«حسینیه معلی»، موفق در جهاد تبیین

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ محرم که می شود حال و هوای شهرمان هم تغییر می کند، کوچه پس کوچه ها بوی گلاب و شله زرد و آش نذری می گیرد و تکیه هایی که گوشه گوشه شهر با چای و شربت از مردم پذیرایی و همزمان صدای نوحه و مداحی و عزاداری پخش می کنند تا فلسفه وجودی خود را تبیین و نشان دهند. برای فراموش نشدن بزرگواری و محبت و فداکاری بزرگانی تلاش می کنند که روزی جان و مال و فرزندانشان را برای حفظ دین و سنت پیامبر به نینوا بردند؛ تا عاشورا، عاشورا شود اما اسلام ناب و سنت رسول خدا (ص) با آنچه ظالمان و کافران زمان می خواستند از چهره دین خدا باقی بماند، تغییر نکند.

حال یک هزار و 400 سال از آن واقعه می گذرد، واقعه ای که هنوز زنده است و انسان های مسلمان بسیاری در دامنش تربیت و ادامه دهنده راهی می شوند که ظلم ستیزی و مقابله با ظالم و متجاوز درس نخست آن است؛ درسی که نشان می دهد اسلام نه تنها دین خشونت نیست، بلکه در مقابل ظالم و ستمکار می ایستد، از مظلوم و ستمدیده دفاع می کند و سنت ها و اعتقادات اسلامی را برای وحدت امتی که ستمگران زمانه را به وحشت انداخته بیش از گذشته ارج می نهد. شاید به همین دلیل است که امام خمینی (ره) فرمودند «محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است».

از بیداری اسلامی تا توطئه دشمنان

این جمله امام کافی است تا دشمن را به وحشت بیندازد و به فکر توطئه برآید، بلکه این مکتب انسان سازی را به نمادی از ناآگاهی مبدل کند و تلاش به خرج دهد تا هر آنچه از جهالت و تعصبات کورکورانه است به آن نسبت دهد. در این میان هیئت ها به عنوان نماد محرم و صفر بیش از همه آماج حملات دشمن قرار دارند. دشمن دیر زمانی است در فکر تخریب افکار مردم است، زیرا می داند هیئت ها و مجالس عزاداری تا چه حد برای مردم ارزشمند هستند و ازآنها تأثیر می گیرند. بنابراین به دنبال توطئه هستند بلکه همانند تولد اسلام انگلیسی، هیئت های آلمانی، انگلیسی و سکولار عرضه کند. اینچنین می شود که گاهی شاهد ظهور هیئت هایی هستیم که اصول اسلامی را از مستحبات تا واجبات و محرمات زیر پا می گذارند، اما ندای «واحسینا» سر می دهند و چه خوب یاد ابن ملجم را زنده می کنند که پشت سر امیرالمؤمنین علی (ع) نماز می خواند، اما به تیغ کین فرق امام را شکافت.

اینکه گاهی شاهد بروز و ظهور هیئت هایی افراطی هستیم و مداحانی را شاهدیم که چند روزی منبرنشین و نوحه سرا هستند و با رو شدن چهره شان مردم از گِردشان پراکنده می شوند تنها به دلیل سیاه نمایی های دشمن است

هیئت، مداح و تکیه و عزاداری عزتی به بلندای تاریخ این مرز و بوم در ذهن و دل مردمان ایران زمین دارد. همین ارج و قرب و تأثیرپذیری پیر و جوان از این جمعیت مردمی و مداحی که آن را رهبری می کند مورد توجه آنهایی قرار گرفته است که محرم و صفر، عاشورا، تاسوعا، اربعین و مراسم های آن را نقطه ای برای انقلاب جهانی و ظهور منجی می دانند.

از افراط و جهالت تا ظهور سکولارها

اینکه گاهی شاهد بروز و ظهور هیئت هایی افراطی هستیم و مداحانی را شاهدیم که چند روزی منبرنشین و نوحه سرا هستند و با رو شدن چهره شان مردم از گِردشان پراکنده می شوند تنها به دلیل سیاه نمایی های دشمن است. اینکه صحنه هایی را در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی می بینیم که عزاداری و نوحه خوانی و ماتم بر خاندان رسول خدا (ص) در ایام محرم و حتی نذری و سنت اطعام عزاداران را به سخره می گیرند، باز هم نشئت گرفته از توطئه شوم دشمن است.

حجت الاسلام ابراهیم بهاری، استاد حوزه و معارف دینی در گفت و گو با «راهبرد معاصر» معتقد است: هیئت و جلسه‌ که برقرار می شود بر مبنای چند مؤلفه است؛ تبیین احکام شرعی، تطابق دادن حادثه‌ای که به برگزاری جلسه با وضعیت روز منجر شده و آگاهی یافتن جمعیت. باید مردم بدانند اگر در موقعیت فعلی اتفاقاتی رخ داد چگونه با آن مواجه شوند و دچار چالش‌های غیرمترقبه نشوند. اینکه وارد جلسه‌ای شویم و صرفاً مرثیه‌ای خوانده و اشکی ریخته شود، مدنظر اهل بیت (ع) نیست، زیرا تحریک احساسات کاری ندارد، اگر بنا بر گریه بود اما صادق (ع) نمی فرمودند «اگر کسی دیدگانش به اندازه یک بال مگس به اشک تر شود، بهشت بر او واجب می شود».

اشک و گریه یا بیداری و ظلم ستیزی

وی معتقد است: بحث بر سر اشک و گریه نیست، گریه پله دوم است ولی بیداری جامعه، ظلم ستیزی و سکوت نکردن در مقابل ظلم ظالم بزرگترین شاخصه هیئت‌هاست؛ هیئتی که بنا باشد در آن جلسه‌ای برای گریه برپا شود فایده ندارد، بلکه جلسه‌ای که دشمن ستیز باشد، بیداری ایجاد، چالش‌های جامعه را بررسی کند و موضع حقیقی جریان اهل بیت (ع) و فلسفه و بینش قرآن در این مسیر تببین شود، همان جلسه مد نظر اهل بیت (علیهماالسلام) است.

استاد حوزه و معارف دینی درباره آسیب های واردشده از سوی دشمن به هیئت ها عنوان کرد: دشمن تلاش بسیاری برای تغییر مسیر هیئت ها آن هم با سرعت بسیار عجیبی دارد و دلیل تلاش آنها این است که می داند اثرگذاری هیئت‌ها و اثرپذیری مردم از هیئت‌ها بالاست. به این دلیل است که دشمن به دنبال رخنه در این مجموعه‌هاست و کارهایی همچون مداح سازی، سخنران‌سازی، اشعارسازی، روضه سازی انجام می دهد. دشمن در این مسیرها قدم برمی دارد و بیداری گردانندگان هیئت‌هاست که بایستی در مقابل حمله‌ها و هجمه‌ها ایستادگی کند.

بهاری درباره راهکار مقابله با هجمه های دشمن گفت: دشمن به دنبال رخنه و آسیب است و از هیچ اقدام و توطئه ای در این مسیر فروگذار نمی کند. برای مقابله با حجم عظیم شبهه سازی محرم و کمرنگ کردن اهمیت و تأثیر هیئت ها، مداح سازی، هیئت سازی، مقتل سازی و نوحه سازی تبیین عاشورایی، پاسخ به شبهات و نگهداری از مجالس و هیئت ها لازم است. جهاد تبیین پیش از آنکه دشمن اقدام کند، همان تأکید رهبر انقلاب اسلامی است که بارها عنوان فرموده اند.

برنامه حسینیه معلی با نشان دادن ظرفیت ها و استعدادها نه تنها سبب بیداری و آگاهی بخشی به مردم در زمینه سبک ها و نحوه صحیح مداحی می شود، بلکه می تواند با نشان دادن ویژگی های یک مداح مقبول، از ظهور پدیده هیئت و مداح سکولار انگلیسی جلوگیری کند

وی افزود: یکی از اقداماتی که شاید از دید برخی برداشت از نمونه های خارجی باشد، برنامه موسوم به «حسینیه معلی» در رسانه ملی بود؛ برنامه ای که پخش آن از ابتدای محرم واکنش های متفاوتی دربر داشت و عده ای بر این باورند نباید از برنامه ای که برای استعدادیابی در شبکه های خارجی استفاده می شد، برای نمایش استعداد مداحان و عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) استفاده شود؛ اما مگر نه این است که بایستی در مقابل تهاجم فرهنگی دشمن از تمام ظرفیت ها حتی آنهایی که دشمن خالق آنها بوده، برای مقابله بهره برد؟

بهاری تأکید کرد: برنامه حسینیه معلی با نشان دادن ظرفیت ها و استعدادها نه تنها سبب بیداری و آگاهی بخشی به مردم در زمینه سبک ها و نحوه صحیح مداحی می شود، بلکه می تواند با نشان دادن ویژگی های یک مداح مقبول، از ظهور پدیده هیئت و مداح سکولار انگلیسی جلوگیری کند و مانعی برای رخنه افراط و تعصاب و جهالت ها باشد. تا وقتی تلویزیون خارجی یا شبکه های معاند هیئتی را نشان می دهند که برای عزاداری از خوردن سنگ تا قمه زنی و آسیب به خود یا سبک خواننده های لس آنجلسی را در نوحه اباعبدالله استفاده می کنند، مردم آگاه و بیدار باشند که اینها تنها توطئه دشمن است.

بازنمایی آیین های عاشورایی اقوام

استاد حوزه و معارف دینی تصریح کرد: ویژه برنامه معلی به بازنمایی آئین‌های عاشورایی نواحی و اقوام و گویش های مختلف کشور و جهان اسلام پرداخت و مداحان شاخص و پیشکسوتان هیئات مذهبی کشور و خادمان حضرت سیدالشهدا (ع) این برنامه را همراهی کردند و برخلاف تصور خیلی ها، این برنامه صحنه استعدادیابی حوزه مداحی نبود و هیچ گونه رقابتی در برنامه میان شرکت کنندگان وجود نداشت، تنها بازنمایی از آیین های عاشورایی و عزاداری های سنتی در کشور و جهان اسلام بود.