طرح آب‌رسانی غدیر، دستاورد مهم حوزه آبی دولت سیزدهم

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ خشکسالی رخدادی است می‌تواند زیست بوم یک کشور را تحت تأثیر قرار دهد، اما موضوع مهم مدیریت این پدیده طبیعی است که در دولت‌های گذشته مورد غفلت واقع شد و ضربات جبران ناپذیری به کشور وارد کرد.

در سال آبی گذشته با وجود خشکسالی، دولت دوازدهم خروجی سد کرخه را با خطر‌‌های موجود تعیین نکرد که نتیجه آن افزایش برداشت قابل توجه در کنار ناتوانی در مدیریت کشت در خوزستان بود و خشکسالی را به بحران تبدیل کرد. حال دولت سیزدهم به دنبال آن است در طرح آبرسانی غدیر با خط انتقال حدود ۵۰۰ کیلومتر، آب آشامیدنی شهر‌های مرکز، غرب و جنوب غرب استان خوزستان شامل اهواز، سوسنگرد، حمیدیه، رفیع، بستان، روستا‌های دشت آزادگان، خرمشهر، آبادان و شادگان و دارخوین را تأمین کند.

اگر بخواهیم تامین آب برای 50 درصد باقی مانده را کامل کنیم، به قیمت امروز 28 هزار میلیارد تومان پول و حدود چهار سال زمان نیاز دارد تا به 100 درصد پیشرفت فیزیکی برسیم تا اجزای آن کامل شود و بتوانیم از رودخانه دز آب را تأمین کنیم

سیامک عباسپور، مدیر طرح آبرسانی غدیر درباره اجرای این طرح در استان خوزستان به «راهبرد معاصر» گفت: طرح غدیر یکی از بزرگترین مگاپروژه های طرح آبرسانی کشور است که سال 1387با هدف تأمین آب آبادان و خرمشهر با وجود بحرانی که در آن سال این دو شهر را دربر گرفت، آغاز شد. در طرح یک نقطه آبگیر مشخص شد و از آن نقطه برای ایستگاه پمپاز قیصریه روی کانال 1mc استفاده شد و آب آبادان_خرمشهر در سال 1389 به بهره برداری رسید.

وی افزود: این طرح جامع باید آب 54 درصد خوزستان را تأمین کند و منبع تامین آن هم رودخانه کرخه بود که برای افق 1425 طراحی شده است و در آن زمان جمعیتی که زیر پوشش طرح قرار می‌‌گیرد، 4.7 میلیون نفر است. سقف ظرفیت آب رسانی 24متر مکعب بر ثانیه و تاکنون طرح جامع 25 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است، اما به نحوی پازل را اجرا می‌کنیم که هر کدام از پازل ها به بهره برداری برسد. یعنی وقتی 50 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، 50 درصد از هدف طرح نیز محقق شده باشد، بنابراین 50 درصد طرح به بهره برداری رسیده است.

مدیر طرح آبرسانی غدیر عنوان کرد: سال 1392 تغییراتی در طرح پیشنهاد شد و به تصویب آبفای کشور رسید که منبع تأمین آب را از کرخه به دجله منتقل و از امکانات موجود به نحوی استفاده کنیم که موارد اجرا شده غیر قابل استفاده نباشد.

عباسپور با بیان اینکه تکمیل 50 درصد دیگر طرح نیاز به 28 هزار میلیارد تومان اعتبار دارد، افزود: اگر بخواهیم تامین آب برای 50 درصد باقی مانده را کامل کنیم، به قیمت امروز 28 هزار میلیارد تومان پول و حدود چهار سال زمان نیاز دارد تا به 100 درصد پیشرفت فیزیکی برسیم تا اجزای آن کامل شود و بتوانیم از رودخانه دز آب را تأمین کنیم.

مدیر طرح آبرسانی غدیر ادامه داد: با توجه به اینکه رقم تکمیل پروژه عدد بالایی است، مقارن با سفر سال گذشته آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور به خوزستان پیشنهادی مطرح شد مبنی بر اینکه پروژه میان مدت اجرا شود و به نحوی پیش برود که بخش عمده ای از آن در راستای طرح اصلی عمل کند، ولی به جای مبلغ 28 هزار میلیارد تومان با رقمی حدود 2 هزار میلیارد تومان تقریباً 90 درصد هدف طرح محقق شود.

وی تصریح کرد: طرح مورد تأیید دولت قرار گرفت و اعتبارات آن داده شد و طرح میان مدت را از اواخر شهریور سال گذشته آغاز کردیم. این طرح از نظر زمان بندی حدود 36 ماه زمان نیاز داشت، ولی با تمام توان اقدام کردیم و از توان فنی و مدیریتی در سازمان نهایت استفاده به عمل آمد تا به جای 36 ماه بتوانیم 12 ماهه پروژه را اجرا کنیم.

عباس‌پور با تشریح جزئیات اجزای پروژه طرح آبرسانی غدیر در سه بخش افزود: پروژه ای با عنوان ایستگاه پمپاژ چمران روی منابع کرخه داریم و یک ایستگاه پمپاژ پنج متر مکعبی با خط سوله 10 کیلومتری همراه با لوله 2 هزار میلی متری فلزی تا بتوانیم از روی منابع کرخه ظرفیت را افزایش بدهیم که بتوان آب اهواز را در زمان های مورد نیاز تأمین کرد.

وی افزود: در حال حاضر ایستگاه پمپاژی به نام «پمپاژ ام‌الدبس» داریم که قلب مرکزی غدیر است و همه آب ها از نقاط مختلف به آنجا می آید و از آن مسیر آب را برای تمام شهرهای هدف که مهم ترین آن‌ها اهواز، آبادان، خرمشهر ، شادگان، سوسنگرد، بستان و هویزه است پمپاز می‌کند. پیش بینی کرده‌ایم ظرفیت ایستگاه پمپاژ ام‌الدبس 10 متر مکعب بر ثانیه است و می‌توان ظرفیت را از 10 متر مکعب به 15 متر مکعب رساند؛ یعنی در پروژه دوم ایستگاه پمپاژ پنج متر مکعبی در کنار ایستگاه پمپاژ ام الدبس زد.

با انجام اجزای طرح سه گانه در طرح غدیر حدود 100 درصد افزایش کمیت خواهیم داشت و ظرفیت ما از 10 متر مکعب به 20 متر مکعب بر ثانیه می رسد

مدیر طرح آبرسانی غدیر ادامه داد: زیر پروژه سوم که مهمترین زیر پروژه برای طرح میان مدت است، این بود که 10 متر مکعب آب را از منابع رودخانه دز به ایستگاه پمپاژ ام الدبس بفرستیم که به همین منظور یک کانال آبیاری مشخص کردیم. پروژه بزرگ بود و تجهیزات خاص و سفارشی و پیچیدگی خاص خود را داشت و 75 کیلومتر خط لوله داشتیم که حدود یک هزار شیر باید روی این خط لوله نصب شود و بایستی از زیر رودخانه کرخه این خط لوله را رد می‌کردیم که کار در حال حاضر در مراحل پایانی خود قرار دارد.

وی با بیان اینکه فاز نخست پروژه (ایستگاه پمپاژ چمران) قابل بهره برداری است، افزود: پروژه سوم که مهمترین پروژه طرح آبرسانی غدیر است پایان تابستان سال جاری افتتاح خواهد شد. با انجام اجزای طرح سه گانه در طرح غدیر حدود 100 درصد افزایش کمیت خواهیم داشت و ظرفیت ما از 10 متر مکعب به 20 متر مکعب بر ثانیه می رسد و حدود 50 درصد بهبود کیفیت خواهیم داشت.

عباس‌پور همراهی دولت سیزدهم را عامل مؤثری در پیشبرد اجرای طرح دانست و افزود: این طرح به دستور رئیس جمهور و پیگیری های وزیر نیرو مصوب شد. برای آنکه طرح میان مدت را اجرا کنیم به 2 هزار میلیارد تومان پول نیاز داشتیم، ولی دولت با برنامه ریزی حدود هزار میلیارد تومان برای طرح اعتبار گذاشت که این اعتبار نسبت به بودجه و اعتبارات سال‌های گذشته بی سابقه بود و حجم فعالیت انجام شده نیز بی‌نظیر بود. دولت سیزدهم با تأمین اعتبار کمک کرد پروژه میان مدت غدیر را با سرعت جلو ببریم که ثمرات آن به زودی مشخص خواهد شد.