همه چیز درباره روکش دندان!

آنچه که در ادامه خواهید خواند:

معرفی روکش دندان کاربرد روکش دندان انواع روکش‌های دندان هزینه روکش دندان مواد اولیه تشکیل دهنده روکش دندان

روکش‌های دندان چیست؟

روکش‌های دندانی را می‌توان از فلزات، چینی، رزین و سرامیک ساخت و معمولاً در طول زمان به مراقبت خاصی به جز بهداشت منظم دهان و دندان نیاز ندارند. وقتی دندانپزشک شما به شما پیشنهاد می‌کند که به روکش دندان نیاز دارید، ممکن است سوالات زیادی به ذهن شما خطور کند مثلاً چه نوع روکش دندانی برای من مناسب است؟ و اینکه هزینه آن چقدر است؟ با گذشت زمان، دندان‌های شما ممکن است آسیب ببینند که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند پوسیدگی دندان، آسیب‌دیدگی یا صرفاً استفاده در طول زمان باشد. دندان‌های شما ممکن است شکل یا اندازه خود را از دست بدهند. روکش‌های دندانی «کلاهک‌هایی» به شکل دندان هستند که می‌توانند روی دندان شما قرار بگیرند. روکش شکل، اندازه، استحکام و ظاهر دندان را بازیابی می‌کند. روکش دندان در جای خود روی دندان شما چسبانده می‌شود و قسمت قابل مشاهده دندان را می‌پوشاند.

بیشتر بخوانید: لمینت کریستالی دندان چیست و هزینه آن چقدر است؟

کاربرد روکش دندان چیست؟

ممکن است به دلایل مختلفی به روکش دندان نیاز داشته باشید، از جمله:

محافظت از دندان ضعیف (احتمالاً در برابر پوسیدگی) از شکستن یا نگه داشتن دندان ضعیف در صورت ترک خوردن قسمت‌هایی از آن و ترمیم دندان شکسته یا دندانی که به شدت فرسوده شده است. پوشاندن و حمایت از دندان با پرکردگی بزرگ زمانی که دندان زیادی باقی نمانده است. نگه داشتن بریج یا پروتز دندان در جای خود پوشاندن دندان های بدشکل یا تغییر رنگ شدید پوشاندن ایمپلنت دندان برای موارد زیبایی

برای کودکان، روکش ممکن است روی دندان‌های شیری به این منظوراستفاده شود:

دندانی را که در اثر پوسیدگی به قدری آسیب دیده است که نمی‌تواند پرکردن را نگه دارد، نجات دهید. از دندان‌های کودکی که در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند محافظت کنید، به خصوص زمانی که کودک در رعایت بهداشت روزانه دهان و دندان مشکل دارد. کاهش دفعات بیهوشی عمومی برای کودکانی که به دلیل سن، رفتار یا سابقه پزشکی قادر به همکاری کامل با الزامات مراقبت‌های دندانی مناسب نیستند.

در چنین مواردی، دندانپزشک اطفال احتمالاً روکش فولادی ضد زنگ را توصیه می‌کند.

انواع روکش دندان

روکش‌ها انواع مختلفی دارند که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم:

روکش موقت

روکشی است که فقط برای مدت کوتاهی در دهان شما باقی می‌ماند. دندانپزشک شما آن را با چسبی که به راحتی قابل جدا شدن است روی دندان قرار می‌دهد

روکشی است که فقط برای مدت کوتاهی در دهان شما باقی می‌ماند. دندانپزشک شما آن را با چسبی که به راحتی قابل جدا شدن است روی دندان قرار می‌دهد، بنابراین به اندازه یک روکش دائمی قوی نخواهد بود. این در حالی انجام می‌شود که شما منتظر ساخت روکش دائمی هستید. سپس روکش دائمی روی دندان شما قرار می‌گیرد.

روکش یک روزه

شما می‌توانید این روکش را در یک جلسه از پزشک دریافت کنید. برخی از مطب‌های دندانپزشکی نصب روکش یک روزه را با استفاده از یکی از چندین روش شامل طراحی به کمک رایانه/تولید به کمک رایانه (CAD/CAM) ارائه می‌دهند.

اونله یا روکش 4/3

برخی از روکش‌ها فقط بخشی از دندان را می‌پوشانند. روکش‌های آنله و روکش‌های 4/3 انواعی از روکش‌های دندانی هستند که به اندازه روکش‌های سنتی دندان زیرین شما را نمی‌پوشانند (روکش سنتی کل دندان شما را می‌پوشاند). اگر به روکش کامل نیاز ندارید، دندانپزشک شما ممکن است به جای آن روکش 4/3 را پیشنهاد کند. آنله و روکش 4/3 ممکن است زمانی مناسب باشند که هنوز ساختار دندانی محکم دارید. این رویکرد محافظه کارانه‌تری در مقایسه با پوشش کامل روکش شما در نظر گرفته می‌شود. در این روش، دندانپزشک ناحیه آسیب دیده را برمی‌دارد و برای دریافت روکش، دندان را تغییر شکل می‌دهد.

مواد تشکیل دهنده روکش دندان

هنگام انتخاب مواد برای روکش دندان، دندان‌پزشک عواملی مانند موارد زیر را در نظر می‌گیرد:

وقتی لبخند می‌زنید چقدر از دندان‌ها دیده می‌شوند، موقعیت بافت لثه شما، عملکرد دندانی که به روکش نیاز دارد، چقدر دندان طبیعی در دهانتان باقی مانده است، رنگ دندان‌های اطراف. روکش‌های دائمی را می‌توان از فولاد ضد زنگ، تمام فلز (مانند طلا یا آلیاژ دیگر)، پرسلن ذوب شده به فلز، تمام رزین یا تمام سرامیک ساخته شود.

روکش‌های فولادی ضد زنگ، روکش‌های پیش ساخته‌ای هستند که در مرحله اول به عنوان یک اقدام موقت روی دندان‌های دائمی استفاده می‌شوند. روکش از دندان یا پرکردگی محافظت می‌کند. برای کودکان، روکش فولادی ضد زنگ معمولاً برای قرار دادن روی دندان اصلی که برای قرار دادن آن آماده شده است استفاده می‌شود. روکش،کل دندان را می‌پوشاند و از پوسیدگی بیشتر محافظت می‌کند. وقتی دندان شیری بیرون می‌آید تا جا برای دندان دائمی باز شود، روکش به طور طبیعی با آن بیرون می‌آید. به طور کلی، روکش‌های فولادی ضد زنگ برای دندان‌های کودکان استفاده می‌شوند، زیرا برای قرار دادن آنها نیازی به چندین ویزیت دندانپزشکی نیست و بنابراین مقرون به صرفه‌تر از روکش‌های سفارشی ساخته شده است.

فلزات مورد استفاده در روکش‌ها شامل آلیاژهایی هستند که دارای محتوای بالایی از طلا یا پلاتین هستند یا آلیاژهای فلز پایه (مثلا آلیاژهای کبالت کروم و نیکل کروم).

روکش‌های فلزی فشار جویدن و گاز گرفتن را به خوبی تحمل می‌کنند و احتمالاً از نظر فرسودگی بیشترین دوام را دارند. همچنین، روکش‌های فلزی به ندرت تراشه یا شکسته می‌شوند. رنگ متالیک و قیمت بالا نقطه ضعف اصلی آن است. روکش‌های فلزی انتخاب خوبی برای دندان‌های آسیاب خارج از دید هستند.

روکش‌های دندانی از جنس پرسلن به فلز می‌توانند با دندان‌های مجاور شما مطابقت داشته باشند (برخلاف روکش‌های فلزی). با این حال، ساییدگی بیشتر به دندان‌های مقابل در این نوع روکش در مقایسه با روکش‌های فلزی یا رزینی رخ می‌دهد. قسمت چینی روکش نیز می‌تواند بریده شود یا بشکند. در کنار روکش‌های تمام سرامیکی، روکش‌های فلزی چینی بیشتر شبیه دندان‌های معمولی هستند. با این حال، گاهی اوقات فلز زیر چینی روکش می‌تواند به عنوان یک خط تیره نمایان شود، به خصوص در خط لثه و حتی اگر لثه‌های شما عقب نشینی کند. این روکش‌ها می‌توانند انتخاب خوبی برای دندان‌های جلو یا عقب و همچنین بریج‌های بلندی باشند که در آن فلز برای استحکام مورد نیاز است.

روکش‌های دندانی تمام رزین قیمت کمتری نسبت به سایر انواع روکش دارند. با این حال، آن‌ها به مرور زمان فرسوده می‌شوند و بیشتر از روکش‌های چینی به فلز مستعد شکستگی هستند.

روکش‌های دندان تمام سرامیکی یا تمام چینی تطابق رنگ طبیعی بهتری نسبت به هر نوع روکش دیگری دارند و ممکن است برای افرادی که به فلز حساسیت دارند مناسب‌تر باشند. روکش‌های تمام سرامیکی را می‌توان برای دندان‌های جلو و عقب استفاده کرد.

روکش موقت در مقابل روکش دائمی، روکش‌های موقت را می‌توان در مطب دندانپزشک ساخت، در حالی که اکثر روکش‌های دائمی معمولاً در آزمایشگاه دندانپزشکی ساخته می‌شوند. به طور معمول، روکش‌های موقت از مواد مبتنی بر اکریلیک یا فولاد ضد زنگ ساخته می‌شوند و می‌توانند به عنوان یک ترمیم موقت تا زمانی که یک روکش دائمی توسط آزمایشگاه ساخته شود، استفاده شوند.

بیشتر بخوانید: استفاده از دندان‌ گیر، چگونه؟

روش نصب روکش روی دندان‌ها

شما معمولاً دو بار به دندانپزشک مراجعه خواهید کرد تا برای روکش دندان آماده شوید. در برخی موارد، ممکن است روکش دندان در مطب دندانپزشک خود ساخته شود.

‎اولین ویزیت

در حالی که روکش موقت دارید، ممکن است دندان به گرما و سرما حساس باشد. در این مدت از جویدن آدامس و خوردن غذاهای چسبناک خودداری کنید تا زمانی که روکش دائمی ساخته شود.

در اولین ویزیت، دندانی که قرار است روکش را دریافت کند، معاینه می‌شود. تصویر اشعه ایکس از دندان و استخوان اطراف آن گرفته می‌شود. در صورت وجود موارد زیر، دندانپزشک شما ممکن است مجبور شود قبل از عمل روکش دندان شما یک درمان ریشه انجام دهد:

‎پوسیدگی دندان ‎خطر عفونت ‎آسیب به پالپ دندان (پالپ بافت نرم داخل دندان شما است که حاوی رگ‌های خونی، اعصاب و بافت همبند است)

‎دندانی که روکش را دریافت می‌کند، در بالا و کناره‌ها سوهان می‌خورد. با این کار فضایی برای خود روکش ایجاد می‌شود. مقدار دندانی که سوهان می‌خورد بستگی به نوع روکش شما دارد. روکش‌های تمام فلزی دندان نازک‌تر هستند و به اندازه روکش‌های تمام چینی یا فلز چینی نیازی به برداشتن دندان ندارند. اگر مقدار زیادی از دندان شما از بین رفته باشد (به دلیل آسیب یا پوسیدگی) می‌توان از مواد پرکننده برای بازسازی ساختار دندان کافی برای پوشش روکش استفاده کرد. پس از تغییر شکل دندان، از یک خمیر یا بتونه برای تهیه یک کپی (که به آن قالب نیز می‌گویند) از دندانی که قرار است روکش را دریافت کند، استفاده می‌شود. قالب‌هایی از دندان‌های بالا و زیر دندانی که روکش دندان را می‌گیرد نیز ایجاد می‌شود. این کار برای اطمینان از اینکه روکش روی تطابق دندان‌های شما تأثیری نخواهد داشت انجام می‌شود. قالب‌ها به آزمایشگاه دندان‌پزشکی فرستاده می‌شوند. کارگاه روکش‌ها را می‌سازد و معمولاً در عرض دو تا سه هفته به مطب دندان‌پزشکی برمی‌گردد. در طی اولین ویزیت مطب، دندانپزشک شما یک روکش موقت برای پوشاندن و محافظت از دندان آماده شده می‌سازد که این معمولا کمتر از 2 هفته طول می‌کشد. در حالی که روکش موقت دارید، ممکن است دندان به گرما و سرما حساس باشد. در این مدت از جویدن آدامس و خوردن غذاهای چسبناک خودداری کنید تا زمانی که روکش دائمی ساخته شود.

بیشتر بخوانید: جرم گیری دندان چند وقت یکبار است؟

‎

ویزیت دوم

در ویزیت دوم روکش دائمی روی دندان شما قرار می‌گیرد. ابتدا روکش موقت برداشته شده و تناسب و رنگ روکش دائمی بررسی می‌شود. اگر همه چیز درست باشد، گاهی اوقات از یک بی‌حس کننده موضعی برای بی‌حس کردن دندان استفاده می‌شود و روکش جدید به طور دائم در جای خود چسبانده می‌شود.

‎روکش‌های دندانی همان روز

‎در صورتی که دندانپزشک شما تجهیزات لازم را داشته باشد، می‌توان روکش دندان را در مطب دندانپزشکی نیز ساخت. این فرآیند مشابه روش سنتی ساخت روکش شروع می‌شود. اولین گام‌ها، حذف پوسیدگی و شکل دادن به دندان برای جا افتادن کامل در داخل روکش است. بعد از این مراحل، ساخت واقعی روکش متفاوت است.

‎در روش یک روزه، یک دستگاه اسکن برای گرفتن عکس‌های دیجیتالی از دندان داخل دهان استفاده می‌شود. نرم افزار کامپیوتر از روی این تصاویر یک مدل سه بعدی از دندان ایجاد می‌کند. سپس طرح دیجیتال به دستگاه دیگر فرستاده می‌شود که شکل روکش را از یک بلوک سرامیکی حک می‌کند. این روش ساخت روکش دندان را طراحی به کمک کامپیوتر/ ساخت به کمک کامپیوتر (CAD/CAM) می‌نامند. در کمتر از 15 دقیقه روکش آماده سیمان شدن در جای خود است.

چه کسانی کاندیدای مناسبی برای روکش دندان هستند؟

یک حفره در دندان شما وجود دارد که برای پر‌کردن بسیار بزرگ است. شما دندانی دارید که ترک خورده، ساییده شده یا ضعیف شده است. تحت درمان ریشه قرار گرفته‌اید. روکش از دندان ترمیم شده محافظت می‌کند. قضاوت و تشخیص دندانپزشک در پوشاندن دندان با روکش دندان پس از درمان ریشه موضوع بسیار مهمی است. شما می‌خواهید یک دندان تغییر رنگ یا بد شکل را بپوشانید و لبخند خود را بهبود بخشید. دندان شما به دلیل پوسیدگی خراب شده است.

مزایای روکش‌های دندانی

روکش‌های دندانی راه حل مناسبی برای طیف وسیعی از مشکلات دندانی ارائه می‌دهند. آن‌ها می‌توانند از دندانی که به طور قابل توجهی در اثر پوسیدگی آسیب دیده است محافظت کنند، پس از عمل عصب‌کشی، از دندان محافظت کنند، یک دندان ترک خورده یا شکسته شدید را کنار هم نگه دارند، ایمپلنت دندان را بپوشانند، با تغییر شکل یا رنگ دندان، ظاهر آن را بهبود بخشند. روکش‌های دندانی گزینه طولانی مدت خوبی هستند زیرا بادوام هستند و معمولاً حداقل 5 تا 15 سال دوام می‌آورند که باعث افزایش رضایت بیمار از درمان می‌شود. درمان با روکش دندان با توجه به سایر روش‌های ترمیم دندان میزان موفقیت بالایی دارد.

معایب روکش‌های دندانی

با این حال، برخی از معایب روکش‌های دندانی نیز وجود دارد، مانند نیاز به سوهان دادن دندان و ایجاد شکل مناسب قبل از نصب روکش، که اغلب گسترده و غیرقابل برگشت است.

برخی از بیماران ممکن است مدت کوتاهی پس از عمل احساس ناراحتی کنند، به ویژه حساسیت به گرما یا سرما. استفاده از خمیر دندان طراحی شده برای دندان‌های حساس هنگام مسواک زدن می‌تواند به کاهش آن کمک کند. مسئله دیگر درد یا حساسیت هنگام گاز گرفتن است که اغلب به دلیل بالا بودن بیش از حد روکش و انسداد دندان‌های فک مقابل ایجاد می‌شود. خوشبختانه با تنظیم ارتفاع روکش می‌توان این مشکل را به راحتی برطرف کرد. گاهی اوقات ممکن است روکش‌ها، به ویژه آن‌هایی که از چینی ساخته شده‌اند، خرد شوند. تعمیر تراشه‌های کوچک بدون برداشتن روکش امکان پذیر است، در حالی که شکستگی‌های بزرگتر یا متعدد در روکش ممکن است نیاز به تعویض کامل آن داشته باشد.

در برخی بیماران، سیمان دندانی که برای نگه داشتن روکش در جای خود استفاده می‌شود ممکن است به مرور از بین برود. این موضوع می‌تواند باعث شل شدن روکش و ورود باکتری‌ها به زیر دندان و در نتیجه پوسیدگی دندان شود. گاهی اوقات ممکن است روکش به طور کامل از بین برود، که معمولاً به دلیل تناسب نامناسب روکش یا استفاده از سیمان دندانی ناکافی برای نگه داشتن روکش در جای خود است که نیاز به نصب مجدد یا تعویض روکش دارد. به ندرت ممکن است واکنش آلرژیک به پرسلن یا یکی از فلزات مورد استفاده برای تشکیل روکش رخ دهد.

مراقبت‌های روکش دندان

دندان روکش‌دار نیازی به مراقبت خاصی ندارد. با این حال، دندان زیرین هنوز باید از پوسیدگی یا بیماری لثه محافظت شود. به همین دلیل، شما باید به پیروی از شیوه‌های بهداشت دهان و دندان ادامه دهید. این روش‌ها شامل مسواک زدن دندان‌هایتان دو بار در روز و نخ دندان کشیدن یک‌بار در روز است؛ به‌ویژه در اطراف ناحیه روکش که در آن لثه به دندان شما می‌رسد. همچنین برای جلوگیری از ترک خوردن روکش چینی، از گاز گرفتن خوراکی‌های سفت (مثلا جویدن یخ یا پاپ کورن) خودداری کنید.

تفاوت روکش دندان با روکش ونیر؟

‎اگر به دنبال راه‌هایی برای بهبود عملکرد دندان‌هایتان و یا ظاهر آن‌ها هستید، می‌توانید روکش دندان یا روکش ونیر را انتخاب کنید. در مورد روکش دندان و روکش ونیر تفاوت وجود دارد و دانستن تفاوت آن‌ها به شما نشان می‌دهد که کدام یک برای شما مناسب است.

ونیرهای دندانی چیست؟

روکش‌های دندانی (که گاهی ونیرهای چینی یا لمینت‌های چینی دندان نامیده می‌شوند) پوسته‌های نازک ویفری و سفارشی از مواد همرنگ دندان هستند که برای پوشاندن سطح جلوی دندان‌ها برای بهبود ظاهر دندان طراحی شده‌اند. این پوسته‌ها روی دندان‌ها چسبانده می‌شوند و رنگ، شکل، اندازه یا طول آن‌ها را تغییر می‌دهند.

‎انواع روکش دندان (ونیر)

‎روکش‌های دندانی را می‌توان از پرسلن یا از مواد کامپوزیت رزین تهیه کرد. روکش‌های پرسلن بهتر از روکش‌های رزینی در برابر لکه‌ها مقاومت می‌کنند. شما باید در مورد بهترین انتخاب مواد روکش برای خود با دندانپزشک خود صحبت کنید.

تقاوت روکش دندان و ونیر

یکی از بزرگ‌ترین تفاوت‌ها در مورد روکش دندان در مقابل ونیر این است که چه مقدار از دندان پوشیده شده است و چه مقدار باید برای این فرآیند برداشته شود. وقتی صحبت از روکش دندان می‌شود، عنصری است که کل دندان شما را می‌پوشاند و ضخامت آن حدود 2 میلی‌متر است این ماده می‌تواند یک آلیاژ تمام فلزی، یک آلیاژ فلزی با چینی ذوب شده به آن یا کاملاً از چینی باشد. در مقابل ضخامت ونیر حدود 1 میلی‌متر است و فقط جلوی دندان شما را می‌پوشاند. از یک لایه نازک چینی یا مواد دیگر ساخته شده است.

روکش دندان و ونیر برای چه مواردی استفاده می‌شود؟

هم روکش دندان و هم ونیر برای انواع مشکلات دندان استفاده می‌شود. آن‌ها می‌توانند دندان‌های تغییر رنگ داده را بپوشانند. دندان‌های کج؛ دندان‌های شکسته، ترک خورده یا شکسته؛ یا دندان‌های ضعیف یا پوسیده را تقویت کنند. دانستن اینکه کدام یک برای دندان شما بهترین گزینه است بستگی به مشکلی دارد که دندان‌پزشک سعی در حل آن دارد. ونیر به عنوان یک روش ترمیم محافظه کارانه در نظر گرفته می‌شوند و اغلب زمانی استفاده می‌شوند که دندان شما مینای کافی روی آن داشته باشد تا روکش به آن بچسبد. برای آماده سازی دندان برای ونیر، مقدار کمی از مینای دندان، حدود نیم میلی‌متر، در قسمت جلویی دندان آسیاب شده و زبر می‌شود. ونیرها می‌توانند ظاهر و رنگ دندان‌های شما را بهبود بخشند و در مواقعی که مشکلی که باید اصلاح شود، بهترین انتخاب هستند. این بدان معنی است که روکش‌ها بهترین گزینه برای دندان‌های بریده شده یا ترک خورده، برای شکاف‌های کوچک بین دندان‌ها و برای مشکلات تراز سطحی هستند. لایه نازک روکش با استفاده معمولی از دهان خود را حفظ می‌کند، اما در صورت ضربه‌های مکرر و تیز به دندان می‌تواند ترک بخورد یا شل شود. اگر مجبور به داشتن روکش دندان هستید، این روکش کل دندان شما را می‌پوشاند. برای آماده سازی دندان برای روکش، بیشتر دندان باید آسیاب شود. برعکس، اگر دندان کافی برای چسبیدن روکش وجود نداشته باشد، باید آن را ساخت. این فرآیندها اغلب با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. روکش‌ها اغلب زمانی استفاده می‌شوند که مشکلات دندانی بزرگ‌تری را تجربه می‌کنید، از جمله شکستگی‌های بد، پوسیدگی، یا اگر کانال ریشه انجام داده‌اید. نقش روکش این است که از آسیب بیشتر به دندان جلوگیری کند و در عین حال به شما این امکان را می‌دهد که از دهان خود به طور معمول استفاده کنید. دندانپزشک شما بهترین روش را انتخاب خواهد کرد وقتی نوبت به دانستن اینکه آیا به روکش دندان در مقابل ونیر نیاز دارید یا نه، دندانپزشک به شما می‌گوید که بهترین گزینه شما کدام است.

هزینه روکش دندان

برآورد هزینه روکش دندان به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. مهمترین مساله جنس و برند روکش است. مثلا:

اگر قرار است روکش فلزی باشد، از چه نوع فلزی استفاده می کنید؟ طلا کروم یا نیکل؟ از چه روشی برای قالب گیری و ساخت قالب استفاده می شود؟ سنتی یا دیجیتالی؟ در کجا دندان خود را روکش می کنید؟ دندانپزشک عمومی می‌باشد یا متخصص؟

تمام این پارامترها روی قیمت نهایی روکش تاثیرگذار است.

سوالات متداول

هزینه روکش دندان چقدر است؟

هزینه روکش دندان به عوامل مختلفی مانند جنس آن، تعداد دندان‌ها و ... بستگی دارد.

آیا روکش دندان برای کودکان کاربرد دارد؟

روکش دندان برای تمامی سنین قابل استفاده است.

چرا از روکش دندان استفاده می‌کنیم؟

روکش دندان برای پوشاندن معایب دندان و جلوگیری از تخریب آن کاربرد دارد.

سخن آخر

در مورد روکش دندان انتخاب‌های زیادی دارید. این موضوع وجو ندارد که فقط یک نوع روکش برای همه مناسب باشد، اما برخی از انواع‌ها ممکن است بیشتر از بقیه از مزایای متفاوتی برخوردار باشند. در نهایت، مشورت با پزشک می‌تواند بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد.

بیشتر بخوانید: تاتو دندانپزشکی چیست؟

آیا با هیدروژن پراکسید دندان ها سفیدتر می شود؟