عدم شفافیت و برنامه ریزی عامل تخلفات موجود در بازار/ سفته بازان و نوسان گیران چالش خاص بورس
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: با بازاری طرف هستیم که روزانه 2500 میلیارد تومان ارزش معاملاتی دارد. بخش بزرگی از دلایل کاهش ارزش معاملاتی، عدم شفافیت است. مردم همین که بدانند چر فلان نماد بسته شد و فلان نماد در فلان شرایط خاص باز شد، کافی است.
با حکمی از سوی معاون اجرایی سازمان بورس، «امیرمهدی صبایی» که پیشتر به عنوان مدیرعامل صندوق تثبیت بازار سرمایه مشغول به فعالیت بود، به عنوان «مدیر نظارت بر بورسها» سازمان بورس منصوب شد. پیش از این، «مهدی پارچینی» عهدهدار این سمت در سازمان بورس و اوراق بهادار بوده است.
با شنیدن چنین خبری این موضوع به ذهن خطور میکند که چه موضوعی اتفاق افتاده است؟ آیا کوتاهی در نظارت بر بورس صورت گرفته که چنین تغییر جایگاهی را شاهد هستیم؟ یا این تغییر صرفا یک تغییر معمول و عادی است؟
در همین رابطه «پیام الیاسکردی»، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار پول نیوز در واکنش به این موضوع اظهار داشت: دلیل این موضوع را نمیدانم و فکر میکنم یک جابجایی ساده باشد. ما در مقوله نظارت نیاز به یک توضیح برای جامعه داریم. این موضوع برای مردم هنوز غیر شفاف است که باز و بسته شدن یک سهم و مسائلی از این قبیل مهم است و ما باید بدانیم دقیقا چه اتفاقی در حال رخ دادن است و مردم باید این را به طور شفاف بدانند. در این صورت مردم بهتر میتوانند تصمیم گیری کنند و یک بازار شفافی دارند که به سود بازار است.
وی در پاسخ به این سوال که از سازمان بورس انتظار میرود بر چه چیزهایی نظارت داشته باشد تا شفافیت را بیشتر و اعتماد جامعه را به خود جلب کند؟ گفت: باید به یک نکته توجه کنیم و آن این که ما با بازاری طرف هستیم که روزانه ۲۵۰۰ میلیارد تومان ارزش معاملاتی دارد؛ که نسبت به گذشته به شدت کاهش پیدا کرده است. باید بگردیم و ریشه این کاهش ارزش معاملاتی را بیابیم. بخش بزرگ آن شفافیت است. لزومی ندارد که ما تغییر رویه خاصی را اعمال کنیم، مردم همین که بدانند چر فلان نماد بسته شد و چرا نماد دیگر چند روز متوالی بسته ماند و فلان نماد در فلان شرایط خاص باز شد، کافی است.
وی ادامه داد و خاطرنشان کرد: رویههای نظارتی باید یک روال مشخص و دقیق را داشته باشد که هیچ گونه عملکرد سلیقهای در آن دخالت داشته باشد.
الیاسکردی در پاسخ به این سوال که آیا روال مشخص راه را برای سودجویان باز نخواهد کرد؟ تصریح کرد: اصلا این گونه نیست. این اتفاقات در جایی اتفاق خواهد افتاد که اعمال سلیقه باشد. اگر هم رویهای مشکل داشته باشد در قانون راههای مقابله با آن مشخص است. ما صرفا در جایی به مشکل میخوریم که یا به قانون عمل نمیشود یا برخورد سلیقهای صورت گرفته و یا تفسیر قانون بر خلاف نظر قانون صورت میپذیرد.
بیشتر بخوانید: استراتژی دولت در مورد بورس عاقلانه است
وی ادامه داد و تاکید کرد: ما باید بدانیم در تمامی بازارها تخلف صورت میگیرد. امکان تخلف هم وجود دارد، اما اگر یک روال و قانون مشخص داشته باشیم و سلیقهای اعمال نکنیم کار حل خواهد شد. از دیگر سو باید قبول کنیم بخشی از بازار را سفته بازان و حتی نوسان گیران یک روزه اداره میکنند. فعالیت اینها نشان میدهد این بازار عمقی ندارد و آن قدر ارزش معاملاتی آن پایین است که نوسان گیران و سفته بازان بر روی این بازار اثرات منفی دارند.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه تاکید کرد: اگر عمق، ارزش و شناوری سهامهای معاملاتی این بازار بالا باشد، یکی دو نفر هم اگر بخواهند تخلفی بکنند به شدت محدود خواهد شد و حتی به ضرر خودشان خواهد شد. پس اگر نظارت یک رویه و قانون ثابت داشته باشد و به مردم اطلاع داده شود و اگر برنامهای برای تغییر مد نظر باشد باید حداقل از شش ماه قبل از آن اطلاع رسانی شود تا تاثیر منفی بر بازار نگذارد.
وی با اشاره به زمان مشخص برای بازار و مدیریت صحیح آن گفت: برای بازار باید یک ساله تصمیم گرفت و یک ساله برنامه ریزی کرد چرا که کمتر از یک سال جوابگو نیست و مردم در صورت برنامه ریزی صحیح پیش بینی خواهند کرد که این موضوع به نفع یا به ضرر آنها است.
الیاسکردی در پاسخ به عملکرد مدیر قبلی نظارت بر بورس بیان کرد: باید در نظر بگیریم که در یک ساله بازار ما شرایط منفی بسیار زیادی را به خود دیده است. به نظر میرسد نهادهای نظارتی و حتی ریاست سازمان بورس باید نهادی باشند که ریاست آنها حداقل چهار سال با خیال راحت در آن کار کرده و برنامههای خود را پیاده کنند و بعد در صورت عدم صلاحیت به ادامه کار تغییر کنند.
وی ادامه داد و تصریح کرد: عمر ریاست روئسای سازمان بورس ما به طور میانگین به یک سال نیز نرسیده است. ابتدا باید رئیس سازمان یک ثباتی را داشته باشد و بعد در مورد رئیس اداره نظارت تصمیم گیری کند.
وی در پایان با اشاره به انتظار از مدیران سازمان بورس گفت: انتظار ما این است که حداقل از یک برنامه یک سال را تدوین کرده و به صورت شفاف از آن صحبت کنند تا جامعه بداند در یک سال آینده بازار به کدام سمت خواهد رفت.
خبرنگار: مجتبی بیگلری