روایت علوی‏‌تبار از جناح‌بندی‌ نواندیشی دینی

به گزارش خبرآنلاین، علوی‌تبار در پاسخ به پرسشی درباره ریشه‌های بنیادین اختلافاتی که میان عبدالکریم سروش و محسن کدیور ایجاد شده می‌گوید: این اختلاف ریشه‌های معرفت‌شناسانه دارد و برمی‌گردد به این نکته که در دین‌شناسی واقع‌گرا هستیم یا نیستیم؟ رئالیست هستیم یا نه؟ رئالیست‌ها معتقدند مستقل از ادراک انسان واقعیتی وجود دارد. در مورد دین، دین عبارت است از مجموعه نمادها و نشانه‌هایی که دربرگیرنده پیام و دعوت خداوند خطاب به انسان است. حال این پرسش پیش می‌آید که آیا مستقل از فهم، تفسیر و درک ما، پیام و دعوتی از جانب خداوند درون منابع معتبر دینی وجود دارد یا خیر؟

در بخش دیگری از این گفگتو علوی‌تبار در پاسخ به این پرسش که تحولات فکری تا چه میزان متاثر از به نتیجه نرسیدن پروژه «اصلاحات» است می‌گوید: ممکن است به گل نشستن کشتی اصلاحات به لحاظ روانی و ذهنی پرسش‌هایی ایجاد کرده باشد و بسترساز این جدایی‌ها و افتراق‌ها باشد، اما درواقع اصل این تفاوت‌ها، بنیادی نظری دارد و به جایی دیگر بازمی‌گردد. به‌گمانم حتی اگر این تحولات سیاسی هم نبود ممکن بود چنین تمایزهایی دیر یا زود پدیدار شود.

علوی‌تبار در پایان مصاحبه تلاش می‌کند دیدگاه کدیور در نقد سروش ودیگر نواندیشان دیگر را توضیح دهد و می‌گوید: تناقضی بین دیدگاه کدیور و روشنفکری‌ دینی یا نواندیشی دینی وجود ندارد زیرا در نواندیشی دینی نیز باید در چارچوب برنامه پژوهشی سخن گفت، ولو این برنامه پژوهشی سنتی نباشد و مدرن باشد. رهایی از هرنوع برنامه پژوهشی اما به‌معنای نواندیشی نیست؛ از قضا پایبندی به برنامه‌های پژوهشی و هسته‌های سخت آن یا حتی انکار آن هسته‌ها، خروج از آن برنامه پژوهشی و تعریف یک برنامه پژوهشی تازه، به درک و فهم متقابل بیشتر کمک می‌کند.

65

کد خبر 1668519