بساط قرعه کشی خودرو امسال جمع می‌شود

وزارت صنعت، معدن و تجارت به تازگی اعلام کرده بساط قرعه کشی خودرو امسال جمع می‌شود. آیا برنامه‌های این وزارتخانه به سرانجام خواهد رسید؟

یکی از مهم‌ترین مسائل صنعت خودرو طی سال‌های اخیر، قرعه کشی خودرو و باز شدن پای دلال‌ها به بازی بوده است. اواخر سال گذشته وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که به زودی و در نیمه اول سال 1401، قرعه کشی خودرو به تدریج حذف خواهد شد و تیراژ محصولات خودروسازان به اندازه تقاضای مردم افزایش خواهد یافت.

هم‌اکنون منوچهر منطقی از وزارت صمت خاطرنشان کرده جایگاه حمل و نقل ایران در جهان طی بررسی‌های به عمل آمده در سال 2019 با افت مواجه شده و در رتبه 19 قرار گرفته‌ایم. به گفته‌ی او در سال قبل از آن رتبه ایران 18 بوده و در حال حاضر برنامه‌ریزی‌ها برای سال 2023 این است که جایگاه کشورمان در صنایع حمل و نقل به رتبه 12 الی 15 برسد.

نقاط قوت و ضعف صنعت خودروی ایران

معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین به نقاط قوت خودروسازی کشور اشاره کرد و افزود در حال حاضر ایران دارای سه ویژگی مثبت در منطقه است که شامل حوزه علمی و فناوری می‌شود. همچنین کشور ما از نظر داشتن نیروی متخصص و مهندسان جوان جزو پنج کشور برتر است. منطقی همچنین گفت:

ویژگی دوم، هزینه‌های تمام شده است که نسبت به کشورهای مختلف منطقه، هزینه تمام شده نیروی انسانی پایین‌تر است. ویژگی سوم هم مربوط به ارزان بودن نسبی انرژی در کشور می‌شود و در خصوص زیرساخت‌هایی که در 30 سال گذشته اجرا شده، در برخی حوزه‌ها از کشورهای منطقه بالاتر و در برخی حوزه‌ها پایین‌تر هستیم.

همان‌طور که گفتیم در سال 2019 و بر اساس آماری که فیچ سولوشن ارائه داده، ایران جزو کشورهایی است که میان کشورهای شمال آفریقا و خاورمیانه در تولید خودرو بازده مناسب و بالایی داشته است. به عقیده منطقی ایران نقاط قوتی در منطقه دارد که این نقاط قوت در سطح جهانی نیز دیده می‌شوند و عمده آن تولید با هزینه پایین است. او همچنین می‌گوید می‌توانیم با بهره‌گیری از مزیت‌های موجود، خودرو و قطعات خودرو را در سطح کیفی تعریف شده ارزان‌تر تولید کنیم. منطقی در خصوص انتقادات به صنعت خودرو بیان داشت:

بخش عمده انتقادها به حق است و می‌پذیریم، اما بخش دیگر مربوط به تبلیغات منفی و وسیع در بازار است. به طور کلی فضا نسبت به تولید خودروی ایرانی منفی است و اگر در بالاترین کیفیت تولید شود باز هم در مقایسه با محصول خارجی با اقبال روبه‌رو نمی‌شود که وظیفه فعالان حوزه فرهنگ و رسانه است که این فرهنگ اشتباه را در جامعه تغییر دهند.

معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت معتقد است باید به محصولی برسیم که از آن به عنوان افتخار ملی و نتیجه زحمات دانشمندان و مهندسان یاد می‌شود تا این که روند تولید محصولات توسعه و گسترش یابد. منطقی خاطرنشان می‌کند که اگر این فرهنگ در جامعه اصلاح نشود و تدوام یابد، اعتماد به نفس نیروهای متخصص در کشور کاهش می‌یابد و نخبگان صنعتی حال حاضر چاره را در مهاجرت به کشورهای دیگر می‌بینند.

منوچهر منطقی به عنوان یکی از مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت، ایرادهای وارد شده به خودروهای تولیدی و صنعت خودروسازی ایران را قابل قبول می‌داند و معتقد است که بخشی از این نواقص مربوط به خودروسازان است و بخشی دیگر را شرایط محیطی به وجود آورده است. وی همچنین می‌افزاید:

یکی از پارامترهای مهم مد نظر مشتری، به‌روز بودن محصولات است که با توجه به مشکلات متعدد، 80 درصد محصولات مربوط به 15 تا 20 سال قبل است و تولید محصولات متعلق به 5 سال اخیر محدود هستند؛ لذا در مقایسه با محصولات روز دنیا، برتری‌های محصولات جدید، یکی از عوامل شکل‌گیری ذهنیت عدم کیفیت محصول داخلی در ذهن مشتری است.

مسیرهای رسیدن به تولید خودروی با کیفیت

یکی از مشکلات فعلی که صدای مشتریان را هم درآورده، تولید خودرو با قیمت بالا و انحصاری است که برای دو شرکت خودروسازی ایران خودرو و سایپا به وجود آمده است. به گفته منوچهر منطقی، راهبرد جدید دولت در قبال این معضل، مشخص کردن سه مسیر برای رسیدن به هدف است.

به عقیده‌ی او یکی از مسیرها آن است که در کنار تولید خودروهای داخلی جدید، محصولات خارجی برابر با تولیدات داخلی وارد کشور کنیم تا بدین ترتیب خودروسازان داخلی تمایزها را تشخیص دهند و به سمت بهتر و باکیفیت‌تر شدن محصولات حرکت کنند و فناوری‌های به‌روز را در خودروهای خود به کار ببرند. می‌توانید در این مطلب با کیفیت ترین و بی کیفیت ترین خودروهای داخلی بازار ایران را بشناسید.

مسیر دومی که برای تولید خودروی با کیفیت در نظر گرفته شده، ایجاد کنسرسیومی بین خودروسازان خصوصی برای تولید بیشتر و به‌روزتر است. هم‌اکنون خودروسازان در ایران به دو گروه تقسیم می‌شوند که دسته اول خودروسازان دولتی با سهم 90 درصدی از صنعت خودرو هستند و گروه دیگر خودروسازان خصوصی با سهم اندک، ولی محصولات مدرن و به‌روز خواهند بود. شرکت‌های خصوصی محصولات مونتاژی به‌روز و با کیفیتی راهی بازار می‌کنند و می‌توان ظرفیت تیراژ تولیدی آنها را افزایش داد. منطقی همچنین افزود:

سومین مسیر، به‌روزرسانی فناوری موجود در خودروسازی است که سبب خارج کردن محصولات قدیمی و ورود محصولات جدید خواهد شد. به طور مثال، خودروهای تارا و شاهین از نظر کیفیت به طور نسبی توانسته‌اند مشتری را راضی کنند و در نمایشگاه اتوموبیلیتی روسیه نیز توجه مخاطبان را به خود جلب کردند و احتمال صادرات و ورود آن‌ها به بازار رقابتی روسیه بالاست.

قیمت خودرو از دیگر موضوع‌هایی بود که معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت در خصوص آن صحبت کرد. به گفته منطقی، خودرویی مثل پراید در حال حاضر از رده خارج شده و محصول جایگزین آن سایپا کوییک است که شرایط بهتری دارد و قیمت آن حوالی 180 تا 200 میلیون تومان یا 6 الی 7 هزار دلار است. وی همچنین توضیح داده در واردات خودرو تمرکز روی خودروهایی با قیمت زیر 10 هزار دلار، مدرن و طراحی خوب است که با روش‌های نوآورانه و خلاقانه و قیمت پایین تولید شده باشد.

قرعه کشی خودرو تا پایان سال جاری حذف می‌شود

جدیدترین خبر مربوط به حذف قرعه کشی خودرو، ثبت نام بدون قرعه کشی ارزان ترین خودروی اتوماتیک سایپا است که نوید حذف کامل این روش را تا پایان سال می‌دهد. گفتیم که حذف قرعه کشی یکی از مسائل مهمی بود که سیدرضا فاطمی امین اواخر سال گذشته مطرح کرد، ولی هنوز که هنوز است مسئله حذف کامل آن رقم نخورده است. منطقی معتقد است که تیراژ بخش خصوصی و خودروسازهای بزرگ افزایش می‌یابد و ثبت نام خودرو از این به بعد آسان‌تر خواهد شد.

به گفته منطقی در شرایط کنونی کاهش تقاضا نشان می‌دهد که خودرو به تعداد کافی عرضه شده است و تا اواخر سال جاری قرعه کشی به طور کامل حذف خواهد شد. وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز نسبت به تعهد زمانی خودروساز حساسیت خاصی دارد و بر اساس تعهدات و زمان تحویل، میزان عرضه خودرو را مشخص می‌کند و با افزایش تولید و واردات خودرو، صف‌های خرید از بین خواهد رفت.

از دیگر مسائلی که در قالب سوال از منطقی پرسیده شد، تفاوت شدید قیمت خودرو با فروش آن است. وی خاطرنشان کرد که بر اساس نظارت بر قیمت گذاری خودرو حدود 85 تا 90 درصد از قیمت خودرو مربوط به مواد اولیه و فرآیند تولید آن است و الباقی مربوط به تغییر و افزایش دستمزد می‌شود که تأثیر 3 درصدی دارد.

یکی دیگر از چالش‌های حال حاضر که کشور با آن درگیر است، کانال‌های مالی غیر مستقیمی است که ایران از آن استفاده می‌کند و چون تحریم هستیم باید از کانال‌های مالی دیگر استفاده کنیم. با این اوصاف 10 الی 15 درصد هزینه مالی دیگر بر قیمت خودرو بار می‌شود و همه عوامل افزایش قیمت دست خودروساز نیست. منطقی همچنین افزود:

اگر روش‌های مختلف بهره‌وری را مورد توجه قرار دهیم، می‌توانیم افزایش قیمت را کنترل کنیم، اما تاکنون در این خصوص کار منسجم و جدی انجام نشده است. یکی از دلایل آن این است که در خودرو دو گونه فناوری داریم؛ یکی محصولی است و دیگری فناوری فرآیند تولید است که سبب کم شدن هزینه تولید می‌شود که ما نسبت به قسمت دوم غافل بودیم و از ذهنیت مدیران خودروسازی دور بوده و اطلاعی از آن نداشته‌اند. لذا در برنامه تحولی جدید صنعت خودرو، پیشبرد این دو ‌نوع فناوری را که منجر به بهره‌وری و کاهش هزینه تولید خودروسازان دنیا شده است، مورد توجه قرار داده‌ایم.

آیا بساط قرعه کشی خودرو امسال جمع می‌شود یا این وعده هم مثل وعده‌های پیشین وزارت صمت به تاریخ می‌پیوندد؟ نظر شما در این باره چیست؟