دنیا به سمت وحدت می رود و ما اندر خم یک کوچه ایم

حجت الاسلام سید ابوالحسن نواب رییس دانشگاه ادیان و مذاهب و نجفقلی حبیبی عضو هیات علمی دانشگاه تهران در همایش منشور برادری؛ مبنای همبستگی - راهبرد تکثر در سالن توحید حرم مطهر حضرت امام خمینی (س) برگزار شد. نام این همایش برگرفته از پاسخِ بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران به نامه حجت‌الاسلام محمدعلی انصاری انتخاب شد.

پاسخ نامه استفتاح‌گونه حجت‌الاسلام انصاری به امام سی و چهار سال قبل در تاریخ دهم آبان ۱۳۶۷ از سوی رهبر فقید انقلاب اسلامی داده شد.

ایشان در این نامه که به «منشور برادری» معروف شد، انشقاق مجمع روحانیون مبارز از جامعه روحانیت مبارز را به فال نیک گرفتند.

نواب: دنیا به سمت وحدت می رود و ما اندر خم یک کوچه ایم

حجت الاسلام سید ابوالحسن نواب رییس دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه اولین ویژگی وحدت مدنظر بنیانگذار انقلاب اسلامی به رسمیت شناختن اختلاف نظر است، گفت: پاسخ امام به سوال آقای انصاری در سال ۱۳۶۷ یعنی ایشان اختلاف نظر بین جریانهای داخل روحانیت را به رسمیت شناختند اما در عین بر وحدت تاکید کردند. این مسئله از کارهای مهم امام بود.

وی ادامه داد: در سال ۱۳۳۲ اختلاف بین چهره های سیاسی و مذهبی به جایی رسید که تنها حکومت ملی ایران فروپاشید اما امام انقلاب اسلامی را بر پایه وحدت بنا گذاشتند و این انقلاب با وحدت همه جریانهای فکری و سیاسی به پیروزی رسید. همه اقوام و مذاهب از ترک و لر و عرب، همه به میدان آمدند تا انقلاب به ثمر رسید. بودایی ها که از ادیان الهی محسوب نمی شوند، اختلافات با مسلمانان را کنار گذاشتند و گفتند می توانند ۱۰۰ سال با مسلمانان همکاری کنند.

حجت الاسلام نواب ادامه داد: تنها نگرانی یا بهتر بگویم مهمترین نگرانی امام امت وحدت بود. اگر ایشان کوچکترین اختلافی مخصوصا بین مسوولان می دیدند برای حل آن، ورود می کردند. کف وحدت، گفت و گو با شیعیان و سقف آن گفت و گو با سایر ادیان است. دنیا دارد به سمت آن وحدت می رود و ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم. من طلبه مدرسه حقانی هستم. ما شاگردان پیش از انقلاب امام تا امروز بر عهد خود هستیم تا در وحدت بمانیم. وحدت یک کار فرهنگی سخت و نفسگیر است که زحمت می خواهد. مقدمه وحدت و حل اختلاف، گفت و گوست چیزی که در کشور تعطیل است. گفت و گو پیش شرط وحدت است و ما گفت و گو را تعطیل کرده ایم. قرآن می گوید با خود برتر بینی نمی توان گفت و گو و وحدت ایجاد کرد.

رییس دانشگاه ادیان و مذاهب تصریح کرد: ما نمی خواهیم برای وحدت هزینه بدهیم و همین می شود که شده است. ما در برج عاج نشسته ایم. وحدت گفت و گو، تحمل و شرح صدر می خواهد. امام می گفت همه با هم نه همه با من. امام چند بار نظرات مشورتی دوستان و نزدیکانشان را می پذیرفتند و از نظر خودشان گذشتند، این دلیل موفقیت امام بود.

نجفقلی حبیبی: امام به روحانیت هم می گفتند وحدت کنند

در ادامه نجفقلی حبیبی عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه امام راحل در همه دوره فعالیتهای اجتماعی و سیاسی به وحدت اهمیت می دادند، بیان کرد: واقعیت این است که زندگی بدون وحدت نمی شود. در اسلام بر دو وحدت تاکید شده یکی وحدت اقوام و دیگری وحدت در عبادات. البته مسلم است که دیدگاه های مختلفی وجود دارد که اگر نباشد اصلا علم رشد نمی کند اما نکته مهم این است که دیدگاه های مختلف باید باشد اما در نهایت باید به وحدت برسند.

وی ادامه داد: روحانیت یکی از واحدهای موثر مورد توجه مردم بودند و آنجا هم امام تاکید کردند وحدت نهایی فراموش نشود. کمتر سخنرانی از امام می بینیم که در آن وحدت مطرح نباشد. خصوصا اول انقلاب که گروه های مختلف در صحنه بودند. امروز هم همچنان دوای مشکلات کشور وحدت است و جریان های دانشگاهی باید به سمت وحدت بروند و اگر این نباشد معلوم است که کشور دچار مشکل می شود. هر آسیبی به وحدت برسد کل کشور و نظام آسیب می بیند. همه باید برای وحدت تلاش کنند. البته با زور نه بلکه با فکر. بنده یک دوره نماینده مجلس بودم. اختلافات در مجلس کمک می کرد تا همه جوانب قانونی طرح یا لایحه دیده شود و نظرات پخته در تصویب نهایی دخالت داده شود.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: امام گروههای سیاسی را تشویق می کردند تا دیدگاههایشان را بگویند اما در عین حال توصیه می کردند که جریانهای سیاسی در نهایت به وحدت برسند. این دیدی است که امام به ما یاد دادند بنابراین دعوت امام به وحدت جایی است که دیدگاههای مختلف مطرح شود. اختلافات به باز شدن مباحث و حل مسائل کمک می کند.