صبر کلید موفقیت است؛ این دو آزمایش را انجام دهید؟!

مطالعات روانشناسی معدودی به شهرت آزمایش پف نبات (مارشملو) استنفورد رسیده است. در مجموعه مطالعاتی که اواخر دهه ۱۹۶۰ و اوایل دهه ۱۹۷۰ صورت گرفت، والتر میشل، روانشناس و استاد دانشگاه استنفورد به کودکان یک پف نبات می‌داد و اگر ۱۵ دقیقه صبر می‌کردند، دو پف نبات می‌گرفتند. این مطالعه بار‌ها تکرار شد. ویدئو‌های جالبی از کودکان پیش دبستانی در اینترنت منتشر شده است که در تقلا برای نخوردن پف نبات هستند.

برخی کودکان حتی پیش از اتمام توضیحات آزمایش گر، پف نبات خود را خورده بودند. برخی صبورانه تا پایان زمان تعیین شده صبر کردند. بسیاری نیز که بلافاصله پف نبات را نخورده بودند، در تلاش برای نگاه نکردن به آن بودند. به آن دست می‌زدند، آن را فشار می‌دادند، آن را می‌غلتاندند و بو می‌کردند. دهانشان را باز می‌کردند و ناگهان پیش از خوردن، پشیمان شده و دوباره روی میز می‌گذاشتند.

پسربچه‌ای که با دختری کوچک‌تر هم تیمی شده بود، از آزمایش گر پرسید که «اگر پف نبات خود را نخوریم، به ما دو تا خواهید داد؟» جواب شنید: «بله، اگر بخواهید. می‌توانید الان بخورید یا بعدا ۲ تا پف نبات بگیرید.» آن‌ها با اطمینان گفتند که صبر می‌کنیم. به محض خروج آزمایش گر از اتاق، دخترک زبانش را دور پف نبات مالید. پسربچه پرسید: چه کار می‌کنی؟ حتی سوالش تمام نشده بود که دختر پف نبات را گاز زد. پسرک یادآوری کرد که اگر نخوری، دو تا می‌گیری. من که صبر می‌کنم. دختر گفت: فقط می‌خواستم یک گاز بزنم. من هم صبر می‌کنم.

نه، تو صبر نمی‌کنی. تو داری می‌خوری.
نمی‌توانم صبر کنم.

این آزمایش به تنهایی جالب بود. اما بررسی‌های بعدی نتایج مهمی را نشان می‌داد. کودکانی که حال را فدای آینده کرده بودند، نمرات بهتری در امتحانات خود گرفتند، به دستاورد‌های تحصیلی بیشتری رسیدند و سلامت جسمانی بیشتری داشتند.

خواکیم دی پوسادا، سخنران انگیزشی در سال ۲۰۰۹ بیان کرد: «ما مهم‌ترین عامل برای موفقیت را یافته ایم. ۱۰۰‌درصد کودکانی که پف نبات خود را نخورده بودند، افرادی موفق شدند.... درصد زیادی از کودکانی که پف نبات را خوردند، در مراحل بعدی زندگی به مشکل خوردند.»

۱۵ دقیقه صبر کردن، تعیین کننده آینده کودکان بود. به هر حال، شخصیت آن‌ها را نشان می‌داد. خودکنترلی، اراده و آینده نگری دارند یا خیر؟ اما مشخص شد که داستان به این سادگی نیست. بیش از ۴۰ سال از مطالعات استنفورد گذشته بود که دانشگاه رچستر آزمایش دیگری تدوین کرد. آن‌ها می‌خواستند بدانند که آیا عملکرد کودکان فقط بستگی به شخصیت آن‌ها دارد یا عوامل محیطی نیز بر آن اثر می‌گذارد؟

سلسته کید، پژوهشگر اصلی این مطالعه بود. او بخشی از زندگی اش را صرف همکاری با موسسات خیریه با خانواده‌های بی سرپناه کرده بود. بنابر استدلال او، خوردن پف نبات می‌توانست تصمیم کودکانی باشد که به وعده‌های آینده شک داشتند. کید در مصاحبه با مجله بیزینس ویک (Businessweek) عنوان کرد: «همکاری با پرورشگاه به من این درک عمیق را داد که چنین کودکانی در آزمایش پف نبات چه خواهند کرد. تقریبا مطمئن هستم که آن‌ها بلافاصله پف نبات را خواهند خورد.» برای کودکی که همواره وعده‌هایی پوچ درباره آینده شنیده است، «تن‌ها خوراکی‌های قابل اتکا، آن‌هایی است که هم اینک بلعیده اید.»

برای آزمون این فرضیه، پژوهشگران مدادشمعی‌هایی به شدت قدیمی و کارکرده در اختیار کودکان قرار دادند تا به رنگ آمیزی یک تصویر بپردازند. اما به آن‌ها وعده داده شد که اگر صبر کنند، مجموعه بزرگی از ملزومات جدیدتر به آن‌ها داده خواهد شد. همه آن‌ها صبر کردند. اما فقط به نیمی از کودکان مدادشمعی‌هایی نو و متنوع داده شد. از بقیه عذرخواهی شد و گفتند همچنان می‌توانند از همان مدادشمعی‌های قدیمی و کارکرده استفاده کنند.

از طریق آزمایش مدادشمعی، کودکان متوجه شدند که آیا در محیطی «قابل اتکا» هستند یا «اتکاناپذیر.» اکنون می‌شد آزمایش پف نبات را اجرا کرد. نتایج، غیرمنتظره بودند. از ۱۴ کودکی که وفای به عهد دیده بودند، ۹ کودک مدت زمان ۱۵ دقیقه‌ای را صبر کردند و پف نبات دوم را گرفتند. از ۱۴ کودکی که در مرحله اول ناامید شده بودند، فقط یک نفر به اندازه کافی صبر کرد تا پف نبات جایزه را دریافت کند. میانگین زمان صبوری کودکان محیط «قابل اتکا» چهاربرابر کودکان محیط «اتکاناپذیر» بود. یکی از پژوهشگران گفت: «کودکانی که در گروه اتکاناپذیر بودند، به احتمال بسیار بلافاصله پس از دریافت پف نبات آن را می‌خوردند.»

کید در توضیح نتایج این مطالعه گفت: «تفاوت رفتار‌ها ممکن است به دلیل اتفاقات موردانتظار از جهان باشد. در آزمایش پف نبات، هدف این است که بیشترین پف نبات ممکن را به دست آورید. اما در این راه ممکن است ملاحظات دیگری هم وجود داشته باشد. به عنوان مثال، چه تضمینی وجود دارد که اصلا پف نبات دومی در کار باشد؟»

آزمایش پژوهشگران رچستر، نتیجه آزمایش استنفورد را رد نمی‌کند. خودکنترلی و به تعویق انداختن وسوسه‌های کوتاه مدت، ویژگی‌های مهمی برای موفقیت بلندمدت است. با این حال، آزمایش دوم نشان داد که این ویژگی‌های فردی بستگی بسیاری به شرایط محیطی دارد. افراد باید به آینده اطمینان داشته باشند و تصمیم بگیرند که آیا دستاورد‌های احتمالی آینده، ارزش صبر را دارد یا خیر. کارکنان نیز چنین هستند.

از یک طرف، آن‌ها مقابله به مثل می‌کنند و رفتاری مشابه کارفرمایشان خواهند داشت. اگر کارفرمای آن‌ها مثل بسیاری از کسب و کار‌های امروزی، تعهد استخدامی بلندمدت نمی‌دهد، کارکنان هم مایل هستند امکان استعفا و جست‌وجوی سایر مشاغل را داشته باشند. در این صورت، وظایف شغلی آن‌ها نباید مانع از فرصت‌های آینده شان شود. البته اگر اهمیت خاصی به شغل و شرکت بدهند (به عنوان مثال به دلیل ماموریت‌های اجتماعی آن) همکاری‌ها می‌تواند بلندمدت‌تر شود.

مسأله دیگر آن است که مثل آزمایش‌های مدادشمعی، انگیزه آن‌ها را ادراکشان از آینده تعیین می‌کند. آیا در کسب و کار شما، آینده روشنی به چشم کارکنان می‌آید؟ آیا وعده‌های پیشین خود را شکسته اید؟ آیا احساس می‌کنند که در محیطی اتکاناپذیر فعالیت می‌کنند؟ شاید زندگی یا شغل آن‌ها فقط یک آزمایش پف نبات بزرگ است. اگر چنین باشد، مهم‌تر سوال آن‌ها این خواهد بود که آیا اصلا پف نبات دومی در کار خواهد بود یا خیر.