بررسی چهار سناریوی محتمل در انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: در حالی تنها یک روز به انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا زمان باقی است که بازار گمانه زنی ها در این خصوص بیش از هر زمانی داغ است؛ انتخاباتی که در آن تمامی۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان و ۳۴ کرسی از مجلس سنا تعیین تکلیف می شود.

لازم به ذکر است که در مجلس نمایندگان، از میان مجموع ۴۳۵ کرسی در حال حاضر ۲۲۲ کرسی در اختیار حزب دموکرات و ۲۱۳ کرسی در اختیار جمهوری‌خواهان قرار دارد. در مجلس سنا نیز کرسی ها تا حدی به تساوی تقسیم شده اند.

کارشناسان سیاسی در این میان به سناریونویسی و پیش بینی نتایج انتخابات پیش رو پرداخته اند که در این میان چهار سناریو بیش از دیگر سناریوها جدی به نظر می رسد که عبارتند از: «شکست دموکرات ها در مجلس نمایندگان»، «تداوم تعادل یا دست برتر دموکرات ها در سنا»، «پیروزی جمهوری‌خواهان در مجالس دوگانه کنگره» و «پیروزی دموکرات ها در مجالس دوگانه کنگره».

محتمل ترین سناریو؛ شکست دموکرات ها در مجلس نمایندگان

محتمل‌ترین سناریو در شرایط فعلی تداوم کنترل دموکرات‌ها بر مجلس سنا و پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان است. در حال حاضر افکارسنجی ها و بسیاری از استراتژیست های انتخاباتی بر این باورند که در مقایسه بین مجلس سنا و مجلس نمایندگان، شانس جمهوریخواهان برای کسب اکثریت مجلس نمایندگان بیشتر از مجلس سنا است. بر پایه این سناریو حزب جمهوریخواه ۲۲۴ کرسی و حزب دموکرات ۲۱۱ کرسی مجلس نمایندگان را بدست خواهند آورد.

با نگاهی به انتخابات میاندوره‌ای آمریکا در سال های اخیر مشخص می شود که این نوع انتخابات عموماً برای حزبی که کاخ سفید را در اختیار ندارد، بهتر پیش می‌رود و مقبولیت عمومی رئیس جمهور مستقر، تأثیر مستقیم روی نتایج انتخابات کنگره دارد.

از این رو یکی از دلایل حامیان این سناریو به پیشینه تاریخی انتخابات میان دوره ای کنگره طی سال های اخیر برمی گردد. از سال ۲۰۰۶ به این سو، حزب روسای جمهور مستقر به طور میانگین در هر انتخابات ۳۹ کرسی مجلس نمایندگان را از دست داده است. بدترین عملکرد یک حزب در انتخابات میان دوره‌ای در قرن بیست و یکم به سال ۲۰۱۰ و دوره ریاست جمهوری باراک اوباما بازمی‌گردد که دموکرات‌ها ۶۳ کرسی را از دست دادند.

پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان به معنای پایان دوره ریاست «نانسی پلوسی» رئیس ۸۲ ساله این مجلس خواهد بود. گزینه احتمالی جمهوریخواهان برای جانشینی او «کوین مک‌کارتی» رهبر کنونی آنها در مجلس نمایندگان خواهد بود.

رئیس مجلس نمایندگان آمریکا سومین شخصیت ارشد حکومتی پس از رئیس‌جمهوری و معاونش محسوب می‌شود. کوین مک‌کارتی رابطه نزدیکی با دونالد ترامپ دارد. بنا به برخی گزارش‌ها پلوسی در تلاش است تا در صورت پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان به عنوان سفیر آمریکا در ایتالیا معرفی شود.

سناریوی دوم؛ تداوم تعادل یا دست برتر دموکرات ها در سنا

در جریان انتخابات پیش رو، سرنوشت یک سوم مجلس سنا یا به عبارتی ۳۴ کرسی این مجلس تعیین خواهد. بسیاری بر این باورند که ترکیب تقریباً مساوی سناتورهای دموکرات و جمهوری خواه بعد از انتخابات تغییر نخواهد کرد با وجود این باید در نظر داشت که وضعیت دموکرات ها در مجلس سنا بسیار شکننده‌تر است.

در این سناریو، دموکرات ها با از دست دادن حتی یک کرسی در سنا، اکثریت را به جمهوری‌خواهان واگذار خواهند کرد. در این صورت سرنوشت تمام لوایح مدنظر دولت بایدن که می‌تواند تأثیر زیادی روی نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ بگذارد، بن‌بست باشد.

به این دلیل گفته می شود جمهوری خواهان برای کسب اکثریت در مجلس سنا بخت کمتری دارند که دموکرات‌ها به کمک رای «کامالا هریس» معاون رئیس‌جمهوری و رئیس مجلس سنا - که در صورت تساوی آراء حق رای پیدا می‌کند- حزب اکثریت در این مجلس محسوب می‌شوند.

ضمن اینکه دموکرات‌ها بخت حفظ کرسی‌های خود در ایالت‌های آریزونا، جورجیا و نوادا را دارند. این در حالی است که جمهوریخواهان در ۲ ایالت پنسیلوانیا و ویسکانسین ممکن است از دموکرات‌ها شکست بخورند زیرا اکثریت رای‌دهندگان هر دو ایالت در انتخابات سال ۲۰۲۰ به جو بایدن رای دادند.

سناریوی سوم؛ پیروزی جمهوری‌خواهان در مجالس دوگانه کنگره

در سناریوی سوم که احتمال آن دور از ذهن به نظر می رسد، فرض بر این گرفته می شودکه جمهوری خواهان نه تنها مجلس نمایندگان بلکه مجلس سنا را هم در اختیار بگیرند. اگر چه این احتمال با عنایت به مطالب فوق الذکر ضعیف به نظر می رسد ولی در صورت تحقق، دولت بایدن با بزرگترین چالش داخلی مواجه خواهد شد.

طبق قوانین ایالات متحده، مصوبات مجلس نمایندگان باید به تایید مجلس سنا نیز برسد. در حال حاضر که اکثریت مجلس نمایندگان در اختیار دموکرات ها است، باز دولت برای تصویب برخی از موضوعات با مشکلاتی رو به رو است و حال اگر اکثریت مجلس نمایندگان در اختیار جمهوری قرار بگیرد، با توجه به شکاف و فضای دو قطبی موجود در صحنه سیاسی آمریکا، بایدن و دموکرات ها در ۲ سال مانده به پایان ریاست جمهوری با وضعیت سخت و پیچیده ای روبرو خواهند بود.

در صورت تحقق این سناریو، جمهوریخواهان می‌توانند مانع از تصویب قوانین مورد نظر دولت جو بایدن شوند و هم با تحقیق در امور دولت و احضار مسئولان دولت برای ادای شهادت قادر خواهند بود که فشارها بر رئیس‌جمهوری ۷۹ ساله ایالات متحده را افزایش دهند.

شاید خوشبینی ترامپ به این سناریو است که وی را به گود انتخابات کشانده است و برخی رسانه ها از اعلام نامزدی او تا ۱۰ روز آینده خبر می دهند.

در همین راستا روزنامه «واشنگتن پست» در هفته جاری گزارش کرد بایدن به زودی ۸۰ ساله می‌شود و بی‌سر و صدا برای انتخابات آتی آماده خواهد شد. به نظر می‌رسد که رقابت مجددی مشابه سال ۲۰۲۰ میلادی را شاهد خواهیم بود و ترامپ ۷۶ساله نسبتا ظاهرا روند جذب نیرو را آغاز کرده است.

بنابراین مشاهده می کنیم که در آستانه برگزاری انتخابات میان دوره‌ای در آمریکا و افزایش امیدهای جمهوری خواهان برای بازپس گیری اکثریت کرسی‌های کنگره، بستر را برای هدفگذاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ هموار کرده است.

سناریوی چهارم؛ پیروزی دموکرات ها در مجالس دوگانه کنگره

آخرین سناریو به پیروزی دموکرات ها در هر دو مجلس سنا و نمایندگان ارتباط پیدا می کند؛ سناریویی که به دلایل مختلف و بر پایه بسیاری از نظرسنجی ها بسیار ضعیف به نظر می رسد. زیرا نه سنت دیرینه کنگره بر آن مُهر تایید می زند و نه عمکرد بایدن و حزب حامی وی در دو سال اخیر.

بر پایه روند تاریخی و سنت انتخابات این کشور، همان طورکه پیشتر اشاره شد، حزب حامی دولت مستقر در جریان انتخابات میان دوره کنگره به ویژه مجلس نمایندگان بخشی از کرسی های خود را از دست می دهد. اما مهمتر از آن عملکرد دولت و پرونده دو ساله بایدن است که قطور و سیاه به نظر می رسد.

در مجموع، بایدن در حوزه داخلی همانند تقابل با کرونا و مهار تورم ناکارآمد بوده است. او در حوزه خارجی نیز همانند بحران اوکراین، تایوان و راهبرد ملتمسانه و ناموفق در برابر شاهزاده سعودی به تحقیر آمریکا دامن زده است؛ مسائلی که از وی رئیس جمهوری نامحبوب ساخته است.

بنابراین حتی به احتمال بسیار ضعیف، اگر طیف سیاسی حامی او در هر ۲ مجلس سنا و نمایندگان اکثریت کرسی ها را به دست آورد اما باز هم او به دلیل کهولت سن و مشکلات جسمی- روانی، دموکرات ها را در انتخابات ریاست جمهوری آتی به درد سر خواهد انداخت.

حال می توان به این نتیجه رسید که از میان سناریوهای چهارگانه «شکست دموکرات ها در مجلس نمایندگان»، «تداوم تعادل یا دست برتر دموکرات ها در سنا»، «پیروزی جمهوری‌خواهان در مجالس دوگانه کنگره» و «پیروزی دموکرات ها در مجالس دوگانه کنگره»، ۲ سناریوی نخست قوی تر و محتمل تر و ۲ سناریوی آخر تا حدی دور از ذهن و ضعیف به نظر می رسد.