیرا برداشت میکردند. این موضوع احتمال داستان کتیرا را در نامگذاری این روستا قوت میبخشد.
جاذبهها
این روستا جمعیتی نزدیک به ۱۳۶۷ نفر دارد از مکانهای تفریحی آن میتوان به باغهای روستا در بخش مرکزی آن اشاره کرد. روستا دارای دو تپه و یک دره است که اغلب باغها در بخش درهی این روستا قرار دارند و البته بجز آن مردم این روستا در خارج از آنجا هم باغهایی دارند که از آن میان میتوان به باغهای شاه توت که در قسمت شمال روستا واقع شده است (به دلیل وجود این درختان این مکان را به نام شاهتوت نامگذاری کردهاند که امروزه بخش کوچکی از آن درختان باقی مانده) و در شرق روستا هم میتوان باغهای انگور بوته (باغ انگور یا به بیان محلیها اَنگَرْتِ) نیز اشاره کرد که از مکانهای جذاب و پر طرفدار این روستا میباشد. از جمله زلالترین چشمهها میتوان به کَهریز که قناتی است تقریباً طولانی که امروزه از آن بیشتر برای آبیاری باغها استفاده میشود و همینطور جن دره ( که محلی ها به آن جینلی دَرَّ میگویند ) اشاره نمود.
این روستا آب و هوای خوبی دارد و حتی در تابستان در این روستا نیازی به وسایل خنککننده نیست و شبها نیز باید از خود در برابر سرماخوردگی محافظت کنید. از میوههای روستا میتوان به گردو و توت و انجیر و گیلاس و انگور … اشاره نمود. البته در سالهای اخیر تابستانهای این روستا هم همچون جاهای دیگر کشور گرمتر شده ولی باز هم به علت طبیعت خاص، همچنان زیبا خاطرهانگیز است.
روستای شنده
شنده روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۵۳ نفر بودهاست.مانند بسیاری از روستاهای شهرستان ساوجبلاغ مردم شنده هم تاتزبان هستند.
روستای شهرک الهیه
شهرک الهیه، روستایی از توابع بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چهاردانگه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۵۴ نفر بودهاست.
روستای طالیان
تالیان روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. مردم روستا تاتزبان هستند. این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۱۲ نفر بودهاست.
روستای عباسآباد بزرگ
عباسآباد بزرگ،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۰۷۰ نفر (۲۴۵خانوار) بودهاست.
روستای عباسآباد کوچک
عباسآباد کوچک،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۴۲۵ نفر بودهاست.
روستای عربآباد
عربآباد (ساوجبلاغ)، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان هیو قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۱۶ نفر بودهاست.
روستای عربآباد افشار
عربآباد افشار،مرکز دهستان عرب آباد افشار و روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان چهارباغ در استان البرز واقع شده است .این روستا در دهستان عرب آباد افشار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۸۶۹ نفر (۶۴۷ خانوار) بودهاست.این روستا ، روستایی مهاجر پذیر است ودر سالهای اخیر خانوادههای زیادی از شهرهای دیگر به این روستا نقل مکان کردهاند ازجمله از تهران ، کرج ، آذربایجان و … در چند سال اخیر اطراف روستا باغها و مزارع زیادی به ویلا و باغچه تفریحی تبدیل شدهاست که این امر ممکن است به رشد اقتصادی و امکانات روستا کمک کند. زمینهای حاصلخیز وخاک مرغوب و وجود گلخانه های کشاورزی،دامداری ودامپروری از مشاغل این روستا میباشد.
روستای علاقهبند
علاقهبند روستایی در دهستان برغان بخش چندار، شهرستان ساوجبلاغ، که در استان البرز واقع شده است. در سرشماری ۱۳۹۵ جمعیت آن ۲۹۸ نفر بوده است.
روستای فشند
پشند یا فشند نام روستایی است در ۷۵ کیلومتری غرب تهران که در شمال هشتگرد واقع شدهاست. این روستا از نظر حوضهٔ آبریز کوهستانی و دشتهای آبرفتیِ به مساحت ۹۶۰۰ هکتار از بزرگترین روستاهای ایران است. سیب زمینی که در زمان سر جان ملکم وارد ایران شده بود نخستین بار در ایران در این روستا کشت شدهاست که به دلیل کیفیت، سیب زمینی پشندی زبانزد شدهاست. قوچ فشندی و زغالسنگ از دیگر دلایل شهرت این روستا هستند. همچنین فشند از نخستین روستاهای ایران بودهاست که مدرسه به سبک نوین در آن دایر شدهاست.
جغرافیا
روستای پشند در دامنهٔ رشته کوه البرز قرار دارد، که منطقهٔ طالقان در شمال این کوهها و در حد فاصل روستا تا جلگهٔ مازندران قرار دارد. پشند از سمت غرب با روستای خور و روستای سپیدارک از سمت شرق با روستای آردهه، کوشک زر و سیفستان و از جنوب با ینگی امام و هشتگرد همسایهاست. پشند ۲۰۰۰ نفر جمعیت و مساحتی بالغ بر ۹۲۰۰ هکتار دارد.
این روستا به سه ناحیه اصلی تکی، پایین محله (جیر ماله) و بالا محله (جواَر مَاله) تقسیم شدهاست که هر محله شامل مناطق کوچکتر زیادی میشود. شامل:تکی، چراخ ماله، راستِ کوچه، انگرماله، هُشتِ کُلَه، کری سر و ملک او دار، خر تیزان و پشت باغ.
اقتصاد
اقتصاد مردم روستا بر پایه دو پیشه عمده دامداری و کشاورزی است. دامداری بیشتر توسط گروهی از مردم جوار ماله موسوم به اَلِکایی (aleka:yi) صورت میگیرد. اقتصاد کشاورزی نیز در دستان گروهی از پشندیان موسوم به خرده مالکان (دهقانها) است که صاحب زمینهای روستا هستند و باقی مردم برای این دو دسته کار میکنند. محصول اصلی باغی روستا، آلبالو، گیلاس و محصولات زراعی مانند گندم و جو است. میزان مالکیت دهقانها از نیم هکتار تا چند ده هکتار متغیر است. کل مالکیت روستای فشند به ۹۶۰۰ سهم تقسیم میگردد که هر ۱۰۰ سهم مالکیت را، عامه مردم یک گاب (گاو) میگویند. یکی از افتخارات پشند آن است که هرگز ارباب نداشتهاست و مردم عادی زمیندار بودهاند. در اصطلاح محلی میگویند پشند «زر خرید» است. به معنی آن که مردم عادی با پرداخت وجه میتوانستند زمینها را بخرند.
زبان تاتی
زبان مردم دهکده تاتی است. این زبان در سراسر کوهستان البرز از طارم و شهرستان رودبار تا شاهرود رواج دارد. اگرچه همه مردم دهکده به زبان تاتی گپ میزنند، اما، در بین خود مردم پشند تفاوتهایی در واژهها و لهجه در محلههای مختلف دیده میشود. شاید بتوان گفت مردم جواَر مَاله عموماً به دلیل ارتباط کمتر با شهرنشینها از اصالت بیشتری در گفتار برخوردارند.نمونههایی از واژگان و برخی ساختهای دستوری در زیر آمده است:
دین و اماکن مذهبی
دین همهٔ مردم بومی پشند اسلام با گرایش شیعه دوازده امامی است. رد پای آیینهای کهن (به ویژه زرتشتی) در فرهنگ و ادبیات بومی و یافتههای تاریخی مشاهده میشود.
امامزادگان فشند
منطقه فشند محل دفن سه تن از امامزادگان نیز میباشد که بر اساس اطلاعات محلی غیر موثق، از نوادگان امام هفتم (موسی کاظم) هستند. نامهای این سه امامزاده عبارتاند از: مطهر، مظفر و طاهر. لازم است ذکر شود که بر اساس تحقیقات صورت گرفته از اهالی قدیم محل و استعلام از نهاد عتبات عالیات شهرستان ساوجبلاغ، امامزادگان فوق فاقد شجره نامه و اطلاعات موثق در خصوص اصل و نسب میباشند، از جمله اینکه در یک مورد، بنای امامزاده فاقد قبر میباشد و ظن این میرود که با توجه به ویژگیهای محل در اصل مقبره نبوده و مکانی مذهبی بوده باشد. قدمت بنای یکی دیگر از امامزادگان با توجه به تاریخ کنده کاری شده روی یک قطعه چوب در موقعیت محل بنا که تنها مدرک موجود است، به سال ۱۱۶۵ ه.ق میرسد؛ و مورد سوم نیز بنایی نسبتاً قدیمی دارد که بر اساس موارد موجود ظاهراً آب انباری قدیمی بودهاست و به مکانی مذهبی بدل گردیده.
مکان مقدس خاتون قیامت
از دیگر اماکن مذهبی، آرامگاه رازآمیز خاتون قیامت است که قدمت و علت تقدس آن روشن نیست. طبق باور مردم بومی تنها زنان مجاز به زیارت این آرامگاه هستند و مردان در صورت ورود به آن کور یا عقیم میشوند. احتمال زیاد از نظر مفهوم قداست و قید مکانی، با برخی از اماکن مقدس و مذهبی مشابه، مانند کوه بیبی سکینه در موقعیت مکانی شهر ری و کوه خاتون قیامت شهر شیراز، در ارتباط است.
تاریخ و فرهنگ
سابقه سکونت در این روستا به دوران بسیار کهن برمیگردد؛ و همه مردم مردم روستا متفقالقول بر این باورند که پشند بسیار کهنسال است. از نظر زبانی مردم پشند به زبان تاتی صحبت میکنند.
وِیژگیهای فشند
دراینجا به برخی محصولات و ویژگیهای فشند که در مراجع ذکر شدهاست اشاره میشود.
سیب زمینی: بی گمان نام سیب زمینی پشندی به گوش همه ایرانیان رسیدهاست، در رابطه با سیب زمینی اشاره شدهاست که این محصول بومی آمریکای جنوبی بوده و به خصوص در پرو از ۲۰۰۰ سال پیش کشت میشدهاست. در سالیان بعد این محصول به اروپا راه یافت. در ایران، حدود ۲۰۰ سال پیش و در زمان فتحعلی شاه قاجار سرجان ملکم سفیر دولت انگلستان در ایران مقداری بذر سیب زمینی به دربار پادشاه قاجار هدیه کرد. این سیب زمینیها ابتدا در روستای پشند در اطراف تهران کاشته شد و سپس به فربدن اصفهان و به تدریج به سایر نقاط کشور برده و کاشته شد. در ابتدا به در ایران به سیب زمینی «آلوی مَلکَم» میگفتند. گفته میشود که سیب زمینی پشندی که به طعم خوب و مغز زرد مشهور بود و خاصیت انبارداری بالایی داشت به دلیل کممحصول بودن به مرور از چرخه تولید خارج شد. ولی هنوز چندان مشخص نیست که کاشت این محصول از چه زمانی در خود روستای فشند متوقف شدهاست.
قوچ: قوچ و گوسفند فشندی از بهترین نژادها میباشد و هر چهار سال یک بار جشنوارهٔ قوچ فشندی در شهرستان ساوجبلاغ برگزار میشود
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز نژاد فشندی را بهترین نژاد گوسفند ذکر کرد و اظهار داشت: ۸۰ درصد گوسفندهای شهرستان ساوجبلاغ از نوع فشندی هستند و شهرستان ساوجبلاغ از نظر پرورش این نوع گوسفند به لحاظ موقعیت جغرافیایی شرایط بسیار مطلوبی دارد. به گفته کارشناسان گوشت، گوسفند فشندی به لحاظ کیفیت و کمیت بهترین نوع گوشت گوسفند است، همچنین گوسفند فشندی دوقلو زا و پرورش آن بسیار کم هزینهاست و شهرستان ساوجبلاغ با دارا بودن بیش از ۸۰ هزار رأس از این نوع دام در کشور اول است. گوسفند فشندی بین ۸۰ تا ۱۲۵ کیلوگرم وزن دارد و به لحاظ جثه درشت مستعد چرا در مناطق کوهستانی است. جشنواره قوچ فشندی هر چهار سال یکبار در شهرستان۲۳۰ هزار نفری ساوجبلاغ در ۷۵ کیلومتری غرب استان البرز برگزار میشود و برترین دارنده قوچ فشندی طی چند سال متوالی حاج خدایار ارمندئی میباشد.
معدن زغالسنگ: به گفته جمالزاده، معادن زغالسنگ ایران بسیار فراوان و غنی بود ولی شاهدی در دست نداریم که از آنها برای تهیه مواد سوختنی استفاده لازم به عمل میآمدهاست. به همین نحو، کرزن نوشت که در ایالات شمال غربی ایران، یعنی منطقه بین تهران و قزوین، چندین معدن زغالسنگ وجود دارد که غنی ترینش در آبیک، هیو، و فشند میباشد. در۱۸۸۸، برآورد تولید سالانه معادن آبیک، حدوداً ۲۰۰۰ تن ومعادن هیو حدوداً ۹۰۰۰ تن بود. به عقیده کرزن، «کارهایی که تاکنون در این معادن شده، بسیار ناکارآمد و سرشار از ضایعات بود. با این همه، ذخایر این معادن در دسترس و بسیار مرغوب میباشد و اگر با استفاده از ابزارهای مناسب مورد بهرهبرداری قرار بگیرند، به راحتی میتوان تولید سالانه را افزایش داد».جان، یک ناظر دیگر اروپائی که بر روی زغالسنگ منطقه فشند آزمایش کرد به این نتیجه رسید که زغالسنگ این منطقه ۹٫۴٪ آب، ۱٫۳٪ خاکستر و ۷۶٪ آن پوکه زغالسنگ(coke) بود.
بادامچه: نوعی از بادام وحشی است در اطراف کرج و پشند میروید، نام علمی آن سپارتیوئید میباشد و آن را بادامچه گویند.
آب تره: از خانوادهٔ تره تیزک و شاهی میباشد، مورد استفادهٔ پهلوانان بوده و به دلایل ذکر شده در مرجع خواص فراوان و ویژهای دارد. محل رویش آن دامنهٔ کوههای طالقان، بین جاده قزوین، روستاهای پشند – آبیک و اتانک – در شهرری کنار رودخانه امین آباد، در بندر انزلی، راه چالوس، در آذربایجان بین سلیمانیه و دربند، اطراف شیراز پل آبگینه، نزدیک بوشهر و کوتدوند میباشد و بیشتر بهطور خودرو در کنار چشمهها و قناتهایی که سرشار از شبه فلز «ید» میباشند به عمل میآید. اگر به دهاتی که در آنجاها هست سری بزنید، با مردمان سالخورده که بیش از صد سال داشته و از نعمت سلامتی برخوردارند
روبرو خواهید شد و اگر از آنها سؤال کنید، خواهید فهمید که از این گیاه زیاد میخورند.
مدرسه فشند: دبیرستان شهید قدرت الله بهمنی( که نام نخستینِ آن، مدرسه ی فَرّهی بوده است) از جمله نخستین مدارس ایران است که در سال ١٣٠۶ پس از به روی کار آمدن رضا شاه پهلوی تأسیس گردید. این مدرسه همزمان با مدرسهٔ کرج که آن زمان جزو ساوجبلاغ به حساب میآمد گشایش یافت. موسی خیرخواه ، ملقب به کلیم العلما (از اعضای نهضت مشروطه) که قبلا در تهران موسس و صاحب مدرسه متوسطه ی اصلاح(در محله ی باسیون تهران) و انجمن اصلاح بود، درخواست تأسیس این مدرسه را داده و این مدرسه را که هفدهمین مدرسه ی ایران و همچنین نخستین مدرسه ی روستایی ایران است را تاسیس میکند. زمین این مدرسه،ملک مادری دکتر ابولقاسم غفاری است.ایشان این زمین را برای احداث مدرسه وقف و تقدیم کلیم العلما میکند.
رودخانه فشند
از کوههای جنوبی طالقان و از کوه دکا سرچشمه میگیرد و دارای سه زیر حوضه به نامهای تنکلا، سوته و مگس لان در شمال روستای فشند میباشد. در شمال روستای فشند این سه زیر حوضه با هم یکی شده و رودخانه فشند را تشکیل میدهند. این رودخانه دارای رژیم آبدهی تقریباً دائمی و پرآبترین زیر حوضه شمال دشت هشتگرد میباشد.
به علت فقر پوشش گیاهی، شیب زیاد حوضه و وسعت آن، سیلابهای رودخانه فشند در منطقه زبانزد عموم میباشد و معروف به سیاه سیل در نزد مردم منطقه گردیده است. چرا که این رودخانه با عبور از روستای فشند، باعث تخریب حاشیه باغات و مساکن سپس محدوده شهرجدید هشتگرد و روستاهای نزدیک میگردد. مسیل رودخانه بعد از گذر از جاده قدیم مسدود گردیده و فقط از طریق نهر خررو زهکش میگردد که این نهر گنجایش عبور سیلابهای این زیر حوضه را ندارد. مساحت زیر حوضه تا شمال اتوبان ۶۷٫۸ کیلومتر مربع میباشد.
از سال ۱۳۶۸ به ین سو مطابق مصوبه دولت در جهت کاهش تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ، عملیات احداث شهر جدید هشتگرد در محدوده زمینهای جنوبی روستا آغاز گشت و این ساخت و ساز همچنان تا به امروز ادامه دارد. کل محدوده شهر جدید هشتگرد در سند روستای فشند و در حد فاصل اتوبان کرج- قزوین و جاده خور واقع شدهاست؛ که این امر از یک سو سبب گران شدن زمینهای روستا و از سوی دیگر افزایش اختلافات ارضی بین روستاییان و شهر جدید و مدعیان دیگر شدهاست. به گونه ای که یکی از موارد زمین خوارهای معروف در کشور در این محدوده اتفاق افتاده است. در این تخلف بخش بزرگی از زمینهای شرق روستای پشند با جعل اسناد توسط یک زمین خوار معروف به روستای کُشکِ زر ضمیمه شده بود که در نهایت با پی گیری شرکت عمران شهر جدید و نمایندگان زمین داران پشند، این اسناد باطل گشت.
آل فشندی
بخشی از خاندان علمی برغانی ساکن در شهر قزوین به شمار میرود. سرسلسله این خاندان شیخ محمدتقی فشندی (متوفای ۱۳۳۰ق) است. از او کتابی به نام «ذخایر المحبین فی شرح دیوان امیرالمؤمنین» در ۲۱ مجلد باقیماندهاست. از عالمان صاحب نام این خاندان میتوان به شیخ عبدالله (متوفای ۱۳۲۶ق) صاحب کتابی دربارهٔ «رضاع» و شیخ محمدعلی مشهور به شیخ حمزه علی (متوفای ۱۳۳۸ق) از رهبران جنبش مشروطه خواهی و صاحب کتاب «وقایع الایام» اشاره کرد. از دیگر عالمان مشهور خاندان فشندی علی بن محمد تقی الفشندی القزوینی است که در شهر نجف اشرف ساکن بودهاند. ایشان کتابی با عنوان اسرار المصائب و نکات النوائب فی ذکر غرائب مصائب الاطایب من آل ابی طالب در ذکر واقعه کربلا را در سال ۱۳۲۳ قمری تألیف نموده است. نسخه ای از این کتاب به خط نویسنده در کتابخانه مجلس شورای اسلامی موجود میباشد .
روستای قاسمآباد آقا
قاسمآباد آقا،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۹۱۸ نفر (۲۲۰ خانوار) بودهاست.
روستای کردان
کردان در ۱۵ کیلومتری کرج روستایی در شهرستان ساوجبلاغ، که در استان البرز واقع شده است. که با توجه به تقسیمات قبل از سال سال ۱۳۸۵ از توابع چندار محسوب میشدهاست و با تبدیل شدن چندار به شهر کوهسار تغییراتی در اسامی و عناوین شهری این منطقه ایجاد شدهاست.روستای کردان در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۷۹۵ نفر بودهاست و این منطقه به خاطر درختان انبوه و آب و هوای مناسب توریستهای زیادی را جذب کردهاست. مردم کردان به گویش کرجی تکلم میکنند.
باتوجه به مستندات موجود و اشیاء کشف شده و نقشه های قدیمی،قدمت کردان به پیش از قرن ۶ قمری برمیگردد و در آن زمان از اهمیت سیاسی و جغرافیایی بالایی برخوردار بوده است در آن زمان مرکزیت سیاسی و نظامی کرج در کردان بوده است.
ورزشهای هوایی
نخستین سایت پروازی استان البرز در تاریخ ۱۸ آبان ۹۶ در کردان افتتاح شد. مدیرکل ورزش و جوانان البرز و بیش از ۱۰۰ خلبان و جمعی از دوستداران هوانوردی نخستین سایت پروازی استان البرز در منطقه کوهسار ساوجبلاغ و شهرک کردان آغاز به کار کرد.
کوهنوردی
منطقه کردان با دارا بودن کوههای مناسب که از شرق به طالقان و از غرب به شمال کرج متصل هستند منطقه ای مناسب جهت انجام ورزش کوهنوردی است و تیمی به نام گروه کوهنوردی سنگ سو سرآمد ورزش کوهنوردی این منطقه است.
کمپ کردان
اگرچه کردان، حالا به جایی برای ثروتمندان تهرانی و ساخت ویلا در آن تبدیل شده، اما هنوز هم میتوان بدون ویلا به این روستا رفت و در آن کمپ کرد. یکی از جاهای دیدنی کردان طبیعت و کوچهباغهای آن است. در کردان مغازههای زیادی پیدا میشود که با خرید از آنها به اقتصاد مردم آن هم میشود کمک کرد.
مجموعه ورزشی ایثار
مجتمع ایثار دارای ۵۰ ویلا با ظرفیت اسکان ۷۰۰ نفر و دارای سالن کنفرانس و سمینار مجهز که علاوه بر اینها از امکانات ورزشی گستردهای نیز برخوردار است که میتواند مسابقات ورزشی گوناگونی را برگزار و میزبانی کند.
جاذبههای مذهبی
امام زاده حسین کردان
رجی مدور با پلان خورشیدی متعلق به دوره سلجوقیان که امامزاده حسین از نوادگان امام سجاد در آن مدفون است. (این برج در سال ۱۳۸۷ مجدداً ساخته شدهاست).
درختان کهنسال توت و چنار محوطه امامزاده و جوی کوچک با آبی پاک و زلال در کنار جاده زیبای منتهی به امامزاده از جمله جاذبههای طبیعی است که با همراهی این اثر تاریخی فضایی معنوی و روحافزا را رقم زدهاند.
روستای کرگلین
کرگلین،روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۸۹۶ نفر بودهاست.روستای کرگلین به ۷ روستای مجاور راه ارتباطی دارد و روستای کرگلین از سمت جنوب و شرق به رودخانه کردان منتهی میگردد.
روستای کش
کش، روستایی از توابع شهرستان طالقان که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان پایین طالقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۶۸ نفر بودهاست. که در حال حاضر، در تابستان بالغ بر ۲۳۰ خانوار و در زمستان ۴۵ خانوار ساکنند.
روستای کشرود
کشرود روستایی از توابع بخش طالقان شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان پایین طالقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۹۵ نفر بودهاست.در روستای کشرود مردم تات زندگی میکنند و به زبان تاتی سخن میگویند.
روستای کلالهچین
کلالهچین، روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن کمتر از سه خانوار بودهاست.
روستای کلین رود
کلین رود، روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۰۶ نفر بودهاست.
روستای کوشک زر
کوشک زر روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. مردم کوشک زر به زبان تاتی سخن میگویند.این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۸۵۵ نفر بودهاست.
روستای کوی بهروز
کوی بهروز، روستایی از توابع بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چهاردانگه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۰ نفر بودهاست.
روستای کوی راز
کوی راز، روستایی از توابع بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چهاردانگه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۰ نفر بودهاست.
روستای لشکرآباد
لشکرآباد روستایی در دهستان رامجین بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ استان البرز ایران است. در سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵ جمعیت آن ۱۰۰۰۰۰۰ نفر(یک میلیون نفر) در ۲۲۳۲۸۱ خانوار برآورد شده است که از آن میان ۴۳۲۸۱۵ نفر مردو ۳۳۲۳۸۳ نفر زن بوده اند. این قاره که در ضلع غربی جاده سهیلیه قرار دارد، از سمت جنوب منتهی به روستای اوغلان تپه و روستای آغچه حصار است و از سمت غرب به روستای عباس آباد بزرگ (انگار چقدر بزرگه حالا ) متصل می شود.لشکراباد دارای تپه ی باستانی مباشد.درختان ۵۰۰۰ ساله لشگراباد این قاره رو به قطب گردشگری خاورمیانه و حومه تبدیل کرده .
از منبع درآمدی ساکنان این قاره میتوان به معادن الماس و طلا و همچنین بخش گردشگری ان اشاره کرد.ساکنان این قاره برای جابهجایی از اسب ت ک شاخ و اژدها استفاده میکنند.حیوان خانگی کودکان دایناسورها هستند. همین موضوع باعث شد که این قاره به ابر قدرت کهکشان راهشیری تبدیل شود.
روستای محسنآباد
محسنآباد روستایی از شهرستان طالقانکه در استان البرز واقع شده است. ساکنین روستای محسنآباد به زبان تاتی صحبت میکنند.این روستا در بخش بالاطالقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۹ نفر بودهاست.
روستای مسعودیه
مسعودیه، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۰۸ نفر بودهاست.
روستای ملکآباد حماملو
ملکآباد حماملو، روستایی از توابع شهرستان چهارباغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چهاردانگه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۵۲۹۶ نفر بودهاست.
روستای مهدیآباد
مهدیآباد (قائمیه) نام منطقهای در جنوب شرقی شهرستان چهارباغ و در کنارهٔ جادهٔ قزلحصار میباشد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۸۰۰۰نفر بودهاست.مهدیآباد(قائمیه) دارای پنج محله به نامهای صفرآباد، مهدیآباد، شهرک امام رضا، شهرک دانشگاه و شهرک علوی میباشد.
روستای نسا علیا
نسا علیا، روستایی از توابع شهرستان طالقان که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان بالاطالقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۵۶ نفر بودهاست. مردم این روستا همچون دیگر آبادیهای طالقان به زبان تاتی صحبت میکنند
روستای نمکلان
نمکلان، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان سعیدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۳۴ نفر بودهاست.
روستای نویز علیا
نویزک روستایی از توابع بخش بالاطالقان شهرستان طالقان که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان جوستان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۸۲ نفر بودهاست.زبان مادری ساکنین روستای نویزک تاتی است.
روستای نویزک
نویز علیا روستایی از توابع بخش طالقان شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان بالاطالقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۸۳ نفر بودهاست.مردم نویز علیا بمانند دیگر روستاهای طالقان از اقوام تاتزبان هستند.
روستای وامکوه
وامکوه روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان برغان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۰۴ نفر بودهاست.مردم این روستای کوچک هنوز به زبان تاتی سخن میگویند.
روستای ورده
ورده روستایی است که در استان البرز واقع شده است. روستای ورده در دهستان برغان، بخش چندار، شهرستان ساوجبلاغ، در شمال غرب استان البرز و در رشته کوههای البرز و در شمال غرب شهر کرج و شمال شرق شهر هشتگرد قرار دارد. ارتفاع روستا از سطح دریا ۱۶۱۰ متر میباشد و مختصات جغرافیایی آن ۳۵°۵۸′۵۲٫۳۱″ شمالی ۵۰°۵۴′۲۳٫۰۵″ شرقی میباشد.این روستا در ۱۵ کیلومتری شمال غربی شهر کوهسار قرار دارد. روستای ورده ۷۴ نفرساکن (۲۴ خانوار) و۱۰۰۰نفرغیرساکن (۲۰۰خانوار)جمعیت دارد.
این روستا با بافت قدیمی خود آثاری چون گرمابه تاریخی، آسیاب قدیمی، و دو بقعه را در خود جای داده است. ورده دارای پیشینه تاریخی قابل توجهی است و چند اثر تاریخی برجسته مربوط به دوران صفویان و پیش از آن قابل ملاحظهاست. برخی از این آثار عبارت هستند از: بقعه امامزاده عبدالقهار، حمام تاریخی ورده و بقعه امامزاده بی بی سکینه ورده. درب چوبی نفیس امامزاده عبدالقهار متعلق به دوره شاه تهماسب یکم است و دارای نقوش و خط نوشتههای زیبایی است. این درب هماکنون در موزه ملی ایران (موزه ایران باستان) نگهداری میشود.
ورده به دلیل موقعیت جغرافیایی و استقرار در میان درهای با شیب تند و همچنین مجاورت با رودخانه هزاربند و وجود چشمههای متعدد، از مناظر طبیعی و چشماندازهای زیبایی برخوردار است. برخی جاذبههای دیگر ورده عبارت هستند از: بافت روستایی ورده، چنارهای کهنسال امامزاده ورده، درخت کهنسال ارس (هووِرس دار) و سربند جویهای ورده.زبان مردم روستای ورده تاتی است.
روستای وشکین
وشکین، روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۱۴ نفر بودهاست.
روستای ولیان
ولیان روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۴۲۰ نفر بودهاست.در زمستان ۳۵۰ خانوار (حدود ۱۵۰۰ نفر) و در فصل تابستان بیش از ۸۰۰ خانوار (در حدود ۳ هزار نفر) سکونت می یابند.روستای ولیان واقع در شهرستان ساوجبلاغ با مختصات جغرافیایی ۵۰ درجه و ۵۱ دقیقه عرض شمالی، در ۱۵کیلومتری شمال شهرک کوهسارقرار دارد.
روستای هرجاب
هرجاب، روستایی از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان چندار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۰۳ نفر بودهاست. نام خانوادگی اهالی اصیل هرجاب عبارت است از چپردار – زعیم زاده – چرخگرد حسینی میباشد
روستای هیو
هیو، روستایی است از روستاهای ساوجبلاغ از توابع بخش مرکزی که در استان البرز واقع شده است. نزدیکترین شهر به آن از استان قزوین شهر آبیک و از استان البرز شهرهای هشتگرد و نظرآباد است.این روستا براساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۸۰۶۱ نفر بودهاست.
هیو که قدمت ۲۰۰۰ ساله دارد در مجاورت کوههای البرز قرار دارد و به علت نزدیکی به مراکز رفتوآمد بیش از روستاهای مجاور رشد کردهاست. ودارای مناظر زیبا در دامنه کوههای البرز میباشد. در گذشته نه چندان دور در این روستا اکثریت مردم به کار معدن مشغول بودند خاصه محصولات معدنی آن زغال سنگ است. با تأسیس و راه اندازی کارخانههای سیمان آبیک و فخر ایران و… در چهار دهه پیش در اطراف هیو بیشتر اهالی یا شاغل در این کارخانجات شدند یا به اصناف وابسته به آن روی آوردند. هیو بسیار خوش آب و هوا بوده و در تابستان هم نیازی به کولر احساس نمیشود و حتی در شبها باید در مقابل سرما خود را پوشاند. در ارتفاعات شمالی هیو منطقهای به نام سیراب وجود دارد که با جای دادن یک امامزاده در خود و دارا بودن درختان گردو و چشمههای خاص به یک منطقه تفریحی و زیارتی برای مردم منطقه تبدیل شدهاست. همچنین در ارتفاعات این روستا شرایط مناسبی برای زنبورداری فراهم است.
هیو در گذشتهای نه چندان دور دارای مناطقی جنگلی به همراه یک رودخانه بودهاست که اکنون تنها رودخانه آن به جا ماندهاست. همچنین گرگ که یکی از حیوانات این منطقه بود اکنون در این محل در معرض نابودی است و مورد حمایت سازمان حمایت از محیط زیست قرار گرفتهاست. گفته میشود در گذشته خانی به نام جمشید خان بر هیو و اطراف آن حکم میراندهاست که قلعهای نیز از وی بر جا ماندهاست. در اطراف این منطقه حفاریهای غیرقانونی نیز به منظور یافتن آثار باستانی انجام شدهاست. در میان خانههای هیو باغچههای بزرگ و درختان میوه قرار گرفته.
پیشینه تاریخی
روستای هیو از جمله مناطق قدیمی و باستانی شهرستان ساوجبلاغ است که بر اساس یافتههای باستانشناختی منطقه از جمله گورستانها و نمونه سفالهای یافت شده قدمت آن را به دوره تاریخی اثر آهن ۳ با پیشینهای بالای ۲۰۰۰ سال میرساند. از نامهای قدیمی و باستانی قابل استناد این منطقه میتوان به هوریاوین (سرزمین مردمان آریایی، «آریاوین») و هیوین نام برد که امروزه با گذر زمان، با نام هیو شناخته میشود. اطلاق وجه تسمیه روستا با لفظ «هوریاً (انسان پاک و آریایی نشان) به جای لفظ» آریا ” توسط مردمان این خطه نشان از اصالت ریشه دار آریایی مردمان باستان هیو دارد.
آثار باستانی
از جمله آثار باستانی هیو، قلعه گبران میباشد که در قسمت غربی روستا (شمال مخابرات) واقع شدهاست. پیشینه ساخت اولیه این قلعه که امروزه درصد بالایی از آن تخریب شدهاست، مشخص نیست ولی میتوان گفت در دوران سلجوقیان این قلعه از قلایع در دست تصرف اسماعیلیان وابسته به حسن صباح بودهاست که احتمالاً با قلعههای اطراف بخصوص ارزنگ قلعه فشندو بزقلعه (شاه طهماسب) که مشرف به دشت جارو در منطقه اشتهارد است رابطه داشتهاست. ساخت معماری بیرونی آن از سنگ و ملات ودیوار اتاقها از خشت و آجر ساخته شدهاست. دو حفره در داخل تپه اصلی کنده شده و مربوط به بنای اصلی میباشد که احتمالاً آب انبار یا راه مخفی بودهاست. این قلعه از قسمت شرقی و جنوبی با دیوارهای سنگی و از قسمت غرب به پرتگاه و از سمت شمال به دروازه ورودی منتهی میشود. سفالینههایی با لعاب فیروزهای، لاجوردی و قهوهای و بدون لعاب، نخودی و… که ادوار تاریخی از دوران تاریخی و بعد اسلام را شامل میشود را میتوان به صورت پراکنده در اطراف تپه مشاهده کرد.۸۶۹۷ نفر
روستای ینگی امام
ینگی امام یا ینگه امام «نام محاورهای:ینگه مام» یکی از روستاهای کهن شهرستان ساوجبلاغ است که امامزاده، کاروانسرا و تپهای تاریخی را در خود جای دادهاست. در ابتدا نام ینگی امام به امامزاده و سپس به کاروانسرا و تپه و هماکنون به همه این روستا اطلاق میشود.
«ینگی» در لهجه ترکی ساوجبلاغ به معنای «تازه» و «نو» است. میرزا حسین فراهانی در سفرنامهاش مینویسد: «در ینگی امام بقعهای است که از قدیم گنبدی ساخته بودند و گویند دو نفر از اولاد حضرت موسی بن جعفر [هادی و علی النقی] در اینجا مدفونند و در آن زمان که این امامزادهها در اینجا ظاهر شدند؛ چون تازگی داشتند؛ ینگی امام گفتند و این مکان به همین اسم موسوم گشت. این بقعه هم خراب شده بود، مرحوم امینالسلطان تعمیر کرد و صحن کوچکی در آنجا ساخت و گنبدش را کاشی نمود». در حال حاضر ینگی امام به شهر هشتگرد اضافه شدهاست، و اکنون ینگی امام ابتدای شهر هشتگرد از جاده قدیم کرج به سمت قزوین میباشد، میدان ابتدای شهر هشتگرد میدان مجید مجاهدیان است که ورودی ینگی امام محسوب میشود. این شهرک پذیرای تعداد زیادی از مهاجران افغانستانی نیز میباشد. دولت ایران این شهرک تقریباً کوچک را برای یک جا جمع کردن مهاجران افغانستانی در نظر گرفتهاست که کنترل مستقیم بر روی اعمال آنها داشته باشد.
مردم این روستا به زبان ترکی و زبان محلی کوهپایه که بمانند زبان کرج قدیم میباشد سخن میگویند. زبان پیشینه مردم این روستا کابلی لیبی لونا بودهاست که در چند دهه اخیر تغییر کردهاست.
امامزاده
بنای امامزاده مربوط به دوره صفویه تا قاجار است که در خرداد ۱۳۸۱ از سوی سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. ورودی امامزاده در جهت شمال و مقابل روستا است و از جاده کرج-هشتگرد تنها نمای پشت یا جنوبی آن مشاهده میشود. روی یکی از چند کاشی که داخل محراب کار گذاشته شده، چنین آمدهاست: «یادگاری استاد مرتضی ولد استاد محمدباقر امین ۱۳۱۱». مرقد امامزاده به صورت سکوی بلندی با کاشیهای عادی فیروزهای پوشیده شده و در بدنه شمالی آن چهار کاشی بر جسته ستارهای شکل آبی رنگ دوره قاجاریه قرار دارد. ضریح چوبی روی مرقد بسیار ساده ساخته شده و تاریخ آن، سال ۱۳۵۴هجری قمری است. در پاشنه ورودی بنا، سنگ قبری قرار دارد که متعلق به تاریخ ۱۰۷۲ است. این بنا که از آثار دوره صفویه است، گذشته از تعمیرات دوره قاجاریه، در سال ۱۳۴۷ شمسی نیز از سوی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران تعمیر شدهاست. گنبد بنا به صورت هرم ۱۲ ترکی بوده و در رأس آن تزییناتی به شکل زیگزاگهای سیاه رنگ و در قسمتهای دیگر قابسازی با طرح هندسی دیده میشود. در مجموع، بنای امامزاده آجری چهار گوش است که از دو قسمت ایوان شمالی در جلو و حرم اصلی در پشت تشکیل میشود. مدخل شمالی ورودی اصلی به امامزاده نیز آجری و در هر دو طرف دو طاقنمای جانبی دارد.
کاروانسرا
به فاصله کمی از آرامگاه امامزادگان هادی و علیالنقی و حدود ۱۰۰متر از سمت جاده کرج-هشتگرد، کاروانسرای شاه عباسی ینگی امام قرار دارد. طرح کلی کاروانسرا مستطیل شکل است. چنانکه طول خارجی آن ۶۹متر و عرض آن ۶۰/۶۷متر است. متأسفانه هماکنون فقط ضلع شرقی نمای خارجی آن همچون گذشته سلامت خود را حفظ کرده و نمای خارجی سه ضلع دیگر تغییرات کلی یافتهاست. از تغییرات ایجاد شده در این کاروانسرای زیبا که نوعی تخریب بهشمار میرود، میتوان به نصب درب و پنجرههای جدید در نمای شمالی، مسدود شدن دو طاقنما و در ورودی ضلع جنوبی که دهانه قوس سر در آن ۴۰/۵ متر است، فروریختگی طاق در سردر ورودی ضلع جنوبی، ضمیمه شدن حجرههای دو طرف ضلع شمالی داخل کاروانسرا به حجرههای پشتی، تغییرات عمده در محوطه گوشه جنوب غربی و… اشاره کرد. اهمیت و زیبایی کاروانسرای ینگی امام به حدی است که وصف آن علاوه بر سفرنامههای ایرانی به سفرنامههای خارجی نیز سرایت کردهاست. به عنوان نمونه لرد کرزن نایبالسلطنه هندوستان در سفر خود طی سالهای ۱۸۸۵و ۱۸۹۵میلادی و «یوشیدا ماساهارو» نخستین فرستاده دولت ژاپن به ایران در عصر قاجار از تناسب و زیبایی تحسینبرانگیز این کاروانسرا سخن به میان آوردهاند. میرزا حسین فراهانی در سفرنامه خود ضمن شرح مسیر راه تهران تا قزوین مینویسد: «کاروانسرای ینگی امام شش اتاق بزرگ و کوچک پاکیزه سفیدکاری شده دارد که همه را فرش کرده و مبل گذاشتهاند و منزلگاه مسافران محترم است. جلوی این کاروانسرا باغ بزرگی ساخته شده که قریب به دوازده جریب است و صحن کاروانسرا مشتمل بر سه ایوان و بیست و چهار حجرهاست که همه حجرهها اتاق شده و بعضی اتاقها حصیر فرش و مبل مختصری دارد که منزلگاه مسافران است». همچنین ناصر خسرو قبادیانی در سفرنامه خود مینویسد:《… چنانچه به روستایی در میان جادهٔ قزوین وارد شدیم، که بخاطر مراتع سرسبز آن و دشتهای بزرگ، محل خوبی برای استراحت دادن دامها در مسیر کوه بود. مردمی دامدار و گوسپند چران از اهالی روستا در که کاروانسرای بزرگ روستا از ما پذیرایی مینمودند. و شب در بقعه دو امامزاده آن استراحت نمودیم… 》
هم مرور زمان، هم بی تولیتی این مکان زیبای تاریخی و هم تغییراتی که در ساختمان آن از پیش از انقلاب به وجود آمده زنگ خطری است که هر چه زودتر باید مسوولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای حفاظت و مرمت آن اقدام نمایند. بهترین پیشنهاد آن است که کاروانسرا پس از ثبت به عنوان اثر ملی به مجتمع فرهنگی. سیاحتی یا موزه تبدیل شود.
تپهٔ تاریخی
سومین اثر معروف ینگی امام، تپهای تاریخی است که به فاصله کمی از امامزاده و کاروانسرا در حاشیه جاده کرج-هشتگرد قرار دارد. سالهای پیش، آثار و علایم معماری روی آن نمایان بوده که به مرور زمان از میان رفتهاست. دربارهٔ تاریخنگاری تپه مزبور پیش از انجام حفاریهای باستانشناختی سخنی نمیتوان گفت؛ اما وجود تکههای فراوان سفال در سطح آن و کشف آثار به صورت تصادفی به هنگام تعریض جاده از تاریخی بودن تپه حکایت میکند.